ئامېرىكا مەركىزىي ئاخبارات ئىدارىسىنىڭ
شىزاڭدىكى ھەركەتلىرى
يۈي لىرېن
زۇلپىيە ئابلىز تەرجىمىسى
ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدىلا ، ئەنگىلىيەنىڭ ھەركەتلىرى شىزاڭ يەرلىك ھۆكۈمىتىدە مەركەزدىن ئايرىلىش خاھىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغاچقا ،چۇڭچىڭ گومىنداڭ ھۆكۈمىتى شىزاڭغا ئەسكەر كىرگۈزۈشنى پىلانلىغان ،لېكىن بۇ ئامىرىكا ،ئەنگىلىيە دۆلەتلىرىنىڭ قاتتىق قارشلىقىغا ئۇچرىغانلىقتىن ئامالسىز ئەمەلدىن قالدۇرۇلغان ، بىراقمئامىرىكىنىڭ شىزاڭغا كۈچلۈك قىزىقىشى قوزغالغان ،1942-يىلى قىشتا ئامىرىكا ئىستىراگىيلىك ئاخبارات ئىدارىسى جۇڭگو ھۆكۈمىتىدىن يوشۇرۇنچە ئەنگىلىيەنىڭ ھىندىستاندىكى ئاخبارات ئورگانلىرىنىڭ ياردىمىدە كاپىتان ئېليا تولستوي (روسىيەنىڭ مەشھۇر ئەدىبى تولىستوينىڭ نەۋرىسى ،ئامىرىكىدا ئولتۇراقلىشىپ قالغان )ۋە <يىراق شەرق ئېكىسپېدىتسىيىچى>ستارشى لېيتىنانت بلوك دولېننى لاساغا بېرىپ دالاي ۋە شىزاڭنىڭ يەرلىك ئەمەلدارلىرى بىلەن مۇناسىۋەت باشلاشقا ئەۋەتىدۇ .
ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى ئاخىرلىشىشى بىلەنلا ، ئەنگىلىيە ،ئامىرىكىنىڭ كۈشكۈرتىشى بىلەن شىزاڭ يەرلىك ھۆكۈمىتى بىر سودا ۋەكىللەر ئۆمىكىنى شىزاڭ يەرلىك ھۆكۈمەت دائىرلىرى تارقىتىپ بەرگەن <پاسپورت> بىلەن چەت ئەلگە زىيارەتكە ئەۋەتىپ ،مۇشۇ پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ مۇستەقىللىقنى تەرغىپ قىلماقچى بولىدۇ .بۇ ۋەكىللەر ئەينى ۋاقىتتا جۇڭگو ھۆكۈمىتىنىڭ ھىندىستاندا تۇرۇشلۇق كونسۇلخانىسىنىڭ ھۆججىتىدىن پديدىلىنىپ 1946-يىلى 1-ئايدا نەنجىڭغا يېتىپ بارىدۇ .نەنجىڭ ھۆكۈمىتى ئۇلارنىڭ بۆلگۈنچىلىك سۈيقەستىنى سەزگەندىن كېيىن ئۇلارنى نەسىھەت قىلىپ توسۇيدۇ .ئامىرىكىنىڭ ئۇلارغا ۋىزا بەرمەسلىكىنى تەلەپ قىلىدۇ ، لېكىن ئامىرىكا ،ئەنگىلىيە ئۇلارغا قايتا -قايتا قۇتراتقۇلۇق قىلىدۇ ، ئامىرىكىنىڭ شىياڭگاڭدا تۇرۇشلۇق كونسولخانىسى تەپتارتماي ئۇلارغا ۋىزا بېرىپ ،بۇ ئۆمەكنىڭ 7-ئاينىڭ باشلىرى ئامىرىكىغا بېرىشىغا ئىمكانىيەت يارىتىپ بېرىدۇ . نەنجىڭ ھۆكۈمىتى بۇ ئىش سەۋەبى بىلەن ئامىرىكا ھۆكۈمىتىگە قاتتىق نارازىلىق بىلدۈرىدۇ ،شۇ چاغلاردا گومىنداڭ ھۆكۈمىتى ئىچكى ئۇرۇشتا ئامىرىكنىڭ ياردىمىگە ئېھتىياجلىق بولغاچقا بۇ ئىش بىر ياققا تاشلىنىپ قالىدۇ .
1948-يىلى 2-ئايدا ئېليا تولستوينىڭ ئورۇنلاشتۇرىشى بىلەن شىزاڭدىكى بۆلگۈنچى ئۇنسۇر شاكابازى ۋە بىر نەپەر شىزاڭ ئوفىستىرى ئامىرىكىغا بېرىپ گېنىرال ئېزىنخفئوئېر قاتارلىق ئارمىيە ، ھۆكۈمەتتىكى مۇھىم ئەربابلار بىلەن كۆرىشىدۇ ،شاكابازى شىزاڭغا قايتىپ كەلگەندىن كېيىن 1949-يىلى 7-ئايدا ،لاسا ھۆكۈمىتى جۇڭگو بىلەن بولغان ئالاقىنى رەسمىي ئۈزگەنلىكىنى ئېلان قىلىپ جىياڭ جيېشىنىڭ شىزاڭدا تۇرۇشلۇق ۋەكىللىرىنى قوغلاپ چىقىرىدۇ ، گومىنداڭ ھۆكۈمىتى بۇنىڭغا نارازىلىق بىلدۈرىدۇ ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ،شىزاڭ يەرلى كھۆكۈمىتى ئامىرىكىلىقلار تەمىنلىگەن سىمسىز تېلگىراف سايمانلىرىدىن پايدىلىنىپ چىڭخەي -شىزاڭ كىنىيىسىنى بويلاپ ئالاقىلىشىش تورلىرىنى قۇرۇپ چىقىدۇ .
1949-ۇق؛ق 8-ئايدا ،ئامىرىكا رادىئو ئوبزورچىسى لوۋېل توماس ۋە ئۇنىڭ ئوغلى كىچىك لوۋېل ئامىرىكىنىڭ ھىندىستاندا تۇرۇشلۇق باش ئەلچىسى ھاندېسوننىڭ ئورۇنلاشتۇرىشى بىلەن لاساغا كېلىپ شىزاڭ ئارمىسيسىنىڭ قوماندانى سارۇڭ گالۇن بىلەن كۆرۈشكەن ،ساراۇڭ شەرب دۆلەتلىرىنىڭ دىپلوماتىك جەھەتتە ،شىزاڭنى ئېتىراپ قىلىپ ،شىزاڭنىڭ <قۇدىرەتلىك قوشۇن قۇرۇپ ،چېگرا مۇسابىئەسىنى قوغدىشى >غا ياردەم بېرىشنى تەلەپ قىلغان ، شىزاڭ يەرلىك ھۆكۈمىتى يەنە ئاتا-بالا لوۋېللاردىن ترومىن زۇڭتۇڭغا خەت ئەۋەتىپ ،ئامىرىكىنىڭ قورال ياراق بىلەن تەمىنلىپ پارتىزانلىق ئۇرۇشى ئېلىپ بېرىشىغا يېتەكچىلىك قىلىشىنى تەلەپ قىلغان ..
ئەدەبىي تەرجىمىلەردىن ئېلىندى ، باغداش تورىغا خاس ، رۇخسەتسىز كۆچۈرمەڭ .
داۋامى بار ..................