قولاي تىزىملىك
كۆرۈش: 811|ئىنكاس: 4

سارغىيىپ كەتكەن پاسانىڭ ھېكايىسى

[ئۇلانما كۆچۈرۈش]

3

تېما

0

دوست

413

جۇغلانما

ئادەتتىكى ئەزا

ئۆسۈش   56.5%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  26165
يازما سانى: 5
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 6
تۆھپە : 144
توردىكى ۋاقتى: 19
سائەت
ئاخىرقى: 2014-8-27
يوللىغان ۋاقتى 2014-2-20 18:00:44 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
سارغىيىپ كەتكەن پاسانىڭ ھېكايىسى

(ئاپتۇر: خوتەن ناھىيە خانئېرىق يېزىلىق باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇتقۇچىسى ئابدۇقەييۇم ئوبۇلقاسىم)
                                          

تۇرمۇشتىكى ئۇششاق دىتاللاردا كونكېرتلاشقان كىچىككىنە بىر كۆرۈنۈش بەزىدە «ئۇلۇغ قۇرۇق گەپ» لەرنىڭ ئالدىغا نۇرغۇن سۇئال بەلگىلىرىنى تاشلاپ، «كىچىك ئىش» «چوڭ ئۇلۇغ ئىش» نى ھاپ قىلىپ يۇتۇۋېتىدىغان غەلىتە مەنزىرە شەكىللىنىپ، ئادەمنى بۇ زادى قانداق مەنتىقە دىگۈزىۋىتىدۇ.

     بىر نەچچە كۈن ئىلگىرى يېزىلىق خەلق ھۆكۈمىتى ئالدىدىن ئۆتۈۋېتىپ، بىر نەچچە دېھقاننىڭ ئۇسسىغىنىدىن سارغىيىپ كەتكەن نەچچە باغلام پاسا (قوناق شېخى)نى ئۈچ چاقىلىق موتوسېكىلىتقا بېسىپ ئەكىلىپ، يېزىلىق ھۆكۈمەت ئىچىگە ئەكىرىشكە تەرەددۇتلىنىۋاتقانلىقىنى كۆرگەنىدىم. نەچچە يىل ئىلگىرى مۇنداق ھالەت ناھىيىلىك ھۆكۈمەتنىڭ ئالدىدىن ئۆتۈپ كىتىۋىتىپمۇ كۆزۈمگە چېلىققانىدى. دېھقانلارنىڭ مۇنداق قىلىشىدىكى مەقسەت ھەممىگە ئايدىڭ. ئۇلار بەلكىم «كەلىلە ۋە دېمنە»دىكى جاھاندارچىلىق ئۈگۈتلىرىدىن بولغان: «ئەگەر ئىشىڭ ئەقىل بىلەن پۈتمىسە، تەلۋىلىك بىلەن دۇرۇس قىلماق كىرەك.» دىگەننى ئوقۇغان بولۇشى نائىنىق بولسىمۇ، لېكىن ئۇلارنىڭ قاداق-قاداق قوللىرى، قورۇق چۈشكەن چىرايلىرىدىن نەچچە- نەچچە تەجرىبىە- ساۋاقلارنىڭ جوغلانمىسىدىن تۈزۈلگەن كىتابچىلاردىن ئارتۇق مەلۇمات زاھىر ئىتىپ تۇرىدۇ.
        شۇنداق، تارىم ۋادىسى، تەكلىماكان گىرۋەكلىرىگە جايلاشقان تارام-تارام ئېقىنلاردىن ھاسىل بولغان بوستانلىقلار كۆپلىگەن تەتقىقاتچىلار تەرىپىدىن ئوخشىمىغان مىتود ۋە نەزەر بىلەن تەتقىق قىلىندى. بەزىدە ئىپتىخارلىنىش، بەزىدە تەئەججۇپلىىش، بەزىدە ھېسداشلىق قىلىش، بەزىدە ئىچ ئاغرىتىش كەيپىياتىدا سۇئال ۋە ئۈندەشلەر بىلەن تەتقىقاتلار تامام بولدى. بىراق قۇياش ۋە يەر شارىنىڭ تىنىمسىز ھەرىكىتى بۇ يەردىكى خەلقلەرگە ھەر كۈنى تاڭ سەھەردە يېڭى خېرىسلىق سىگناللارنى ئېلىپ قوپاتتى. چۈنكى، قۇم-بوراننى توسىغۇچى سۇۋادان تىرەكلەر، ئاچىل دەرەخلىرى ،جىگدە، ئۈرۈك دەرەخلىرى  ئەمدى مەنزىرە دەرىخىگە  ئورۇن بىرىشى سىياسەت بولۇپ قالغانىدى. دىمەككى، تەتقىقات مېۋىلىرى يەرلىك سىياسەتكە يولنامە بولالمايۋاتاتتى. جۈملىدىن بۇ يىل تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ ھېدى كۈندە دىگۈدەك ئەلەڭلەپ يۈرۈپ، تولا ھاللاردا توپا-چاڭلىق ھاۋارايى كۈرۈلدى. ھۆل-يېغىن كەمدىنكەم بولدى. قىسقىسى، بىز تەبىئەتكە قولىمىزنى چىنەپ قويساق، ئۇ بىزگە مۇشتىنى چىنەۋاتاتتى.
       قارا قۇرۇم تاغلىرىدىن بەھەيۋەت ئەلپازدا دومىلاپ چۈشكەن ئەركەك سۇلار نەچچە سۇ ئىنشائاتلىرىغا ، نەچچە سۇ «قۇلۇپلىرى» غا ئۈسۈپ يۈرۈپ، ھەيۋىسى سۇنۇپ «چىشى سۇ» غا ئايلىنىپ ئاندىن ئېتىز ئېرىقلارغا قۇيۇلىۋاتىدۇ.  سۇ ئىنشائاتلىرى ماكرو جەھەتتتىن تېخنىكىلاشتى، سېستىمىلاشتى، تۈزۈملەشتى. بىراق مىكرو جەھەتتىن باشتا تىلغا ئېلىپ ئۆتكىنىمىزدەك «يۈزى سارغايغان پاسا»لارغا پۇت چىقتى. دىمەك ماسلىق نىسپىي بۇلىۋاتاتتى.
ئىچكىرى ئۆلكىلەر ۋە شىمالىي شىنجاڭدىكى قىسمەن رايۇنلارغا نىسبەتەن پەرقلىق ھالدا، بۇيەردىكى دېھقانلارنىڭ نەچچە يۈز، نەچچە ئون مو يەرگە ئىگە ئەمەس، بەلكى تۆت بەش مو تېرىلغۇ يېرى بىلەن جېنىنى جان ئىتىدۇ. يەرلەر «يېلتىسسىز سۇ» بىلەن ئەمەس، قارا قۇرۇم تاغلىرىدىن دۇمىلاپ چۈشكەن سۇ بىر بېسىپ، ئىككى بېسىپ يېتىپ كېلىپ زىرائەتنىڭ يىلتىزىغا قۇيۇلغاندا ئادىن دېھقانلار ئۆز نېسىۋىسىگە جەزم قىلالايدۇ.
ئەمدى كەلكۈن ۋاقتىدىمۇ، كىچىك بالىلار «ئەرەك ئويۇنى» ئويناپ سۇنىڭ پەيزىنى سۈرەلمەيدۇ. ئېرىق- ئۆستەڭ بويلىرىغا چىقىپ سۇ ئۈزەلمەيدۇ. «شىلدىر-شىلدىر ئاققان ئېرىق سۇلىرى» ئەمدى شائىرلارنىڭ مىسرالىرىدىن ئۆچۈرىلىدۇ. «كەلكۈن پەسلى» ئاستا-ئاستا لوغەت تىلىمىزدىن كۆتۈرۈلۈپ كېتىدۇ. نېمىشقىلىقىنى «پۇت چىققان» پاسالاردىن سوراڭ.
        بۇ يەردە لوغەت تەركىبىگە كىرگۈزۈلمىگەن سان-مىقدارلىق ئۆلچەملەرنى  ئۇچراتقىلى بۇلىدۇ: «بىر تاش سۇ»، «ئىككى تاش سۇ»، «بىر قىيلىق سۇ»، «ئىككى قىيلىق سۇ»، «يېرىم قىيلىق سۇ» ،«كەتمەن دەسسىچىلىك سۇ»... دىگەندەك، يەنە بەزى تۇراقلىق ئىبارە، ماقال-تەمسىللەرنىمۇ ئۇچراتقىلى بۇلىدۇ؛ «سۇنىڭ مېھرى سوغۇق»: بۇ ماقال كىشىلەرنىڭ يەر سۇغارغان ۋاقتىدا سۇ تالىشىپ ئاسانلا سوقۇشۇپ، ئاداۋەتلىشىپ قالىدىغانلىقىغا ئىشارە قىلنىدۇ. «سۇ دىگەن ئادەمگە ھەمراھ» :بۇ يەر سۇغىرىش نىيىتى بىلەن كىچىدە يول يۈرسە ئادەمدىن قورقۇنچ كۆتۈرۈلۈپ كىتىدىغانلىقىغا ئىشارە قىلنىدۇ. «قىزىڭنى مىرابقا بەرگۈچە، ئېچىغىڭنى باشتىن قىل»:  بۇ يەر سۇغارماقنىڭ نەقەدەر مۈشكۈللىكىگە قارىتا ئېيتىلغان گەپ. بۇ يەردىكى كىشىلەر «يەر سۇغۇرۇش»نى «سولاق قىلىش» دەپ ئاتايدۇ. ئېتىزغا «سۇ باشلاپ ئەكىلىش» نى «سۇ ياقىلاش» دەپ ئاتايدۇ. ئەمما ئۇلار «باشلىقنىڭ ئېرىقىنى ياقىلاش» دىگەننى بىلمەيدۇ.
بۇ يەردىكى دېھقانلار ئۆزلىرىنىڭ نەچچە مو كېلىدىغان يېرىنى سۇغىرىپ بولالىسا بىر قىتىم «ئۇھ» دەيدۇ. خۇسۇسەن بىزنىڭ ئۆيدىمۇ ھەر قىتىملىق يەر سۇغىرىش ئۈچۈن دادام، ئىنىم، مەن بولۇپ ئۈچىمىز نەچچە كىچىنى بىدار ئۆتكۈزۈپ، پاشىغا تالىنىپ، نۆۋەت ساقلاپ، ئېچىغ بېشىنى مۇھاپىزەت قىلىپ ئاندىن «بىر قىيلىق سۇ» ئېتىزىمىزنىڭ ئېچىغىغا ئۈسىدۇ. بۇنىڭغا ئوخشاش مىساللار يېزا ئىگىلىكى ئاپتۇماتلاشقان كىشىلەرگە نىسبەتەن يات ۋە غەلىتىلىك، مۇبالىغە بولۇپ تۇيۇلىدۇ. لېكىن مەن ئېلىپبە كىتابتا «ھەسەن ھەقىقەتنى سۆزلەيدۇ.» دىگەننى ئۆگەنگىنىم ئېسىمدە.
        ئۇلارنىڭ پۈتۈنلەي ھېس يادى «سۇنى قانداق قىلىپ ئېتىزغا باشلاش» بىلەن بولۇپ كەتكەچكە، ئۇلارنىڭ سۇ ھەققىدە نەزىرىيىۋىي تەپەككۇر يۈرگۈزۈشكە ھەپسېلىسى يار بەرمەيدۇ. ئۇلار پەقەت تۇتاش قاچىلارنىڭ پېرىنسىپىدىن ئاڭسىز پايدىلىنىپلا يەرلىرىگە بىمالال سۇ باشلاپ كىرەلەيدۇ. لېكىن ئۇلارنى بۇ جەھەتتە «ئېنژېنىر» دىمەي بولمايدۇ.
ئەسىر بوسۇغىسىدىكى ئىزتىراپلىق مۇھاكىمىلەرگە تەنقىد يانتايىقى بولۇپ بەرگەن «كەتمەن»، «ئىشەك»....لەر بۇ يەردىكى دېھقانچىلىق ئىشلىرى ئۈچۈن يەنىلا تۇتىيادۇر. بۇ يەردىكى ئېتىزلارغا قاتار قىلىنىپ سېلىنغان مېۋىلىك دەرەخلەر «زامانىۋىي قۇراللار» نى «پوش» دەيدۇ.
شۇنچە تەرەققىيات غەۋغالىرىغا چۆمۈلگەن بۈگۈنكى كۈندە، بۇ يەردىكى ھايات ئەنە شۇنداق تەرزدە يۈزبىرىۋاتىدۇ. كەلكۈن مەزگىلىدىمۇ سارغايغان پاسالار ـ بىر پارچە كىتاب، يادەك ئېگىلگەن قىياپىتى ـ نۇرغۇنلىغان سوراق بەلگىسى، نەچچە باغلام پاسانى پاكىت دەلىلى قىلىۋالغان دېھقان كۆرۈنىشى جەمئىيەت تەتقىقاتىنىڭ  ئاددىي كارتىنىسى ياكى يىپ ئۇچچى....
          بۇ سارغايغان پاسانىڭ كۆكلىشى ئۈچۈن بىئولوگىيە تەجرىبەخانىسىدىن چىقىپ، ئەمەلىي ھەرىكەتكە ئۆتەلمىگەن بىر تەتقىقاتچى «پاساغا ئايلانغان» تەقىقاتچى. سارغىيىپ كەتكەن پاسالارنىڭ قىياپىتىنى لەرزان ئېستىستىكىلىق ۋاستىلەر بىلەن تەسۋىرلەش بىلەنلا بولۇپ كەتكەن شائىر «جان باقتى » شائىر. دېھقاننى كۆيلەش بىلەنلا بولۇپ كىتىپ، دېھقاننىڭ ئېتىز بېشىغا چىقىپ بىر كەتمەن توپىسىنى تاشلاپ بىرەلمىگەن يازغۇچى «قول قۇۋۇشتۇرۇپ چاۋاك چالغۇچى» ....قىسقىسى، ئەمەلىي ھەرىكەتكە ئۆتۈپ دېھقاننىڭ ئاھىغا ئاھ بولمىغان  «ئىچكى مەدداھلىق» ھەممىسى پۈچەكتۇر.
ئەگەر ھېلىقى دېھقانلار دەرۋازا يېنىغا بېرىپ بولغىچە ھەيدىۋىتىلمەي كىرەلىسە، تەلىيىگە «دېھقىنى بار مىللەت ئۆلمەيدۇ.»، «دېھقانلار ئۇيغۇر مەدەنىيەت سېستىمىسىنىڭ سادىق ئىجراچىلىرى ھەم ھىمماتچىلىرى ‹ئادىل ئابدۇقادىر›» دىگەنگە ئوخشاش پىكىرلەرگە قولاق سالىدىغان ئادەمگە يولۇقۇپ قالسىغۇ بىر نۆرى، بىراق ئالدىدىكى ئىش شىرەسىگە «خەلق مەنپەئەتى ھەممىدىن ئەلا»، «ئېكىلوگىيىلىك تەڭپۇڭلۇقنى قوغدايلى» دىگەنگە ئوخشاش ماتىرىياللارنى دۆۋىلەپ تىزىپ قويسىمۇ مەزمۇنىغا ئىتىبار سالمايدىغان بىيۈكراتىزىمچىغا ئۇچراپ قالسا، ھېلىقى دېھقاننىڭ ھالى نېمە بۇلار؟!
       ئەنسىرىمە دېھقىنىم، ئەقلىگە، ۋىجدانىغا مىتە چۈشمىگەن ئادەم جەمئىيىتىمىزدە، ئورگانلاردا مەۋجۇت بولسىلا، سىنىڭ ھېلىقى پاسىرىڭ كۆكلەيدۇ!

                         (和田县罕艾日克乡小学阿布都克依木.吾布力卡斯木

      

0

تېما

3

دوست

1009

جۇغلانما

تىرىشچان ئەزا

ئۆسۈش   0.9%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  21860
يازما سانى: 93
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 5
تۆھپە : 290
توردىكى ۋاقتى: 27
سائەت
ئاخىرقى: 2014-10-2
يوللىغان ۋاقتى 2014-2-20 20:25:07 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
ھەيييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييييي
يۇنىل ئوپال سىلىقلاش مېيى

0

تېما

2

دوست

4035

جۇغلانما

ئاكتىپ ئەزا

ئۆسۈش   67.83%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  14973
يازما سانى: 304
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 25
تۆھپە : 1218
توردىكى ۋاقتى: 169
سائەت
ئاخىرقى: 2015-4-5
يوللىغان ۋاقتى 2014-2-20 23:22:36 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
شۇ سۇنىڭ ئەلىمىنى 4-5مو يەر تېرىغان دىھقانلار تارتىۋتىدۇ  100مودىن ئارتۇق يەر تېرغانلار سۇنىڭ ئىگىسى بولغان تويماسلارنىڭ  نەپسىگە بىرە قوچقارنى  سوغا قىلدۇ سۇ بار
ئازغىنە يىرگە دىھقانلار ئۇنداق قىلىشقا چىقىمى كوتەرمەيدۇ شۇنىڭ بىلەن سۇ يوق
2يىل بولدى سۇ يوق  قۇناقتىن ھۇسۇل ئالالمىدىغۇ دىھقانلار تىرمايمەن دىسە مەجبۇرى تېرىتقۇزۇدۇ ئەمما سۇ  كەلمەيدۇ قۇناق دان تۇتمايلا قۇرۇيدۇ
سۇسىزلەقتىن قۇرۇپ كىتۋاتىمىزغۇ  باغ قىل قىل دەيدۇ قىلدۇق ھازىر توڭ سۇينى قۇيۋتىمىز  ياڭاق چىلانلار  سوغاقتتا ئۇشۇپ قۇرۇيدىكەن دىسەكمۇ ئاڭلارغا ئادەم يوق

2

تېما

12

دوست

4255

جۇغلانما

ئاكتىپ ئەزا

ئۆسۈش   75.17%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  25041
يازما سانى: 336
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 9
تۆھپە : 1290
توردىكى ۋاقتى: 324
سائەت
ئاخىرقى: 2015-4-25
يوللىغان ۋاقتى 2014-2-20 23:57:47 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
شۇ سۇنىڭ ئەلىمىنى 4-5مو يەر تېرىغان دىھقانلار تارتىۋتىدۇ  100مودىن ئارتۇق يەر تېرغانلار سۇنىڭ ئىگىسى بولغان تويماسلارنىڭ  نەپسىگە بىرە قوچقارنى  سوغا قىلدۇ سۇ بار

ئاچچىق ھەقىقەت،،ھەي دىمەي باشقا ئامالمۇ بارمىدۇ دىھقانلارغا.

3

تېما

9

دوست

1 تۈمەن

جۇغلانما

پاكلىق ئەلچىسى

ئۆسۈش   1.85%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  18896
يازما سانى: 587
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 7
تۆھپە : 3368
توردىكى ۋاقتى: 799
سائەت
ئاخىرقى: 2015-4-25
يوللىغان ۋاقتى 2014-2-21 13:17:01 |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش
باشلىق ئەمەلدارلار بىز دىھقانلارغا قىچىلىك كۆڭۈل بۈلۈپ بۇلالمىدى ،
ئۇلارنىڭ ئەڭ كۆڭۈل بۈلىدىغىنى قانداق قىلىپ دىېھقانلاردىن ئالىدىغان باج - سېلىقنى كۆپەيتىش ، ھاشار ئالۋاڭنى ئاۋۇتۇش .
چۈنىكى بىر ناھىيەدە 300 مىڭ مو يەر بار دەپ ھىسابلىساق ، ھەر بىر قېتىملىق سېلىققا مو بېشىغا 2 يۈەندىن چاچسىمۇ 600 مىڭ يۈەن ناھەق يىغىۋالدى دىگەن گەپ ، بىلىشىمچە بىر يىلدا يىغىدىغان سېلىق 10 نەچچە قېتىمدىن ئاشىدۇ .
ھاشارغا كەلسەك ، كادىرلار دېھقانلارنى نازارەت قىلىپ ھاشارغا چىقسا ھەر كۈنلىكى ئۈچۈن خېلى كۆپ كاماندىروپكا پۇلى ئالارمىش .
ئېي زىيالىلار بىز دىھقانلارنىڭ ئاھۇ زارىغا بىر ئاز بولسىمۇ قۇلاق سېلىڭلار . . . .
كادىرلىرىمىز بىزنى تالاپ يىيىشتىن باشقا ئىش قىلالمىدى . . . . .
بىز قۇللارچە ھەقسىز ھاشار سېلىققا ئىشلەپ كىلىۋاتىمز .. . . . .
بىز دۆلەتنى ، ۋەتەننى ئاشلىق بىلەن تەمىنلەۋاتىمىز . . . . .
قىسقىسى سىلەردەك ئاق ياقىلىقلارنى پۈتۈن پۇقرالارنى قان - تەر بەدىلىمىزگە بىز دىھقانلار بېقىۋاتىمىز ... . . . .
ئېي زىيالىلار قېنى ئېيتىڭلارچۇ - ھازىقى قۇللۇق تۈزۈمنى يوقۇتۇشقا ئانچە - مۇنچە بولسىمۇ كۈچ چىقىرالماسسىلەرمۇ ؟
ئېي زىيالىلار بىز دىھقانلار ئاز -تولا بولسىمۇ راھەت كۈرۈپ ياشاپ باقايلى . . . . .
كادىرلىرىمزىنىڭ تويماس نەپسىنى تويغۇزۇپ بۇلالمىدۇق . . . . .
ئېي زىيالىلار بىز دېھقانلار ئۈچۈن ئىككى ئېغىز بولسىمۇ ھەق گەپ قىلىڭلار ؟
بىزنىڭ كۈنلىرىمز ھەقىقەتەن تەس  . . . . .
كىرگەندىن كېيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | دەرھال تىزىملىتىش

Powered by Discuz! X2.5(NurQut Team)

( 新ICP备06003611号-1 )