بالىلىرىمىز نېمە ئويدا ؟

iltebir107

        ھەممىمىز ھاياتىمىزنى مەنىلىك ئۆتكۈزۈش ئۈچۈن تىرىشىمىز. كەلگۈسىنىڭ ئىزباسارلىرى بولغان بوغۇنلىرىمىز تەربىيەسىمۇ بىزنىڭ ئەڭ كۆڭۈل بۆلىدىغان ئىشلىرىمىزنىڭ بىرى. بۇنىڭ ئۈچۈن سىز بىز نېمىلەرنى قىلدۇق ھەم قىلىۋاتىمىز؟ قېنى ئۆزىمىزگە سۇئال قۇيۇپ باقايلى! مانا ئەتىگەنلىك دەرسكە كىرىپ ئوقۇغۇچىلارغا  بىر قىسىم ئادەت تەربىيىسى بېرىپ دەرسىمنى داۋام قىلدىم. ئۈچىنجى يىللىقنىڭ، ئىككى خانىلىق سانغا ئىككى خانىلىق ساننى قوشۇش دېگەن دەرسنى بالىلارغا تەييارلاپ كەلگەن دەرسىلك دېتالى ئارقىلىق سۆزلىدىم. بالىلارنىڭ دەرسكە قىزىقىشىنى قوزغاش ئۈچۈن دەرسلىككە بەزى ھىكايىلەرنى قىستۇردۇم. يەنى بۈگۈن ئۈچىنجى يىللىق ئۇقۇغۇچىلىرى ساياھەتكە چىقماقچى بولسا قانچە دانە بېلەت كېتىدۇ ؟بۇنى كىملەر ھېسابلاب بېرىدۇ دېگەندەك. بىرىنجى سائەت بولغاچقا  بالىلار ئىنتىزامى چىچىلاڭغۇ بۇلۇپ ،بالىلارنى پات-پات تەشىكىللەپ تۇردۇم.بۇ سائەتلىك دەرستە بالىلارنىڭ كۆپرەك پىكىر قىلىشىنى كۈچىدۈم. بىراق 60نەپەر بالىدىن پىكىر قىلغان بالا 10نەپەرگىمۇ يەتمەيتى. يېڭى دەرس سۆزلەش ئاياغلىشىپ بالىلاردىن  بۇ سائەتلىك دەرستە چۈشەنگەنلىرىنى سورىدۇم. بىر نەچچە دەرستە ئاكتىپ بالاقول  كۆتۈرۈپ ،چۈشەنچىسنى سۆزلەپ بەردى. ئارقىدىن تۈنۈگۈن بەرگەن تاپشۇرۇقنى يىغىشقا ئورۇنلاشتۇردۇم .ئارانلا ئالتە نەپەر بالا ئىشلەپتۇ. مەن سەۋەبىنى سورىسام گەپمۇ قىلماي قاراپ تۇرىدۇ. مەن بالىلارغا ئۈچىنچى يىللىققا چىققاندىن كېيىن ،ئائىلىدە دەپتەرگە ئىشلەيدىغان تاپشۇرۇق ئورۇنلاشتۇرۇپ ئۇلارنىڭ دەپتەرگە تاپشۇرۇش ئىشلەش ئىقتىدارىنى يېتىلدۈرۈشنى ئويلىغان. ماتېماتكا  دەرسىدە  كىتاب ئۆزىگە ئىشلەيدىغان دەرسلىك كىتاب ،سائەتلىك مەشىق كىتاب ئېغىزچە ھېسابلاش كىتابى بار.بۇلارنى سىنىپتا تۈزىتىشكە ئۇرۇنلاشتۇرغاچقا ئائىلىدە بولسىمۇ دەپتەرگە ئۆزى ئىشلىسۇن دەپ ئورۇنلاشتۇرغان. ئۇقۇغۇچىلارنىڭ زوكۆپچىلىكىنىڭ ئىشلىمەي كېلىپ بۇ خىل پاسسىپ ئەھۋالدا تۇرىشى مېنى بەكلا تېرىكتۈرۈپ قويدى. مەن بالىلارنى تەنقىد قەدەممۇ يەنە يەنە ئوخشاش. قانداق قىلىش كېرەك؟ ئاتا-ئانىلار ئۆيدە بالىلارغا يېتەكچىلىك قىلمىغانمىدۇ ؟نېمە ئۈچۈن مۇشۇنداق ئەھۋاللار سادىر بۇلىدۇ، دېگەن ئىشلارنى ئويلىدىم. بالىلارنىڭ ئۆگىنىشكە ئوقۇتقۇچىلارمۇ  يېقىندىن كۆڭۈل بۆلىمىز.ئاتا-ئانىلارياردەم قىلىدۇ -بولمىسا! ياكى مەن قاتتىق قول بولمىدىممۇ ؟ئاتا-ئانىلار  تۇرمۇش ھەلەكچىلىگى بىلەن بۇلۇپ كىتىپ بالىلىرىغا قاراپ بۇلالمىدىمۇ ؟دېگەندەك خىياللار  كاللامدىن كەچتى. بالىلارغا تەن جازاسى بېرىشكە تېخى بولمايدۇ. ھازىرقىدەك ۋەزىيەتتە بىلىم ساپايىمىزنى ئۆستۈرۈپ ئىقتىزادىمىزنى يۈكسەلدۈرمىز  دەپ تىنىمسىز ئىزدىنىۋاتساق....
        بۇ  بالىلارغا قاراپ كۆڭلۈم بىرخىل بۇلاتتى. تىرىشمىساق ئىزدەنمىسەك تەقدىرىمىز ئۆزگىرىشىدىن سۆز ئاچقىلى بولامدۇ؟. شۇڭا ھەر بىر ۋىجدان ئىگىسى ئويغىنايلى. بالىلارنىڭ ئۆگىنىشكە كۈچەيلى.
2013-9-24
ئۈرۈمچى شەھەرلىك 40-باشلانغۇچ مەكتەپتىن تىزناپ يازمىسى

arkim

بۇ مەسىلە پۈتكۈل ئۇيغۇر مەكتەپلىرىدە ساقلىنۋاتقان كۈندۈزدىكى چاقناپ تۇرغان كۈندەك ئوچۇق ھەقىقەتكە ئايلىنىپ قالغان مەسىلە بولسىمۇ ھازىرغىچە مۇناسىۋەتلىك دائىرىلەرنىڭ دىققەت -ئېتىبارىغا سازاۋەر بولماي كەلمەكتە.
مېنىڭ ئوقۇتقۇچى تونۇشلۇرۇمنىڭ ھەممىسى: بالىلارنىڭ تەپەككۈرى سۇزلاپ كەتتى! دەپلا قاقشايدۇ...سەۋەبىنى سورىسام ھەممىسى كېلىشىۋالغاندەكلا: - ئانا تىل مۇھىتىدىن ئايرىلغان بالىلار مۇشۇنداق كۈنگە دۇچار بولىدىكەن ، دەپ جاۋاپ بەردى.
ئەپسۇس، تۈمەنمىڭ ئەپسۇس، مەكتەپلىرىمىزدە ئانا تىلنىڭ تەقدىرى ھەققىدە سۆزلىگەن ئوقۇتقۇچىلار بويۇن قىسىپ قېلىشقا مەجبور بولىۋاتىدۇ. مائارىپىمىزدا ئانا تىل ھەققىدە سۆزلىگەنلەر خۇددى چەكلەنگەن رايونغا رۇخسەتسىز كىرگەن جىنايەتچىدەك مۇئامىلىگە دۇچار بولماقتا...

boxuk

ھەممە ئادەمنىڭ بىشى قاتىدىغان مەسىلىگە ئايلىنىپ قالدى،پەرزىمچە يەنە 15-20يىلغا قالماي ئۇيغۇرچە تەربىيلەش ئورۇنلىرنىڭ بازىرى چىقىپ كىتىدۇ....

dolanogli

ھازىرغۇ تۇلۇقسىزنى پۇتۇرگەن بالللارنىڭ ساۋاتسىز چىقىپ كىتىدىغانلىرى خېلى نۇرغۇن ئىكەن  ،تەييا تاپشۇرۇق دەپتەرلىرمۇ خېلى كوپ ئىكەن ،شارئىتى ياخشى  ئەمما ئىلگىرلەش يوق .بۇ سەۋەنلىك كىمدە بالدىمۇ .ئاتا ئاندىمۇ .ئوقۇتقىچىدىمۇ ياكى ،مائارىپ تۇزۇلمىسدىمۇ ،ھىچ ئچىم ئاچچىق بولۇپ كىتىۋاتدۇ ،ئويلاپ باقسام بىزنىڭ يېزىق ئىسلاھ قىلىمىز بەك تىزئىكەن نىمە دىگەن قالايمىقانچىلىق بۇ ،ئاتا ئانىلىرىمىز  يىڭى يېزىق دەپ لاتىنچىنى ئوگۇنۇپتىكەن ،بىزنىڭ يېزىقىمىزنى ئوقۇيالمايدىكەن ،بىز 32 ھەرپلىك ئۇيغۇر يزىقىنى ئوگۇنۇپتۇق،ئەمدى بالىلىرمىز قوشتىل لىكىن يەككە تىل بولۇپ دولەت تىلى خەنزۇ تىلىنى ئوگۇنسە،3ئەۋلات ئۇچ خىل يېزىقتا ئىككى خىل تىلدا بىز بىز نىمگە ئوخشاپ قالارمىز
تىللىق بولۇشقۇ ياخشى  ئىش لىكىن ئوزى ئوگەنگىنى ئانا تىلىغا تەرجىمە قىلالمايدىغان  زىيالى ياشلارمۇ كوپكەن بۇ لار قانداق تىلدا ئوقۇغان   زىيالىلار ئەمدى يا تەرجىمانلىقنى قاملاشتۇرالمىسا.........

aymuhammat

ئسسىت خۇدايىم.....،،،

aymuhammat

ئسسىت خۇدايىم.....،،،

iltebir107

سىز بالىلارغا سېلىق- سىپايە بولسىڭىز بالىلار سۆزىڭىزنى بەك ئاڭلاپ كەتمەيدۇ. "ئۇستازى ئالىم بولسا شاگىرتى ئالىم بۇلىدۇ ."بۇ ھېكمەت بىزگە بەكراق ئىشلەيدۇ. ئوقۇغۇچىلار  قاتتىق تۇتقان ئوقۇتقۇچىنىڭ سۆزىنى قورقۇپ بولسىمۇ ئاڭلايدۇ. ئەسلى چىرايلىق سۆز بىلەن باشقۇرساق بۇلاتتى. لېكىن بىزنىڭ بالىلار بۇنىڭغا كۆنمەيدۇ. باشلانغۇچ مەكتەپكە دەرس بەرگەن ئوقۇتقۇچى تەبىيلا يۇقىرى ئاۋازدا سۆزلەيدىغان بۇلۇپ قالدىكەن. بەلكىم بۇنداق بۇلىشىمۇ ھەرخىل تاللاشتىن كېلىپ چىققان بۇلىشى مۇمكىن.

aytulun

ئاتا-ئانىلار بالىلىرىنىڭ تاپشۇرۇقلىرىنى ئوقۇتقۇچى تەكلىپ قىلىپ پۇلغا ئىشلىتىدۇ ،چۈنكى دەرىسلىك كىتاپلار خەنزۇچە بولغاچقا ئوقۇغۇچىلار ئوزىمۇ چۈشەنمەيدۇ ،ئاتا-ئانىلارمۇ چۈشەنمەيدۇ ،بالىلار مەكتەپتە گاڭگىراپلا ئوتىدۇ ،ئاتا-ئانىلاردىمۇ گۇنا يوق،بالىلاردىمۇ گۇنا يوق ،ھەممىسى مائارىپتىكى مەسىلە.