مەن تونۇيدىغان ئەلى مۇئەللىم ۋە ئۇنىڭ ھېكمەتلىرى

bagdax

مەن تونۇيدىغان ئەلى مۇئەللىم ۋە ئۇنىڭ ھېكمەتلىرى      

   
    ئەلى مۇئەللىم بىلەن 2003-يىلى  شىنجاڭ پىداگوكىكا ئۇنۋېرستىتىغا ئوقۇشقا چىقىپ ئىككى ئاي بولغاندا تونۇشۇپ قالدىم ، ئۇ چاغدا يېڭى چىققان ئوقۇغۇچىلار شىنجاڭ پىداگوكىكا ئۇنۋرستىتىنىڭ  كازىۋەن تەرەپكە جايلاشقان جەنۇبىي ئوقۇش رايونىدا ئوقۇيتتى ، بىر كۈنى چۈشتىن كېيىن < ئەلى كېلىدىكەن ، ئەلى مۇئەللىم كېلىپ لېكسىيە سۆزلەيدىكەن > دىگەن پاراڭلار ئېغىزدىن -ئىغىزغا تارقىلىشقا  باشلىدى .  خىيالىمدا بۇ زادى قانداق مۇئەللىم ، نىمە سۆزلەپ نىمە ئىش قىلىدىغاندۇ دىگەن ئويلار بىلەن سۈرۈشتۈرۈپ ئەلى مۇئەللىمنىڭ كەچقۇرۇن ئوقۇتۇش بىناسىنىڭ 3-قەۋەتتىكى چوڭ زالدا لېكسىيە سۆزلەيدىغانلىقىنى ئۇقۇپ ئالدىن كىرىپ ئورۇن ئېلىپ ساقلاپ تۇردۇم ، خىيالىمدا ئوقۇغۇچىلار تەرىپىدىن ئالقىشلىنۋاتقان بۇ مۇئەللىمنىڭ ئوبرازىنى  ھەرخىل تەسەۋۋۇر قىلىپ چىقتىم ،ئۇزۇن ئۆتمەيلا ئوتتۇرا بوي ، ئورۇقراق كەلگەن  ئەلى مۇئەللىم زالغا كىرىپ كەلدى ، شۈ كۈنكى لېكسىيە ،شۇ كۈنكى ئەلى مۇئەللىم مەندەك يېڭىلا ئالىي مەكتەپكە چىققان تەنتەك بىر ئوقۇغۇچىنىڭ كاللىسىدا نۇرغۇن ئوي -خىياللارنى پەيدا قىلدى .  نۇرغۇن نەرسىلەرنى ھېس قىلدىم ، بۇ يەردە ئالاھىدە قىستۇرۇپ ئۆتۈشكە تېگىشلىكى 2000-يىللاردا ئەلى مۇئەللىم قاتارلىق تالانتلىق ياشلار ئۆزىنىڭ غايىسى يولىدا تىرىشىش بىلەن بىللە مەكتەپ مەكتەپلەرگە بېرىپ ئوقۇغۇچىلارغا ھەقسىز لېكسىيە سۆزلەپ يېڭى بىر ئېقىم پەيدا قىلدى ، ھەمدە بۇ يېڭى ئېقىم يېڭى ئىدىيە تۈركىسىدە نۇرغۇن ياشلار تىرىشتى ، شۇ كۈنى  ئەلى مۇئەللىمنىڭ شىنجاڭ تىببىي ئۇنۋېرستتىنىڭ يوقىرى يىللىق ئوقۇغۇچىسى ئىكەنلىكىنى بىلگەندىن كېيىنى ئۇنىڭغا بولغان قايىللىقىم تېخىمۇ ئاشتى . شۇندىن بېرى مەن ئەلى مۇئەللىم بىلەن دوست ھەم ئاكا -ئۇكا بولدۇق ،  ئەلى مۇئەللىمنىڭ كۇرسىدىكى  كىتاپ تارقىتىشتەك ئىشلارغا ياردەملىشى ئارقىلىق ئەلى مۇئەللىم بىلەن يېققىن بولىدىغان پۇرسەتلەرنى ئىزدەيدىغان بولدۇم . تۇنجى قېتىم ئەلى مۇئەللىنىڭ شىنجاڭ تىببى ئۇنۋېرستىتى ئەتراپىدىكى ئىجارە ئېلىپ ئولتۇرۋاتقان ئۆيىگە 2014-يىلى ئەتىياز چاغلاردا مەلۇم سەۋەپ تۈپەيلى بېرىپ قالدىم ، ئۆي ئىچى قالايمىقان بولۇپ ، ئۆينى قالايمىقان قىلىۋاتقان نەرسە ئاساسلىق كىتاپ ۋە ھەرخىل پىلاستىنكىلار ئىدى . قارىماققا ئەلى مۇئەللىممۇ بۇ خىل قالايمىقانچىلىققا ، ئېنىق قىلىپ ئېيتقاندا كىتاپ دۆۋىسى ئىچىدە تۇرمۇش كۆچۈرۈشكە ئاساسەن كۆنۈپ قالغاندەك قىلاتتى .  شۇ كىتاپ بىلەن توشۇپ كەتكەن قالايمىقان ئۆيدىن چىقىپ كەتكەندىن كېيىن ئەلى مۇئەللىم ئانچە -مۇنچە ئۇچرىشىپ تۇرساقمۇ كۆپ كۆرۈشۈپ پىكىرلىشىپ تۇرالمىدۇق .
    2008-يىلى مەكتەپ پۈتتۈرۈپ ئۈرۈمچىدە قېلىپ قالدىم ، مەنمۇ كىتاپ ئۇقۇشقا  قىزىققاچقا  مېنىڭ ئۆيۈمدىمۇ بارغانسرى كىتاپ كۆپىيىپ ئۆيۈم قالايمىقان بولۇشقا باشلىدى ، ئۆي ئىچى قالايمىقان بولغانسېرى ئەلى مۇئەللىم يادىمغا كەپ قالاتتى . شۈ كۈنلەرنىڭ بىرىدە ئەلى مۇئەللىمنىڭ مەن تۇرىۋاتقان قورانىڭ ئۇددۇلىدىكى قورادا تۇرىۋاتقانلىقىدىن خەۋەر تېپىپ ئەلى مۇئەللىمنى ئىزلەپ باردىم . شۇندىن كېيىن ئەلى مۇئەللىم بىلەن پات -پات كۆرۈشۈپ پىكىرلىىشىش پۇرسىتى تۇغۇلدى . كۆپ جەھەتلەردىن پىكرىمىز بىر يەردىن چىقاتتى ، ھەرقايسى جەھەتلەردىن ماڭا ياخشى مەسلىھەتلەرنى بېرەتتى . ئەلى مۇئەللىم ھازىر تەۋپىق تەربىيلەش مەركىزىدە ئىنگىلىزتىلى دەرسى بېرىش ، رادىئو ئىستانسىدا پىسخىكىدىن مەسلىھەت بېرىش ، ئىستىقبال سەھنىسى ۋە تۈرلۈك لېكسىيەلەر بىلەن ئالدىراش بولغاچقا پات - پات كۆرۈشەلمەيدىغان بولۇپ قالدۇق ، لېكىن ئەلى مۇئەللىمنىڭ يېڭى -يېڭى ئىشلار ئۈستىدە ئىزدىنۋاتقانلىقى ،  ھازىرمۇ بىر مۇنچە كىتاپ دۆۋىسى ئىچىدە توختىماي ئۆگىنۋاتقانلىقى ماڭا ئايان ئىدى .
  ئەلى مۇئەللىم ۋە ئىككىمىزنىڭ دوستلۇقى توغۇرلۇق مۇشۇنچىلىك سۆزلەي ،  ئەلى مۇئەللىم زادى نىمە ئىشلارنى قىلىۋاتىدۇ ، كېيىنكى بىزگە ۋە ئۇيغۇر جەمئىيتى ئۈچۈن قانداق  ۋەزىپىلەرنى ئۆتەيدۇ ،  پۇرسەت بولسا ئەلى مۇئەللىم بىلەن باغداش تورىدا ئەركىن سۆھبەت ئۆتكۈزۈش ئارقىلىق ئەلى تەپسىلى تونۇشىمىز ۋە سىردىشىمىز ، تۆۋەندە ئەلى مۇئەللىمنىڭ ھېكمەتلىرىنى تورداشلارغا سۇنىمەن :
         

  ئەلى مۇئەللىم ھېكمەتلىرى

   * بىر قىسىم كىشىلەر ئۇلاردا بەزى نەرسىلەر بار بولغانلىقى ئۈچۈن قەدىرلىك بولسا ،  يەنە بىر قىسىم كىشىلەر ئۇلاردا بەزى نەرسىلەر يوق بولغانلىقى ئۈچۈن قەدىرلىكتۇر.
   
    *ھايات ھېسىياتسىز ،ئۇ ھەممە ئادەمگە ئوخشاش مۇئامىلە قىلىدۇ ، ئادەم ھېسىياتچان ،ھاياتقا ئوخشىمىغان مۇئامىلە قىلىدۇ
     *باشقىلارنى ھەقىقىي بويسۇندۇراي دىسەڭ ئۇلارغا مەڭگۈ بۇيرۇق چۈشۈرمە .  
     *ئىلغار مىللەت ئالىملىرىنى ھايات ۋاقتىدا بېشىغا كۆتۈرسە ، نادان مىللەت ئۇلارنىڭ جىنازىلىرىنى كۆتۈرۈشكە ئامراق .
     *يول بويىدا تۇرۋېلىپ يولدىن كېسىپ ئۆتمىسەڭ سېنى بەلكىم مەڭگۈ ماشىنا سوقىۋەتمەسلىكى مۇمكىن .بىراق ئۇ چاغدا سەن ئاللىقاچان يول بويىدىكى ئەخلەت ساندۇقىغا ئايلىنىپ قالغان بولسىەن .
      *قورسىقىڭ ئاچقاندا پەقەت ئاشخانىغا بارىدىغان يولنىلا كۆرەلەيسەن .
       *ئۆزىنى كۆرسەتمىگەن ئادەم ئەڭ ئېنىق كۆرىنىدۇ .
      *بىر قىسىم ئادەملەر بىر ئۆمۈر ئۆزىنى ياخشى ئادەم قىلىپ كۆرسىتىشكە تىرىشىدۇ ، لېكىن ياخشى ئادەم بولۇشقا تىرىشمايدۇ ئ
       *ئىشنى ھاياجان بىلەن باشلىما ،ئېتىقاد بىلەن باشلا ھاياجان بىلەن ئاخىرلاشتۇر .
      *پۇچۇركاڭ سەت بولسىمۇ ھەقىقەتنى ياز .
      *سەن تاللىمايسەن ، تاللىنىسەن     
      *ساختا نىقاپلار بىلەن ئالقىشقا ئېرىشكىنىڭدىن يالىڭاچ ھالدا مازاققا قالغىنىڭ ئەۋزەل .
      *مۇۋاپىقىيەت قازىنىشتا ھېچكىم بىلەن رىقابەتلىشىشنىڭ ھاجىتى يوق ، پەقەت تۆنۈگۈنكى ئۆزەڭ بىلەن رىقابەتلەشسەڭ شۇ يېتەرلىك .
     *بەزىلەر بارنىڭمۇ يوق دەپ ياشايدۇ ، بەزىلەر يوقنىمۇ بار دەپ ياشايدۇ ئ
     *سېنىڭ مەلۇم ئىشقا قارار چىقىرالماسلىقىڭ ئەمەلىيەتتە شۇ ئىشقا قارار چىقارماسلىقنى قارار قىلغانلىق شۇنداقلا ئىنتايىن پاسسىپ قارار چىقىرىش ئۇسۇلى ...

         ياقتۇرغان بولسىڭىز ، داۋامى ئىنكاس شەكلىدە يوللىنىدۇ .
      
  تورداشلارنىڭ پىسخىكا ۋە ئەلى مۇئەللىم توغۇرلۇق سوئال ، تەكلىپ -پىكىرلىرى بولسا قالدۇرشىنى سورايمىز ؟

iltebir107

ئەلى مۇئەللىمنىڭ  تالانتىغا قول قويىمەن.ئۆزىنىڭ كەسپىدە ھەقىقى بىلىم ئەھلى ئىكەن.

hantagri123

   ئۇيغۇرلار ئۈچۈن يۈزەكى بولغان پىسخولىگىيە ئۈستىدە ئىزدىنىپ ئۇيغۇرلارنىڭ پىسخىكى مەسىلىلىرى ئۈستىدە لېكسىيە سۆزلەپ كېلىۋاتقان ئەلى مۇئەللىم ئۇيغۇر جەمئىيتىدىكى يېڭى بىر بوشلۇقنى تولدۇردى .  ھازىر كىشىلەرنىڭ ئۆزىدە يۈز بېرىدىغان پىسخىكا مەسەللىرى ۋە ئۇنى ھەل قىلىشلا ئەمەس ئومۇملاشقان ، تارقالغان بىر قىسىم ئىللەت ۋە پىسخىكىلار ئۈستىدىمۇ ئىزدىنىپ بۇ ھەقتە ھەل قىلىش پىكرىنى ئوتتۇرا قويۇش ئەلى مۇئەللمنىڭ ئۈستىگە يۈكلەنگەن ئەڭ چوڭ يۈك بوپ قالدى دىيىشكە بولىدۇ .

baburshah

ئەلى مۇئەللىم ،ئاپتۇنۇم رايۇنىمىزنىڭ ئەلىيۇلئەلاسى بولۇپ  ئۇنۋېرستېتقا ماڭغاندا بىز ئۇنىڭدىن زور ئۈمۈتلەرنى كۈتكەن ئىدۇق.

bagdax

ئەلى مۇئەللىم ھېكمەتلىرى  -داۋامى

* گۈللەر گۈزەللىك ئىزدىمەيدۇ ،ئۆزى ئۈنگەن يەرنى گۈزەللەشتۈرىدۇ .
*ھەقىقەتكە قانچە ئېگىلگەنسېرى ،سەن شۇنچە تۈزلىنىسەن
*ئۆزىنى چۈشەنمەك بەك مۈشكۈل ئىش ،چۈنكى ئۇ ۋاقىتتا ئۆز مېڭەڭ بىلەن ئۆز مېڭەڭنى چۈشىنىشكە مەجبۇر بولىسەن .
*ئولتۇرغان ئورۇندۇقنىڭ باھاسى سەندىن ئېشىپ كەتمىسۇن .
*ئاستىلاش ئارقىلىق سەن ھەرقانداق ئىشنى تېز قىلالايسەن .
*دانا ھەقىقەت ئىزدەيدۇ . نادان ھەقىقەتنى ئاڭلىسا كۈلىدۇ .ئۇ كۈلمىسە ھەقىقەت ھەقىقەت بولماي قالىدۇ .
*سەن يوقاتقان نەرسىلەر ، ئاۋال ساڭا بېرىلگەن نەرسىلەردۇر .
*ناخشا -ئۇسسۇل بولسا خوشاللىقنىڭ ئىپادىسى ، ھەرگىزمۇ مەنبەسى ئەمەس .
*قولۇقنى پىچاق كېسىۋەتسە ، سەۋەنلىكنى پىچاقنىڭ ئۆتكۈرلىكىدىن كۆرمە .
*كۈنلەر ئۇزۇن ،بىراق يىللار قىسقا .....................
*ھەقىقىي دوست دېگىنىمىز دوستى بىلەن ئاشخانىغا كىرگەندە پەقەت بىر كىشلىكلا پولونىڭ بارلىقىنى بىلىپ ‹مېنىڭ پولوغا خوشام يوق › دەيدىغان كىشى .
*پىلانلىغان تۇرمۇشۇڭدىن ۋاز كەچسەڭ سېنى ساقلاپ تۇرغان تۇرمۇشقا ئېرىشىسەن .
*دائىم باشقىلارنى خوشال قىلىمەن دەپ ئويلاش روھىي كېسەللىكنىڭ باشلانغانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ .
*ئوقۇتقۇچى ئۆگۈنۈشتىن توختىسا ئۆگۈتۈش ئۇنىڭغا زېرىكىشلىك تۇيۇلىدۇ .
*دۈشمىنىڭنىڭ ساڭا نىمە دېگىنىگە  قارىغاندا دوستۇڭنىڭ ئۇنىڭغا قانداق ئىنكاس قايتۇرۇشى ھەممىدىن مۇھىم .
*جاپا -مۇشەققەتتىن قۇتۇلۇشنىڭ بىردىنبىر يولى جاپا مۇشەقەتلىك تىرىشىش .
*بالىلارنى تەربىيلەشتە ئۇلارغا بېرىدىغان بىلەن بىلەن تەربىيەنىڭ ۋاقتى پەرز .
*ئەگەر ئۆزىنى سۆيۈش خاتالىق بولسا مەن بۇ خاتالىقنى بىر ئۆمۈر سادىر قىلىشقا رازى .
*يۈز بەرگەن بەزى ئىشلارغا ئۆتمۈشۈڭ سەۋەپچى ،بەزىلىرىگە بولسا كەلگۈسۈڭ سەۋەپچى .
*ياشلار كەلگۈسىدە دۇچ كېلىدىغان ئەڭ چوڭ كىرزىس پىسخىكا كىرزىسىدۇر .
*ئاجىز ۋاقتىڭدا شەرەپ ۋە مەرتىۋە دىگەنلەر ئۈچۈن كۈرەش قىلما .
*كىشىلەرنىڭ بارلىق خوشالسىزلىقى دەل ئۆزلىرى تەسەۋۋۇر قىلىۋالغان ‹ئىچكى قىممەتنىڭ ›ئۇلارنى جازالىغانلىقىنىڭ ئىپادىسىدۇر .
*بىر قىسىم كىشىلەر بار قولىغا تاش ئېلىۋېلىپ ئەتراپىڭدا چۆگىلەپ يۈرىيدۇ .ئۇلار ھەم بۇ تاشنى ساڭا ئېتىشقە جۈرئەت قىلالمايدۇ ھەم تاشنى تاشلىۋەتمەيدۇ .
*ئۆزەڭدىن پەخىرلەنمەكچى بولساڭ ،پەخىرلەنگىدەك ئىش قىل .
*مەلۇم نەرسىنى ياخشى كۆرمىسەڭ ئۇنى ئۆزگەرت ،ئۆزگەرتەلمىسەڭ ئۇنىڭغا بولغان كۆز قارىشىڭنى ئۆزگەرت ،ئىشقىلىپ قاخشىما ،تولا قاقشايدىغان ئادەمنىڭ بۇ دۇنيادا ياشاشقا سالاھىتى توشمايدۇ .

hantagri123

  تورداشلارنىڭ  ئىنكاستا ئاساسلىق پىسخولىيەنى ئۆزىمىز ئۈچۈن قانداق خىزمەت قىلدۇرىمىز ،  پىسخىلوگىيە ئۇيغۇر جەمئىيتى ئۈچۈن قانداق ئىش قىلىپ بېرەلەيدۇ دىگەن نى تەكىتلىپ بېقىشىنى ئۈمىد قلمەن .

manzhra

[audio][/audio]ياخشى يېزىپسىز!

bagdax-bahadiri

بۇ تىمىنى  شۇنداقلا ھېكمەتلەرنى كۆرۈپ شۇنداق خوش بولدۇم ،رەھمەت سىزگە . بۇ يەردە بىز ئادەتتە دىققەت قىلمايدىغان ئىنتايىن موھىم بىر نوقتا بار ،(دەسلەپتە ئەلى مۇئەللىمنى بىرسىگە بەك ئوخشاتقان ،لىكىن مەخپىيەتلىك فىلىمىنى كۆرگەندىن كىيىن مۇئەللىمگە بولغان قىزىقىشىم قوزغالغان ئىدى )، ئۇ بولسىمۇ مۇۋاپىقيەت ئۈچۈن نۇرغۇن كىشىلەر ساراڭ بولاي دىگەن جەميىتىمىزدە يېقىنقى يىللاردا مۇۋاپىقيەت دەستۇرلىرى ،چوڭ ھېكمەت دېگەنگە ئوخشاش غەرىپنىڭ كىتابلىرى تۇرمۇشىمىزغا بۆسۈپ كىردى ،بەزى كىتابنى ئويلىنىپ ئوقۇمايدىغان كىشىلىرىمىزنى قايمۇقتۇرۇپ ،ئۇنىڭ كاللىسىدا تېخى يىتىلمىگەن مۇۋاپىقىيەت ئېڭى بەزى كىتابلار تەرىپىدىن ئىگەللىنىپ ،ئوي پىكىرىمۇ كونترول قىلىنىپ ،ئۇنىڭ ئۈستىگە بىزنىڭ جەميىتىمىزنىڭ بۇنىڭغا ماس كەلمەسلىكى بىلەن زىددىيەت ھاسىل قىلىپ كىشىلەرنىڭ كاللىسىدا توسالغۇ پەيدا بولۇپ ،تۇرمۇشى قالايمىقانلاشتى. ئەلى مۇئەللىمنىڭ قەدرىنىڭ شۇنچىلىك يۇقىرلىقى دەل مۇشۇ يەردە ئىپادىلىنىدۇ . ئۇ بىزنىڭ جەميىتىمىزگە لايىق بولغان پىسخىكا بىلىملىرىنى تەتقىق قىلىپ بىزگە سۇنىدۇ ،شۇنداقلا چەتئەلنىڭ بەزى بىزگە ماس كەلمىگەن ھېكمەتلىرىنى بىزگە تونۇتۇپ ،بىزگە ئۆزىمىزنىڭ يۇرتىغا ، دەۋرىگە ،خاراكتىرىمىزگە  ماس بولغان ھېكمەتلەرنى سۇنۇپ بىزنىڭ ئۆزىمىزگە خاس جەميەتكە ماس يول بىلەن مۇۋاپىقيەت قازىنىشىمىزغا ياردەم قىلىدۇ  ،شۇڭلاشقا ئەلى مۇئەللىم خەلقىمىزنىڭ بۇ جەھەتتىكى مەنىۋىيتىگە چوڭ كۈچ قوشىدۇ دىسەك بولىدۇ  ، ئەلى مۇئەللىم ،خەلقىڭىز سىزنى قوللايدۇ ، تېخىمۇ پەرۋاز قىلىڭ !