قولاي تىزىملىك
كۆرۈش: 4255|ئىنكاس: 53
بېسىپ چىقىرىش ئالدىنقى تېما كېيىنكى تېما

« ئۈمىد پاراڭلىرى » 1-سان1- ،2- قىسىمدىكى بىرنەچچە جۈملە ھەققىدە

[ئۇلانما كۆچۈرۈش]

2

تېما

0

دوست

190

جۇغلانما

يىڭى ئەزا

ئۆسۈش   63.33%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  34458
يازما سانى: 6
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 4
تۆھپە : 60
توردىكى ۋاقتى: 6
سائەت
ئاخىرقى: 2015-3-18
مەلۇم قەۋەتكە يۆتكىلىش
ساھىبخان
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-26 18:41:12 |ئايرىم كۆرۈش |تەتۈر تىزىش
« ئۈمىد پاراڭلىرى » 1-سان1- ،2-  قىسىمدىكى بىرنەچچە جۈملە ھەققىدە بىر نەچچە جۈملە


تاغلاش


ئۈمىد : دۇنيادا ، مەسىلەن ، ئىلغار مىللەتلەر ، مېنىڭچە بۇ يەھۇدىيلارلا ئەمەس ، بەلكى ياۋرۇپالىقلار . ياۋرۇپالىقلار يىلدا ئەللىك- ئاتمىش كىتاب ئوقۇش سەۋىيىسى بار مېنىڭچە .
مەن : مىللەتلەر ئىلغار ، قالاق دەپ ئايرىلامدۇ ؟ بۇنداق ئايرىشنىڭ ئىلمىي ئاساسى ۋە مۇۋاپىق ئۆلچىمى بارمۇ ؟ ( يىلدا ئوقۇلىدىغان كىتاب سانىنىڭ ئاز- كۆپلۈكىنى ئاساس ھەم ئۆلچەم دېگىلى بولماس ؟ ) مىللەتلەرنى ئىلغار ، قالاق دەپ ئايرىشتا مىللەتلەرنىڭ ئاڭ سەۋىيىسى ، مەنىۋى ساپاسى ،  مەدەنىيىتى ئاساس قىلىنىدۇ . مىللىي مەدەنىيەتنىڭ سۈپەت پەرقى دەۋر خارەكتېرلىك ، ساھە خارەكتېرلىك بولىدۇ ( مەلۇم مىللەت مەلۇم جەھەتتە ئىغار بولغىنى بىلەن ، مەلۇم جەھەتتە ئىلغار بولماسلىقى ؛ مەلۇم مىللەت مەلۇم جەھەتتە نىسبەتەن قالاق بولغىنى بىلەن ، مەلۇم جەھەتتە ئىلغار سانىلىشى مۇمكىن . )، مىللەتلەر زامان ، ساھە نىسبىيلىكىدىن ۋە مەلۇم نىسبەت كونتېكىستىدىن مۇستەسنا ھالدا ئىلغار ، قالاق دەپ ئايرىلسا ، ئىلغار ، قالاقلىق ئومۇمىي بىر مەنىدە  مۇتلەقلىشىپ قالىدۇ .

ئۈمىد : چوقۇم 19 ياشقىچىلا رومان ئوقۇش كېرەك ، 19 ياشتىن ئاشقاندىن كېيىن رومان ئوقۇشنىڭ ھاجىتى يوق .
مەن : رومان ئەدەبىياتقا ، ئەدەبىيات سەنئەتكە تەۋە ، سەنئەت ئىنساننىڭ مەنىۋى ئېھتىياجى سەۋەبلىك مەيدانغا كەلگەن . دېمەك رومان ئوقۇش ئادەمنىڭ ئېستېتىك ئېھتىياجى سەۋەبلىك بولىدۇ . ئۇنداقتا ئادەم 19 ياشقا كىرىش بىلەن بۇ خىل ئېھتىياجى يوقىلامدۇ ياكى بۇ ئېھتىياجدىن ۋاز كېچىشى كېرەكمۇ ؟ رومان بىلەن پوۋېست ، ھېكايە ، شېئىر قاتارلىق ئەدەبىي شەكىللەر ۋە سەنئەتنىڭ باشقا ھەر خىل شەكىللىرى ئورتاق ماھىيەتكە ئىگە ، ئەگەر 19 ياشتىن كېيىن رومان ئوقۇمايدىغان ئىش بولسا ، روماندىن باشقا سەنئەت شەكىللىرىگە قانداق مۇئامىلە قىلىش كېرەك ؟ 19 ياشتىن كېيىن رومان ئوقۇماسلىق كېرەك دېگەن سۆز پەقەت رومانغىلا قارىتىلغانمۇ ياكى روماننى ئۆز ئىچىگە ئالغان بارلىق سەنئەت شەكىللىرىگە ئومۇملاشتۇرۇپ ئېيتىلغانمۇ ؟ پەقەت 19 ياشقىچىلا رومان ئوقۇش كېرەك بولسا ، روماننىڭ تېما دائىرىسىمۇ 19 ياشتىن بۇرۇنقى ھايات ۋە تۇرمۇش بىلەن چەكلىنىشى كېرەكمۇ ؟ يازغۇچىمۇ ئادەم ، يۇقىرىقى قاراش بويىچە ، ئەلۋەتتە ، يازغۇچىمۇ 19 ياشتىن كېيىن رومان ئوقۇماسلىقى كېرەك . ئەمما رومان يېزىشى كېرەكمۇ يوق ؟ ئادەم 19 ياشقا توشقاندىن كېيىن رومان ئوقۇماسلىق كېرەك دېيىشنىڭ ئاساسى نېمە ؟

ئۈمىد : بىز ئەمدى ، بىز تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپتە نېمە ئوقۇغان دېسە ، بىز كەسپىمىز ئەدەبىيات ، ئەدەبىيات دېگەن نېمۇ دېسە ، بىز ئەدەبىيات دېگەن ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى دەپ ئاڭلاپ كەلگەن- دە ، ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى دەپ ئاڭلاپ كەلگەن . شۇنىڭ بىلەن بىز مۇشۇ يازغۇچىلارنى يازغۇچى دېگەندىن كېيىنلا يازغۇچى دېگەن بىزگە دەھشەت چوڭ بىلىنىدۇ ، يازغۇچى دېگەن ۋەھشىي نېمە ئۇ ، يازغۇچى دېگەن ئۇلۇغ ئادەم ئۇ دەپ شۇنداق قارايمىز- دە ، ئۇنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسى دەھشەت مۇھىم . شۇڭلاشقا بىز ئەينى ۋاقىتتىكى مۇشۇ يازغۇچىلارنى دەھشەت چوڭ بىلىمىز- دە . خوش ، ئەمدى بىز مېنى دېمەكچى بولغىنىم بىزنىڭ ياشلار چوقۇم ئۆزىمىزنىڭ ئىدىيىسى ، بىز ئاشناق ئىدىيىنى مەن كاللامغا سىڭدۈرۈپ باردىم . ھازىر مەسىلەن : مېنىڭچە بۇ يىل شىنجاڭ داشۆنىڭ ئەدەبىيات پاكۇلتىتىنىڭ ئوقۇغۇچىلىرىمۇ ھازىرغىچە شۇنداق ئىدىيىلەر بىلەن قوراللانغان بولۇشى مۇمكىن ، مەن شۇنداق ئىدىيە بىلەن قوراللىنىپ باردىم .
ئۇنداق بولسا مەن دۇنيادىكى ئەڭ ئىلغار ئەدەبىيات ئىدىيىسى نىمۇ ؟ مەن ئوقۇپ بارسام ، مەسىلەن ،  تۇنجى قېتىم ھەم خەنزۇچە ئۆگەنگەن ھەم ئەدەبىيات ئۆگەنگەن كىتىپىم نىمۇ دېسە ، سىمۋولىزم . سىمۋولىزم ئىدىيىسى ئەمدى ئەدەبىياتتىكى ئىنتايىن چوڭ بىر ئېقىم ، ئۇنىڭ ئىنتايىن داڭلىق بىر مۇشۇ ئەدەبىياتتىكى ، سىمۋولىزم ئەدەبىياتىدىكى بوۋىسى چارلىز بوتلېر دەيدىغان بىر ئۇستىسى بار . كېچىدە ... كېچىدە ئۇنىڭكى كىتىپىنى ئوقۇۋېتىپ ، لوغەتنى ئاختۇرىۋېتىپ ، كىتىپىنى ئوقۇۋاتسام ، ئۇ مۇنداق دەپتۇ ، ئەدەبىيات دېگەن نىمۇ دېسە ، بىز بۇنى دەيدىغىنىمىز ئەدەبىيات دېگەن نىمۇ دېسە ، ئەدەبىيات دېگەن يازغۇچىنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسى دەپ ، بىز يازغۇچىنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسىنى دەھشەت چوڭ بىلىمىزكەن- دە ، كېيىن قارىسام ئۇ مۇنداق دەپتۇ : « ئەدەبىيات دېگەن يازغۇچىنىڭ ئۆزىنىڭ قەۋرە تېشىغا يازغان خېتى . » دەپتۇ . قەۋرە تېشىغا يازغان خېتى دېگەندىن كېيىن چۈچىكەتتىم مەن يېرىم كېچىدە .
ئۈمىد : خوش ، دېمەك مۇشۇ چارلىز بوتلېرنىڭ مۇشۇ گېپى ماڭا ئەدەبىياتتىن ئىبارەت بۇ ئېقىمنى ، ئېقىم ھەققىدە دەھشەت تۇيغۇغا ئىگە قىلدى ، ھازىرغىچە ئۇنتىمايمەن .
ئۈمىد : مانا مېنىڭكى ئەشۇ ئەينى ۋاقىتتا سىمۋولىزم ئىدىيىسىنىڭكى چارلىز بوتلېرنىڭ شۇ بىر ئەسىرىنى ئوقۇش ئارقىلىق مەن پۈتكۈل مېنىڭ ئەدەبىيات ھەققىدىكى بارلىق ئىدىيەمنى بىراقلا يېڭىلىۋەتتى .
مەن :
1 . بۇ سۆزدە ئەدەبىياتنىڭ ئېنىقلىمىسى بىلەن ھېسابلىشىپسىز ، لېكىن ھېسابنى ئانچە ئەستايىدىل قىلماپسىز . ئېنىقلىما دەپ ئېنىقلىمىدىن يىراقلاپ كېتىپسىز ، ئېنىقلىما ھېسابىدا ئېنىقلىما بىلەن ئەدەبىيات ھەققىدىكى تەسۋىرىي بايانلارنى ئارىلاشتۇرىۋېتىپسىز . « ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى . » دېگەن ئىپادىنى ئەدەبىياتقا نىسبەتەن لاياقەتلىك ئېنىقلىما دېگىلى بولمىسىمۇ ، ھەرھالدا ئازراق ئېنىقلىما تۈسىگە ئىگە . ئەمما « ئەدەبىيات دېگەن يازغۇچىنىڭ ئۆزىنىڭ قەبرە تېشىغا يازغان خېتى . » دېگەن بۇ ئىپادە ئېنىقلىما ئەمەس ، ئەدەبىيات ھەققىدە ئېيتىلغان تەسۋىرىي بايان . دېمەك سىز ئازراق بولسىمۇ ئېنىقلىما سىنى بار ئىپادىنى دېمەي ، ئېنىقلىما بولمىغان ئىپادىنى ئېنىقلىما دەۋاپسىز . بۇ ھەقتە تېخىمۇ ئېنىق ھەم تەپسىلىي چۈشەنچە زۆرۆر بولسا لوگىكا ئىلمىنىڭ ئېنىقلىما ھەققىدىكى ئۆلچەملىرىگە مۇراجىئەت قىلىپ كۆرسىڭىز بولىدۇ .
2 . سىز چارلىز بوتلېرنىڭ ئەدەبىيات ھەققىدىكى بىر جۈملە سۆزىنى كۆرگەندىن كېيىنلا ئەدەبىيات ھەققىدىكى ئىلگىرىكى چۈشەنچىڭىزدىن شۇنچىلىك كەسكىن ھەم ئۈزۈل- كېسىل ۋاز كەچكەنلىكىڭىزنى ئېيتىپسىز ، بۇ بىر جۈملە سۆز سىزنىڭ ئەدەبىيات ھەققىدىكى بارلىق ئىدىيىڭىزنى بىراقلا يېڭىلىۋېتىپتۇ . سىز بۇ سۆزنى شەكسىز بىر ھەقىقەت سۈپىتىدە كۆرۈپسىز ، قوبۇل قىپسىز ، ئۇنداقتا بۇ بىر جۈملە سۆزنىڭ سىزگە شۇنچە زور تەسىر كۆرسىتىشىدىكى ، سىزنى شۇنچە قايىل قىلىشىدىكى سەۋەب نېمە ؟

ئۈمىد : شۇنىڭ بىلەن مەن بۇنى ئانالىز قىلىپ ئويلاپ باقسام ، خوش ، بۇ ئەدەبىيات دېگەن ئۇ ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى ئەمەسكەن ، ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ زوردۇن سابىرنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسى ، ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ ئابدۇللا تالىپنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسى ، ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ تۇردى سامساقنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسىكەن .
مەن : سىز يۇقىرىدا چارلىز بوتلېرنىڭ بىر جۈملە سۆزىنىڭ تەسىرىدە « ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى » دېگەن چۈشەنچىنى چۆرۈپ تاشلىغانىدىڭىز ، بۇ يەردە « ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى ئەمەسكەن » دېگەن سۆزىڭىز بىلەن يەنە شۇ سۆزىڭىزنى تەكىتلىگەندەك قىلغىنىڭىز بىلەن « ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ زوردۇن سابىرنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسىكەن ، ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ ئابدۇللا تالىپنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسىكەن ، ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ تۇردى سامساقنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسىكەن دەپ ، ئاخىرقى ھېسابتا ئۆزىڭىز ئىنكار قىلغان « ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى » دېگەن قاراشقا قايتىپ كېلىپ ، ئۆز- ئۆزىڭىزنى پېتىقلاپسىز . چۈنكى لوگىكىلىق ئۇسۇل بويىچە « ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ زوردۇن سابىرنىڭ مىڭىسىدىكى ئىنكاسى » قاتارلىق بارلىق ھۆكۈملەرنى يىغىنچاقلىسىڭىز « ئەدەبىيات ئوبيېكتىپ دۇنيانىڭ يازغۇچى مىڭىسىدىكى ئىنكاسى » دېگەن نەتىجە كېلىپ چىقىدۇ . خۇددىي « مىس توك ئۆتكۈزىدۇ ، تۆمۈر توك ئۆتكۈزىدۇ ، ئاليۇمىن توك ئۆتكۈزىدۇ ...... » دېگەن ھۆكۈملەردىن « مېتاللار توك ئۆتكۈزىدۇ »  دېگەن نەتىجە كېلىپ چىققىنىدەك .

ئۈمىد : ئەدەبىيات ھەربىر ئادەمنىڭ ئۆيىدە ئولتۇرۇپ قىلىدىغان شەخسىي پائالىيىتى ، روھىي پائالىيىتى ئۇ ، ئۇنىڭ جەمئىيەت بىلەن ھېچقانداق مۇناسىۋىتى يوق .
مەن : بۇ سۆزىڭىزدە مۇنداق ئىككى تۈرلۈك مەنتىقە بار :
1 . ئەدەبىياتنىڭ جەمئىيەت بىلەن ھېچقانداق مۇناسىۋىتى يوق .
2 . شەخسىي پائالىيەت ، روھىي پائالىيەتلەرنىڭ جەمئىيەت بىلەن ھېچقانداق مۇناسىۋىتى يوق .
بۇ سۆزىڭىزدە يەنە مۇنداق بىر ئېنىقسىزلىق بار :
ئەدەبىيات ...... شەخسىي پائالىيىتى دەپسىز . ئەدەبىيات ئۆزى پائالىيەت ئەمەس ، بەلكى بىر خىل سەنئەت شەكلى . بوپتۇ ، بىز ئۇنى ئەدەبىيات بىلەن مۇناسىۋەتلىك پائالىيەتلەرگە سۇندۇرۇپ پائالىيەتمۇ دەپ تۇرايلى ، ئۇنداقتا بۇ يەردە كۆزدە تۇتۇلىۋاتقىنى ئەدەبىي ئىجادىيەت پائالىيىتىمۇ ، بەدئىي ئىستىمال پائالىيىتىمۇ ياكى ئۇلارنىڭ ھەر ئىككىسىمۇ ؟
جەمئىيەت ئىنسانلار توپى دېگەن گەپ ، جەمئىيەت مەدەنىيەت جۇغلانمىسى دېگەن گەپ ، دېمەك مەدەنىيەت ئىنسانلار توپىغا ، جەمئىيەتكە خاس ھادىسە .
ئىنساننىڭ بىر پۈتۈن ئېھتىياجى ماددىي ئېھتىياج بىلەن مەنىۋى ئېھتىياجدىن تەشكىل تاپىدۇ ، ماددىي ئېھتىياج ماددىي مەدەنىيەتنى بارلىققا كەلتۈرسە ، مەنىۋى ئېھتىياج مەنىۋى مەدەنىيەتنى ھۇجۇدقا كەلتۈرىدۇ . ماددىي ، مەنىۋى مەدەنىيەت شەخس خارەكتېرلىك ھادىسە بولماستىن ، جەمئىيەت خارەكتېرلىك ھادىسە . ئۇ جەمئىيەتنىڭ مەنىۋى تەقەززاسى سەۋەبلىك ۋۇجۇدقا كەلگەن ، شۇ ھېسابتا ئەدەبىياتمۇ جەمئىيەتنىڭ مەنىۋى ئېھتىياجى سەۋەبلىك مەيدانغا كەلگەن .
ئەدەبىياتنىڭ جەمئىيەت بىلەن ھېچقانداق مۇناسىۋىتى يوق دېگەنلىك جەمئىيەت ئۈچۈن ئەدەبىيات بولمىسىمۇ بولىدۇ دېگەنلىك بولىدۇ . ئىنسانىيەت جەمئىيىتىنى ئەدەبىياتسىز قانداق بىر ھالدا تەسەۋۋۇر قىلىش مۇمكىن ؟! مېنىڭچە بۇنى سەنئەتسىز جەمئىيەت – رەڭسىز تەبىئەت دېگەن تەقلىدتە ئوبرازلىق ئىپادىلەشكە بولىدۇ .
ئەدەبىيات ئىنسانلار تىلىنى تاۋلايدىغان ، ئىپادىلەش قۇۋۋىتىنى ئاشۇرىدىغان مەنىۋى ئوچاق ، ئەدەبىياتسىز تىلنىڭ پاساھەت ھەم بالاغىتىدىن سۆز ئاچقىلى بولمايدۇ .
ئەدەبىيات ئىنسانلارنىڭ مەنىۋى ساپاسىنى يۇقىرى كۆتۈرۈش ئارقىلىق جەمئىيەتنىڭ مەنىۋى قىياپىتىنى ئەلالاشتۇرۇشتا ئالاھىدە تەسىرىي كۈچكە ئىگە .
شۇنداقتىمۇ ئەدەبىياتنىڭ جەمئىيەت بىلەن ھىچقانداق مۇناسىۋىتى يوق دېگەن سۆزىڭىزدە يەنىلا قەتئىي بولسىڭىز ، ئىنسانىيەتنىڭ ئەدەبىيات بىلەن مۇناسىۋەتلىك مەنىۋىيەت تارىخىنى ( غەرب ئەدەبىي ئويغىنىش دەۋرىنىڭ غەرب جەمئيىتىگە كۆرسەتكەن تەسىرىمۇ شۇنىڭ ئىچىدە ) پۈتۈنلەي ئۆچۈرۈپ تاشلاپ ، جەمئىيەتنىڭ ئەدەبىيات بىلەن ئالاقىدار بارلىق ئىشىكلىرىنى سىزنىڭ مۇشۇ سۆزىڭىز بىلەن پېچەتلىۋېتىش كېرەك . شۇ چاغدا باشقا ئىشلارنى دېمىسەكمۇ ، بەلكىم ھازىرقى ئورنىڭىز ۋە ئىجتىمائىي كىملىكىڭىزنىڭ ئەدەبىيات مەنبەلىك ئىكەنلىكىنى ئەستىن چىقىرىپ قويغانلىقىڭىزنى ھېس قىلىپ  قېلىشىڭىز مۇمكىن .

ئۈمىد : مەسىلەن  ، مەن ئۇ كۈنى نازاكەت دېگەن قىز بالىنى زىيارەت قىلدىم . دەنشىدە قويىۋاتىدۇ ، ئالدىنقى كۈنى قويدى ، كۆردۈڭلەرما ؟ ئامېرىكىلىق ، ئوكلاخومادىن كەلگەن قىز بالا . مەن ئۇ قىزدىن سورىدىم ، سىزنىڭ مىللىتىڭىز نېمە دەپ سورىدىم ، سورىسام :  تاڭەي ، ئىشقىلىپ ياۋروپادىن كېپتۇقكەن ، دادام چېخمۇ ، ئاپام فرانسىيىلىكمۇ ، ئاتا- بوۋىلىرىم گىرمانمۇ ، ئاشۇنداق ، بىز ئىشقىلىپ بىز ياۋروپالىقلار مۇرەككەپ بىزنىڭ ئىدىيىمىز دەيدۇ ، بىزنىڭ مىللىتىمىز دەيدۇ . مەسىلەن، مەن بۇرۇن ئارىلاشقان ئامېرىكىلىقلارنىڭ ھېچقايسىسىنى سەن مىللىتىڭ نېمە دېسە ، ئۇخمايمەن ، ئىشقىلىپ دادا ، بىر ئائىلىنىڭ ئىچىدە يەتتە- سەككىز مىللەت بار . ھېچكىم مەن چوقۇم ما مىللەت ، مەن ما مىللەتنى تونۇشتۇرىمەن دەيدىغان نىيەت يوق .
ئۇ كۈنى مەن سۆزلەپ دېدىم ئەشۇنىڭغا ، ئاۋۇ قىز بالىدىن سورىدىم ، ئاۋۇ زۇمرەتتىن ، سىز ئەڭ ئاخىرى ئاتمىش دۆلەتكە چىقىپ سەنئەت ھەققىدە ئەڭ ئاخىرى قانداق مەقسەتكە كەلدىڭىز دېسەم ، ئۇيغۇر سەنئىتىنى دۇنياغا تونۇتماقچى بولدۇم دېدى . شۇڭا نازاكەتتىن سورىدىم ، سىلەر ئامېرىكىلىقلارمۇ دۇنياغا تونۇتماقچىمۇ ئۆزەڭلەرنى دېسەم ، ياق ، بىزنىڭ دۇنياغا تونۇتۇش مەقسىتىمىز يوق ، بىزنىڭ دۇنيانى تونۇش مەقسىتىمىز بار دېدى .
مەن :
1 . نازاكەت ئىسىملىك ئامېرىكىلىق بۇ قىزنىڭ « مىللىتىڭىز نېمە ؟ » دېگەن سوئالىڭىزغا « تاڭەي » دەپ جاۋاب بەرگىنى توغرا ، چۈنكى ئۇ ئارغۇن بولغاچقا شۇنداق جاۋاب بەرمەي ئامالى يوق . ئەگەر ئۇ ئارغۇن بولماي ، قايسى بىر مىللەتكە تەۋە ئەر- ئايال پۇشتىدىن بولغان بولسا ياكى مىللەت نامى بار بىر ئارغۇن ئائىلىنىڭ پەرزەنتى بولغان بولسا ، مىللىتىم پالانى دەپ جاۋاب بەرگەن بولاتتى .
2 . نازاكەتنىڭ مىللىتى ھەققىدىكى جاۋابىنى جەمئىيەتلەشتۈرۈش ئۈچۈن ئۆزىڭىز بۇرۇن ئارىلاشقان ئامېرىكىلىقلارنىڭ جاۋابىنى ئۇنىڭغا قوشۇپ ، ئۇنى پۈتۈن ئامېرىكىغا ئومۇمىي بىر ھادىسە ، ھەتتا پۈتۈن غەرپ دۇنياسىغا ئومۇملاشقان ھادىسە قىلىپ كۆرسىتىش خاھىشىنى ئىپادىلەپسىز . لېكىن سىز ئارىلاشقان ئۇ ئامېرىكىلىقلارمۇ سىز زىيارەت قىلغان نازاكەتتىن ئۆتە بىر ئائىلىدە يەتتە- سەككىز مىللەت بولغان ئارغۇنلار ئىكەن . بۇ ئادەمنى ئامېرىكىلىقلارنىڭ ھەممىسىلا ئارغۇنمۇ ياكى بۇ ئادەم  خاس ئارغۇنلار بىلەنلا ئارىلىشامدىغاندۇ دېگەن ئويغا كەلتۈرۈپ قويىدۇ .
دېمەك سىز « مىللىتىڭىز نېمە ؟ » دېگەن بۇ سۇئالنى ساپلا مىللىتىنى ئېيتىپ بېرىش ئىمكانىيىتى يوق ئارغۇنلاردىنلا سوراپسىز ، ناۋادا سىز بۇ سۇئالنى بىر ئىنگلىزدىن ، بىر نېمىستىن ، بىر ڧرانسۇزدىن ، بىر يەھۇدىي ياكى بىر ياپۇندىن سورىغان بولسىڭىز ، ئۇلارمۇ « تاڭەي » دەپ جاۋاب بېرەر بولغىيمىدى ؟
سۆزىڭىزچە نازاكەتنى ئامېرىكىنىڭ ، ئامېرىكىلىقلارنىڭ ۋەكىلى قىلىپ قويۇپسىز ، ئەمەلىيەتتە نازاكەت كېمىدە ئۆزىگە ، كۆپ بولسا ئامېرىكىدىكى بىر تەبىقە كىشىگە ۋەكىللىك قىلالىشى مۇمكىن .
3 . نازاكەت سىزگە « بىزنىڭ دۇنياغا تونۇتۇش مەقسىتىمىز يوق ، بىزنىڭ دۇنيانى تونۇش مەقسىتىمىز بار » دېگەن بولسا ، بەلكىم بۇ ئۇنىڭ ئۆز رېئاللىقىغا خاس ئاڭ رېئاللىقى بولۇشى مۇمكىن . بىراق ئۇ ئەمەلىيەتكە ئۇيغۇن جاۋاب ئەمەس . ھازىر دۇنيادا ئامېرىكىنى بىلمەيدىغان ئىنسان يوق ، كۆپ ئەللەردە ئامېرىكا دېگەن بۇ نام نوپۇز ۋە ئىشەنچتىن دېرەك بېرىدۇ . ئەجەبا بۇ ئامېرىكا ۋە ئامېرىكىلىقلارنىڭ ئۆزىنى تونۇتۇشنى مەقسەت قىلغان تىرىشچانلىقىنىڭ نەتىجىسى ئەمەسما ؟ ئامېرىكا ، ئامېرىكىلىقلار ئاللىقاچان دۇنياغا تونۇلۇپ بولدى ، شۇنداقلا ئۆزىنى دۇنياغا تونۇتۇش  ئىرادىسىمۇ ئۇلارنىڭ ئاڭسىز ئاڭلىقلىقىدىكى تەبىئىي بىر ئىزچىللىققا ئايلىنىپ كەتتى ، شۇڭا ھەر بىر ئامېرىكىلىق ئۆز مەقسىتىنىڭ ئامېرىكىنى دۇنياغا تونۇتۇش ئىكەنلىكىنى كۆڭلىدە ئويلاپ ، ئاغزىدا سۆزلەپ يۈرمىسىمۇ، بۇ خىل مەقسەت ئۇلارنىڭ ئىرادە ۋە ئەمەلىيىتىدە ئىپادىلىنىپ تۇرىدۇ .
ئەسلىدە ئۆزىنى دۇنياغا تونۇتۇش بىلەن دۇنيانى تونۇش مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇش دېگەن ئۇقۇمنىڭ تەركىب يارمىسى بولۇپ ، بىر- بىرىنى ئىنكار قىلىدىغان ئىككى خىل زۆرۆرىيەت ئەمەس ، بەلكى ھەر ئىككىسى تەڭلا كۈچكە ئىگە بولىدىغان قوشكېزەك زۆرۆرىيەت . ئۆزىنى دۇنياغا تونۇتۇشقىلا ئەھمىيەت بېرىپ ، دۇنيانى تونۇشقا ئەھمىيەت بېرىلمىسە ياكى دۇنيانى تونۇشقىلا ئەھمىيەت بېرىپ ، ئۆزىنى دۇنياغا تونۇتۇشقا ئەھمىيەت بەرمىسە ، ئۇلارنىڭ ھەر ئىككىسىلا دۇنيا بىلەن يېرىم- يارتا مۇناسىۋەتلەشكەنلىك بولۇپ قالىدۇ . بۇ ئەللەر ئارا بولىدىغان مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇش دېگەن سۆزنىڭ مەنىسىنى تولۇق قانائەتلەندۈرەلمەيدۇ . مۇشۇ نۇقتىدىن ئېيتقاندا نازاكەت بىلەن زۇمرەتنىڭ جاۋابى بىردەك پۈتۈن ئەمەس .
يۇقىرىقىلار « ئۈمىد پاراڭلىرى » 1- سان 2-قىسىمدىكى زۇمرەت ، نازاكەتلەرگە ئالاقىدار سۆزلەرگە قارىتا ئېيتىلدى . مەن شۇ مەزمۇندىكى ئۇچۇرلارغا ئاساسەن « كۆڭۈلدىكى سۆز » نىڭ نازاكەت بىلەن زۇمرەت قاتناشقان زىيارەت ڧىلىمىنى توردىن تېپىپ كۆرۈپ باقتىم . ڧىلىمدا « ئۈمىد پاراڭلىرى » دا ئېيتىلغاندەك « _ مىللىتىڭىز نېمە ؟ » ، « _ تاڭەي » دېگەن دېئالوگلار يوقكەن . شۇنىڭ بىلەن ئۇنى بەلكىم سەھنە سىرتىدا دېيىلگەن ياكى ڧىلىمنى تەييارلاش باسقۇچىدا كېسىلىپ كەتكەن سۆزلەر بولسا كېرەك دەپ ئويلىدىم .
« زۇمرەتتىن سورىسام ئۇيغۇر سەنئىتىنى دۇنياغا تونۇتماقچى بولدۇم دېدى ، نازاكەتتىن سورىدىم ، سورىسام ، بىزنىڭ دۇنياغا تونۇتۇش مەقسىتىمىز يوق ، دۇنيانى تونۇش مەقسىتىمىز بار دېدى » دېگەن سۆزلەرمۇ زىيارەت ڧىلىمىدە ئۇنداق ئەمەسكەن . ئۇلارنىڭ زىيارەت ڧىلىمىدىكى سۆزلىرى مۇنداقكەن :
زۇمرەت : ئۆزىمىزنىڭكى ، مىللىتىمىزنىڭكى بىر ۋەكىلى بولۇش سۈپىتى بىلەن باشقا دۆلەتلەرگە بېرىپ ، ئۆزىمىزنىڭ دۆلىتىنىڭكى ، ئۆزىمىزنىڭكى مۇشۇ مىللەتلىرىنىڭ مۇشۇ ياخشى بىر مۇشناق تارىخلىرىنى ، مۇشناق ياخشى بىر نەرسىلىرىنى باشقا دۆلەتلەرگە ئاپىرىپ تونۇشتۇرۇش ئارقىلىق ئۆزىمىزنىڭمۇ ئارزۇ- ئارمانلىرىغا يەتتۇق دەيمىز ، شۇنداقلا باشقىلارنىڭ نەرسىلىرىنىمۇ ئۆگىنىپ يېتەلىدۇق .
نازاكەت : دەسلەپتە ئەشۇنداق بىر خىيالىم يوق ، مۇشۇيەردە تۇرغانسېرى رەسمىي مەدەنىيەت ئالماشتۇرىدىغان بولۇپ قالدىم .
مەلۇمكى ، زۇمرەتنىڭ سۆزى بولسۇن ، نازاكەتنىڭ سۆزى بولسۇن « مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇش » دېگەن سۆزنىڭ مەنىسىگە تولۇق ئۇيغۇن ، « ئۈمىد پاراڭلىرى » دا دېيىلگەندەك بىر تەرەپلىمە ئەمەس . يەنە كېلىپ « ئۈمىد پاراڭلىرى » نىڭ بۇ ھەقتىكى تەلەپپۇزىمۇ ئادەمگە روشەن راي رادىكاللىقى  ھېس قىلدۇرىدۇ .

ئۈمىد : مېنىڭ بىر تەشەببۇسۇم بار- ھە ، مېنىڭ بىر تەشەببۇسۇم بار . نېمە دېسە ، پۈتۈن شىنجاڭدا بىز غۇلجىنىڭ چاخچاق روھىنى ئومۇملاشتۇرۇشىمىز كېرەك . ھېي ، سەن مەھمۇد قەشقىرىنى ئۇنداق ماختاۋەرمە ، ماھمۇد قەشقىرى دېگەن بىر شۇ لوغەت يازغان ئادەمغۇ .
مەن : بۇ سۆز ئىككى بۆلەكتىن تۈزۈلگەن . بىرىنچى بۆلەك _ چاقىرىق ، بۇ بۆلەكتە غۇلجىنىڭ چاقچاق روھىنى پۈتۈن شىنجاڭدا ئومۇملاشتۇرۇش تەشەببۇسى ئوتتۇرىغا قويۇلغان . ئىككىنچى بۆلەك _ ئۈلگە ، بۇ بۆلەكتە غۇلجىنىڭ چاقچاق روھىنى پۈتۈن شىنجاڭدا ئومۇملاشتۇرغاندىن كېيىن ئۇنىڭ قانداق ئەمىلىيىتى بولىدىغانلىقىغا دائىر بىر ئۈلگە كۆرسىتىلگەن .
ئايرىم قارىغاندا ئۈلگە ئويلاشماي ئېلىنىپ قالغاندەك تۇيۇلسىمۇ ، ئىككى بۆلەكنى بىرلەشتۈرۈپ قارىغاندا ئۇ ئۇچىغا چىققان زەھەرخەندىلىك بولۇپ  تۇيۇلىدۇ . ئۆز تارىخىغا ، ئۆز ئەجدادلىرىغا بۇ قەدەر ھۆرمەتسىزلىك قىلىدىغان كىشىلەر دۇنيادا ئۇيغۇردىن باشقا مىللەت ئىچىدىمۇ بارمىدۇ دېگەن ئاچچىق ھېس كۆڭۈللەرنى مۇجۇپ ئۆتىدۇ . چاقچاق قىممەتكە ئىگە نەرسە بولسىمۇ ، بىراق ھەممىلا نەرسىگە خالىغانچە چاقچاق قىلىۋەرگىلى بولمايدۇ . مەسىلەن : تارىخقا ، مەدەنىيەتكە ، ئەجدادلارغا چاقچاق قىلىش ، بولۇپمۇ ئۇلارغا ھۆرمەتسىزلىك بىلەن كەمسىتىش ، چۆكۈرۈش خارەكتېرىدە چاقچاق قىلىش دۇرۇس ئەمەس .
ئۇيغۇرلار خۇش چاقچاق مىللەت ، چاقچاق ئۇيغۇرلار ئۈچۈن ئومۇمىي بىر ھادىسە . دېمەك چاقچاق ئۇيغۇرلارغا ئەزەلدىنلا كەڭ ئومۇملاشقان مىللىي مەنىۋى ژانىر . شۇنداقتىمۇ بۇ جەھەتتە غۇلجىنى نىسبەتەن تىپىك دېيىشكە ، بەلكى مەلۇم مەنىدىن غۇلجىدا چاقچاق كەسپلەشكەن دېيىشكە بولىدۇ . شۇڭا چاقچاق ئاستانىسى بولمىش غۇلجىنىڭ ئومۇملاشتۇرۇشقا تېگىشلىك چاقچاق روھى بولسا ئۇنى  تەشەببۇس قىلىش ئورۇنلۇق ، لېكىن چاقچاق روھىنى چاقچاق بىلەن تەڭ ئورۇنغا قويۇپ ، چاقچاق بىلەن ئەجدادلارنىڭ كاچىتىغا ئۇرۇشنى ئۈلگە قىلىپ كۆرسىتىش ئادەمنى ئەپسۇسلاندۇرىدۇ ھەم غەزەپلەندۈرىدۇ .

ئۈمىد : مەن ئۇيغۇرچە كىتابلار ، پەقەت ئۇيغۇرچە كىتابلار بازىرىغا قاراپمۇ قويمايمەن . نىمىشكە دىسە ، بىز ئەشۇ كىتابلارغا قانچىكى بېسىم ئىشلەتسەك ، بازار قانچە شاللىۋەتسە ئەشۇلارنى ، بىزنىڭ يازغۇچىلىرىمىز ئاندىن كېيىن تەپەككۇر قىلىدۇ .
مەن : تەكشۈرمىگەن ، تەتقىق قىلمىغان ئادەمدىن ئورۇنلۇق پىكىر چىقمايدۇ . سىز ئۇيغۇرچە كىتابلار بازىرىغا قاراپمۇ قويمىسىڭىز ، ئۇ يەردىكى كىتابلارنىڭ قاراپ قويغۇچىلىكى بار- يوقلۇقىنى قانداق بىلىسىز ؟ ئۇيغۇرچە كىتابلارنى كۆرۈپ ، ھەقىقەتەن سۈپەت مەسىلىسى بارلىقىنى بايقىغاندىن كېيىن ، ئۇنىڭغا تېگىشلىك تەنقىد ، تەلەپلەر ئوتتۇرغا قويۇلمىسا ، يازغۇچىلار نېمىگە ئاساسەن تەپەككۇر قىلىپ ، سەۋىيىسىنى ئۆستۈرىدۇ ؟

ئۈمىد : مەن چەتئەلگە چىقسام ، ياۋرۇپاغا چىقسام ، ياۋرۇپادا مۇنداق بىر كەيپىيات باركەن : بىر ئادەمنىڭ بىر ئادەمگە گەپ قىلىدىغانغا رايى يوقكەن .
مەن : بىر ئادەمنىڭ بىر ئادەمگە گەپ قىلىشقا ۋاقتى يوقكەن ، چولىسى يوقكەن دېيىلگەن بولسا ، كۈنسايىن تېزلىشىپ بېرىۋاتقان تۇرمۇش رىتىمى نۇقتىسىدىن ئۇنى چۈشىنىشكە بولاتتى ، ئەمما بىر ئادەمنىڭ بىر ئادەمگە گەپ قىلىدىغانغا رايى يوقكەن دېيىلسە ، بۇنى قانداق چۈشەنگۈلۈك ؟ سىز ئىلغار مىللەتلەر دېگىنىڭىزدە ياۋرۇپالىقلارنى تىلغا ئالغاندىڭىز ، ئۇنداقتا بىر ئادەمنىڭ بىر ئادەمگە گەپ قىلىدىغانغا رايى يوق بولۇشمۇ ئۇلارنىڭ ئىلغارلىقى ئۈچۈن بىر دەلىل ھېسابلىنامدۇ ؟

ئۈمىد : بىز ئۇيغۇر مىللىتى بولماسلىقىمىز كېرەك ، بىز يەرشارى پۇقراسى بولۇشقا تىرىشىشىمىز كېرەك . بىز دۇنيانىڭ ئەڭ ئىلغار ئىدىيىسى بىلەن قوراللىنالىساق ، ئاندىن كېيىن بىزنىڭكى نۇرغۇن ئىشلىرىمىز ئوڭغا تارتىدۇ .
مەن :
1 . ئۇيغۇر بولۇش ، بولماسلىق _  بولۇشىمىز كېرەك ، بولماسلىقىمىز كېرەك دەپلا ئۆز ئىختىيارىچە تاللىغىلى ، بەلگىلىگىلى بولىدىغان نەرسە ئەمەس . ئۇيغۇرلۇقىڭىزدىن ئىپتىخارلانسىڭىز ئۇيغۇر بولغانلىقىڭىز سىزنىڭ تەلىيىڭىز ، بەختىڭىز ؛ ئۇيغۇر بولۇپ قالغانلىقىڭىزدىن ئۆكۈنسىڭىز ، ئۇيغۇر بولغانلىقىڭىز سىزنىڭ شور پىشانىلىكىڭىز ، بەختسىزلىكىڭىز . بىراق سىزگە ئۇيغۇر بولماقتىن باشقا چارە يوق .
2 . ئادەم مەدەنىيەت بىلەن ئادەم بولغان . ئىنسانلارنىڭ ھازىرقى زامان مەدەنىيىتى ھەرقايسى مىللەتلەرنىڭ مىللىي مەدەنىيىتىدىن ئىبارەت . ئادەمنىڭ بەلگىسى مەدەنىيەت بولغاچقا ھەم مىللەتتىن ھالقىغان مەدەنىيەت بولمىغاچقا ، ھازىرقى زاماندىكى ھەرقانداق ئادەم مىللەت ۋە مىللىي مەدەنىيەتنىڭ سىرتىغا چىقىپ كېتەلمەيدۇ . دېمەك سىز ئۇيغۇر بولسىڭىز ، پەقەت ئۇيغۇر سۈپىتىدىلا ئادەم ياكى يەر شارى پۇقراسى بولالايسىز . ئۇيغۇر بولماي تۇرۇپ ھەرگىز ئادەم ياكى يەرشارى پۇقراسى بولالمايسىز .
3 . يېقىنقى يىللاردىن بېرى بىزنىڭ بارلىق ئىشلىرىمىزغا « ئۇيغۇر » دېگەن نامىمىز ، ئۇيغۇرلۇقىمىز پۇتلىكاشاڭ بولىۋاتقاندەك بىر قىسىم كىشىلىرىمىز ئۇيغۇر دېگەن نامىمىزدىن ، ئۇيغۇرلۇقىمىزدىن بىزار بولىۋاتىدۇ . يۇقىرىقىسى بۇنىڭ ئەڭ تىپىك ، ئەڭ يالىڭاچ ھالەتتىكى بىرىدۇر .
4 . مەلۇم بىر مىللەت بولماي ، يەر شارى پۇقراسى بولۇش ئىلغار ئىدىيىنىڭ بەلگىسىمۇ ؟ ئۇيغۇر دېگەن نامىمىزدىن ، ئۇيغۇرلۇقىمىزدىن ۋاز كەچسەك ئىلغار ئىدىيە بىلەن قوراللانغان بولىمىزمۇ ؟

ئۈمىد : مەسىلەن، ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىنىڭ ئۆزى مىللەتچىلىك ئۇرۇشى .
مەن : شۇنداق ، مىللەتچىلىك ئەسكى نەرسە ، لېكىن مىللەتچىلىك بىلەن مىللەتپەرۋەرلىكنى ئارلاشتۇرىۋېتىشكە بولمايدۇ . مىللەتچىلىك باشقا مىللەتلەرگە ئورۇنسىز ئۆچمەنلىك قىلىدىغان ، باشقا مىللەتلەرگە ئورۇنسىز دۈشمەنلەرچە مۇئامىلە قىلىدىغان ، شۇ ئارقىلىق مىللەتنىڭ باشقا مىللەتلەر نەزىرىدىكى ئوبرازىنى خۇنىكلەشتۈرىدىغان يامان سۈپەتلىك بىر خىل روھ . بۇ خىل روھ تارىختىن بۇيان مىللەتلەر ئارىسىغا دۈشمەنلىك ئۇرۇقى چېچىپ ، مىللەتلەر مۇناسىۋىتىگە زىيان سېلىپ كەلگەن . مىللەتپەرۋەرلىك مىللەتنىڭ ئېسىل پەزىلەتلىرىگە ۋەكىللىك قىلىدىغان ، باشقا مىللەتلەرگە دوستانە بولۇپ ، مىللەتنىڭ باشقا مىللەتلەر نەزىرىدىكى ئوبرازىنى يارقىنلاشتۇرىدىغان مىللەتچىلىككە قارشى ياخشى سۈپەتلىك مىللىي روھ . بۇ خىل روھ تارىختىن بۇيان مىللەتلەر ئارا دوستانىيلىك ئۇرۇقى چېچىپ ، مىللەتلەرنىڭ ئۆزئارا ھۆرمەتلىشىپ ، ئىناق ، ئىجىل ئۆتۈشىگە پايدىلىق بولغان . بۇنىڭدىن ئايانكى ، مىللەتلەر ئارا ئىناقسىزلىق ۋە زىدىيەتلەرگە سەۋەب بولىدىغىنى مىللەتپەرۋەرلىك ئەمەس،  مىللەتچىلىكتۇر . شۇنداق بولغاچقا مىللەتچىلىكنى ئەيبلەشكە ، چەكلەشكە تېگىشلىك ؛ ئەكسىچە مىللەتپەرۋەرلىكنى ھەرقاچان تەشەببۇس قىلىشقا ، يەنىمۇ ئۇلغايتىشقا تېگىشلىك . شۇنىسى بەزىلەر مىللەتچىلىك بىلەن مىللەتپەرۋەرلىكنى پەرقلەندۈرمەي ، مىللەتچىلىكنى مىللەتپەرۋەرلىك ياكى مىللەتپەرۋەرلىكنى مىللەتچىلىك دەپ چۈشىنىۋېلىپ ، ناتوغرا كەيپىيات پەيدا قىلىدۇ .
بەزىلەر مىللەت ئۇقۇمىدىن ھالقىغان ئىنسانپەرۋەرلىك روھىنى ئەلا بىلىپ ، ئۇنى ئىنسانىي ئاڭ يۈكسەكلىكىنىڭ ئەڭ يۇقىرى پەللىسىگە قويىدۇ . ئەمەلىيەتتە ئۇ يەنىلا مىللەت پاسىلىدىن ھالقىپ كېتەلمەيدۇ . مۇشۇ مەنىدىن ئالغاندا شۇنداق دېيىشكە بولىدۇكى ، مىللەتپەرۋەرلىك مىللەت مەۋجۇد شارائىتتىكى ئىنسانپەرۋەرلىكتۇر . ئىنسانپەرۋەرلىك ئۆز نۆۋىتىدە مەدەنىيەتپەرۋەرلىكتۇر ، مىللەت مەۋجۇد شارائىتتىكى مەدەنىيەت مىللىي مەدەنىيەت بولغاچقا ، بۇ ھالدىكى ئىنسانپەرۋەرلىك چوقۇمكى مىللەتپەرۋەرلىك بولۇپ ئىپادىلىنىدۇ . ئىنسانىيەتنىڭ بىر توپى بولغان ئۆز مىللىتىگە پەرۋەر بولالمىغان ئادەم قانداقمۇ ئىنسانىيەت ئۈچۈن پەرۋەر بولالىسۇن ؟! شۇڭا مىللەتتىن ھالقىغان مۇئەللەق ئىنسانپەرۋەرلىك ساختا ئىنسانپەرۋەرلىكتۇر .

ئەسكەرتمە :
« ئۈمىد پاراڭلىرى » دىن ئۈزۈپ ئېلىنغان ئۈزۈندىلەرنى ئوقۇغاندا ئىملاسى خاتا ، سۆزلەر باغلىنىشسىز سېزىلسە ، بۇ مېنىڭ بىخەستىلىكىمدىن بولغان ئىش ئەمەس ، ئەسلى سۆزنىڭ ئۆزى شۇنداق . ئاغزاكى تىل بىلەن يېزىق تىل مەلۇم پەرقلەرگە ئىگە بولسىمۇ ، ئاغزاكى تىلدا خېلى ئېغىر سۈپەت مەسىلىسى بار دەپ قارىغىنىم ھەم ئۇنى روشەن گەۋدىلىنىپ تۇرىشىنى كۆزدە تۇتقىنىم ئۈچۈن ئۇنى يېزىق تىل تەلىپى بويىچە ئۆزگەرتمەي ، ئەينەن خاتىرىلىدىم .
                                                                     2015 . 2 . 6

يوق

1

تېما

1

دوست

679

جۇغلانما

دائىملىق ئەزا

ئۆسۈش   35.8%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  27688
يازما سانى: 41
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 2
تۆھپە : 212
توردىكى ۋاقتى: 89
سائەت
ئاخىرقى: 2015-5-13
دېۋان
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-27 20:38:18 |ئايرىم كۆرۈش
يا رايسىز     
يۇنىل ئوپال سىلىقلاش مېيى

0

تېما

0

دوست

427

جۇغلانما

ئادەتتىكى ئەزا

ئۆسۈش   63.5%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  34220
يازما سانى: 37
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 0
تۆھپە : 130
توردىكى ۋاقتى: 31
سائەت
ئاخىرقى: 2015-5-11
ئورۇندۇق
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-27 21:43:13 |ئايرىم كۆرۈش
ئۈمۈدنىڭ پاراڭلىرىنى   ئېشەكنىڭ بىمەھەل ھاڭرىشى دەپلا چۈشەنسەك بولغۇدەك

0

تېما

0

دوست

777

جۇغلانما

دائىملىق ئەزا

ئۆسۈش   55.4%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  33958
يازما سانى: 51
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 0
تۆھپە : 242
توردىكى ۋاقتى: 72
سائەت
ئاخىرقى: 2015-5-13
يەر
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-27 22:54:28 |ئايرىم كۆرۈش
يوقاپ كەتتىغۇ ئۇ ئۈمۈد پاراڭلىرى.ئۈمۈدىنى ئۈزگەنمىدۇيا.

0

تېما

0

دوست

1098

جۇغلانما

تىرىشچان ئەزا

ئۆسۈش   9.8%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  15208
يازما سانى: 33
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 15
تۆھپە : 350
توردىكى ۋاقتى: 161
سائەت
ئاخىرقى: 2015-4-5
5#
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-27 23:37:10 |ئايرىم كۆرۈش
ئۇمۇت پاراڭلىرغا ئەڭ ياخشى باھا بوپتۇ . باھا دىمەي بىر جايدا تەككەن تەستەك دىسەك بولغۇدەك. ياخشى تەھلىل قىپسىز ، داۋاملىق ئىزدىنىڭ قىرىندىشىم.

0

تېما

0

دوست

607

جۇغلانما

دائىملىق ئەزا

ئۆسۈش   21.4%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  26522
يازما سانى: 61
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 0
تۆھپە : 182
توردىكى ۋاقتى: 35
سائەت
ئاخىرقى: 2015-5-12
6#
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-28 00:40:27 |ئايرىم كۆرۈش
قارىسا دۇنيانىڭ ھەقىقەتلىرى توپلانغان پاراڭدەكلا بۇ ئۈمد پاراڭلىرى. تازا ئەستايىدىل دىققەت قىلسا يەنە شۇ قۇرۇق پاراڭ....................
بۇ جۇڭگۇچىلىقتا ساختا مالدىن قاچان بىر قۇتۇلالارمىز ...........

0

تېما

0

دوست

4342

جۇغلانما

ئاكتىپ ئەزا

ئۆسۈش   78.07%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  20152
يازما سانى: 22
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 0
تۆھپە : 1440
توردىكى ۋاقتى: 17
سائەت
ئاخىرقى: 2015-4-27
7#
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-28 11:55:59 |ئايرىم كۆرۈش
ziya2 يوللىغان ۋاقتى  2015-2-28 00:40
قارىسا دۇنيانىڭ ھەقىقەتلىرى توپلانغان پاراڭدەكلا بۇ ئ ...

مېنىڭچە ئۈمۈد توغرىسىدا ئۈنچە جىق مۇلاھىزە قىلىش ۋاقىت ئسراپ قىلىش،چۇنكى ئۈ تانكا ،بىرونىۋىك قاتارلىق ئىلغار قۇراللار بىلەن ئىېلىپ بېرىلۋاتقان ئۇرۇش مەيدانغا رەگەتكە كۆتۇرۇپ جەڭ قىلىش ئۈچۈن كەلگەن بىر تەنتەك بالا خالاس .....

0

تېما

0

دوست

1353

جۇغلانما

تىرىشچان ئەزا

ئۆسۈش   35.3%

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى:  33680
يازما سانى: 108
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى: 5
تۆھپە : 400
توردىكى ۋاقتى: 146
سائەت
ئاخىرقى: 2015-5-6
8#
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-28 12:21:46 |ئايرىم كۆرۈش
ئۈمىد پاراڭلىرى ، بىر ئاقماس پاراڭ.
كىرگەندىن كېيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | دەرھال تىزىملىتىش

Powered by Discuz! X2.5(NurQut Team)

( 新ICP备06003611号-1 )