بىلىمخۇمار: ياپونلارنىڭ مىللىي روھى

phonon

ياپون جەمئىيىتى بىلىم ئىگىلىرىگە بەك ھۆرمەت قىلىدۇ. بولۇپمۇ پروفېسسورلارغا ياكى پروفېسسورلۇق سەۋىيىسىگە يەتكەنلەرگە. بۇ ياپۇنلار بىلەن چەكلەنمەيدۇ، مەيلى كىم بۇلۇڭ، نەدىن كەلگەن بۇلۇڭ، بىلىم قابىلىيەت بولسىلا ياپۇنلارنىڭ ھۆرمىتىگە ئېرىشەلەيسىز. مىسال قىلىپ بېرەي. يۇقىرى ئوقۇش تارىخىغا ئىگە كىشى ئوخشاش ئىش قىلسىمۇ ئەمگەك ھەققى باشقىلاردىن يۇقىرى بولىدۇ. مەن دوكتور بولغاچقا ئايلىق مائاشىم تۇلۇق كۇرسنى پۈتتۈرگەنلەردىن بىر ھەسسە، ماگىستىرلاردىن 70% يۇقىرى. ھەم ياپۇندىكى ئالدىن سانىلىدىغان مەكتەپنىڭ، پروفېسسورنىڭ ئوقۇغۇچىسى بولغىنىمدىن باشقا ئالىي مەكتەپلەرنى پۈتتۈرگەن دوكتورلاردىن يەنە يۇقىرى. ئەلۋەتتە بۇ ھازىرقى شىركەتتىن چىقارغان خۇلاسە. بۇنى بارلىق ياپونغا كېڭەيتكىلى بولىدىغانلىقىغا كاپالەت بېرەلمەيمەن. بۇ خىل ئورۇنلاشتۇرۇش بىر تەرەپتىن بىلىمگە، ئوقۇغانلارغا ھۆرمەت قىلىش بولسا، يەنە بىر تەرەپتىن شىركەتلەرنى ئۆزىگە لازىم كىشىلەرنى ئىزدەشكە ئۈندەيدۇ. تۇلۇق ئۇتتۇرىنى پۈتتۈرگەنلەر ھۆددىسىدىن چىقالايدىغان ئىش بولسا ئالىي مەكتەپ پۈتتۈرگەنلەرنى تەكلىپ قىلمايدۇ. ھەتتا ماگىستىر باكالاۋرلارنىڭ تەمىناتىغا رازى بولسىمۇ شىركەت ماگىستىرنى باكالاۋرنىڭ ئىشىغا سالمايدۇ. جۇڭگو بىلەن سېلىشتۇرۇپ كۆرسىڭىز بولىدۇ. بىر يىلى ۋەتەندىن بىر پروفېسسور قىسقا مۇددەت ياپونغا كەلدى، ئارىلىقتا بالىسىنى ياپون تىل مەكتىپىگە ئورۇنلاشتۇرماقچى بولدى، لېكىن بەزى سەۋەبلەر بىلەن رەت قىلىشقا ئۇچرىدى. بۇنى ئاڭلىغان ياپۇندا ئۇزۇن يىل تۇرغان بىر ئاكىمىز پروفېسسورنى باشلاپ تىل مەكتىپىنىڭ مۇدىرىنىڭ قېشىغا قايتا باردى. ھەم پروفېسسورنى پروفېسسورلۇق ئۇنۋانى بىلەن قايتا تونۇشتۇرۇپ ھازىر ياپونغا تەتقىقات مۇناسىۋىتى بىلەن كەلگەنلىكىنى سۆزلىدى. پروفېسسور بىزگە ئۆز ئېغزى بىلەن ئېتىپ بەرگەن سۈز. مۇدىر ئورنىدىن تۇرۇپ كەتتى، ئالدىمغا كېلىپ تەزىم قىلىپ قىزغىن سالاملاشتى، ئىسىم كارتىسى بەردى، ھۆرمەت سۆزلىرىنى تۆكۈۋەتتى. بالامنى مەكتىپىگە ئالدى. بىنانىڭ پەسكىچە ئۇزىتىپ چىقتى. سىزگە تەسىرلىك بىلىندىمۇ؟ بىلىنمىگەن بولسا شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتتىكى ئوقۇتقۇچىلاردىن سورىسىڭىز بىر ساپاسىز مەكتەپ رەھبىرىنىڭ ئىشخانىسىغا كىرگەن پروفېسسورنى چىقىرىۋەتكەن ۋەقەلىكنى سۆزلەپ بېرىدۇ. پروفېسسورلارنىڭ مەكتەپ مەمۇرلىرى ئالدىدا قانداق ئورۇندا ئىكەنلىكىنىمۇ سۆزلەپ بېرىدۇ. باشقا ھەممە ئىشقا ئوخشاش بىلىم ئىگىلىرىگە بولغان ھۆرمەتنى تۇرغۇزۇشتا كىچىكلەرگە چوڭلار، كېيىنكىلەرگە ئالدىنقىلار، تۆۋەندىكىلەرگە يۇقىرىدىكىلەر ئۈلگە تىكلەپ بېرىشى كېرەك ئىكەن. ياپۇندىكى سىياسونلار بەلكىم ئاستىرتىن پۇلى بارلارنى ئۆزىگە يېقىن بىلىشى مۇمكىن، لېكىن دۆلەت، ھۆكۈمەت، ئاۋام پۇقرا مەۋقەسىدە بىلىم ئىگىلىرى ھۆرمەتلەشكە تېگىشلىك كىشىلەرنىڭ ئالدى. ياپۇندا سىز پروفېسسور بۇلۇڭ، مەيلى كەسپىڭىز نېمە بولسۇن، مەيلى ماقالە يېزىڭ يازماڭ، تەتقىقات قىلىڭ قىلماڭ ھۆكۈمەتتىن كۈلىدىغان مائاش تەمىنات ئوخشاش. قىلغان ئەمگىكىڭىزنى، يازغان ماقالىنى، ئالغان مۇكاپاتلارنى، تەتقىقات مەبلىغىڭىزنى تىلغا ئىلىش ھاجەتسىز. پروفېسسور دەپ تونۇشتۇرسىڭىزلا ھۆرمەتكە ئېرىشىسىز. نۇرغۇن شىركەتلەردە تەتقىقات بىلەن شۇغۇللانغان تەتقىقاتچىلار مەكتەپلەردە پروفېسسور بولۇشنى كۈچلۈك ئارزۇ قىلىدۇ. ماددىي سەۋەبلەر بولۇشى مۇمكىن، مەنچە پۈتكۈل جەمئىيەتتىن كۈلىدىغان ھۆرمەتمۇ بىر مۇھىم ئامىل. سىز پروفېسسورلاردىن يۇقىرى مائاش ئېلىڭ، جىق پۇل تېپىڭ، جىق باج تۆلەڭ يەنىلا پروفېسسورلارغا خاس ھۆرمەتكە ئېرىشەلمەيسىز. ئىلمىي سورۇن يازمىلاردا <پروفېسسور> نىڭ ئالدىغا ھېچقانداق ئارتۇقچە سۈپەتلەش، ئېنىقلىمىلار كەلمەيدۇ. داڭلىق پروفېسسور، مەشھۇر پروفېسسور دېگەن گەپ يوق. نوبېل مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن كىشى ئىلمىي ماقالە يازسا <نوبېل ساھىبى پروفېسسور پالانى> دەپ يازمايدۇ. سەھنىگە نۇتۇققا چىقسىمۇ يەنىلا <پروفېسسور پالانى> تونۇشتۇرۇلىدۇ. بۇ جەھەتتە بىز بىلەن كۈچلۈك پەرقلىنىدۇ. سەھنىگە چېكىپ سۆز قىلغۇچىنىڭ ئىسمىنىڭ ئالدىغا ھەرخىل سۈپەتلەرنى تۆكۈۋېتىمىز. شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېدا پروفېسسورلارنى 6 تەبىقىگە بۆلىۋەتكەن. يەنە مۇنداق پروفېسسور ئانداق پروفېسسور دەپ ناملار كۆپ. بۇ خىل بۆلۈشلەر ئادەمگە تارىختىكى كىشىلەرنى ئوخشىمىغان تەبىقىلەرگە بۆلۈشنى ئەسلىتىدۇ. بەلكىم بۇنداق بۆلۈش، ئېنىقلىما بېرىش بىلەن پروفېسسورلارنىڭ ئەمگىكىنى شەرھلىمەكچى بولغاندىمىز. لېكىن نەتىجىدە پروفېسسورلارغا، ئىلىم ئىگىلىرىگە بولغان ھۆرمەتنى سۇسلاشتۇرۇشقا ياكى يوق قىلىشقا سەۋەب بولىمىز. بۇ خىل بۆلۈش، ئېنىقلىمىلارغا كۆنگەن كىشى <پروفېسسور> دېگەن ئاۋازنى ئاڭلىغاندا بىرىنچى ئىنكاسى ھۆرمەت بولماي، <قانداق پروفېسسور؟> دېگەن سوئال بولۇشى مۇمكىن. بىز ئۈچۈن پروفېسسورلارنىڭ، يۇقىرى بىلىم ئىگىلىرىنىڭ مۇھىملىقىنى شەرھلەشكە كۆپ سۆز ھاجەتسىز. ھەممەيلەن ئاز نەرسىنىڭ ئەتىۋار بولىدىغانلىقىنى بىلىمىز. مۈشۈكئېيىق ئەتىۋار، ئالتۇن ئەتىۋار، قاشتېشى ئەتىۋار. بىلىم ئىگىلىرىمۇ شۇنىڭغا ئوخشاش ئەتىۋارلاشقا موھتاج، بولۇپمۇ يۇقىرى پروفېسسور سەۋىيىلىك كىشىلەر. ۋەتەندىكى ئۇيغۇر پروفېسسورلارنى ساناپ كۆرۈڭ، مۈشۈك ئېيىقتىنمۇ ئاز. ھەرقانداق مەمۇرنىڭ ئورنىنى تولدۇرىدىغان ئادەم نۇرغۇن، ناخشىچى، ئۇسسۇلچى، ئىماملار ھەممە ئوخشاش، ئىز باسارلاردىن ئەنسىرەش ھاجەتسىز. پەقەت پروفېسسور سەۋىيىسىدىكى ئىلىم ئىگىلىرىنىڭ ئورنىنى تولدۇرۇش ئۇنداق ئاسان ئەمەس. بۇ سۆيۈملۈك كىشىلىرىمىز دەم ئېلىشقا چىقسۇن، بىز بىلەن ۋىدالاشسۇن ئورنىنى ئۇزۇن يىللارغىچە تولدۇرالمايمىز. شۆھرەت مۇتەللىپ ئاكىنىڭ ئورنىنى تولدۇرىدىغانلار بارمۇ؟ ناساغا كىرەلەيدىغانلار بارمۇ؟ ئامېرىكا ئالىي مەكتەپلىرىگە مۇدىر بولالايدىغانلار بارمۇ؟ ئۇيغۇرنى دۇنياغا تونۇتۇش ئاسان، يوللار نۇرغۇن. ياپوننىڭ كوچىلىرىدا ئەدەپسىزلىك قىلسىڭىز بولىدۇ، قانۇنلىرىغا خىلاپلىق قىلسىڭىز بولىدۇ. پويىزلاردا شاۋقۇن چىقارسىڭىز بولىدۇ. لېكىن باشقىلارنىڭ ھۆرمىتىنى قوزغاش ئۇنداق ئاسان ئەمەس. باشقىلارنىڭ سەھنىسىگە چىققان بەلەنلا ھۆرمەتكە ئېرىشىش ناتايىن. ئەدەپ بىلەن چالغان چاۋاك، ئەدەپ بىلەن قىلىنغان تەكەللۇپ سۆزلەر ھۆرمەتكە تەڭ ئەمەس. ئىچ ئاغرىتىش ھۆرمەت ئەمەس. جاكارلاش لازىم پەقەت ھەم پەقەت گۈزەل پەزىلەت، نەتىجە بەلەنلا باشقىلارنى قايىل قىلىپ ھۆرمەتكە ئېرىشكىلى بولىدۇ. بىر كىشىنى، بىرخىل كىشىلەرنى ياخشى كۆرسىڭىز بولىدۇ، مىنىڭ ئۈمىد قىلىدىغىنىم <ئۇيغۇر ئۈچۈن سۆيۈملۈكلەر كىم؟> دەپ سوئال سورالغاندا، ئىلىم ئىگىلىرىنى، پروفېسسورلارنى بىرىنچى ئورۇنغا، بىرىنچىگە تىزالمىسىڭىز، ئىككىنچى ئورۇندىن چۈشۈپ كەتمەسلىكنى ئۈمىد قىلىمەن.

makit

phonon يوللىغان ۋاقتى  2014-2-12 12:43
ياپون جەمئىيىتى بىلىم ئىگىلىرىگە بەك ھۆرمەت قىلىدۇ. بو ...

بەك ياخشى ئىنكاسكەن ،كاللام سەگەكىلەشتى ،،،،،،،،،،،،

iltebir107

يازمىڭىزدا تىلغا ئالغان ياسىر قازى ۋىدىيو فىلىمىنى  كۆرۈپ چىقتىم .بۇ فىلىم ئۇيغۇرچە خەتلىك قىلىپ تەرجىمە قىلىنىپتۇ. ماڭا بەك تەسىر قىلدى. بۇ نوتۇقنى كۆرۈپ چىقىشقا ئەرزىيدىكەن.http://v.youku.com/v_show/id_XNTUyNzE1MTY4.html

jantik

ئىسىل ئەسەر ! بىلىمخۇمار ئاكىغا تەشەككۈر !
باشقۇرغۇچىلار ، بۇ ئەسەر نېمە ئۈچۈن نادىرلانمىدى ؟

sap

كىشىنى چوڭقۇر تەپەككۇر يۇرگۇزۇشكە يىتەكلەيدىغان تېمىكەن.phonon  نى قىرىندىشىمىزنىڭ ئىنكاسلىرىمۇ قالتىس.
ئىديىۋى مەدەت بەرگىنىڭلارغا رەخمەت!نەتىجىلىرىڭلار بەركەتلىك بولغاي!

haldan

مەن بۇندىن كىيىن ئىنكاس يازمايمەن. ئوتكەندە بىر تىما توغۇرلۇق مىسال ئېلىپ. 2013-يىللىق مەدەنىيەتلىك ئەخلاقلىق دولەتلەر تىزىملىگىدە ياپۇن بىرىنجى ئۇرۇندا ئىكەن دىسەم. مۇنبەردە تازا ئىلىم بىلىملىرى تېشىغا تەپچۇپ تۇرىدىغان بىر قېرىندىشىم مۇنداق دەيدۇ. ئەمىسە سەن ھەرەمگە بارماي. پاپۇنغا بېرىپ. يۇسۇكارى بۇزۇركىۋارىغا تاۋاپ قىل دەيدۇ. مەن دىدىم بىلىم ئەخلاق ھېلغۇ ياپۇندىكەن يەھۇدىدا بولسىمۇ ئۇگىنىمەن دەپ جاۋاپ بەردىم. يا بۇ ياپۇنغا قوپۇپلا چىققىلى بولمىسا. مەن ئەلھەمدۇلىللا مۇسۇلمان تۇرسام. ماڭا ياپۇننىڭ پاسپۇرتىنى بەرگۇچە سەئۇدىنىڭ پاسپۇرتىنى بەرسە بولمامدۇ. ئۇ قېرىندىشىم. ئىشقىلىپ مەن بۇ ئىشقا ئارلاشمايمەن. تىمىنى ئوقۇپ ئىنكاسنى ئويدىكى باللىرىمغا يازىمەن. چۇنكى باللىرىمغا كۇچۇم يىتىدۇ.

phonon

بەس مۇنازىرە بولۇپ دىن، ئىسلام توغرىسىدا گەپ بولۇنغاندا ھامىنى چىقىدىغان بىر ئىنكاس. <كەسىپ ئەھلى سۆزلىسۇن>، ياكى <قۇچقاچ بولسىمۇ قاسساپ سويسۇن>. بۇ سۆزلەر ھەممەيلەنگە توغرا بىلىنىدۇ. چۈنكى مەقسەت ياخشى. يەنى بىلىدىغانلار سۆزلىسۇن، توغرىسى سۆزلەنسۇن، خاتا ئۇقۇملار تارقالمىسۇن، پىتنە بولمىسۇن. لېكىن بۇ يول بىلەن يۇقىرىقى ياخشى مەقسەتلەرگە يىتەلەيسىز، ياكى يىتەلمەيسىز. بۇ جۈملىلەرنىڭ ئالدى شەرتى بار. يەنى كەسىپ ئەھلى بولۇشى كېرەك، قاسساپ بولۇشى كېرەك. قاسساپنى ساقلاپ مالنى ئۆلتۈرۈپ يېمەي ئاچ قىلىش ياخشى ئىش ئەمەس. ئەگەر بۇ يازمىنى ئەركىن ئاكا يازمىغان بولسا، شۇ كەسىپ ئەھلىلىرىنى ساقلىساق ئوخشاش ماقالىنىڭ چىقىشىغىچە باللىرىمىزنىڭ تويلىرىمۇ بولۇپ بولۇشى مۇمكىن. بىزدە تېخى ھەرساھەدە كەسىپ ئەھلىلىرىنىڭ يېتىشىپ چىققىنى يوق. <قانداق ھاجەتخانىلار لازىم؟>. پۈتۈن تورئەھلىنى يىغساقمۇ بولىدىغان گەپلەر پەقەت ئارزۇ-ئۈمىد سەۋىيىسىدىن ئاشالمايدۇ. ئىشلار قانداق قىلىپ ئارزۇ-ئۈمىد ئېھتىياجنى ھەقىقىي ئەمەلگە ئاشۇرۇش، مەھسۇلات قىلىش، ئىشلەپ چىقىرىش، بازا ئىچىشلارغا تاقالغاندا كەسىپ ئەھلىلىرىنىڭ كەمچىللىكى بىلىنىدۇ. ئوقۇغان بىلەن ئوقۇمىغان، پۇل تاپقان بىلەن پۇل تاپمىغاننى يۇقىرىقى ئىنكاستەك سېلىشتۇرمايمىز. ھەممە ئۆز قابىلىيىتى بىلەن ئىش كۆرسە بولىدۇ. بىزگە ھەر كەسىپتىن دۇنيا سەۋىيىسىگە ئىگە كىشىلەر كېرەك. دۇنيا سەۋىيىسىدىكى موزدۇز كېرەك، ماشىنىچى كېرەك، ياغاچچى كېرەك، بايلار كېرەك، ئوقۇتقۇچىلار كېرەك، باشلامچىلار كېرەك، كارخانا شىركەت كېرەك، ئىلىم ئىگىلىرى كېرەك. پۇل بولسىلا ھەممە بولمايدۇ. پۇل بولسىلا زامانىۋى يول ياسىغىلى، كۆۋرۈك ياسىغىلى، كېسەل داۋالىغىلى، ئۇرۇشقا لازىم قوراللارنى ياسىغىلى بولمايدۇ. چوقۇم كەسىپ ئەھلىلىرى، بىلىم ئىگىلىرىنىڭ قۇلى بولۇشى كېرەك. <ھەق> نىڭ دائىرىسىنى تار قىلىۋالمايلى. نيۇتون قانۇنىمۇ ھەق، نىسپىي نەزەرىيىسىمۇ ھەق، ئېلېمېنتلا جەدۋىلىمۇ ھەق، DNA مۇ ھەق. مۇشۇ ھەقلەر ھازىرقى تەرەققىياتلارغا ئاساس سالدى. ھەقىقىي كەسىپ ئەھلىلىرى بارلىققا كەلگۈچە، يازغۇچە، سۆزلىگۈچە قالغانلىرىمىز بىلگەنلىرىمىزنى تۆكۈپ تۇرايلى. مەيلى دىن، مەيلى پەن بولسۇن <سەن سۆزلىمە ئاغزىڭنى يۇم> غا دەلىل تېپىپ بېرەلمەيسىز. پەقەت يازغاندا، سۆزلىگەندە شۇ كەسىپنىڭ ئىدىيىسى، ئۇسۇلى، روھى بويىچە ئىش كۆرسىڭىز بولىدۇ. دېھقان بولسىڭىزمۇ فىزىكا توغرىسىدا ماقالە يازسىڭىز بولىدۇ. فىزىكا ئوقۇپ تۇرۇپ خىمىيىدىن سۆزلىسەكمۇ بولىدۇ. ئاخىرىدا سۆزلىگىنىمىزنىڭ، يازغانلىرىمىزنىڭ راست فىزىكا بولدىمۇ، ياكى خىمىيە بولدىمۇ بۇنىڭ باھالىغۇچىسى شۇ كەسىپنىڭ ئەھلىلىرى. ئەڭ سالاھىتى بارلار پروفېسورلاردۇر ياكى تەڭ سەۋىيەدىكىلەردۇر. ئىلمىي ئەمگەكنى خەلق باھالىمايدۇ، دوست بۇرادەر، تونۇش بىلىشلەر ياكى رىياسەتچى،يازارمەنلەر باھالىمايدۇ. خەلق داڭلىق، مەشھۇر دېسە شۇنداق بولىدىغان ئىش يوق. رىياسەتچى يازارمەن پەيلاسوپ دېسە پەيلاسوپ بولىدىغان ئىش يوق. ئىلمىي ماقالە يېزىلسۇن. خەلقئارادىكى داڭلىق ئىلمىي ژۇرنالدا ئېلان قىلىنسۇن، پۈتۈن دۇنيادا پايدىلانغانلار ھېچ بولمىغاندا ئوخشىمىغان 100 ئادەمدىن ئاسسۇن ئاندىن داڭلىق، مەشھۇر، پەيلاسوپ ئاتىساقمۇ كېچىكمەيمىز.
<كەسىپ ئەھلى سۆزلىسۇن> دەپ باشقىلارنىڭ ئېغزىنى تۇۋاقلاش يامانلارغا، ناچارلارغا يول ئاچىدۇ. ياخشى ئادەملەر ئوقۇغان ئادەملەر كەمتەررەك كىلىدۇ. ئەگەر بىلگەنلىرىنى <تېخى يېتەرلىك ئەمەس> دەپ تۆكمىدى، سۈكۈتتە تۇردى. بىر كۈنى بىر نامەلۇم سەھنىگە چىقىپ سۆز قىلىپ ئۆزىنى پەيلاسوپ ئاتىدى. شۇ كىشى پەيلاسوپ بولىدۇ. چۈنكى خەلق پەيلاسوپنى كۆرمىگەن. قانداق سەۋىيىدىكى كىشىلەرنىڭ پەيلاسوپقا مۇناسىپ ئىكەنلىكىنى بىلمەيدۇ. پەيلاسوپ ئاتالدى بۇنى بىزلەر تۈزىتەلمەيمىز. چۈنكى بىز كەسىپ ئەھلى ئەمەس، پەيلاسوپ ئەمەس. بەك سۆز قىلسىڭىز خەلقنى بىزار قىلىسىز، خەلقىنىڭ دۈشمىنى بولىسىز. بۇ ئۆزگەرتىشكەبەلكم بۇ يول قالدى. دۇنيادا تېخى ھايات، كۆپ ساندىكى ئىلىم ئەھلىلىرى ئېتىراپ قىلغان پەيلاسوپ ئاتالغانلارنى چاقىرىپ لېكسىيە سۆزلىتىپ پەيلاسوپلارنىڭ ئۆلچەملىرىنى يېشىپ، ئاندىن بىزنىڭ پەيلاسوپلىرىمىزنى ئۆلچەمگە سېلىپ ئايرىساق بەلكىم خەلق قايىل بولىدۇ. پۇرسەت تېپىپ، شارائىت يارىتىپ ھەممە ئۇستاز، دانىشمەن، پەتىۋاچىلارنى ئۆلچەمگە سېلىپ باقساق. ئىلمىي ئەمگىكىنىڭ قېنى؟ قانچە ئادەم پايدىلاندى، قانچىلىك ئادەم ئېتىراپ قىلدى؟ دەپ سوراپ كۆرسەك.
سامۇرايلار ساداقەتنى چوڭ بىلسىمۇ، لېكىن قارىغۇلارچە ئەمەس. كۆرگىلى، ئاڭلىغىلى، تۇتقىلى، يۈرەك بىلەن سەزگىلى بولىدىغان ئۆلچەملىرى بار. ئاددىيراقى دۆلەت ۋە ئاۋامنىڭ مەنپەئەتى. سامۇرايلار جۇڭگو پادىشاھلىرىدەك تەڭرىنىڭ ئىرادىسى دېگەنلەرنى ۋاسىتە قىلمايدۇ. ھەممە ئۆزلىرىنى دۆلەتنىڭ، ئاۋامنىڭ مەنپەئىتى قوغدىغۇچىلار دەپ تەسۋىرلەيدۇ. ياپۇنلارنىڭ مەنپەئىتى زىيانغا ئۇچرىدى دەپ تونۇشقا كەلگەندە سامۇرايلار يوقۇرغا بولغان ساداقىتىدىن يۈز ئۆرۈيدۇ. يېڭىلىققا كۆچۈشنىڭ ئالدىدىكى تۆۋەندىكىلەرنىڭ مەركىزى ھۆكۈمەتكە تىغ كۆتۈرۈپ چىقىشى ئۇلارنىڭ مەركەز ياتلارغا باش ئەگىپ، ياپوننىڭ مەنپەئىتى خار قىلدى دەپ قارىغانلىقىدىن بولغان. دۇنيا ئۇرۇشىنىڭ ئالدىدىكى دۆلەت رەھبەرلىرىنى قەستلەپ ئۆلتۈرۈش، ھازىرقى ۋەزىرنى ئالماشتۇرۇش ئىشلىرى ھەممىسى ياپۇنلارنىڭ توغرا- خاتا نى قوغلاشماي، پايدا-زىياننى ئۆلچەم قىلغانلىقىنىڭ نەتىجىسى. ئەلۋەتتە ھازىر دۇنيادىكى تەرەققىي قىلغان ئەللەرنىڭ ھەممىسى توغرا-خاتاغا قارىغاندا، پايدا-زىياننى بەكرەك ئۆلچەم قىلىدۇ. ھەم بۇئىككىسىنىڭ چەك چېگراسىنى بەك ئېنىق ئايرىيدۇ. بىرخىل ئىسلاھات تەرەققىياتقا پايدىلىق بولسا ئىككىلەنمەي يولغا قۇيىدۇ. بىزدەك ئىدىيە توقۇنۇشى بولمايدۇ. سوتسىيالىزممۇ كاپىتالىزممۇ، فېئودالمۇ بۇلار تەرەققىي قىلغان ئەللەر كۆڭۈل بۆلىدىغان ئىش ئەمەس. ئامېرىكا ھازىرغىچە ئۇرۇشتا ئۆلگەن، يوقاپ كەتكەنلەرنى ئىزدەشنى توختاتقىنى يوق. ئۇچۇر بىلەن تەمىنلىگەنلەرنى 250 مىڭ دوللار بىلەن مۇكاپاتلايدىغان بەلگىمىلىرى بار. ئىزدەش پۇل، مال، ئادەم كۈچى، زېھىن خورايدىغان ئىش. بۇنى پايدا زىيان بىلەن ئۆلچىمەيدۇ، بەلكى توغرا بولغاچقىلا داۋاملاشتۇرىدۇ. ئامېرىكادا بىر جىنايەتچىگە ئۆلۈم جازاسى ھۆكۈم قىلىپ، ئىجرا قىلغۇچە 3مىليون دوللار خىراجەت كېتىدىكەن. سوتتىكى زاستاتىللىق تۈزۈممۇ پۇل، ۋاقىت،زېھىن خورايدىغان ئىش. لېكىن يەنىلا توغرا بولغاچقا داۋاملاشتۇرىدۇ. بۇرۇن ياۋرۇپانىڭ بىر ئۇچقۇچىسىنى قۇتۇلدۇرۇش ئۈچۈن 800 مىليون سەرپ قىلغانلىق خەۋىرى گېزىتلەرگە بېسىلغان. ئەنگلىيە خەلقىمۇ پادىشاھقا بېخىل بولسىمۇ، سوتنىڭ ئادىل بولۇشىغا كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن 1 مىليارد سەرپ قىلىپ لىۋانلىق جىنايەت گۇماندارلىرىنى باشقا دۆلەتتە سوت ئاچقان. بىزچۇ قۇرۇلۇش ئۈچۈن باشقىلارنىڭ ئۆيلىرىنى خالىغانچە چېقىۋېتىمىز. ئىقتىساد ئاسسا مۇھىت بىلەن كارىمىز يوق. باشقىلارغا ياردىمىمىز كۆپ، ئۆز باللىرىمىزغا مەكتەپ يوق. پايدا-زىيان، توغرا-خاتا نى ئارىلاشتۇرۇپ ئىشلىتىمىز.

Dil--aram

haldan يوللىغان ۋاقتى  2014-2-17 01:50
مەن بۇندىن كىيىن ئىنكاس يازمايمەن. ئوتكەندە بىر تىما ت ...

مۇنداق دەيدۇ. ئەمىسە سەن ھەرەمگە بارماي. پاپۇنغا بېرىپ. يۇسۇكارى بۇزۇركىۋارىغا تاۋاپ قىل دەيدۇ

  نېمىدىگەن بىمەنىلىك ھە .