شىئەندىن ئۇيغۇر شاھزادىسىنىڭ مەڭگۈتېشى تېپىلدى

نارات

بۇشازادە ئەسلى ‹‹759-779-يىلغىچە›› تەخىتتە ئولتۇرغان ئۇيغۇر خانلىقىنىڭ مەشھۇر دانىشمەن قاغانى ئاي تەڭرىدە قۇت بولمىش ئەل تۇتمىش ئالپ كۈلۈگ بىلگە قاغان ننىڭ بالىسى بولىشى ئەمىلىيەتكە يېقىن شۇمەزگىللەردە بولغان قاغان .بۇ مەزگىل ئۇيغۇر خانلىقىنىڭ سەل ئاجىزلاپ قالغان ۋاختى ئىدى كېيىن قاغان ئايچۇرنىڭ ۋاختىغا كەلگەندە 789-يىللىردىن كېيىن قايتىدىن قۇدىرەتتېپىپ كۆچلىك ئىمپىريەگە ئايلانغانتى،

OTKURY

ھەقىقەتەن چوڭ بايقاش ئىكەن

aktuqi

ئۇيغۇرچىسىمۇ ئەجەپ بىرچىقىپتۇ.         يېرمىنى چىقىپ تاشلىماپتۇياخشى

BAGDAX2013

بۇ    قانداق    گەپ   بوپ   كەتتى   

jin

بۇ ئۇيغۇرشاھزادىسنىڭ مەڭگۇ تىشىنى ،ئارخىلوگلار نىمىشقا ئاشكارلىۋەتكەندۇ.

yegiyol

نىمدەپ ياشلا ئۈلۈپ كەتكەندۇ ؟ خەقنىڭ ياپما قاپاق قىزنى ئالغىلى ئۇنمىسا زەھەرلەپ قويمىغاندۇ ؟

sewriyar

بۇ رۇنىك يېزىقىنىڭ ئوتتۇرا تۈزلەڭلىكتە تۇنجى بايقىلىشى دىيشىپتۇ ،ئاندىن شەنشىلىك ئارخىلوگ ياڭ جۇن چاڭ  ؛‹ ئۇتۇرا تۈزلەڭلىكتىكى سۇلالىلەر ئىچىدە باشقا ئاز سانلىق مىللەتلەر  بىلەن بولغان مۇناسىۋەتتەتاڭ سۇلالىنىڭ     ئۇيغۇرلار بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىدە     ئۆز -ئارا ئىشىنىش پىسخىكىسى ئالاھىدە مۇھىم ئورۇندا تۇرغان  ،بۇ كۇيۇغۇل ھەم قېيىن ئاتىلىق تۇققاندارچىلىق پىخسىكىسىنىڭ ئالاھىدە ئىنكاسى بۇلۇپ  ،شۇ سەۋەپتىن ئىككى تەرەپنىڭ ئۇزۇن مۇددەتلىك دوستانە ھەمكارلىشىشى راۋاجلىنىپ ئۇيغۇرلار تاڭ سۇلالىسى مەزگىلىدە جوڭگو ۋە چەت ئەللەرنىڭ  ئۆز -ئارا مەدەنىيەت ئالماشتۇرىشىدا مۇھىم  ئۇچۇر يەتكۇزگۇچ رولىنى ئوينىغان دەپتۇ ..
بېشى ئوخشاش مۇھىم دەپ قارىغان يېرىنىلا جىجىلاپ قويدۇم .

uyghurghol

تاڭ دەۋرىدىكى ئۇيغۇر شاھزادىسىنىڭ قوش تىل–يېزىقلىق ئابىدىسى بايقالدى
       مەنبە: شىنجاڭ گېزىتى


　　بېيجىڭ ئۇنىۋېرسىتېتى ئوتتۇرا ئەسىر تارىخى تەتقىقات مەركىزى 7 – ئاپرېل ئۇيۇشتۇرغان ‹‹تاڭ سۇلالىسى دەۋرىگە ئائىت خەنزۇ ۋە قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقىدىكى ئابىدىنى بايقاش ۋە چۈشەندۈرۈپ ئوقۇش›› مۇھاكىمە يىغىنىدىن ئىگىلىنىشچە، شىئەن داتاڭ مۇزېيى ساقلاۋاتقان تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدىكى ئۇيغۇر شاھزادىسى گېچۇەينىڭ خەنزۇچە ۋە قەدىمكى ئۇيغۇرچە قوش تىل – يېزىقتىكى ئابىدىسى مۇتەخەسسىسلەر تەرىپىدىن دۆلىتىمىزدىكى ھازىرغا قەدەر بايقالغان تاڭ سۇلالىسى دەۋرىگە ئائىت بىردىنبىر قوش تىل – يېزىقتا يېزىلغان ئابىدە دەپ بېكىتىلدى.

　　بۇ ئابىدىنىڭ ئۇزۇنلۇقى تەخمىنەن بىر مېتىر بولۇپ، ئۈستىگە خەنزۇچە يېزىقتا ئۇيغۇر شاھزادىسى گېچۇەينىڭ دادىسىنىڭ تاڭ سۇلالىسىغا ياردەملىشىپ ئۆڭلۈك سۆيگۈن قوزغىلىڭىنى باستۇرغانلىقى، ئائىلە نەسەبى ۋە شاھزادىنىڭ چاڭئەنگە قانداق كەلگەنلىكى، تاڭ سۇلالىسىدە قانداق ۋەزىپە ئۆتىگەنلىكى، قانداق كېسەل بىلەن 02 ياشقا كىرمەيلا ۋاپات بولغانلىقى، قانچىنچى ئاينىڭ قانچىنچى كۈنى چاڭئەننىڭ قەيېرىگە دەپنە قىلىنغانلىقى، دەل موشۇ ۋاقىتتا ئۇنىڭ ئاكىسىنىڭمۇ چاڭئەندە ئىكەنلىكى ھەم شۇ جايدىكى ئۇيغۇرلارنىڭ كۆپ قىسىم قەبىلىلىرى بىلەن بىللە ماتەم مۇراسىمىغا قاتناشقانلىقى قاتارلىق مەزمۇنلار خاتىرىلەنگەن. ئابىدىنىڭ قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقىدا يېزىلغان قىسمى مەزمۇن جەھەتتىن خەنزۇچىسىدىن سەل ئاددىي ئىكەن.

　　ئابىدىنىڭ خەنزۇچە يېزىقتا يېزىلغان قىسمى ئىنتايىن ئېنىق بولۇپ، مۇتەخەسسىسلەر قەدىمكى ئۇيغۇر يېزىقىنىڭ چۈشەندۈرۈپ ئوقۇلۇشى توغرىسىدا قىزغىن مۇنازىرىلەشتى.

　　بۇ قېتىمقى مۇھاكىمە يىغىنىغا غەربىي رايون تارىخى ۋە تىل تەتقىقاتى جەھەتتە زور نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرگەن دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدىن كەلگەن مۇتەخەسسىسلەر قاتناشتى. مۇتەخەسسىسلەرنىڭ تونۇشتۇرۇشىچە، تارىخىي ۋاقىتلار ئېنىق يېزىلغان قوش تىلدىكى ئابىدىنى بايقاش ئىنتايىن قىيىن ئىكەن. بۇ ئابىدىنىڭ بايقىلىشى ئۇيغۇرلار بىلەن تاڭ سۇلالىسىنىڭ مۇناسىۋىتى ۋە ئۇيغۇر خانلىقىنىڭ شىمالىي چۆللۈك دەۋرىدىكى تارىخىنى تەتقىق قىلىشتا مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە.

barhanbay0996

شۇنداق قىلىپ 5000يلىلق جۇڭگۇمەدىنىيىتىنى ئۇيغۇرۇم بىلەن خەنزۇلار ياراتتى دىگەن گەپما  

barhanbay0996

02ياش دىگىنى نىمە دىگەن گەپكىنا