يېڭىدىن بارلىققا كەلگەن«ئۇچ چوڭ تاغ»

aktuqi

baxkent يوللىغان ۋاقتى  2013-5-2 23:01
جوڭگۇدا «تۆت چوڭ قىلتاق» بارتى، ئەمدى ماۋۇ «ئۈچ چوڭ تا ...

ئۇلار قايسىلار قوشنام

aktuqi

ئامىركا ساراڭ بولدىمۇ نىمە؟
ھەر يىلى جۇڭگونىڭ دىنىي مەسىلىلىرىنى ئەيىبلەيدىغان ئامېرىكا خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى كومېتىتى 4-ئاينىڭ 30-كۈنى دىن ئەركىنلىكى يىللىق دوكلاتىنى ئېلان قىلىپ، جۇڭگونىڭ دىن ئەركىنلىكى ئۆتكەن يىلدىكىدىن ‹‹كۆرۈنەرلىك ناچارلاشتى›› دېگەن ۋە ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنى جۇڭگونى ‹‹ئالاھىدە دىققەت قىلىشقا تېگىشلىك دۆلەتلەر›› قاتارىغا تىزىشقا تەكلىپ بەرگەن.

ئامېرىكا ‹‹خاففىڭتون پوچتا گېزىتى››نىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، بۇ ‹‹2013-يىللىق خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى دوكلاتى›› دا 2012-يىلى 1-ئاينىڭ 31-كۈنىدىن تارتىپ 2013-يىلى 1-ئاينىڭ 31-كۈنىگىچە بولغان ئارلىقتىكى مەسىلىلەر تىلغا ئېلىنغان بولۇپ، 15 ‹‹ئەڭ ناچار›› دۆلەتنى تىزىپ چىققان. ئۇلارنىڭ قارىشىچە بۇ دۆلەتلەر ‹‹سېستىمىلىق، ئادەتتىكىگە ئوخشىمايدىغان ۋە ئىزچىل ھالدا›› دىنىي ئەركىنلىكنى خالىغانچە بۇرمىلىغان. بۇ دۆلەتلەرنىڭ ئىچىدە، بېرما، جۇڭگو، مىسىر، ئېرتىرىيە، ئىران، ئىراق، نىگېرىيە، چاۋشيەن، پاكىستان، سەئۇدى ئەرەبىستان، سۇدان، تاجىكىستان، تۈركمەنىستان، ئۆزبېكىستان ۋە ۋېيتنام قاتارلىق دۆلەتلەر بار ئىكەن. ئافغانىستان، ئەزەربەيجان، قازاقىستان، رۇسىيە قاتارلىق دۆلەتلەر بولسا بۇ دوكلاتتا دىنىي ئەركىنلىكنى خالىغانچە بۇرمىلىغان ‹‹ئىككىنچى سەپتىكى›› دۆلەتلەر قاتارىغا كىرگۈزۈلگەن.

جۇڭگوغا مۇناسىۋەتلىك قىسمىدا، ئۆتكەن بىر يىلدا، جۇڭگونىڭ شىزاڭدىكى بۇددا دىنى مۇرىتلىرى ۋە شىنجاڭدىكى موسۇلمانلارنىڭ دىنىي ئەركىنلىكى تېخىمۇ ناچارلاشتى دېيىلگەن. دوكلاتتا يەنە. جۇڭگو 2012-يىلى دىنىي پائالىيەتلەرگە بولغان بېسىمنى تېخىمۇ كۈچەيتىپ، ‹‹قانۇنسىز›› سورۇنلارنى مەجبۇرىي تاقاپ، ۋاتىكان تەستىقلىمىغان ئەھۋال ئاستىدا دىنىي خادىملارنى ئۆز مەيلىچە ۋەزىپە قويدى دېيىلگەن. دوكلاتتا قارىشىچە، جۇڭگو ئەمەلىيەتتە پەقەت ‹‹ئادەتتىكى›› دىنىي پائالىيەتلەرگە كاپالەتلىك قىلىپ، دۆلەت دەخلى قىلمىغان ئەھۋال ئاستىدىكى شەخسىي دىنىي ئېتىقاد ھوقۇقىغا ئېنىق كاپالەتلىك قىلمىغان.

مەزكۇر كومېتىتىنىڭ ئېيتىشىچە، ئۇلارنىڭ باھالاشتىكى ئۆلچىمى ‹‹كىشىلىك ھوقۇق ۋە باشقا خەلقئارالىق ھۈججەتلەر›› بولۇپ، دوكلاتنى ئېلان قىلىشتىن بۇرۇن، كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرى، دىنىي زىيانكەشلىككە ئۇچراپ قۇربان بولغانلار ۋە دىن سىياسەتلىرىنى تەتقىق قىلغۇچى مۇتەخەسسىسلەر، ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ئەمەلدارلىرى بىلەن كۆرۈشكەن.

مەزكۇر دوكلاتقا قارىتا، مەركىزىي مىللەتلەر ئۇنىۋېرسىتىتىنىڭ پىروفېسسورى ئىپادە بىلدۈرۈپ، سەزگۈر كىشىلىك ھوقۇق ۋە دىنىي مەسىلىلەر توغرىسىسا جۇڭگونى ئەيىبلەش ئامېرىكىنىڭ سىياسىتىگە ئۇيغۇن كېلىدۇ، جۇڭگونىڭ ئۆزىنىڭ دۆلەت ئەھۋالى، دىنىي ئېتىقاد ئەركىنلىكى سىياسىتى ۋە مۇناسىۋەتلىك قانۇن-نىزاملىرى بار، ئامېرىكىنىڭ خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى كومېتىتىنىڭ تەسىرىگە ئۇچرىمايدۇ دەپ قارىدى. جۇڭگو تىبەتشۇناسلىق تەقىقات مەركىزىنىڭ تەتقىقاتچىسى ليەن شياڭمىن تەكىتلەپ، كۆپ يىللاردىن بۇيان، ئامېرىكا دىن بايرىقىنى كۆتۈرۈۋېلىپ جۇڭگونىڭ ئىچكى ئىشلىرىغا ئارىلاشتى، بۇ ھەرىكەتلەر جۇڭگونىڭ ئاساسىي قانۇنى ۋە ھەر خىل دىن باشقۇرۇش نىزاملىرىغا خىلاپلىق قىلدى،دىن بايرىقىنى كۆتۈرۋېلىشتىكى مەقسەت جۇڭگونى پارچىلايدىغان ‹‹شىزاڭ مۇستەقىللىقى›› پائالىيەتلىرىنى قوللاش، ئامېرىكىنىڭ بۇ ھەرىكىتى ھازىرغىچە ئىزچىل ئۆزگىرىپ باقمىدى دېدى.

ئامېرىكا خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى كومېتىتى ئامېرىكىنىڭ 1998-يىلىدىكى خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى قانۇنىغا ئاساسەن قۇرۇلغان پارتىيە-مەزھەپلەردىن خالىي مۇستەقىل فېدىراتسىيە ئورگىنى بولۇپ، يېقىنقى يىللاردىن، بۇ كومېتىت ھەر يىلى مۇشۇنداق خىلدىكى دوكلاتلارنى ئېلان قىلىپ، جۇڭگونىڭ دىنىي سىياسىتىنى تەنقىد قىلىپ كېلىۋاتىدۇ.

aktuqi

ھەر يىلى جۇڭگونىڭ دىنىي مەسىلىلىرىنى ئەيىبلەيدىغان ئامېرىكا خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى كومېتىتى 4-ئاينىڭ 30-كۈنى دىن ئەركىنلىكى يىللىق دوكلاتىنى ئېلان قىلىپ، جۇڭگونىڭ دىن ئەركىنلىكى ئۆتكەن يىلدىكىدىن ‹‹كۆرۈنەرلىك ناچارلاشتى›› دېگەن ۋە ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنى جۇڭگونى ‹‹ئالاھىدە دىققەت قىلىشقا تېگىشلىك دۆلەتلەر›› قاتارىغا تىزىشقا تەكلىپ بەرگەن.

ئامېرىكا ‹‹خاففىڭتون پوچتا گېزىتى››نىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، بۇ ‹‹2013-يىللىق خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى دوكلاتى›› دا 2012-يىلى 1-ئاينىڭ 31-كۈنىدىن تارتىپ 2013-يىلى 1-ئاينىڭ 31-كۈنىگىچە بولغان ئارلىقتىكى مەسىلىلەر تىلغا ئېلىنغان بولۇپ، 15 ‹‹ئەڭ ناچار›› دۆلەتنى تىزىپ چىققان. ئۇلارنىڭ قارىشىچە بۇ دۆلەتلەر ‹‹سېستىمىلىق، ئادەتتىكىگە ئوخشىمايدىغان ۋە ئىزچىل ھالدا›› دىنىي ئەركىنلىكنى خالىغانچە بۇرمىلىغان. بۇ دۆلەتلەرنىڭ ئىچىدە، بېرما، جۇڭگو، مىسىر، ئېرتىرىيە، ئىران، ئىراق، نىگېرىيە، چاۋشيەن، پاكىستان، سەئۇدى ئەرەبىستان، سۇدان، تاجىكىستان، تۈركمەنىستان، ئۆزبېكىستان ۋە ۋېيتنام قاتارلىق دۆلەتلەر بار ئىكەن. ئافغانىستان، ئەزەربەيجان، قازاقىستان، رۇسىيە قاتارلىق دۆلەتلەر بولسا بۇ دوكلاتتا دىنىي ئەركىنلىكنى خالىغانچە بۇرمىلىغان ‹‹ئىككىنچى سەپتىكى›› دۆلەتلەر قاتارىغا كىرگۈزۈلگەن.

جۇڭگوغا مۇناسىۋەتلىك قىسمىدا، ئۆتكەن بىر يىلدا، جۇڭگونىڭ شىزاڭدىكى بۇددا دىنى مۇرىتلىرى ۋە شىنجاڭدىكى موسۇلمانلارنىڭ دىنىي ئەركىنلىكى تېخىمۇ ناچارلاشتى دېيىلگەن. دوكلاتتا يەنە. جۇڭگو 2012-يىلى دىنىي پائالىيەتلەرگە بولغان بېسىمنى تېخىمۇ كۈچەيتىپ، ‹‹قانۇنسىز›› سورۇنلارنى مەجبۇرىي تاقاپ، ۋاتىكان تەستىقلىمىغان ئەھۋال ئاستىدا دىنىي خادىملارنى ئۆز مەيلىچە ۋەزىپە قويدى دېيىلگەن. دوكلاتتا قارىشىچە، جۇڭگو ئەمەلىيەتتە پەقەت ‹‹ئادەتتىكى›› دىنىي پائالىيەتلەرگە كاپالەتلىك قىلىپ، دۆلەت دەخلى قىلمىغان ئەھۋال ئاستىدىكى شەخسىي دىنىي ئېتىقاد ھوقۇقىغا ئېنىق كاپالەتلىك قىلمىغان.

مەزكۇر كومېتىتىنىڭ ئېيتىشىچە، ئۇلارنىڭ باھالاشتىكى ئۆلچىمى ‹‹كىشىلىك ھوقۇق ۋە باشقا خەلقئارالىق ھۈججەتلەر›› بولۇپ، دوكلاتنى ئېلان قىلىشتىن بۇرۇن، كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرى، دىنىي زىيانكەشلىككە ئۇچراپ قۇربان بولغانلار ۋە دىن سىياسەتلىرىنى تەتقىق قىلغۇچى مۇتەخەسسىسلەر، ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ئەمەلدارلىرى بىلەن كۆرۈشكەن.

مەزكۇر دوكلاتقا قارىتا، مەركىزىي مىللەتلەر ئۇنىۋېرسىتىتىنىڭ پىروفېسسورى ئىپادە بىلدۈرۈپ، سەزگۈر كىشىلىك ھوقۇق ۋە دىنىي مەسىلىلەر توغرىسىسا جۇڭگونى ئەيىبلەش ئامېرىكىنىڭ سىياسىتىگە ئۇيغۇن كېلىدۇ، جۇڭگونىڭ ئۆزىنىڭ دۆلەت ئەھۋالى، دىنىي ئېتىقاد ئەركىنلىكى سىياسىتى ۋە مۇناسىۋەتلىك قانۇن-نىزاملىرى بار، ئامېرىكىنىڭ خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى كومېتىتىنىڭ تەسىرىگە ئۇچرىمايدۇ دەپ قارىدى. جۇڭگو تىبەتشۇناسلىق تەقىقات مەركىزىنىڭ تەتقىقاتچىسى ليەن شياڭمىن تەكىتلەپ، كۆپ يىللاردىن بۇيان، ئامېرىكا دىن بايرىقىنى كۆتۈرۈۋېلىپ جۇڭگونىڭ ئىچكى ئىشلىرىغا ئارىلاشتى، بۇ ھەرىكەتلەر جۇڭگونىڭ ئاساسىي قانۇنى ۋە ھەر خىل دىن باشقۇرۇش نىزاملىرىغا خىلاپلىق قىلدى،دىن بايرىقىنى كۆتۈرۋېلىشتىكى مەقسەت جۇڭگونى پارچىلايدىغان ‹‹شىزاڭ مۇستەقىللىقى›› پائالىيەتلىرىنى قوللاش، ئامېرىكىنىڭ بۇ ھەرىكىتى ھازىرغىچە ئىزچىل ئۆزگىرىپ باقمىدى دېدى.

ئامېرىكا خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى كومېتىتى ئامېرىكىنىڭ 1998-يىلىدىكى خەلقئارا دىن ئەركىنلىكى قانۇنىغا ئاساسەن قۇرۇلغان پارتىيە-مەزھەپلەردىن خالىي مۇستەقىل فېدىراتسىيە ئورگىنى بولۇپ، يېقىنقى يىللاردىن، بۇ كومېتىت ھەر يىلى مۇشۇنداق خىلدىكى دوكلاتلارنى ئېلان قىلىپ، جۇڭگونىڭ دىنىي سىياسىتىنى تەنقىد قىلىپ كېلىۋاتىدۇ.

safar

jahangir.123 يوللىغان ۋاقتى  2013-5-2 23:34
5- چوڭ تاغ: ئېتىقاد ئەركىنلىكى. 6- چوڭ تاغ: ئانا تىل مەس ...

قانلىق ئىكاس قوللايمەن ....

eternal

بىرىنچى تاغ بىلەن ئىككىنچى تاغنىڭ ھەممىگىزگە بىىسمى ئېغىر .شەخسەن ماڭا تېخىمۇ شۇنداق

bandit12

jahangir.123 يوللىغان ۋاقتى  2013-5-2 23:34
5- چوڭ تاغ: ئېتىقاد ئەركىنلىكى. 6- چوڭ تاغ: ئانا تىل مەس ...

ئەگەشتىم

esil521

بۇ تاغلار شەخسىي بىزنىڭ بىشىمىزدىلا بار ...باشقىلارنىڭ يولى ئوچۇق ...ئىشقا ئورۇنلاشتىم دىگەندىمۇ كەمسىتىشتىن خالى ئەمەس ..

tanhaxir

         بىر مىللەتنىڭ  ھەممە ئادەملىرى  دېگۈدەك  ئېلىپ  ساتارلىق  بىلەن  ،يەر  سۈپۈرۈش ،    دەرۋازىغا  قاراش بىلەن شۇغۇللانسا  تەرەققىيات  قانداق ئىشقا  ئاشىدۇ ..........؟

سەرۋەڭ

شەھەرلىشىش دەرىجىسىنىڭ ئېشىشىغا ئەگىشىپ ، ئولتۇراق ئوي مەسىلىسى ئېغىرلىشىۋاتىدۇ  . زور كۆپچىلىك كىشىلىرىمىزگە ئىگىز بىنادا ئولتۇرۇش مودا بولۇپ .مۇشۇ ھازىرقى جەمئيەتتە كىم كىمدىن قالىدۇ دەپ  مودا قوغلىشىپ، ئىچىمىزدە روزا تۇتۇپ،سىرتىمىزدا بايراپ ئۆتكۈزۈپ ياشاۋاتىمىز غۇ ؟
يوتغانغا قاراپ پۇت سۇنماي !!!!

patqat

1-دەرىجىلىكنىەمۇ ئالدىدا تۇردىغان ئەڭ ئېغىر تاغ ئۇيغۇر مىللىتى مەسلىسى بۇمىللەت ھازىر تارىختىن بۇيانقى ئەڭ ئېغىر كىرزىسقا پېتېپ قالدى ،ئىللگىرى مىللىتىمىز زۇلۇيم جەھەتتە ھازىرقىدىنمۇ بەكراق ئىزىلگەن چاغلىرىمىز بۇلسىمۇ لىكىنى مىللەت گۇمران بۇلۇش گىرداۋىغا بېرېپ قالمىغان ئىدۇق ،تۈۈكلەرنىڭ ئارىسىدا ئەڭ بالدۇر مەدىنىيلەشكەن ھەممە ئىشلاردا تۈرۈكلەرنىڭ ئالدىدا ماڭغانتۇق .
مۇنداق بىر قاراش بار ھەرقانداق نەرسىنىە گۈللىنىش ۋە خاراپلىنىش قانۇنىيتى بار ھالا بۈگۈنكى كۈنگە كەلگەندە بىز يەنە باشلامچىلىق قىلىپ خاراپلىنىش جەھەتتىمۇ تۈرۈكلەرگە باشلامچىلىق قىلىدىغان ئۇخشايمىز .
لىكىن بۇ مىللەت ئۇنداق ئاسان گۇمران بولمايدۇ زىمىستان كۆرمىگەن بۇلبۇل باھارنىڭ قەدرىنى بۈلمەيدۇ تارىخى يۈزلىنىش بىر كۈنلەردە بىزنىڭ قىشىمىزغىمۇ كىلىدۇ ، بىز ئەنە شۇ كۈنلەردە بۇرۇنقىدەكلە بارىلىق تۈرۈكلەرنىڭ بايراقدارى بۇلىمىز بۇ مىللەتنى بۇش چاغلاپ جاھانغا پاتماي قالغانلار سەكە گۇشىدەك قازانغا سېلېنغاندا ئۈزىنى بۈلىۋالىدۇ لىكىن ئۇلار بۇ چاغدا كىچىككەن بۇلىدۇ.