فاشىزىمغا قارشى ئۇرۇشتىكى تۆھپىكار جەسۇر ئۇيغۇر باتۇرلىرى

elbax

             1943-يىلى9-ئاينىڭ ئاخىرىدا سوۋېت ئارمىيىسى نىمىسلارنىڭ  دىنپىر دەرياسى مۇداپىىئەسىنى بۆسۈپ ئۆتۈپ ،كىيىفقا ھۇجۇم قىلىشقېڭىنى باشلايدۇ . مۇستەھكام ئىستىھكام ۋە دولقۇنلۇق دىنپىر دەرياسىىنڭ سۈيىدىن ئىبارەت تەبئىي تۇساق بىلەن مۇستەھكەم مۇداپىئەلەنگەن نىمىسلار زور ئىشەنچ بىلەن دەريا يۈزىنى يامغۇردەك پىلىمۇت ئوقلىرى ۋە زەمبىرەك توپلىرىغا كۈمۈپ تاشلاپ ،سوۋېت ئارمىيىسىنىڭ قارشى قىرغاققا ئۈتۈشىگە قەتتى يول قويمايدۇ ،ئەنە شۇنداق ھايات-ماماتلىق  پەيتتە مەسۇم ياقۇپوف 24نەپەر جەڭچىنى باشلاپ ،قۇلۋاق بىلەن دەريادىن ئۈتۈشتىن ئىبارەت ىەتەرگە تەۋەككۇل كىلىدۇ .يامغۇردەك پىلىمۇت توپ ئوقلىرىنىڭ دەھشەتلىك پارتىلاشلىرى ئىچىدە ئاخىرى دەريادىن ئۈتۈپ دۈشمەننىڭ مۇداپىئە تۇسۇقىنى ئىشغال قىلىپ ،دۈشمەنگە ئوت ئىچىپ سەپنى كېڭەيتىدۇ ،دۈشمەن بۇ ئەترەتنى يۇقۇتۇش  ئۈچۈن نەچچە ئون قېتىملاپ ھۇجۇمغا ئۆتسىمۇ ،لېكىن مەسۇم ياقۇپوف ئەترىتى دۈشمەننىڭ بىرنەچچە قېتىملىق ھۇجۇمىنى چىكۈندۈرۈپ ئىشغال قىلىدۇ ۋە ئىستېھكامنى بىر سوتكا قوغداپ ،پۈتۈن بىر باتالىيۇننىڭ دەريادىن ئۈتۈۋېلىشىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ .باتالىيۇن دەريادىن ئۆتكەندىن كىيىن ،نىمىسلار بىلەن قاتتىق ئۇرۇش قىلىپ دەريا بۇيىدىكى نىمىسلارنى يۇقۇتۇپ پۈتۈن سوۋېت ئارمىيەسىنىڭ كىيىۋ شەھىرىگە كەڭ كۈلەمدە ھقۇم قىلىشىغا ئاساس يارىتىدۇ .بۇ باتۇر مەسۇم ياقۇپوف باشچىلىقىدىكى ئەترەت ۋە باتالىون بۇ قېتىمقى ئۇرۇشتا .ئاجايىپ زور تۆھپە كۆرسىتىدۇ .مەسۇم ياقۇپوف نىڭ نەچچە يىرى ئېغىر يارلانسىمۇ سەپتىن قالماي ئىلگىرلەپ ئۈزى يالغۇز دۈشمەن بىلەن سۇقۇشۇپ 12نەپەر نىمىس ئەسكىرىنى ئەسىر قىلىپ پولك كوماندىرىنىڭ ئالدىغا ھەيدەپ بېرىپ يېقىلىدۇ .مەسۇم ياقۇپوفنىڭ تىللاردا داستان بولغۇدەك بۇ ئاجايىپ قەھرىمانلىقى پۈتۈن سوۋېت ئارمىيەسىدە زىلزىلە پەيدا قىلىدۇ .بۇ ۋاقىتتا سوۋېت ھۈكۈمىتى ۇنىڭغا دەرھال <سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ قەھرىمانى >دىگەن ئالى ئىنئامنى بېرىدۇ . ئەڭ قىزىقارلىق يىرى شۇكى ،بۇ باتۇر جەڭچى چالا ئۈلۈك ھالدا دوىتۇرخانىغا ېلىپ كىلىنىپ ،داۋالانغاندىن كىيىن ھەربى سەپتىن چىكىنىپ يۇرتى -ئالمائاتاغا قايتىپ كېلىدۇ ،لېكىن ئۇ ئۆزىنىڭ قەھرىمانلىق ئوردىنىغا ئېرىشكەنلىكىدىن  خەۋەرسىز قالىدۇ .چۇنكى پولك كوماندىرى ۇنى ئۆلدى دەپ ئويلاپ قالىدۇ .بىراق كوپ ئىزدەشلەردىن كىيىن ،ئارىدىن 15يىل ئۆتۈپ ئاخىرى بۇ قەھرىمان تېپىلىدۇ .شۇنىڭ بىلەن سوۋېت ھۈكۈمىتى بىۋاستە بۇيرۇق چۈشرۈپ مەسۇم ياقۇپوفقا ئالمائاتادا داغدۇغىلىق مۇراسىم ئۆتكۈزۈپ ،<سوۋېت ئىتتىپاقىنىڭ قەھرىمانى >دىگەن ئوردىننى ئۇنىڭغا تاپشۇرىدۇ ۋە ئالمائاتادىكى بىر .وتتۇرا مەكتەپ جۈملىدىن بىرقانچە كۇچىلارنىڭ نامىنى مەسۇم ياقۇپوف نامى بىلەن ئاتاشقا بۇيرۇيدۇ .

فىدا

 ھەرقايسى زامان -ماكانلاردىكى  قەھرىمانلىرىمىز ئاز ئەمەس ،ئەمما ئىش ئىزلىرى ئەۋلاتلارغا يەتكۇزىلگەنلىرى بەك ئاز .

yaqi

نىمىلا دېگەن بىلەن ئورۇسلارمۇ مەردكەن جۇما...ئۆزى ئۈچۈن قان تۆككەنلەرنىڭ نامىنى كوچىلارغا بولسىمۇ قويدۇرۇپتۇ....
تېمىنى: << سوۋېت ئارمىيىسىدىكى قەھرىمان ئۇيغۇرلار>>  دەپ قويسا تېخىمۇ جەلىپ قىلارلىق بولاتتىكەن؟

tohrayol

باتۇرلۇق بىلەن كۆرەش قىلىش ئەجداتلىرىمىزنىڭ ئۇلۇغ رۇھىدۇر. بىز ئۇلارنىڭ قەھىرمانلىق روھىغا ئاپىرىن ئوقىماي تۇرالمايمىز. ئاللاھ بىزنىمۇ ئاشۇنداق رۇھتا تاۋلىسۇن؟

arknur

بۇ مەلۇماتلار ئالىم تارىخچى نەبىجان تۇرسۇننىڭ <موسكۇۋا خىياللىرى> دىگەن ئەسىرىدە تېخىمۇ تەپسىلىرەكقۇ دەيمەن. ئۇيغۇرلارنىڭ باتۇرلۇقىغا گەپ كەتمەيدۇ.قان شۇنداق ئەمەسمۇ!!

udunluk

قان تۆككۈچىلەر باتۇر سانىلىدۇ ئەلۋەتتە، ئەمما شۇ قاننى كىم ئۈچۈن تۆكتۈڭ دىگۈچىلەرچۇ؟

تارخان

ئەگەر بۇ قېرىنداشلىرىمىز سوۋىت ئارمىيىسىدەك چوڭ فاشىزىمچى ئارمىيىنىڭ قولىدا ئەمەس بەلكى ئامىرىكا-ئەنگىلىيە قاتارلىق دۆلەتلەرنىڭ قولىدا بولغان بولسا بەلكىم،بۇ چاغقىچە تالاي ئۇرۇش فىلىملىرى ئىشلىنەر بولغىيتتى...لېكىن،،،سوۋىت ئارمىيىسىنىڭ شەرقى ياۋروپادا.بولۇپمۇ ياپۇنغا قارشى ئۇرۇش ئېلان قىلىپ جۇڭگونىڭ شەرقى شىمال رايونىغا بۆشۈپ كىرگەندە قىلغان-ئەتكەنلىرى كىشىنى چۆچۈتىدۇ،باشقۇنچىلىق،بۇلاڭچىلىق،ئوغۇرلۇق،قاتىللىق ھەممىسى بار،ھەتتا سوۋىت ئەسكەرلىرى شۇ قەدەر دەرىجىگە يېتىپتىكەن،شەرقى شىمالنى ئۆتكۈزۈۋېلىش ئۈچۈن كەلگەن كومپارتىيەنىڭ يوقىرى دەرىجىلىك ھەربى ئەمەلدارى يولدا بۇلاڭچىلىق قىلىۋاتقان بىر نەچچە سوۋىت ئەسكىرىنى توسقانلىقى ئۈچۈن،ئۇ ئەسكەرلەر ئۇ ئەمەلدارنى جايىدا ئېتىۋەتكەن....
شەرقى شىمالنى ئازاد قىلىش ئۈچۈن جۇڭگوغا كىرگەن سوۋىت ئارمىيىسىدىمۇ خېلى ساندىكى ياۋرپا ئۇرۇش مەيدانىدىن يانغان ئۇيغۇر ئەسكەرلىرى بار ئىكەن،سەۋەبى سىتالىن ئۇلارنى ئۆز ۋەتىنىنىمۇ ئازاد قىلىشقا چاقىرىق قىلغانمىش.( روس قېرىنداشلىرىدىن ئازراق چىقىم بولسۇن دىگەندۇ بەلكىم)
ياپونىيە ئىشغالىيىتى ۋاقتىدا،شەرقى شىمال جۇڭگونىڭ ئەڭ چوڭ سانائەت بازىسى ئىكەندۇق،روسلار كىرگەندىن كېيىن سىتالىننىڭ بۇيرىقى بويىچە ئېلىپ كەتكۈدەكلا نەرسە بولسا ئېلىپ كېتىش،ئېلىپ كېتەلمۈگىدەكلەرنى جايىدا بۇزىۋېتىش سىياسىتى بويىچە،ياپونلاردىن قالغان غەنىيمەتلەرنى تالان-تاراج قىلىپ تۈگەتكەن ئىكەن.

ھەققۇلى

رۇس چوشقىلىرىنىڭ ئۇيغۇرلارغا قىلغان زىيانكەشلىكلىرىنى ، قەتلى ئام قىلغان نەچچە يۈز مىڭلىغان قىرىنداشلىرىمىزنىڭ ئاھۇ -زارىنى ئاڭلايدىغان بولسىڭىز ، ئۇلاردىن پەخىرلىنىش ئەمەس ، بەلكى رەزىللىكىگە  چىداپ تۇرالماي يۈرەك كىسىلى بولۇپ قىلىشىڭىز مۇمكىن.