- تىزىملاتقان
- 2013-5-28
- ئاخىرقى قېتىم
- 2015-4-23
- ھوقۇقى
- 1
- جۇغلانما
- 4940
- نادىر
- 0
- يازما
- 475
ئۆسۈش
98%
|
بۇ ماقالىدا غەرىپلىكلەرنىڭ دۇنيا قارىشىنى كۆرگىلى بولمايدىغۇ؟
چۇنكى غەرىپلكلەرنىڭ مەدىنىيەت كۆز قارىشى بۇنداق چولتا ئەمەس.
ساپلا ئىمپىريە، كۈچلەر سىلىشتۇرمىسى،مەنپەئەت قاتارلىق ئامىللارنىڭ مەدىنىيەت بىلەن نىمە ئالاقىسى بولسۇن؟ بۇلارنى مەدىنىيەتكە ئارلاشتۇرۇپ تەپەككۇر قىلىش ئاچكۆزلۈك ۋە ئىمپىريالىست تۈسىنى ئالغان تەپەككۇردىن باشقا نەرسە ئەمەس.
ھازىرقى دۇنيا قىدىمقى مەدىنيەتنىڭ قېزىپ چىقىلىپ ئۆز ئارا بىرلىشىشى نەتىجىسىدە بۈگۈنكىدەك تۈسكە كىردى. مەسىلەن ھازىرقى «دىموكراتىك »دىگەن سۆز 2000 يىل بۇرۇن گىرىتسىيەدە ئوتتۇرغا قويۇلۇپ ئەمىلىلىشكەن ئېقىم.ھازىرغىچە 80 پىرسەنت دۆلەتتە تۈزۈم ھالىتىگە كىرىپ قوللۇنۇپ كىلىۋاتىدۇ. قىدىمقى ئىران،مىسىر،بابىيلون مەدىنىيتىنىڭ ياۋرۇپا ۋە ئاسيادا ھازىرغىچە ئىزنالىرى تۇرۇپتۇ. ئىسلام مەدىنىيتى بولسا دۇنيادىكى غوللۇق تەسىرنى بارا بارا كىڭەيتىۋاتىدۇ. قىسقىسى مەدىنىيەت دىگەندە ئۆزىدىن ئىشىنىپ باشقا ئەللەرنى ئۆز تەپەككۇر ئادىتىگە،شۇنداقلا ئۆز تۇرمۇش ئادىتىگە تەسىر كۆرسىتەلىسە ۋە تەرەققىي قىلدۇرالىسا بۇنى مەدىنىيەت دەيمىز.مەدىنىيەت ئەندىزىسىدە پاكىزلىق،ھەممىگە ئۇيغۇن ئۆزگىچە ئادەت،ئابستراكىت تەپەككۇر ئۇقۇملىرى ئۆز ئارا مۇجەسسەملىنىپ ئۆزگە ئەل خەلقلىرىنىڭ قايىللىقىنى قوزغاپ قوبۇل قىلىشقا ئىرىشەلەيدۇ.
مەسىلەن، روسلارنى ئورمانچىلىق بەگلىك ھاياتىدىن قۇتقۇزۇپ پادىشالىق تۈزۈمگە ئىلىپ كىرگەنلەر فىرانسوز مەدىنىيتى ئىدى.روسلار فرانسوزلاردىن كۆپ نەرسىلەرنى ئۈگەندى.ياۋرۇپانىڭ قۇللۇق مەزگىلىدە كۆمۈلۈپ قالغان مەدىنىيتىنى ئىچىپ بەرگەنلەر ئەرەپ مۇسۇلمانلىرى ئىدى،ئۇلار ئەرەپلەردىن كۆپ نەرسە ئۈگەندى.تۈرۈكلەر بىلەن مۇڭغۇللارنى يايلاق ھاياتىدىن قۇتقۇزۇپ شەھەر مەدىنىيتىگە باشلاپ كىرگەنلەر بولسا ئۇيغۇرلار بىلەن فارىسلار ئىدى.بۇنىڭ تەسىرى ھازىرغىچە تۇرۇپتۇ.قىسقىسى مەدىنىيەت مانا شۇنداق بىر قەۋىمنى ئاۋالقى تۇرمۇشىدىن يىڭى تۇرمۇشقا باشلاپ كىرەلىگەندە ئاندىن مەدىنىيەت ھىساپلىنىدۇ.نەچچە مىڭ يىللىق مەدىنىيتىمىز بار دەپ جار سالدىغان مەدىنىيەت دىۋانلىرى دۇنيانىڭ قەيىرىگە تەسىر كۆرسىتەلەپتۇ؟ نىمىلەرنى ئۈگىتەلەپتۇ؟پاكىزلىقنى ئۈگىتىپتىمۇ؟ئۆزگىچە تۇرمۇش ئۆزگىچە دۇنيا قارىشىنى ئۈگىتىپتىمۇ؟. قىسقىسى مەدىنىيەتلىك مىللەتلەرنىڭ تۇرمۇش ئادىتى،شەخسى ھاياتىدىن باشلاپ كىيىنىش،يىيىش ئىچى ۋە چىراي شەكلىگىچە مەدىنىيەت ئەندىزسىنىڭ ئىزنالىرى ماڭدامدا بىر ئۇچۇراپ تۇردۇ.بۇنى بايقاش تەس ئەمەس. |
|