ئېينىشتىيىننىڭ نىسپىيلىك نەزەرىيىسىنى بىرەرسى ئىسپاتلىغانمۇ؟

ziya

300.000 كىلومىتىر سىكۇنىت تىزلىك دىگەندىكى «كىلومىتىر»ھىچقاچان فۇتۇننىڭ ئەمەلى رادىيوسى ياكى دىيامىتىرى ئەمەس.ئۇ نىيوتون ماكانىنىڭ مۇساپىسى.ئالەمشۇناسلىق نۇۋەتتە ئالەمنىڭ يېشىنى 18مىليارىت ئىككى يۇز مىليۇن يورۇقلۇق يىلى دەۋاتىدۇ.بۇنىڭدىن ھىچبولمىغاندا ئېينىشتېيىن ئالىمىنىڭ دىيامىتىرىنىڭ قانچىلىك ئىكەنلىگىنى پەرەز قىلغىلى بولىدۇ.ماددىنىڭ ئەھۋالى بولسا ھېلىقى«غەيرى نۇقتا»دىكى تىلغا ئالغۇسىز ھەجىم ياكى دىيامىتردىن ئىبارەت.«غەيرى نۇقتا»نى ماتىماتىكىلىق تەپەككۇرنىڭ مەھسۇلى،قىپ-قىزىل يالغان دىگەن تەقدىردىمۇ،ئالەمدىكى بارلىق ماسسا-ئىنىرگىيەنى نىترۇن يۇلتۇز زىچىلىغىدا پەرەز قىلىپ بېقىڭلار،چاغلىقلا نەرسە بولۇپ قالىدۇ.ئۇنىڭ ئۇستىگە ياپۇنلار نىترۇن يولتۇز زىچلىغىدىن 10ھەسسە يۇقۇرى زىچلىققا تەجىربىدە ئىرىشتى.ئاغزىمىزدا"ياق-ياق"دىگەن بىلەن نىيوتۇن ماكانىدىن ئايرىلغان بىرەرمۇ ھەركەت تەسۋىرىمىز يوق.

nurmamatobul

پۈتكۈل ئالەمدىكى ماددىلاردىن نيوتۇن ماكانىنى سىقىپ چىقارساق ، ماددىلار توپلىنىپ «غەيرى نۇقتا»نى شەكىللەندۈردۇ . لىكىن «غەيرى نۇقتا»نىڭ سىرتىدىكى نيوتۇن ماكانى يەنىلا مەۋجۇت بولۇپ تۇرسا ، ئۇ چاغدا بىز نيوتۇن ماكاننى ئالەمگە تەۋە دېيەلمەيمىز  

shiker

مونولوگلار ياخشىكەن  

ziya

nurmamatobul يوللىغان ۋاقتى  2013-4-19 20:09
پۈتكۈل ئالەمدىكى ماددىلاردىن نيوتۇن ماكانىنى سىقىپ چى ...

نىمە ئۆچۆن؟،«غەيرى نۇقتا»دىن نىيوتۇن بوشلۇغىنى تەلتۆكۈس چىقىرىۋەتكىنى بولىدۇ دەپ قارامسىز؟.بۇ مۇمكىن ئەمەسمىكىن.چۈنكى ئۇ بارلىق ماسسا-ئىنىرگىيە توپلاشقان نۇقتا.لىكىن مۇتلەق جىم دەيدىغانغا ئاساسىمىز يوق.ئۇ يەنىلا ئۇز گەۋدىسى ئىچىدە تۇزۇلۇشكە ئىگە،ھەركەت قىلىدۇ.تۇزۇلۇش ۋە  ھەركەت نىيوتۇن بوشلۇغىنى شەرىت قىلىدۇ.ھەركەت مىقدارى ئۇخشاشلا ساقلىنىدۇ.پەقەت ھەركەت شەكلىلا ئۇزگىرىدۇ.چوڭ پارتىلاش ئەشۇ ساقلانغان ھەركەت مىقدارى ۋە ئۇزگەرگەن ھەركەت شەكلىنىڭ نەتىجىسى.ئۇ ھەقىقى مەنىدىكى ئىلمىنتار زەررىچىلەرجەمگاھى.ئەگەر بۇنداق ئەمەس دەپ قارىساق،ھەركەت قىلمايدىغان ماددا(ماسسا-ئىنىرگىيە)بار ،دىيىشكە توغرا كېلىدۇ. بۇنداق پەرەزنى مىنىڭ بىلىشىمچە ئىلىم-پەن قوبۇل قىلالمايدۇ.

ئۇنىڭدىن باشقا "غەيرى نۇقتا"يەنلا نىيوتۇن ماكانىنىڭ نىسبى مىكرو ئۇلچىمىلا بولۇپ قالىدۇ.ئالەمنىڭ ئىككى مەنبەلىكلىكىدىن ساقلانغىلى بولمايدۇ.

nurmamatobul

ziya يوللىغان ۋاقتى  2013-4-19 20:25
نىمە ئۆچۆن؟،«غەيرى نۇقتا»دىن نىيوتۇن بوشلۇغىنى تەلتۆ ...

*ئۇنىڭدىن باشقا "غەيرى نۇقتا"يەنلا نىيوتۇن ماكانىنىڭ نىسبى مىكرو ئۇلچىمىلا بولۇپ قالىدۇ.ئالەمنىڭ ئىككى مەنبەلىكلىكىدىن ساقلانغىلى بولمايدۇ.
....
(قوشۇمچە:
قاسىمكا مەن تىخى تولۇق كۇرۇسنىىڭ ئوقوغۇچىسى، شۇڭا ھەممە گەپلىرىڭىزنى تولۇق چۈشنىپ كىتەلىشىم ناتايىن، شۇڭا گەپلىرىڭىزنى ئمكانقەدەر ئاممىبابلاشتۇرۇشىڭىزنى ئۆمىىد قىلىمەن)

يۇقارقى گەپكە ئازراق تەبىر بەرگىلى بولارمۇ ؟

ziya

nurmamatobul يوللىغان ۋاقتى  2013-4-19 20:49
*ئۇنىڭدىن باشقا "غەيرى نۇقتا"يەنلا نىيوتۇن ماكانىنىڭ  ...

«غەيرى نۇقتا» ياكى باشقا ماكرۇ جىسىم بولسۇن ئولارنىڭ رادىيۇسى ياكى ھەجىمى ئۇز نۇۋىتىدە يەنە نىيوتۇن ماكانىنىڭ ھەجىمى،رادىئۇسى،دىيامىتىرى بولۇپ ھىساپلىنىدۇ.ھەر بىر كونكىرىتلىقتا شۇنداق بولىدۇ.«ئاق قەغەز مودىلى»دىكى ئۈچ پارچە سۆرەت ئارقىلىق بۇ ئىدىيەنى تېخىمۇ ئوبرازلىق چۈشەنگىلى بولىدۇ.ھەر قانداق ھەركەت نىيوتۇن ماكانىنى شەرىت قىلىدۇ دىگەن بۇ ئىدىيەگە مايىل بولسىڭىز،بۇ ھالدا ئالەم ماددا ۋە ماكاندىن ئىبارەت بىر-بىرىدىن كەسكىن پەرىقلىنىدىغان ئىككى خىل رىياللىقنىڭ،ئىككى مەنبەنىڭ بىر پۇتۇنلىگى دىگەن يەكۈنگىمۇ تەبىئىلا مايىل بولىسىز.

"غەيرى نۇقتا"پىلانىك ئۇلچەملىرىگە نىسبەتەن كىچىك، بىر دانە ھەقىقى مەنىدىكى ئىلىمىنتار زەررىچىگە نىسبەتەن چوڭ رىياللىق.نىسبى مەنىدە دىگەندە مەن پىلانىك ئۇزۇنلىغىنى كۇزدە تۇتقان.

nurmamatobul

مۇتلەق ھەجىمگە ئىگە بولغان زەرىچىلەرنى بىر يەرگە توپلىغاندا نىيوتۇن ماكاننى چىىقىرۋەتكىلى بولماسمۇ ؟ بۇ يەردە ئۇلارنىڭ ھەرىكەت مىقدارى قوشۇلۇپ ئىچىدە نيوتۇن ماكانى بولمىغان گەۋدىنىڭ ھەركەت مىقدارىغا ئايلىنىدۇ ، بۇ گەۋدە نيوتۇن ماكانىدا ھەرىكەت قىلىدۇ .

ziya

nurmamatobul يوللىغان ۋاقتى  2013-4-19 21:32
مۇتلەق ھەجىمگە ئىگە بولغان زەرىچىلەرنى بىر يەرگە توپل ...

ھەقىقى مەنىدىكى ئاساسى زەررىچىلەر شار شەكىللىك دەپ قارالسىلا ئۇلارنىڭ ئارىسىدا نىيوتۇن بوشلۇغى يەنىلا بار بولغان بولىدۇ.نىيوتۇن بوشلۇغى ئۇلارنىڭ ھەركىتىنىڭ،تەۋرەنمە ھەركىتىنىڭ تاشقى شەرتى.«مۇتلەق ھەجىم» پەقەت ئالەمدىكى ھەقىقى مەنىدىكى ئاساسى زەررىچىلەرھەجىمىنىڭ يىغىندىسىدىن ئىبارەت.بۇ ھەرگىز مۇشۇ ھەجىم بىرلا گەۋدىگە ئۇيۇشقان بۇلىدۇ دىگەنلىك ئەمەس.

سىز نىمە ئۇچۈن«غەيرى نۇقتا»دىن نىيوتۇن ماكانىنى چىقىرىپ تاشلاشقا شۇنچە كۇڭۇل بۇلىسىز؟،سەۋەبىنى بىلەلمەيۋاتىمەن.

ھە،راسىت،ھەقىقى مەنىدىكى ئىلمىتار زەررىچىلەر شار شەكىللىك دەپ پەرەز قىلىنغان ئەھۋال ئاستىدا ئاتالمىش «غەيرى نۇقتا»نىڭ ھەجىمىنىڭ ئۈچتەن ئىككى قىسمىنى نىيوتۇن بوشلۇغىغا چىقىرىۋەتسىڭىز،قالغىنى مۇتلەق ھەجىمنىڭ ئۇزى شۇ.قۇربانجان سەمەت قاتارلىقلار بۇنى ھىساپلاپ چىققان.سىزمۇ ھېساپلاپ باقسىڭىز بولىدۇ.

دەسلەپتە سىناق مەقسىدىدە ،بېرىلىگەن ئالەملىك 10نىڭ 51-دەرىجىسى كىلوگىرام ماسسىنى نىترۇن يۇلتۇز زىچلىغىدىن(ئاتوم يادرۇسى زىچلىغىدىن) 10ھەسسە يۇقۇرى زىچلىقتا پىرسلاپ باقسىڭىز،ئالەمدىكى ماددىنىڭ تەجىرىبە ئاساسى بولغان ھەجىمىگە ئىرىشىسىز.خالىسىڭىز سىناپ كۇرۇڭ.

*خالىغانلارنىڭ قايسىلا بولسا ئىشلەپ كۇرۇپ باقسا بولىدۇ.

*ئەلۋەتتە قارائۇڭكۆر ۋە غەيرى نۇقتىلار زىچلىغى يۇقۇرقى زىچلىقتىن پەۋقۇلئاددە چوڭ.لىكىن بۇ ئىككىسى تېخى تەجىربە ئاساسى بولمىغان ماتىماتىكىلىق پەرەز.