80،90-يىللار،ئەخمەتچان ئوسمان ۋە ھازىرھەققىدە
ئەخمەتجان ئوسمان 1964-يىلى ئۈرۈمچى ۋېيخۇلياڭ كان رايونىدا بىر ئىشچى ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئۇ ئۈرۈمچى شەھەرلىك تەجرىبە ئوتتۇرا مەكتەپنى پۈتتۈرگەندىن كېيىن، 1981-يىلى 9-ئايدا شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ئەدەبىيات فاكۇلتېتىغا قۇبۇل قىلىنغان ۋە 1982-يىلى 10-ايدا دۆلەت مائارىپ كومىتېتى تەرىپىدىن سۈرىيە دەمەشق داشۆسى تىل-ئەدەبىيات شۆيۈەنىگە ئوقۇشقا ئەۋەتىلگەن.
شائىرنىڭ ئىجادىيىتى دەسلەپتە بالىلار شېئىرلىرى بىلەن باشلاندى. بۇ ھال ئۇنىڭ ھازىرقى شېئىرلىرىدىكى بالىلارچە قىزغىنلىق ۋە جۇلا بىلەن بېزەلگەن رەڭدار شېئىرىي نەپىسلىكتىمۇ كۆرۈلىدۇ. ئۇ چەتئەلدە ئوقۇۋاتقان كېيىنكى مەزگىلدە سۈرىيىدە ئەرەپ تىلىدا يازغان «ئىككىنچى يىقىلىش»، «تويلار تىلسىمى» قاتارلىق توپلاملىرى نەشر قىلىنغان. ئەرەپ ئوبزورچىلىرى ئۇنىڭ شېئىرلىرىغا: «ئۇلىمپىس مەدەنىيىتى ۋە بۇددا مەدەنىيىتى بىلەن تۇيۇنغان، يىراق شەرق چوڭقۇرلۇقىدىن كەلگەن بۇ روھ، بىزنىڭ نەچچە مىڭ يىللار مابەينىدە يىتتۈرۈپ قويغان سېھرىمىزنى قايتۇرۇپ بەردى» دەپ باھا بېرىشكەن. نۇرغۇن شېئىرلىرى خەنزۇ ۋە چەتئەل تىللىرىغا تەرجىمە قىلىنغان.
ئەخمەتجان ئوسماننىڭ «ئۇيغۇر قىزى لىرىكىسى»، «روھ پەسلى» ناملىق شېئىرلار توپلاملىرى نەشر قىلىنغان.
_____________________________________________________________________________
ئەسسالامۇئەلەيكۇم تورداشلار !
ئۇيغۇر ئەدەبىياتىمىزدا ئەخمەتچان ئوسمان ئاكىمىزنىڭ گىپى تولا بۇلىنىدىكەن،"گۇڭگا شېئىرىيىتى"نىڭ باشلامچىسى دەپ.
ئەخمەتچان ئوسماننىڭ زادى ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا تۇتقان ئورنى زادى قانچىلىك؟نېمە ئۈچۈن ئەخمەتچان ئوسمان چەتئەلگە بىر چىكەتكەنچە يۇرتىغا قايتماين چەتئەللەردە ياشاپ ئىجادىيەت بىلەن شۇغۇللىنىىدۇ؟
نېمە ئۈچۈن 80،90-يىللىرى ئەخمەتچان ئوسمان شېئىرلىرى شۇنداق داغدۇغا قوزغايدۇ؟ئۇنىڭ شېئىرلىرىدىكى
ئالاھىدىلىك زادى قەيەردە؟
بەلكىم مۇنبەردە ئەخمەتچان ئوسمان بىلەن ساۋاقداش ياكى ئەل-ئەغىنە ،ئۇرۇغ-تۇغقانلىرى باردۇ.
بولسا ئەخمەتچان ئوسمان ھەققىدە ئەركىن پاراڭلاشساق؟
تېخى ئالىي مەكتەپتە ئوقۇپ تۇرۇپلا شېئىر يېزىپ ،توپلام چىقارغان شائىرلا ئۇيغۇرلاردا يەنە كىملەر بار؟
80،90-يىللاردا "شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتىت" دا شۇنداق ياراملىق يازغۇچى،شائىرلار تەربىيلىنىپ چىقىپتىكەن.
80.90-يىللىرى "شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتىت"دا ئۇقۇغان ياكى شۇ دەۋردە ياشىغانلار بولسا ئاشۇ ۋاقىتلارنى
بىر ئەسلەپ باقساڭلار؟شۇ ۋاقىتلاردا بالىلاردىكى ئوقۇش قىزغىنلىقى،تىرىشچانلىق،ئەدەب-ئەخلاق.......
نېمە ئۈچۈن ھازىرقى ئالىي مەكتەپ ئوقۇچىلىرى ئىچىدەئەخمەتچان ئوسمان،ئادىل تۇنىياز......كەبى شائىر،يازغۇچىلار چىقمايدۇ؟
|