بۇ يازمىنى ئاخىرىدا TashpolatRozi تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2014-11-20 11:28
ئاتومدىن كىچىك 2 زەررىچە بايقالدى
تاشپولات روزى
ياۋروپا ئاتوم تەتقىقات ئورگىنى(CERN) مۇشۇ ئاينىڭ 19-كۈنى، دۇنيادا ئەڭ چوڭ بولغان زەررىچە تېزلەتكۈچى (Large Hadron Collider、LHC)ئارقىلىق ئېلىپ بېرىلغان تەجرىبىدە، كانادالىق زەررىچە فىزىكا ئالىمى Randy Lewisنىڭ پەرەز قىلغان 2 زەررىچىنىڭ تېپىلغانلىقىنى ئېلان قىلدى.
CERN نىڭ دوكلاتىغا قارىغاندا، بۇ قېتىم بايقالغان ئىككى زەررىچىنىڭ ئىسىملىرى Xi_b'- بىلەن Xi_b*- بولۇپ، ئۇلار ئېغىر زەررىچىلەر (baryon)تۈرىگە كىرىدىكەن. ئېغىر زەررىچىلەر ناھايىتى كۈچلۈك بولغان 3 دانە كۋارىك(Quark) دىن قۇرۇلغان بىرىكمە زەررىچىدىن ئىبارەت. پروتون ياكى نېيترونلار ئېغىر دەرىجىلەرنى بىر تۇرى دەپ ئاتىلىدۇ.
بۇ ئىككى زەررىچە ئۈستىدىكى تەجرىبە 2011-يىلى ۋە 2012-يىلى ئېلىپ بېرىلغان بولۇپ، ئۇنۇڭدىن ئېلىنغان تەتقىقات نەتىجە ماقالىنى، ئامېرىكا فىزىكا جەمئىيىتىنىڭ Physical Review Letters ژۇرنىلىغا ئەۋەتىپ بەرگەن.
LHC بولسا 2012-يىلى، مادىلارغا ئېغىرلىق پەيدا قىلىدىغان ھەگىس (Higgs) زەررىچىنى بايقاپ دۇنيادا داڭ چىقارغان ئىدى.
بۇ ئىككى زەررىچىنىڭ بايقىلىشى ئالەمنىڭ ئەسلى ھالىتى بىلىشتە مۇھىم رول ئوينايدىكەن.
تېخىمۇ كوپ ئۇچۇرلارغا ئېرىشمەكچى بولسىڭىز تۆۋەندىكى ئۇلىنىشنى چېكىڭ:
http://www.cbc.ca/news/technolog ... d-at-cern-1.2840199
|