ئىلاۋە : ئەسسالامۇئەلەيكۇم باغداش تورىنىڭ ئەزىز ئىشتىراكچىلىرى ۋە باشقۇرغۇچىلىرى، باغراش تەرجىمە گورۇپپىمىز قۇرۇلۇپ تۇنجى ئەمگەك مىۋىسى بولمىش«مېنىڭ كۆرەشلىرىم >>ناملىق ھېكايىنى مىسرانىم ۋە باغداش مۇنبىرىگە يوللىغان ئىدىم، نىمە سەۋەپ بولدىكىن باغداش مۇنبىرىدىكى باشقۇرغۇچىلار بۇ ئەسەرنى تەستىقتىن ئۆتكۈزمەپتۇ، مەنچە بۇ مۇنبەردىكى قېرىنداشلار بۇ ئەسەرگە مۇھتاج دەپ قارايمەن ، شۇڭا قايتا يوللىدىم. تەھرىرلەپ قويارسىلەر . . .
ئەسەر تەستىقتىن ئۆتسە قېرىنداشلارنىڭ ئىنكاس يازغاندا دىققەت قىلىشىنى، قوللاپ بېرىشىنى سورايمىز....
_ كامالىي ئېھتىرام بىلەن باغراش تەرجىمە گورۇپپىسى
مېنڭ كۈرەشلىرىم
( ئادولوف گېتلىر)
2-باب:ۋېنادىكى جاپالىق ئۆگىنىش
ۋېنا شەھىردە ، باياشاتلىق بىلەن گادايلىق ئوتتۇرسدا ئاسمان -زىمن پەرىق بار ئىدى. شەھەر ئىچلىردە ھەرخىل ئىرقلاردىكى ھەرخىل مەقسەتلەر بلەن يىغلغان ،خام خىيال ،ئۈمۈدىلەر بىلەن يۈرگەن كىشلەردىن تەركىپ تاپقان ئەللىك ئىككى مىليۇن نۇپۇسلۇق بۈيۈك بىر ئېمپىرينىڭ قەلبىنڭ سۇقۇشنى ھېس قىلغىلى بۇلاتتى.
بۇ شەھەردىكى ھەشەمەتلىك خان ئوردسى دۆلەتنىڭ بارلىق بۇلۇڭ پۇچقاقلردىن كەلگەن بايلىقنىڭ ۋە ئەقللىق كىشلەرنى گويا ماگىنتتەك ئۆزگە جەلىپ قىلاتتى. خاپوسبو خان جەمەتنىڭ سېستملىق شەكلىدە ھەمنى بىر مەركەزدىن باشقۇرۇشقا ئورۇنلاشتۇرشمۇ ، يۇقارقىدەك كىشلەرنى جەلىپ قىلشقا يىتەرلىك سەۋەپ بۇلۇپ بەرمەكتە ئىدى.
ۋېنا خان جەمەتى سىياسي ۋە مەدەنيەت مەركىزى بۇلۇش بىلەن بىرگە يەنە ئىقتسادى مەركىزى. دۆلەت كادرىلىرى، سەنئەتكارلار، ئوۋسلاردىن باشقا يەنە نامرات ئشچلار ۋەدېھقانلار ،ئۇلار ھەم باي ئەمەلدارلار بىلەن بىللە بۇ شەھەردە ياشايتى.
ھەرقانداق بىر نېمس شەھىرىدە ئىجتمايى مەسللەرنى ۋېينادىكدەك بۇنداق ھەرتەرەپلمە تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلش، مەسلللەرنى بۇ يەردىكدەك بۇنداق تۇلۇق كۈزۈتۈش شارائتنى تاپقىلى بولمايتى.
لىكن بۇ خىل تەتقىقاتنى يۈزەكى ئورۇنلاشتۇرشقا بولمايدۇ. مۇناسۋەتلىك ئادەملەر پەقەت بۇ مەسلىگە ماس كەلمەيدىغان قۇرۇق گەپلەرنى قىلدۇ، ساختلىق بىلەن ھەسرەتلەنگەندەك قياپەتكە كىرۋالدۇ.
تەلەيلكلەر ۋە ماختانچاقلارنى پەيدا قىلىپ جەمئيەت ئىھتياجنى يۈشۇردۇ.
مەن بۇ ئىككسدىن زادى قايسىسنىڭ زېينى چوڭ بۇلدىغانلىقنى بىلمدىم. كېينكسىنڭ جىنايى قىلمشى ساقچلارنىڭ ھەيۋېسنىڭ يوقلىقدىن بولغان، بۇ دەل ئاممنىڭ مېھر-شەپقتنى ئۇنتقانلىقنڭ ئىىپادىسى.
ئەمەليەتتە ، ئىجتمائىي ئىشلارنى بىجىرىش قينغا توختىتشنڭ تۈگۈنى شۇ يەردىكى ،ئاز-تۇلا خەير ئېھسان قىلماي ئەكسچە خەلق ھوقوقنى ئەسلگە كەلتۈرۈش،تارىخى پاكتلارغا ئاساسلانغاندا بۇ ھىمەت -شەپقەتكە ھەشقاللا ئېيتشنى كۈتكلى بولمايدۇ. بۇنى ھەم ئۇلار چۈشەنمەيدۇ.
مېنڭچە بۇنداق ئەھۋالنى مۇنداق ئىككى خىل ئۇسۇل بىلەن ياخشلىغىلى بۇلدۇ. بىرى جەمئيەتكە مەسئوليەتچانلىق تۇيغۇسى بىلەن مۇئاملىە قىلشتەك ياخشى بولغان پىرنسپنى تىكلەش تەرەقياتىمز ئۈچۈن تۇلىمۇ پايدىلىق .
يەنە بىرى بولسا ، قەتئىي ئىرادىگە كىلپ ،ساقايتقلى بولمغايدىغان ئارتۇقچە ئۆسملەرنى تەلتۆكۈس ئوپراتسيە قىلىپ ئېلۋىتش كىرەك.
پەرۋەردىگار بار بولغان نەرسلەرنى ساقلاپ قېلشنى ئەمەس ، بەلكى يېڭى ھاياتلىق ئاپىردە قىلشنى مۇھىم دەپ قارايدۇ. ئىرقلارنڭ داۋاملىشىشى ،ئنسانلارنىڭ تۇرمۇشمۇ شۇنداق، بىز نۆۋەتتكى كونا ئىللەتلەرگە زىيادە كىرشۋالماسلقىمز كېرەك. ھازىر ئەڭ مۇھىم بولغىنى ئەڭ تېز سۈرئەتتە مۇكەممەل بولغان چارە بىلەن دۆلتمىزنىڭ كەلگۈسى تەرەققياتنى پىلانلىشمىز كېرەك،.
مەن ۋېنادا ياشغان ۋە كۈرەش قىلغان ۋاقتلىرىمدا ، شۇنى ئېىنق چۈشنىپ يەتىمكى ، ئىجتمائىي ئشلارنڭ مۇھىم نوقتسى ھەرگىزمۇ جامائەت پاراۋانلىقى ئەمەسكەن ، بۇنداق قىلش كۈلكلك بۇلۇپلا قالماي، يەنە قىېلچە پايدىسز، شۇڭا ئىقتسادى ۋە مەدەنيەت تۇرمۇشدىكى تەشكلى جەھەتتىكى تۈرلۈك خاتالقلارنى سۈپۈرۈپ تاشلاش كېرەك. چۈنكى بۇنداق بولغاندا خاتالىق ھەربىرىمزنى تۇيۇق يولغا باشلايدۇ.
ئاۋستېريە جەمئەتتى قانۇن تۈرغۇزۇشقا سەل قارغانلىقتن جەمئەتتكى كونا ئىللەتلەرنى تەلتۆكۈس يۇقۇتالمدى، بۇ ھەممىزگە ئايان.
ئەينى چاغدا، مېنى ئەڭ چۆچۈتكنى ئشچلارنڭ ئىقتسادى جەھەتتكى قېينچلقدۇر ياكى ئۇلارنڭ ئاشۇ نۇمۇسزلارچە قىلمشدۇر. ياكى مەنۋي تۇرمۇشقا سەل قارامدۇ. بۇنىسى ماڭا قاراڭغۇ .
تۇرمۇشى جاپالىق ئادەملەر پەقەت تۇرمۇشنى قامدىيالسلا قانائەت قىلدۇ. نېمسلار بۇلسۇن ياكى باشقلار بولسۇن ھەممىسى ئوخشاش، ئوتتۇرا بۇرژۇئازىيە بۇنداق گەپلەرنى ئاڭلسا ئوغسى قاينماسمۇ ؟
ئۇلار بۇ خىل «مىللي غورور »نڭ كەمچلىكنى قاتتق ئەيپلىشدۇ، نەپرەتلندۇ.
نېمشقا ئوتتۇرا بۇرژئازىيدىكلەردە بىر قەدەر ياخشى بولغان پېسخكا مەۋجۇت ؟ ئۆزى ھەققىدە سەممىي ئويلنالايدىغانلاردىن زادى قانچسى بار؟
دۆلتىمىزدىكى مىللەتلەرنڭ مەدەنيەت تۇرمۇشى، سەنئەت تۇرمۇشىدا قانچلىغان مۇۋاپقىيەت بارلىقنى ، ئۇلارنى ئەۋزەل شارائتقا ئىگە قىلپ مىللەتنىڭ جەۋھىرى قىلغانلىقنى چۈشىندىغانلاردىن زادى قانچمىز بار؟
مۇشۇ دەقىقىدە ، مەن ئىلگىرى چۈشەنمگەن ئشلارنى چۈشنۋاتمەن.
ئاۋام خەلقنى «مىلليلارشتۇرۇش» نى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن ، ئالدى بىلەن ساغلام بولغان ئىجتمائىي مۇھىت يارتىش ، ئاندىن شەخسنى تەربيلەش كېرەك، بۇ ئەڭ مۇھىم مەسلە ، چۇنكى مەن ئېلمزنڭ مەدەنيەت جەھەتتكى، ئقتساد جەھەتتكى شۇنداقلا سىياسى جەھەتتكى تۈرلۈك ئۇلۇغۋار نەتجىلرى بىلەن ئۆزنىڭ مۇشۇ مىللەتتن بولغانلىقدىن پەخىرلىندىغان بۇلۇشنى ئارزۇ قىلمەن. بۇنى مائارىپتن باشلماي بولمايدۇ.
بىر ئادەم چۇقۇم ئۆزى ئارزۇ قىلغانلىرى ئۈچۈن كۈرەش قېلشى كېرەك. شۇنداقلا ئۇنىڭ ئارزۇ قىلغانلىرنىمۇ ھۆرمەت قىلش كېرەك. ئۆزى چۈشەنمەيدىغان نەرسىگە قانداقمۇ ھۆرمەت تۇيغۇسى بولسۇن؟
مەندە ئىجتمائي مەسللەرگە نسپەتەن قىزىقش پەيدا بولدى ھەم تېگى تەكتدىن تەتقىق قىلىدم، شۇنىڭ بىلەن يېڭى بىر دۇنيا كۆز ئالىدمدا پەيدا بولدى.
1909 - يىلدىن1910يىلغچە بولغان ئارلىقتا تۇرمۇشۇم بارغانسىرى ياخشلىنشقا يۈزلەندى، ياللانما ئشچلىق قېلىپ تۇرمۇشۇمنى قامداشتىن ، چېرتيوژ ۋە سۇ بۇياق رەسملەرنى سىزىپ تۇرمۇشۇمنى قامداشقا باشلغانىدىم. ئۇمۇمەن ئاساسىز شۇنداقلا قورقۇنۇچلۇق خاراكتېرنى ئالغان ئشلارنى ئامما قولمايدۇ. ئامما ياۋاش يۇمشاق ئادەمگە قارغاندا ،كەسكىن ئش قىلدىغان ھۆكۈمراننى بەكرەك ياقتۇرىدۇ. ئۇلار مۇتلەق مەسلەككە سېلشتۇرغاندا ، قانداق پايدىلنشنمۇ بىلمەيدىغان ئەركىنلككە بەكرەك قانائەتلىدۇ. خۇددى ئاياللارنڭ خاراكترىگە ئوخشاش مۇھەببەتكە نىسبەتەن ئابستېراكىت نەزەريىگە بەكرەك تەسرىلىندۇ. بۇ ھەرگىزمۇ ئەۋزەل بولغان تەسىر كۈچكە ئېھتىرام بىلدۈرگەنگە ئوخشمايدۇ.
ئۇ كۈچلۈكلەر ئالدىدا تىز پۈكۈشكە رازىكى ھەرگىزمۇ ئاجىزلارغا ھۆكۈمرانلىق قىلمايدۇ. شۇڭا ئامما روھنىڭ تەھدىدتكە ئۇچىرىغانلنى نۇمۇس ھېس قىلمايدۇ، خۇددى ئۇلارنڭ ئەركىنلىكى خورلانسا چىداپ ئامالسز قارشى تۇرۇشنى نۇمۇس ھېس قىلغاندەك ، ئۇلار بەلكىم ئۆزنىڭ ئېغىر خورلۇق ۋە بېسمغا دوچ كەلگەنلىكنى بىلمگەندۇ، بېراق ئۇلار ھۆكۈمراننىڭ كەسكىنلكنى كۆرگەندە ، پىكرنىڭ ئۆتكۈرلۈكى بىلەن ئۇلارنى تەلتۆكۈس بويسۇندۇرالايدۇ. بىر مۇتلەق ئۈستۈنلۈككە ئىگە ھەقىقەت قۇيۇلۇش جەرياندا شەپقەتسزلەرچە يول تۇتسا ، سوتسيال دىمكوراتلارنڭ قارشلىقنى قوزغيالسا ، ئۇنداقتا بۇ كۈرەش قانچلىك كەسكىن بۇلۇشدىن قەتئنەزەر چۇقۇم غەلبە قىلدۇ.
مەن ئىككى يىلغا بارماي سوتسيال دىمكۇراتلار پارتيسىنڭ نەزەريىسىنى ۋە ئۇنىڭ مەخسۇس ئشلتىلىش ئورنىنى بىلۋالىدم. سوتسيال دىموكراتلار پارتيسى ئۇنىڭ تەجىربسدىن ئەمەلىي كۈچنىڭ مۇھىم ئىكەنلىكنى چوڭقۇر تۇنۇپ يەتكەن، شۇڭا مەزكۇر پارتيگە نسبەتەن ئەمەلىي كۈچى بار ئادەم پۈتۈن كۈچىنى ئايماي ھۇجۇم قىلدۇ، ئەمەلىي كۈچ ھەرگىزمۇ ئارتۇقلۇق قىلمايدۇ.
باشقا جەھەتلەردىمۇ دۈشمەننڭ ئاجىزلىقنى كۈچنڭ بارىچە ماختايدۇ، دەسلەپتە تۇلۇم ئھتياتچانلىق بىلەن كېين يۈرەكلىك ھالدا شۇنداق قىلدۇ. ھەتتا ئاجىزلارنىڭ ئىقتدارىنى قانداق بېكتششنى تاماشا قىلدۇ،
ئۇ قەتئىي ئىرادىگە كېلشكە ھوقوقى بولمىغان قورقونچاقلارغا نسبەتەن ئېيتقاندا ، يەنلا ئاشۇ كاپتالى ئادەتتىكچە ئەمما ئىرادسسى قەتئى بولغان كىشلەرنىڭ تەھدىتىنى يامان ئويلايدۇ .
ئۇ يەنە خەلقنى پەقەت ئۆزنىڭلا تىنچلىقنڭ بىردىنىبر ئاچقۇچى ئىكەنلىكنى ئىشەندۈرەلەيدۇ. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقتتا چىراينى ئازراقمۇ ئۆزگەرتمەي ، ئامما دېقەت قىلمغان پۇرسەتتە يۇشۇرۇن بېسىم ئشلىتپ يەنە تېخى قاپ يۈرەكلىك بىلەن بۇلاپ -تالاپ غېرچقا ئېرشىپ غۇلاچنى كۆزلەپ ، ئۆز تەسر دائىرسنى كېڭەيتمەكتە.
بۇ سېپى ئۆزىدىن كىشلەرنىڭ ئاجىزلىقدىن پايدىلنش ئستراتگىيسى ، ئەگەر قارشى تەرەپ زەھەرنى زەرھەر بىلەن قايتۇرۇشتىن ئىبارەت ئۇرۇش تاكتېكسنى چۈشەنمسە ئۇنىڭ بۇ خىل ئىستراتېگيسى قەدەممۇ -قەدەم غەلبىگە ئېرشدۇ.
بىز دە ئاجىزلارغا بۇنىڭ ھايات ماماتنىڭ ئاچقۇچى ئىكەنلىكنى ئاگاھلاندۇرماقتىن باشقا ئامال يوق. ئش مەيدانى ، ماگىزنلاردا ياكى ئاممۋي يىغنلاردا شۇنداقلا نامايشلاردىكى تەھدىت سېلىپ قورقۇتشلار ، مۇبادا ئوخشاش تەسر كۈچكە ئۇچرىمسا ، ئۇنداقتا ھەمشە غەلبگە ئېرشدۇ.
ئشچلارنىڭ ئىقتسادى قېينچلىنىڭ بېسمدىن سوتسيال دىكوراتىلار پارتيسگە كىرشنى ھامان بىر كۈنى بولىدىغان ئىش ، كاپتالىزىمنڭ كىشلەرگە بولغان ئەقەللي تەلپى ھامان قارشلققا ئۇچرايدۇ، بۇ نادانلىق ، شۇنداقلا ئەخلاقسىزلىق، يەنە كىلپ ئۇلارغا ئازراقمۇ پايدىسى يوق. چۇنكى شۇنچىلىك ئنتزامغا رئىايە قىلدىغان ئشچلار ئامالسىز ئشچلار ئۇيۇشمسدىن چېكنىپ سىياسغا قاتنشدۇ.
20 ياش چاغللىرىمدا ، ئشچلارنىڭ ھوقوقىغا كاپالەتلىك قىلش ۋە ئشچلارنڭ تۇرمۇشىنى ياخشلاش توغرسدا ئېچلغان ئشچلار ئۇيۇشمسى يىغنىنڭ سنىپى كۆرەش ئىچدىكى سىياسي پارتىيىلەرنىڭ قورالى بۇلۇپ قالغانلىقنى تۇنۇپ يەتىىم.
سوتسيال دېمكراتلار ئشچلار ئۇيۇشمسى ھەركىتنڭ ئىنتاين مۇھىم ئىكەنلىكنى بىلەتتى. شۇڭا ئۇنى قورال قىلپ ، شۇ ئارقىلىق مەلۇم ئەۋزەلككىە ئىگە بۇلالىغان، بۇرژئازىيە سىنپىدىكلەر بۇنىڭ ئەكسچە بۇ نوقتنى تۇنۇپ يەتمىگچە سىياسى ئورنىدن ئايىرىلپ قالدى، ئۇلار ئشچلار ئۇيۇشمىسى ھەركتىنى سەل چاغلاپ قالغان ئىدى. ئەگەر ئۇلار ماس قەدەمدە تەرەققى قىلمغان بولسا ، ئۇلارنى يوقاتقىلى بولاتتى. ياكى ئۇلارنى تۇيۇق يولغا باشلىغلى بولاتتى.
ئەگەر ئشچلار ئۇيۇشمسى ھەركىتى دۆلەتنى دۈشمەن دەپ قارىغان بولسا ئۇچاغدا تۇلمۇ كۈلكلك يالغانچلىق بۇلاتتى. راستنى ئېيتقاندا دەل ئۇنىڭ ئەكسچە ئش ئىدى.
ئەگەر ئشچلار ئۇيۇشمسنىڭ مەقستى دۆلەتنىڭ ئاساسنى ياخشلاش ئارقىلق مەلۇم بىر سنىپنىڭ تۇرمۇش مۇھتنى ئۆزگەرتمەكچى بولۇپ ئۈنۈمگە ئېرشكەن بولسا ، ئۇنداقتا بۇ ھەركەت ھەرگىز ئۆز ۋەتىنى دۈشمەن كۆرمىگەن بولسا ، بۇ ھەققەنىيەت ئۈچۈن ئېلىپ بېرىلغان مىللى ھەرىكەت ھېسابلىندۇ. ئۇنداقتا ، ئشچلار ھەركتنىڭ ئىجتمائي ئدىيسنىڭ شەكللنشدە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىىگە. ئشچلار ھەركتى بولمسا ئۇمۇملاشقا ن مىللي مائارىپ سەۋەپسىز غەم ئەندشە ئىچدە قالدۇ. شۇڭا ئشچلار ھەركىتنىڭ ئەڭ چوڭ تۆھپىسى شۇ بولدۇكى، جەمئيەتتە تارقالغان زەھەرنى تازلاپ بەدەن ۋە پېسخىكىدىكى كېسەلنى يىلتىزدىن داۋالاپ ، خەلقنىڭ ئادەتتكى پاراۋانلىقنى ئاشۇردى.
ئشچلار ئۇيۇشمىسىنىڭ ماھىيتگە كەلسەك تەكرارلىنپ كېتدۇ. ياللىغۇچلار ئارسىدا چۈشەنگىلى بولمايدىغان داۋلىلار بار. ھەققانيەت ۋە داۋلىلارنى خاتا چۈشنىش بار. ئۇنداقتا، بىر قىسم ئشچلارنىڭ شەخسنىڭ ئاچكۆز يولسىزلىقلىرغا قارشى تۇرسا بۇلدۇ. باشتىن ئاخىر كولكىتپنڭ پاراۋانلىقنى قوغداش ھوقوق مەنپئەت ئۈچۈن بۇلۇپلا قالماي، يەن مەجبۇرىيەت ئۈچۈندۇز.
خەلق ئاممىسى ئىچدىكى ساداقەتمەنلىك ۋە ئىقتادىنى قوغداش ئۈچۈن ، مىللەتنىڭ پاراۋانلىقى ، بۇ دەل ئاممنىڭ ساغلاملىقنى ساقلااش بىلەن ئوخشاش نەتىجگە ئىگە.
تەمنات ۋە تەڭسزلىك كەلتۈرۈپ چىقارغان قارشلىق ئەگەر قانۇنلۇق ھالدا ئەدىليە دائىرلىرنىڭ مۇۋاپىق بىر تەرەپ قىلشدىن ئۆتمسە ، ئۇنداقتا بۇ خىل كۆرەشنىڭ نەتجىسنى ئەڭ زور كۈچكىە ئىگە بىر تەرەپ بەلگىلەيدۇ.
ئەگەر نۇرغۇن ئەمگەك كۈچى ۋە كاپتال تۇلۇق بولغان مەلۇم بىر ياللۇغۇچدا قارشلىق يۈز بەرسە ، ئۇنداقتا باشلنشدىلا غەلبگە ئېرشىش ئۈمۈدى چوڭ بولمايدۇ. ئۇنداقتا ئشچلار چۇقۇم ئتپاقلىشىپ بىرلكىتە كۈچ كۆرستىشى زۆرۈر.
يېقنىقى ئون يىلدا ئشچلار ھەركىتى سوتسيال دىمكوراتلار مۇتەخەسسلىرنىڭ قولدا، ئنسانلارنىڭ ئىجتمائىي ھوقوقنى قوغداشتكى قورالغا ئايلىنپ ئۇرۇشتا ۋەيران بولغان دۆلەتلەرنڭ ئىقتسادنى ئىلگىرى سۈرۈشتكى ئۆتكۈر قورالغا ئايلىدۇ.
ئاشۇ ئشچلار ئۇيۇشمىسدىن پايدىلىنشنى مەقسەت قىلغانلار ھەرگىزمۇ ئشچلارنىڭ پاراۋانلىق مەسلىسى بلەن ھېساپلىشپ ئولتۇرمايدۇ.
يىللار ئۈتۈپ ، ئشچلار ئۇيۇشمسنىڭ سوتسيال دىمكوراتلار پارتيسنىڭ سىياسى تەسىر دارئىرسگە كىرىپ قېلشى بىلەن ئاخىرى سىنپى كۆرەشنىڭ بىردىنبىر ئۆتكۈز قورالغا ئايلىنىدۇ. كاپتالىزىمدا بۇنداق ھادسە، ھۇجۇم قلالمايىلا قالماستىن ئەكسچە تېخىمۇ ئېغىر بېسىم ۋە قىنياشلاغا دۇچ كەلدى.
ئاخىردا ئانچە مۇۋاپىق بولمغان ئۇسۇل بىلەن ۋاقتى كېچكمىگەن ئەھۋالدا ئۈنۈم ھاسل قىلالمدى، كۆپلىگەن ئاجىز نوقتلار سەۋەبىدىن خەلقنىڭ مەغلۇپ بۇلۇشنى كەلتۈرۈپ چىقاردى. شۇڭلاشقا ھېچقانداق ئىلگىرلەش بولماق تۈگۈل ، ئەھۋال ئىلگىركىدىنمۇ ئوساللاشتى.
لېبرال ئشچلار ئۇيۇشمسى قورقۇنۇچلۇق بوران-چاپقۇنغا ئوخشاش بولۇپ، سىياسى سەۋيسى تۆۋەنلشى ئارقىسدا ، جەمئيەت بىخەتەرلىكگە ، مىللەتنىڭ مۇستەقللقىگە ، دۆلەتنىڭ مۇستەھكەملنشگە شۇنداقلا شەخسنىڭ ئەركنلكىگە تەھدىت سالدى. شۇنداق دېيشكە بۇلدۇكى بۇ ئەڭ قورقۇنۇشلۇق قورال، ئەڭ يامان بولغىنى ، ئۇ دىمكوراتىيە نەزەريسنى مەسخىرە قىلماقتا. ئۇ ئەركىنلككە ھاقارەت قىلپ، مېھرىبانلقنى مەسخىرەت قىلماقتا، ھەمدە« ئەگەر ماڭا بويسۇنمساڭ مەن سېنىڭ جېنڭنى ئالمەن.» دەيتى.
ئشچلار ئنسانلار ئوتتۇرسدىكى دوستلۇقنى چۈشەنگەن ۋاقىت ئۇزارغانسىرى ، مېنڭ كۆرگەن بىلگەرنلىرىممۇ كۈنسىرى كەڭ دائرلىك ھەم چوڭقۇر بولدى. شۇڭا ئۇنى ئۆزىگەرتشكە ئامالسىز قالدىم.
مەن ناتسىتلار پارتيسنىڭ سىرتقى كۈرۇنشدىن تولۇق خەۋەردار بۇلۇپ، يەنىمۇ ئىلگىرلىگەن ھالدا ئۇلارنىڭ نەزەريسنىڭ ئاساسىي مۇدئاسنى چۈشەندىم. بېراق پارتيە دائىرلىرى تارقاتقان يېزىق ماڭا قىلچە پايدىسز ئدى. ئقىتسادى مەسلنى مۇلاھىزە قىلغاندا ئۇلارنىڭ نەزەرىيۋى دىئالىكتى ئانچە ھەققاني ئەمەس ئىدى. سىياسي جەھەتتە بايانلىرى تېخىمۇ قاملاشماي قالغاندى.
مەن ئاشۇ پارچە -پۇرات ، يۇچۇن يېزىقلارغا قاتتىق يىرگەنىدىم. مەن ئاخىردا شۇنى بىلدىمكى ، ئۇنداق پارچە -پۇرات نەزەرىيلەر مەلۇم ئىرق بىلەن ئالاھىدە مۇناسۋەتلىك ئىدى. بۇنى مەن ئىلگىرى بىلمەپتكەنمەن.
يەھۇديلار دىننى چۈشىنش ، ناتسسلار پارتينىڭ ئىچدىكى ھەقىقى ئەھۋالنىن بىلشتكى بىردىبىر ئاچقۇچ ئىدى. بۇ مىللەتنى چۈشنىش ئارقىلق بۇ پارتيدىكلەرنىڭ مەقستنى چۈشنىش ۋە بارلىق خاتا كۆز قاراشلارنى ئېچىپ تاشلىغىلى بۇلاتتى. ھەم تېخىمۇ ئىلگىرلىگەن ھالدا ماركىسزمنىڭ ئىديسنىڭ سوتسيالىزمنىڭ ئادەمنى جەلىپ قىلدىغان يېزىقلىرى بىلەن ئەلنى ئالىدىغانلقنى ئاشكارلىغىلى بۇلاتتى. «يەھۇدي» دېگەن بۇ ئسىم قاچاندىن باشلاپ ماڭا نسپەتەن ئالاھدە مەنگە ئىگە بولغان؟ بۇ مەسلىگە جاۋاپ بىېرىش بەكلا قىين.
مەن ھازىر دادامنىڭ ئالەمدىن ئۆتكەن چاغدىكى ئشلارنى ئەسليەلمەيمەن. ئۆيدىمۇ بۇ توغۇرلۇق بىرەر نەرسە دېيلمەيتى.
گەرچە دادام ماڭا بۇ ئسىم توغۇرلۇق سۆزلىگەن بولسمۇ ، مېنڭچە پەقەت قەدىمي مەدەنيەت توغورلۇق سۆزلىگەندىغۇ دەيمەن. دادام ھايات ۋاقتدا ئاز تۇلا بىلەتتى، يەنە كۈچلۈك مللىي ئاڭغا ئىگە ئىدى. ئۇنىڭ ماڭا بولغان تەسىرى تولمۇ چوڭقۇر .
مەن مەكتەپتە ئۇقۇۋاتقان ۋاقتىمدىمۇ ، مەن ئۆيدە ئۇچرىغان تەسرلەرنى ئۆزگەرتەلگەن ئەمەس. پەنني مەكتەپتە ئۇقۇۋاتقان چاغللىرىمدا ، مەن بىر يەھۇدى بالا بىلەن تۇنشقان ئىدىم. ئۇ ناھايىتى تېزلا بىزنىڭ دېققىتىمزنى تارتقاندى، تۈرلۈك تەجىربلىەردىن ئۇنىڭ جىمغۇر ، كەمسۆزلۈكنى بېلىپ ئۇنۇڭغا ئشەنمەس بولغان ئىدۇق.
14ياش ۋاقتىىمدا ، دائىم سىياسى پاراڭ ئارلىقدا «يەھۇدى» دىگەن ئسمنى ئاڭلاپ سەل خاپا بۇلۇپمۇ قالاتىتىم. دىنلار ئارسدىكى تۇقۇنۇش مۇلاھىزە قىلنغان چاغدا مەن تېخىمۇ ئولتۇرالماي قالاتتىم.
ئۇ ۋاقتتا، مەندە بۇ مەسىللەرگە نىسبەتەن چۈشنىش چوڭقۇر ئەمەس ئىدى. لئوزدا يەھۇدىلار تۇلمۇ ئاز ئىدى. نۇرغۇن يىللار ئۆتۈپ ئۇلارمۇ قارىماققا ياۋرۇپالقلارغا ئوخشاپ كەتكەندى. لىكن مەن يەنلا ئۇلارنى گىرمانلار دەپ قارايتىم.
مەن ئۇ چاغدا بۇ قاراشلىرىمنىڭ خاتالىقنى بىلمەيتىم، مېنڭ قارىشمچە بولغاندا يەھۇدىلار بلەن باشقا مىللەتلەرنىڭ پەرقى پەقەتلا دىننىڭ ئوخشاش بولمغانلىقدا ئىدى.
مەن تېخى ئۇلارنى دىنمز ئوخشاش بولمىغاچقا خورلۇققا ئۇچراۋاتدۇ دەپ ئويلايتىم. ئۇلارغا پايدسىز بولغان مۇلاھىزلەر سەۋەبدىن كەمستش ۋە ئازاپلارغا دۇچار بۇلۋاتىدۇ دەپ ئويلايتىم.
يەھۇدىلارغا ئۆچلۈك قىلشتا مەن ۋە ساۋاقداشلىرىم شۇنداق ئويلايتۇق. كىين مەن ۋېناغا باردىم.
ئاۋستريە پايتەختنىڭ قۇرلۇشلىرى تۇلۇم ھەشەمەتلىك بۇلۇپ ، مېنى ئۆزگە جەلىپ قىلۋالغان ئىدى.
بۇ چاغدا مەن قېينچلىققا ئۇچراپ قالغان ئىدم. شۇڭا مەن بۇ چوڭ شەھەردىكى كىلشەرنىڭ سىنپى تەركىبنى بىلمەيتىم. ۋېنادىكى 2مىليۇن نۇپۇس ئىچىدە تەخمننەت 200مىڭ نۇپۇس يەھۇدىلار بولسمۇ مەن بۇنى ھېس قىلمغان ئىدىم.
ئەڭ دەسلەپكى بىر نەچچە ھەپتىدە كۆزۈمگە چېلقانلارنىڭ ھەممىسى منى تەمتىرتىپ قويغان ئىدى، كىين روھي ھالىتىممۇ تۇراقلىشىپ قالدى. شۇنىڭ بىلەن بۇ يېڭى دۇنياغا بىر ئاز چوڭقۇر بولغان كۆزتىش پۈرستىگە ئىگە بولدۇم، يەھۇدىلارنى كۈزەتتىم. مەسلە شۇ يەردىن چىقتى.
مېنىڭ يەھۇدىلار بىلەن تۇنۇشۇم بىر كۈتۈلمىگەن يەردە بولدى.
مەن يەھۇدى دىنىنى بىر خىل دىن دەپلا قارايتىم، شۇڭا كىشلەر ئۆز ئارا ئەپۇچان ، كەڭ قۇرساق بولدۇ دەپ ئويلايتىم. لىكن ئۇلارغا دىنى جەھەتتە زەربە بېرىدۇ دەپ قەتئىي ئويلمغانمەن. ۋېنالىقلارنىڭ گېزىتىدىكى سەپسەتلەر ئارقىلىق يەھۇدىلارغا قارشى تۇرشى بىر ئۇلۇش مىللەتنىڭ مەدەنيەت ئادىتگە ئەسلا ماس كەلمەيتى.
مەن يەن ئوتتۇرا ئەسىردە يۈز بەرگەن بەزى ئىشلارنى ئويلايتىم، كۆڭلۈم خاتىرجەمسىزلەندى، تارىخنىڭ تەكرارلىنشنى پەقەتلا خالمايتىم،
بىراق بۇنداق گېزتلارنىڭ ھېچقانداق بۇپۇزى يوق ئىدى. مەن ئەينى ۋاقتتا بۇ ئشلارنىڭ سەۋەبنى بىلمەيتىم، مەن ئەينى چاغدا بۇ ئشلارنى چەكتىن ئېشىپ كەتكەن سەپسەتلەردىن كېلىپ چىققان دەپ قارايتىىم، ئەينى چاغدا نۇپۇزلۇق گېزتلەرنىڭ بۇنداق زەربە بېرشكە قاتتق ئېتراز بىلدۈردى. ياكى پەرۋا قىلمدى. بۇ خىل پوزتسيە كۆپنچە كشلەرنى قايىل قىلاتتى. شۇڭا مەن ئۆز پىكرىمدە چىڭ تۇردۇم. مەن ئزچىل تۈردە ئاشۇ ئاتالمىش دۇنيادىكى نۇپۇزلۇق گېزتلەرنى ئۇقاتتىم. ئورىدغا ، بۇلۇپمۇ يېڭى ئەركىنلك گېزىتى ، ۋېنا كۈندىلىك گېزىتى ، بېراق مېنى ئۇلارنڭ رەزىل مۇئاملىسى سەسكەندۈرەتتى.
ئوردىدا بىر ئش بولسا كشنىڭ ئەقلى يەتمۈگدەك ھالدا كۆپتۈرۈپ مەدھىيلەتپ مەتبۇئاتلاردا ئېلان قىلدۇ. بۇنداق ئەخمىقانە قىلىقلىرى ئەقلىلق كىلشەر ئۈچۈن خۇددى «تاغ تۇخۇسى» نڭ چىشقندىن پەرقى يوق ئش. مەن بۇنى ئەركىن دىمكوراتيە سىياستدىكى قاراداغ دەپ ئويلايمەن.
مەن ۋېنادىكى چاغدا گىرمانيەدە بۇلۇۋاتقان ھەربىر ئشقا شۇنچلىك قىزىققاتتىم . مەيلى بۇ سىياسى ياكى مەدەنيەت مەسلىسى بولسۇن بەكلا قىزىقاتتىم.
مەن گىرمانىيەنىڭ گۈللنىپ ئاۋسترينىڭ زاۋالىققا يۈزلىنشنى كۆرگنىمدە ، ئىختيارسىز گىرمانيە خەلقى ئۈچۈن خۇرسەن بۇلاتتىم.
دېپلوماتىڭ مۇناسۋەتنى ئاخىرلاشتۇرغنى گەرچە ئامالسزلىقتىن بولسمۇ لىكن ئچكى جەھەتتە باشقلارنىڭ پىكىرى بۇلۇشى ئېنىق.
ۋېليام2 گە قارتىلغان زەربە بېرىش ھەركىتىنى مەن قولمايمەن. مەن ۋېليامنى گىرمانيەتنىڭ پادشاھى دەپ قارىغاندىن سىرت ، يەنە گىرمانيە دېڭىز ئارميسنىڭ قۇرغۇچسى بولغانلىقى ئۈچۈن ئۇنى چوڭقۇر ھۆرمەت قىلمەن.
شۇڭا پارلامتنىڭ پادشاھنى نۇتۇق سۆزلەشكە يول قويمغانلىقى منى قاتتق غەزەپلەندۈردى. چۈنكى نەزىرىمدە پارلامنتنىڭ بۇنداق ھوقوقى يوق ئىدى.
بۇ ئەبلەخلەر بىر قېتملىق پارلامىت يېغندا تارختىكى نەچچە يۈز يىل مابەينىدە يۈز بەرگەن نۇتۇقلارنى بىمەنلەرچە مۇلاھزە قىلشلردىن بىزارمەن. بىر دۆلەتتە ھەرقانداق ساراڭنىڭمۇ تەنقىد قىلش ھوقوقى بۇلدۇ. ھەممە ئادەمنىڭ پارلامنتقا كىرىپ قانۇن تۇرغۇزۇش سالاھيتگە ئىگە . ھازىر بىر تەخىتكى ئادەم مۇشۇنداق ئەرزىمەس ئورۇنلارنىڭ تەنقىتلشگە ئۇچىرىغنى مېنى راستنلا غەزەپلەندۈردى. مېنى تېخمۇ غەزەپلەندۈرگىنى ۋېنا گېزىتدە ئىلگىرىكى ئوردىدىكى سەتچلىكلەر ،ھازىر بۇنداق رەزىل ھەرىكىتى بىلەن گىرمانيە پادشاھغا قارشى پىكىردە بۇلۇشى ئېنقلا ئۆچ ئالغان بولماي نېمە؟
مەن ئىقرار ، يەھۇدىلارغا قارشى گېزتلەردە گېرمانيە ئاۋام گىېزتى دەيداىغان بىر گېزتتە بۇ توغۇرلۇق مۇلاھىزەلەر ھەرھالدا مۇۋاپىق بولغان، ئاشۇ نۇپۇزلۇق گېزىتلەر خەققە ياخشى كۈرۈنۈش ئۈچۈن قىلغان شەرمەندىچلكلىرى ئادەمنى بىزار قىلىدۇ.
بىرەرسى ئۇلارنڭ ئاشۇنداق ئاتالمش «ئۇلۇغ مەدەنيەتلىك مىللەت»دېىگەن مەدھېيلەشلىرىنى ئاڭلسا ئۆزنىڭ گىرمانلىق بۇلۇپ قالغانلقدىن خىجل بولماي تۇرالمايدۇ. بۇ خىل فىرانسيلكلەردىن سەدىقە كۈتىدىغان پەسكەشلىك ھالىتى مېنى بۇنداق دۇنيا گېزتلىرىدىن يىرگىندىغان ، گېزتنى غەزەپتىن پارچە-پارچە قىلۋەتكۈدەك ھالغا كەلتۈرۈپ قويغان ئىدى.
ئاۋۋام گېزىتى گەرچە بۇ ئشلارغا نىسبەتەن پكىرى تار دائىرلىك بولسمۇ لكىن چىنلىقى بار ئدى.
يەھۇدىلار توغۇرسدىكى مۇلاھىزلەرنى ئەسلى ئانچە قوللاپ كەتمەيتىم. بىراق مەن مۇنازىرنى كۆرگەن ۋاقتىمدا مەندە چوڭقۇر ئويلنش پەيدا بولدى. يېغپ ئېيتقاندا ، ئاستا-ئاستا شۇنى ھېس قىلپ يېتۋاتمەنلكى ئەينى ۋاقتتا ۋېنانىڭ تەقىدىرنى بەلگلەيدىغان ئادەم پەقەت سوتسيالستلار پارتيسى ئىكەن. ۋە ئشچلار ھەركىتنڭ رىياسەتچىسى كارىل كۇگېر دوكتۇر ۋە خىرستئان دىني ئىكەن.
ۋېناغا بارغان ۋاقتتا. كارىل لۇگېر دوكتۇر خىرستئان دىني سوتسياللار پارتيسى مەن ئۆچ كۆردىغان پارتيە ئىدى. نەزىرىمدە ئۇ ئادەم ۋە ئۇ قوزىغىغان ھەرىكەت ئەكسيەتچل ھەرىكەت ئىدى. بېشنىڭ ئىككى تەرپىدە قارا بۈدۈر چاچ قويۋالغانلارغا مەن كۆڭلۈمدە بۇ يەھۇدىمدۇ دەپ سۇئال قوياتتىم. ئەمما ليوزدىكى يەھۇدىلار بۇنداق ئەمەس ئىدى.
مەن بۇ ئادەمنى مەخپى كۈزەتتىم. كېيىن مېنىڭ كاللامدا « بۇ گېرمانمىدۇ» دىگەن سۇئال پەيدا بولدى.
ئادەتتە مەن بۇنداق مەسللەرگە يۇلۇقسام كىتاپلارغا تاينىپ مەسلىنى ھەل قىلاتتىم. مەن تۇنجى قېتىم بىر قانچە «ھېلىلىر» غا يەھۇدىلارغا قارشى يېزلغان بىرنەچچە كىتاپ سېتۋالىدم. بۇنداق كىتاپلارنىڭ ئۇقۇرمەنلىرنىى يەھۇدىلارغا نىسپەتەن ئانچە-مۇنچە چۈشەنچىسى بار ياكى خېلى چۈشندۇ دەپ ئويلايدىكەن.
بۇ كىتاپ ئچدىكى يەھۇدىلار توغۇرسدىكى سەپسەتلەر مېنى قايمۇقتۇرۇپلا قويدى. كىتاپتكى دىيلگەنلىرى بەكلەر يۈزەكى ، چولتا ۋە ئلىمي بولمغان مۇلاھىزىلەر ئدى. بۇ مۇلاھىزە سۇئالنى شۇنچە كەڭ دائىرىلك تەتقىق قىلغۇم بولسمۇ ئەمما بۇ توغۇرلۇق ھېچنىمنى بىلمەيتىم. مەن ئەنسزىلىك ئىچدە ئۆزۈمنى يوقىتپ قويۇۋاتاتتىم. ئۆزۈمگە ئشەنچىممۇ قالمىغاندى، لكن ئۇلار راستنلا ئۇ خىل دىنغا ئىتقاد قىلدىغان گىرمانلار ئەمەس ئىدى. باشقا بىر مەللەتكە نىسبەتەن مەندە ھېچقانداق گۇمان قالمدى.
مەن بۇ مەسلىنى جىددى تەتقىق قىلغاندىن باشقا يەنە يەھۇدىلارغىمۇ بەك دىققەت قىلاتتىم، مېنىڭ نەزىرىمدىكى ۋېنامۇ تەبيلا ئىككىگە بۈلۈنۈپ كەتتى.
مەن ھەمملا يەردە يەھۇدىلارنى ئۇچرىتاتتىم. كۆرگەنلىرىم قانچە كۆپ بولغانسىرى ئۇلارنڭ تۇردىغان جايلىرىمۇ ئېنىق بوپ كەتتى. شەھەر مەركىزى ۋە دوناي دەرياسنىڭ شىمالى قىسمدا ئاھاللەر توپلشىپ ئولتۇراقلاشقان بۇلۇپ گىرمانلارغا ئوخشمايدىغان بىر مىللەت ئىدى.
كۆڭلۈمدە يەنلا گۇمان بولسمۇ ، لېكىن مېنىڭ ئىككلنشم بىر قىسم يەھۇدىلارنىڭ مۇئاملسى سەۋەبىدىن يوقالغان ئىدى.
بۇ ۋاقتتا ۋېنادا يەھۇدىلار بىر چوڭ ھەرىكەت قوزىغىغان بۇلۇپ، يەھۇدىزىم ۋە مىلليلكنى ئەۋج ئالدۇرۇشى مەقسەت قىلغان يەھۇدىزىم ھەرىكتى ئىدى. قارماققا بۇ ھەركەتنى قوللايدىغانلار پەقەتلا ئاز بىر قىسم يەھۇدىلاردەك ،ئەكسچە ئۇلارنى تىللاپ ،قارشى تۇرۋاتقانلار كۆپ سانلىقنى ئىگەلەيدىغاندەك كۆرۈنسمۇ ، ئنچكە كۈزەتكەندە بۇ خىل ھەرىكەت پىلانلاشقا يولغا قۇيۇشقا قولايلىق بولغاندى.
ئاتالمش لىبرال يەھۇدىلارنىڭ (زىيونىزىم) مۇرتىلرىنى قولايدىغانلىقنى ئىتراپ قلمىغنىنىڭ سەۋەبى ئۇلارنىڭ يەھۇدى بولمىغانلىقدىن ئەمەس، بەلكى ئۇلارنىڭ دىني ئەقدىسنىڭ ئەمەلي ئىشلتشچانلىقى بولمغانلقتىن بولغان ياكى لىبرالىزىم قوغداۋاتقان يەھۇدىزىمغا زىيانلىق بولغانلىقى ئۈچۈن بولغان. لكن ئۇلارنڭ ئىچكى قىسمدىكى ئناقلىقىنى ھېچكىم ئۆزگەرتەلمەيدۇ، شۇڭا زىيونىزىم مەسلەكداشلىرى ۋە لىبراللار يەھۇدىلارنىڭ سىرتقى كۈرۈنىشى ئانچە ئىناق ئەمستەك كۆرۈندۇ، ئۇلارنىڭ بۇ قىلقلىرى مېنى بەكلا بىزار قىلدى.
چۈنكى ئۇلارنڭ ساختپەزلىكى ، ئۇلاردائىم كۆز-كۆز قىلپ ماختايدىغان پەزلەتلك ۋە دۇرۇس بۇلۇشقا زىت كىلەتتى.
مەن يەھۇدىزىمچلارنىڭ سەنئەت ،ئەدەبيات ۋە تىياتىر قاتارلىق ھەرقايسى جەھەتتكى پائالىيەتلرنى بىلگەن ۋاقتتا، نەزىرىىمدە يەھۇدىزىمچلار ئەڭ زور ئوڭۇشسزلىققا ئۇچرايتتى.
ئوخشاش ياسنۋېلىپ تالاش- تارتش قىلش ھازىر ئاقمايدۇ. بىز پەقەت ئۇلارنڭ تەشۋىقات بۇيۇملىرنىلا كۆرەلەيمىز. شۇنداقلا ئۇلارنڭ قەبھ كىنولىرنى ۋە تىياتر يازغۇچلىرنڭ ئسمنى تەتقىق قىلساقمۇ بۇلدۇ. بۇ بىر خىل روھي جەھەتتكى ۋابا، ئۇنىڭ پۇقرالارغا بولغان زېينى چۇما كېسلدىنمۇ يامان. سەنئەتتىكى بۇنداق پەسكەش ئەسەرلەردە ئاممنىڭ كۆز ئالىددا تۇرسا، يازغۇچلارنىڭ ئسمنى ئنچكلەپ تەتقىق قلماي بولمايدۇ.
تەتقىقانتىنڭ نەتجىسى مېنىڭ يەھۇدىلارغا بولغان پوزتسيەمنى تېخىىمۇ يامانلاشتۇرۋەتتى. مېنىڭ ھېسياتىم گەرچە دائىم پوزتسيەمگە ئاسيلىق قىلسمۇ، لېكن منىېڭ ئەقىلم ئۆز ھۆكۈمنى ساقلاپ قالغانىدى.
شۇڭا مەن ئوخشاش قاراش ئارقلىق، بوش ۋاقتلىرىمدا ئۆزۈم ياخشى كۆرىدىغان دۇنيا گېزتلىرنى مۇلاھزە قىلاتتىم. شۇنداقلا بۇ گېزتلەرنىڭ ئەركىنلكنى تەشەببۇس قىلدىغانلقنى بايقىدىم. بىلشمچە بۇ گېزىت زەربە بەرگۈچلەرگە سالماقلىق بلەن ئېتراز بلىدۈرەتتى.شۇنداقلا زەربە بەرگۈچلەرنىڭ پەرۋا قىلماسلىق پوزتسيسنى پۈتۈنلەي ھىيلە نەيرەڭ ئىدى.ئاشۇ دەبدەبلىك ئوبزورى دائىم ئاشۇ يەھۇدىي يازغۇچلارنى ئالقىنغا ئېلىپ كۆتۈردۇ، ناچار باھالارنى گېرمانيلىكلەرگە ئېلتپات قىلدۇ. بۇلۇپمۇ ۋېليام 2نىڭ مەسخىرسى ۋە فىرانسيەنىڭ ئىلم-پەن مەدەنيتنى كۆكىكە كۈتۈرۈپ ماختىشى ئۇلارنىڭ ئستراتگىيلك بىردەكلىكنى روشەن كۆرستەتتى. يىغپ ئېيتقاندا ،ئۇلارنىڭ گىرمانيلىكەرنى كۆزگە ئلماسلىقنى قانداقمۇ سەۋەپسز دېگىلى بولسۇن؟
شۇنى ھېس قېىلپ يەتىمكى سوتسيال دىمكوراتلار پارتيسنىڭ كونترول مەركىزى يەھۇدىلاردا ئىكەن، كۆڭلۈمدە ئاشۇ يەھۇدىلارغا مەنستمەسلىكنىڭ قانداق بۇلىدىغانلىقنى بىلدۈرۈپ قويۇش ئۈچۈن ھەققاني ئۇرۇش قىلشنى دائىم ئويلايتىم، ئەلۋەتتە بۇ مەسلە ھازىر ھەل بولدى.
سوتسيال دىمكوراتلار پارتيسى گېزىتى تەبىئى ھالدا ماڭا شۇنى بىلدۈرۈپ قويىدىكى ھەممە دىگۈدەك يەھۇدىلارنىڭ چاڭگىلدا ئىكەن.
بۇ نوقتا مەن ئەسلى ئانچە ئېتبار بېرىپمۇ كەتمگەن مەسلە ئىدى. چۈنكى باشقا گېزىتلەرمۇ شۇنداق ئىدى، بىراق دېققتنى تارتدىغىنى ئادەتتكى ئادەملەر ۋە يەھۇدىلارغا مۇناسۋەتلىك بولغان گېزتلەردە ھەقىقى مىللى قاراشقا ئىگە بىرەر پارچىنمۇ تاپقىلى بولمايتى. خۇددى مىېنڭ تەربىيەم ۋە كۆرگەن بىلگەنلىرىم مېنى ئاشكارە ئىلان قىلغاندەك، مەن ئۈزۈمنىڭ نەپرىتنى زورغا بېسىپ كېلۋاتمەن، گېزىتتكى ماكسزمىچلارنىڭ جۆيلۈشلرنىمۇ ئۇقۇپ باقتىم، لىكن مېنىڭ نەپىرتىم بارغانسىرى ئاشماقتا ئىدى. مەن ئاشۇ جۆيلۈملەرنىڭ مۇھەرىرى بىلەن تۇنۇشتۇم، لكىن باش مۇھەرىرى دىن تۆۋەنگىچە ھەممسى دىگۈدەك يەھۇدىلار ئىدى.
مەن يەنە كۈچۈمنىڭ بېرچە بارلىق سوتسيال دىكموراتلار پارتيسنىڭ تېزىملكنى كۆرۈپ چىقىتم ،ھەم يازغۇچنىڭ ئسمنى تەتقىق قىلىدم، ھەممسى يەھۇدىلار بولۇپ چىقىتى. مەن يەنە ئنچكلىك بىلەن رەھبەرلىك ئورندىكى شەخسلەرنىڭ ئسمنى تەكشۈردۈم، يېرىمى دىگۈدەك «سايلغۇچى» ئىكەن. ئۇنىڭ پارلامىت ئەزاسى ياكى پارتيمىزدىكى شۇجى ياكى ھەرقايسى گوروھلارنىڭ رەئسمۇ ياكى كوچلاردىكى قۇتراتقۇلۇق قىلغۇچلارمۇ سورىمساممۇ لكىن ئۇلار قاراشقا ئادەمنى يىرگەندۈردىغان قىياپتنىڭ ھەممسلا ئوخشاش ئىدى.
ئاسرلىز، داۋىد، ئادىلېر، ئىللسنبوگىن قاتارلىق ئسملارنى قانداقمۇ ئۇنتۇپ كىتەي!
بىر ئشىنى بارا-بارا چۈشۈنۋاتمەن ، بۇ پارتينىڭ رەھبەرلىك ھوقوقى-مەزكۇر پارتينى ئككنچى بۇلۇپ قوللاپ ياردەم بېردىغانلا مەن بىلەن بىر قانچە ئاي كۈرەش قىلدى. كۆپىنچىسى دىگۈدەك يات مىللەتنىڭ قولدا ئىدى. بىراق ماڭا تەسەللي بولدىغنى مەن يەھۇدىلارنى تېگى -تەكتىدىن بىلدىم، ئۆزگىنى چۈشەنىدم.
شۇندڭدىن كېيىن مىللتمىزنى كىلملەرنىڭ بۇلغاۋاتقانلىقنى ھەققى چۈشەندىم،
يەھۇدىلار بىلەن مۇنازىرلەشكەنسىرى مەن ئۇلانىڭ مۇنازىرلشىش ئۇسۇلىنى تېخمۇ بىېلۋالدىم. دەسلەپتە ئۇلار قارشى تەرەپكە ھاماقەت بۇلۋېلش ئارقىلىق غەلبە قىلالمىغاندا يەنە بىر خىل ساختىلىق بىلەن ھاماقەت بۇلۋالاتتى. يەنلا ئۈنۈمى بولمغاندا مۇنازىرلشىشنى رەت قىلاتتتى، ياكى تېزلا تېمنى باشقا ياققا يۆتكەيتى ،ھەمىمىز بىلدىغان ھەققەت توغۇرسدا پاراڭلاشقاندا باشقالار ماقۇل كەلگەنىدن كېيىن تۈرى ئوخشاش بولمىغان مىساللارنى سۆزلەپ ، يەنە ئەسلىدىكى مەسلگە كىلەتتى، قەستەن ئاجىز ،ھېچنىمنى بىلمەيدىغاندەك قىياپەتكە كىرۋالاتتى. شۇڭا مەيلى قانداقلا يەردە بولسۇن ، ئۇمۇمەن بۇ خىلدىكى ئەۋلىيالارغا زەربە بەرگۈچلەرنىڭ پاتقاققا پاتمايدىغنى يوق ئىدى.
ئەگەر بىراۋ ئامما ئالىدىدا بىرەر يەھۇدىنى قاتتق ئەيپلسە تىز پۈككەنلكنى ئېتراپ قىلدۇ، لېكىن ئەيپلگۈچى ئۆزنى ئازراق بولسمۇ ئۈستۈنلۈككە ئىگە بولدم دەپ قارسا ئۇ ئەتسى چۇقۇم ئەھۋالدىن چۆچۈپ كىتدۇ. چۈنكى تۆنۈگۈن ئۆزى دىگەن گەپلىرنى ئۇنتۇپ نۇمۇسزلارچە يەنە ھېچ ئش بولمىغاندەك قىياپەتتە يۈرۋىرىدۇ. ئەگەر ئۇ غەزەپتىن داڭ قېتىپ قالسا يەھۇدىلار ئۆتكەن ئشنى ئۇنتۇپ كەتكەندەك قىياپەتتە ئىلگىرىكى مۇنازىرە ئۇ قوغداۋاتقان ھەققەتنى ئسپاتلىدى دەپ ئويلايدۇ.
مەن ئېلگىرى مۇشۇنداق سەۋەپلەردىن تىلم تۇتۇلۇپ ھاڭۋېقىپلا قالغاندىم ، مەن ئادەمنى ھەققى ھەيران قالدۇرىدىغان يەرنىڭ قەيەردە ئىكەنلكنى بىلمەپتمەن. نۇتۇقنىڭ راۋانلقىمۇ ياكى ھېيلگەرلىكمۇ؟ شۇڭا مەن بارا- بارا يەھۇدىلارغا ئۆچ بولدۇم، لكىن بۇنۇڭمۇ پايدىسى بار . مەن سوتسيال دىمكوراتلار پارتيسگە تەشۋىقاتچى بولغاندا دۆلەتنى قوغداش قارشىم تەبئيلا پەيدا بولدى. مەن پۇقرالار تەكشى ئىقتسادنىڭ ئىلھاملاندۇرشى بىلەن ماركسزنىمڭ كېلش مەنبەسى ئۈستىدە ئىزدىشكە باشلىدىىم.
بۇ مەسلەكنىڭ زادى قانداق رولى بار ؟
مەن ئايىرىم مىساللار ئارقىلق ئېنىق چۈشەندىم، مەن ناھايىتى تېزلا مۇۋاپپىقيەتكە ئىرشتىم ، يەنمۇ قىسقارتىپ تەسەۋۋۇر قىلغاندا ئۇنىڭ نەتجىسنى مۆلچەرلىگلى بۇلاتتى. لېكىن يەنە بىر مەسلە، تەشەببۇس قلىشنى بىلمەيدىغان ئادەم بەھىرلىنشكە ئېرشەلەمدۇ؟
ئۇ تېخى خاتالقنىڭ قۇربانى بولۇپ كەتكەنلكنى ھېس قلمغان ئىدى. شۇڭا بۇ مەسلەكنىڭ تەشەببۇس قىلغۇچلار بىلەن تۇنۇشقۇم بار.ھەم بۇ ھەركەتنىڭ پىرنسپنى تەتقىق قىلغۇم بار. مەن ناھايىتى تېزلا نىشانمغا يەتتىم. ھەتتا ئويلىغنمىدىنمۇ ئېشىپ كەتتى. بۇ مېنىڭ يەھۇدىلار توغۇرسدا ئەتراپلىق بىلمگە ئىگە بۇلۇشۇمدا مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە بولدى، لېكىن بۇنداق بىلمنى چوڭقۇرلاپ تەتىقىق قىلشقا توغرا كىلەتتى،
مېنىڭ بۇ بلىگەنلرىمگە سوتسيال دىمكوراتلار پارتيسنىڭ ئەمەللي ئەھۋالىنى ۋە مۇرتلىرنىڭ نەرىريسنى سېلشتۇرۇپ ئېلىپ باردىم مەن يەھۇدلارنىڭ قانداق تەدىبرلىرى بارلىقنى بېلۋالغانىدم، ئۆزلىرنىڭ پىكىرنى يۇشۇرۇپ ، نىقاپلاۋاتقانلقنى بىلەتتىم. شۇڭا ئۇلارنڭ ھەقىقى مەقستنى يېزىقتن كۈتۈپ ئوتۇرۇشقا بولمايدۇ، چۇنكى مەقسەت يېزىق ۋە قورلار ئارسغا چوڭقۇر يۇشۇرۇنغان ئىدى. دەل مۇشۇ ۋاقتا مېنىڭ ئچىكى دۇنيارىمدا چوڭ بىر ئۆزگىرىش بولىدى. ئۇ بولسمۇ بىر سوغوق دۇنيانىڭ پۇقراسى بۇلۇش، شۇنىڭ بىلەن بىللە يەھۇدىلارغا ئەسەبلەرچە قارشى تۇرىىدىغان ئادەمگە ئايلنش.
مەن يەھۇدىلارنىڭ ئنسانلارنىڭ ئۇزاق تارىخىغا تەسرى كۆرسەتكەنلىرنى تەتىقىق قلۋااتقانىمدا كاللامدا بىر تىراگىدىيلك سۇئال پەيدا بولدى، ئۇ بولسمۇ مۆلچەرلىگىلى بولمايىدغان تەقىدىر ئاخىردا بۇ مىللەتنىڭ غەلبە قېلشغا سەۋەپ بۇلارمۇ ؟
ماركسزمنىڭ يەھۇدىلار تەلماتدا تەبئىەت دۇنيانىڭ ئاقسۆڭەك پىرنسپدىن ۋاز كېچىپ ئاممنىڭ سانى ئارقىلق ، تەسىر ۋە كۈچنىڭ ئورنىغا دەستىش ئۇزاق مۇدەتلىك (مەڭگۈلۈك) ئالاھدە ھوقوقتىن دېرەك بېردۇ دېيلگەن ئىدى، شۇڭا ئۇلارنڭ تەلماتى ئامما ئارسدا شەخسنىڭ قىممتنى ئنكار قىلاتتى. مىللەت ۋە ئىرقنىڭ مۇھىملىقىغا زەربە بىرش ئارقىلق كشەلەرنىڭ مەۋجۇتلۇقى ۋە مەدەنيەتنىڭ ئەھميىتنى يوققا چىقراتتى..
باغراش تەرجىمە گۈرۇپسىدىن: ئايتۇرسۇن تۇنياز تەرجىمە قىلدى
| 
يوللىغان ۋاقتى 2014-4-2 23:41:12
