- تىزىملاتقان
- 2013-5-29
- ئاخىرقى قېتىم
- 2016-5-14
- ھوقۇقى
- 1
- جۇغلانما
- 458
- نادىر
- 0
- يازما
- 36
ئۆسۈش
79%
|
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا ablikim221 تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2016-2-15 02:27
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم !
ئالدىنقى يازمىلىرىمنىڭ داۋامى ھىسابىدا مەزكۇر يازمىدا ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى ۋە دىھقانلارنىڭ يېڭىچە مۇناسىۋىتى توغرىسىدا توختىلىپ ئۆتمەكچىمەن . نۆۋەتتە دىيارىمىزدا بىز بەكمۇ ئارزۇلاپ ئىنتىلىدىغان تۆمۈر تاۋاق خىزمىتى بىر قەدەر تۇيۇنغان بولۇپ ، ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى يەنىلا چىشلىرىنى بىلەپ بۇ خىزمەت ئۈچۈن ئۆزىنى ئاتماقتا . ھەتتا بىر خىزمەت ئورنىنى 1000 ئادەم تالىشىدىغان رېكورتلارمۇ دىيارىمىزدا يارىتىلدى . بىر قىسىم ئوقۇغۇچىلار ئىگىلىك تىكلەش ئىرادىسى بىلەن ئىزدىنىۋاتقان بولسىمۇ ئەمما ئۈنۈمسىز ، مەبلەغ كام ، تەجىربە كام ، تېخنىكا كام ، ھەمكارلىق كام قاتارلىق كامچىلىقلار تۈپەيلى چىقىش يولى تېپىپ بولالمايۋاتىدۇ . قېرىنداشلىرىم ، بىزنىڭ دىيارىمىزدا راست قىلغۇدەك ئىش يوقمۇ ، ھۆرمەتلىك ئوقۇغۇچىلار ، سىلەر راست خىزمەت تاپالمىدىڭلارمۇ ، سىلەر ئىش تاپالمىدىڭلارمۇ ياكى بۇ يۈزى قېلىن ئىش ئۆزىنى قىلدۇرغۇدەك ئادەم تاپالمىدىمۇ ؟ قىلغۇدەك ئىش قالمىغۇدەك جىق ئىش قىلىۋەتكەن بولساق نىمە ئۈچۈن بىز يەنىلا نامرات ، نىمە ئۈچۈن بىزدە ئىلغار كوللىكتىپ يوق ؟ نىمە ئۈچۈن بىزدە ئىلغار كارخانا يوق ؟
نۆۋەتتىكى ھازىرقى ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى ۋە دىھقانلارنىڭ ئەھۋالىنى مەن ئۆزۈمنىڭ چۈشەنچىسى بويىچە بىر سۈرەتلەپ باقاي . خاتا كەتكەن يېرى بولسا گىپىم ماڭا ھېساپ ، قايتۇرىۋالىمەن .
ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى : تەڭدىن تولىسىغا ئوقۇتقۇچىسى بىلەن ئاتا ئانىسى تۆمۈر تاۋاق خىزمىتىنى ۋەسىيەت قىلىۋەتكەن ، ئۇلارنىڭ كاللىسى پەقەت شۇ بىر خىزمەت تېپىۋېلىش ئۈچۈنلا ئىشلەيدۇ ۋە شۇنىڭ ئۈچۈنلا تېرىشىدۇ . ئۇلار ئۈچۈن باشقىچە غايىلەر ، باشقىچە نىشانلار ئارتۇقچە . بۇلاردا ( بۇلارنى تەربىيلىگەن ئوقۇتقۇچى ۋە ئاتا - ئانىسىدا ) ھىچقانداق يېڭىچە ئىزدىنىش روھى ، تەۋەككۈلچىلىك روھى مەۋجۇت ئەمەس ھەم ئۆز خىيالى دائىرسىدىن ھالقىپ ئۆتۈشكە پېتىنالمايدۇ . بۇلار ئۈچۈن دۇنيانىڭ ئۇ چېتى ئۈرۈمچى ، بۇلارغا پەقەت ئايلىقى 3000 مىڭ يۈەن بولسا يىتىدۇ . قالغان بىر تۈركۈم ئوقۇغۇچىلار ئىگىلىك تىكلەش ، كارخانا ئېڭى دەسلەپكى قەدەمدە يىتىلىۋاتقانلار . بۇلارنىڭ ئىچىدە ئاز بىر قىسىم ئوقۇغۇچىلار چوڭراق كارخانا-شىركەتلەردە بىر كىشىلىك خىزمەت تېپىپ ياخشى ئىزدىنىش يولىنى باشلىدى . يەنە ئاز بىر قىسىم ئوقۇغۇچىلار يېڭىچە تېخنىكا ئۇسۇللىرى بىلەن ئۆز ئالدىغا كارخانا قۇرۇپ تەرەققىيات ئۈچۈن ئىزدىنىۋاتىدۇ . ئەمما يەنە كۆپ قىسىم ئوقۇغۇچىلار گەرچە كارخانا خىزمىتىگە ۋە ئىگىلىك تىكلەشكە قىزىقسىمۇ ئىرادە بوش ، تەجىربە يوق ، بىر كارخانىدا ئىزچىل ئىككى يىل ئىشلىيەلمەيدۇ ، توختىماي ماكان ئىزدەيدۇ . بىر ئىش قىلىدۇ ، ئەتىسى نەتىجىسى چىقىپ بولمىسا يەنە ئىش ئالماشتۇرۇپ باشقا ساھەگە كۆز تىكىدۇ .
...............
دىھقانلار : پۈتۈن شىنجاڭدىكى دىھقاننىڭ ھاللىق سەۋىيەگە يەتتى دىگەن ئۆلچەمگە تۇشىدىغىنى مېنىڭ پەرىزىمچە 20% تىن ئاشمايدۇ . قالغان 80% دىھقان نامرات . بۇ نامرات دىھقاننىڭ يەنە 30% ئەتراپىدا دىھقانلار تۆۋەن تۇرمۇش كاپالىتى بولمىسا ئاچ قالغۇدەك دەرىجىدە نامرات . بەلكىم بۇ گەپنى ئاڭلىغان ئوقۇرمەن مىنى ھاياجانلىنىپ كىتىپتۇ دېيىشى مۇمكىن . مەن ھاياجانلانمىدىم ، ناھايىتى نورمال ئاھاڭدا گەپ قىلىۋاتىمەن ، ئىشەنمىگەنلەر مەندەك دىھقاننىڭ ئارىسىدا ياشاپ باقسىڭىز بىلىسىز . قەددىنى رۇسلىغان 20% دىھقان 90-يىللاردىن باشلاپ يەر ئېچىشقا باشلىغان ، يەرگە ئەجىر قىلغان ، قۇشۇمچە سودا يوللىرىغا مېڭىپ يول تاپقان دىھقانلاردۇر . قالغان 80% دىھقاننىڭ نامرات بولۇپ قېلىشى بۇ ناھايىتى چۆچۈگۈدەك ئەھۋال . بۇ يەردىكى نامراتلىقنىڭ ئۆزىگە لايىق سەۋەبى بولۇپ تۈپكى سەۋەب ئاساسلىقى بىزنىڭ ھەددىدىن زىيادە ھۇرۇنلىقىمىز ۋە بىلىمگە سەل قارىغانلىقىمىزدۇر . بىز ھەقىقەتەن بەك ۋە بەكلا ھورۇن ، بىزنىڭ ھورۇنلىقىمىز نىمە ئۈچۈن ئۆزىمىزگە بىلىنمەيدۇ ، نىمە ئۈچۈن ھىس قىلالمىدۇق دىگەندە ، بىز ئۆزىمىدىن ئىشچان ئادەمنى كۈرۈپ باقمىغان . بىز ھەممەيلەن ھۇرۇن ، ئارىمىزدا ئىشچان ئادەملەر بەكلا ئاز بولغاچ بىز ئىشچانلىقنىڭ نىمىلىكىنى ئانچە بەك بىلىپ كەتمەيمىز ، بىز كەسىپكە ھۆرمەت قىلىشنىڭ ، كەسىپكە ئەجىر قىلىشنىڭ نىمىلىكىنى بىلمەيمىز ، بىلسەكمۇ بىلىدىغانلار بەك ئاز بولغاچ چۆلگە ئۈنۈپ قالغان گىياھتەك ئاسانلا قۇرۇپ كېتىدۇ، بىز شۇڭا نامرات . ئەمدى بىلىمگە قانداق سەل قارىغاندۇق ؟ بىز ئەزەلدىن بىلىم مەرىپەتنى سۆيىدىغان تۇرساق دېيىشىڭىز مۇمكىن . بىزنىڭ نۇرغۇن نۇرغۇن دىھقانلىرىمىز تېخىچە بىلىم دىگەننى ئېلىپبە كىتابنى ئوقۇيالايدىغان بولۇش ، ساننى ئېلىپ قۇشالايدىغان بولۇش دەپ بىلىدۇ . دىمەك بىلىم دىگەننىڭ نىمىلىكىنى تېخى بىلمەيدۇ . ئۇلار ئوقۇتقۇچىنىڭ نىمىلىكىنى بىلمەيدۇ ، بالىسىنى كىم ئوقۇتۇۋاتىدۇ ، نەدە ئوقۇيدۇ ، قانداق كەسىپتە ئوقۇسا ئىستىقبالى بار ، قانداق كەسىپتە بەش يىلدىن كېيىن نان تېپىپ يىگىلى بولىدۇ بۇنى بىلمەيدۇ . ئوقۇتقۇچىسى بالاڭنى ئوقۇتۇپ قۇياي دەپ مەھەللىسىگە بارسا كەتمەننى ئېلىپ قوغلايدۇ . شۇڭا ئۇلار بىلىمنى بىلمەيدۇ ، شۇڭا ئۇلار نامرات .
..........
ھازىر ھۆكۈمەت نامراتلارنى يۆلەش خىزمىتىنى پۈتۈن دۆلەت بويىچە مۇھىم خىزمەت قىلىپ چىڭ تۇتىۋاتىدۇ ، دىمەك ھۆكۈمەت دىھقانلارنى يۆلەش خىزمىتىنى رەسمى يوسۇندا باشلىدى . ھۆكۈمەت تالاي قېتىم بۇنداق ئىشلارنى باشلىغان ، ئەمما بىز تېخىچە نامرات . بەلكىم نۇرغۇن رايونلاردا بۇ خىزمەتلەر ئۈنۈملۈك ئىشلەنمىگەن بولىشى مۇمكىن ، ئەمما بىز ئۆزىمىز كۈچىشىمىز كېرەك ئېدى . ئەسلى بىز تېرىشىپ تىرمىشىپ ھىچقانداق ئامال قىلالمىغاندا ئاندىن بىز ياردەم ئىزدىسەك بولاتتى . بىز باي بولساق ھۆكۈمەتكە باي بولۇپ بەرمەيتۇق ، بىز ئىككى ناننى ئارتۇق تاپساق ئۆزىمىز يەيتۇق ئەمەسمۇ . مەن تۆۋەندە ئۆزۈمنىڭ بۇ دىگەنلىرىمنى تازا ئىشىنەلمىگەنلەرگە بېشىمدىن ئۆتكەن ئەمەلىي مىساللار ئارقىلىق سۆزلەپ بېرەي .
بىزنىڭ مەھەللىدىكى ياشتا چوڭ بىر تاغىمىزنىڭ دەپ بېرىشىچە ، 80-يىللاردا بىزنىڭ يۇرتتىن دىھقان - كادىرلانى بىر ئۆمەك تەشكىللەپ ئىچكىرگە دېھقانچىلىق تېخىنىكىسى ئۆگىنىپ كەلگىلى ئەۋەتىپتۇ ، بۇلار ئىچكىرگە بېرەپ تاغ باغرىغا پەلەمپەيسىمان ياسىغان ئېتىزلارنى ، پەلەمپەيسىمان ئېتىزغا سۇ بىلەن ئوغۇتنى ئەپكەشتە توشىۋاتقان دېھقانلارنى ، ئاشۇنداق يەرلەردە ئوخشاپ كەتكەن زىرائەتنى كۆرۈپ << تەجىربە >> لەرنى توپلاپتۇ . يەنى قانداق تەجىربىلەر دەيسىز ، بۇلار يۇرتقا كېلىپ يەرنى ئېگىز پەس قىلىپ تېرىسا زىرائەت ناھايىتى ئوخشايدىكەن دەپ بىر بەلەن تۈز ئېتىزلارنى ئىگىز پەس قىلىپ ياساپ چىقىپتۇ . بۇ ئاڭلىماققا ناھايىتى كۈلكىلىك ئادەمنىڭ ئىشەنگۈسى كەلمىگۈدەك گەپ ، ئەمما راست بولغان ئىش .
2006 - يىللىرى ھۆكۈمەت جەنۇبى شىنجاڭدىكى نۇرغۇن يېزىلاردا سورتلۇق چىلان تۈرىنى كېڭەيتىش ئۈچۈن دىھقانلارغا چىلان كۆچىتىنى ھەقسىز تارقىتىپ مەجبۇرى چىلان تىككۈزگەن . ئاز بىر قىسىم ئادەملەر كادىرنىڭ مەجبۇرلىشىدىن قۇتۇلالماي بۇ چىلاننى تىكتىيۇ كۆپ قىسىم ئادەملەر چىلان كۆچىتىدە ئوت قالاپ نان يېقىپ تۈگەتتى . چىلان كۆچىتىنى قويغان دىھقانلار 3- يىلىدىن باشلاپ چىلاننىڭ پايدىسىنى راۋۇرۇس كۆردى .
2008 - يىللىرى ھۆكۈمەت يەنە دىھقانلارنى قوزغاپ نۇرغۇن يېزىلارغا پارنىك ياساتقان ، كىتەرلىك راسخوتنى ھۆكۈمەت ئۆزى ئۈستىگە ئېلىپ نۇرغۇن پارنىكنى ياسىغان بولسىمۇ ئەمما دىھقانلار بۇ پارنىكلارنى تېرىماي بۇزىۋەتتى ، باھانىسى نىمە ؟ بۇنى قىلماق تەسكەن ، تېخنىكىسىنى بىلمەيدىكەنمىز . ھازىرغىچە نۇرغۇن يېزىلاردا بۇ پارنىكنىڭ ئىزلىرى بار ، بۇزۇلۇپ كەتمەي قالغانلىرىمۇ ھازىرغىچە تېرىلماي تاشلاپ قۇيۇغلۇق . نىمىلا ئىش بولسا باھانىسىنى ھۆكۈمەتتىن ئىزدەيدىغان بىلەرمەنلەر بۇنىڭغا نىمە دەپ جاۋاب بېرىسىلەر ؟ شىنجاڭدا 80% ئادەم دىھقان ، ئەمما شىنجاڭ زىمىنىدا ئىستىمال قىلىنىدىغان كۆكتاتنىڭ 50% ى ئىچكىرىدىن كىرگۈزىلىدۇ ، ھۆكۈمەت باشقا سانائىتىمىزنى تەرەققى قىلدۇرۇشتا ئۈمۈد بولمىغان بۇ زىمىندا دىھقانچىلىقنى بولسىمۇ تەرەققى قىلدۇرۇشتا شۇنچە چىڭ تۇردىيۇ ئەمما ئەمەلىي ئىش قىلىدىغان ئادەم بىزنىڭ ھورۇن دىھقانلىرىمىز بولغانلىقى ئۈچۈن بۇ ئىش ئەمەلىيلەشمىدى . كۆكتات تېرىش تېخنىكىسى توغرۇلۇق كىتاپلار كەنت-كەنتلەرنىڭ كۇتۇپخانىسىدا توپا بېسىپ يېتىپ كەتتى ئەمما ئۇنى كۆرۈپ كۆكتات تېرىپ بازارغا سالىدىغان دىھقان چىقمىدى ، ئۆزى يەيدىغان كۆكتاتنىمۇ يەنىلا بازاردىن ئېلىپ يېدى . دىھقانلىرىمىزغا كورىيە بىلەن تۈركىيەنىڭ كىنوسىنى كۆرۈپ باشقىلارغا ھىكايە قىلىپ سۆزلەپ بەرگۈدەك ۋاقىت چىقىدۇيۇ كىتاپ ئوقۇشقا ، ئىزدىنىشكە ۋاقىت چىقمايدۇ . ئىچكىرىگە يۇرت كۆرۈپ كېلىمىز دەپ ئۆيىدىن چىققان ياش قىران يىگىتلەر ئىچكىرنىڭ تەرەققىياتىنى ، ئىلغار ئىددىيىسىنى ئۆگىنىش ئەمەس يانچۇقچىلىق ، ئوغرىلىق ۋە قويمىچىلىقنى ئۆگىنىپ كېلىدۇ . ئەمما سودا سېتىق ئۈچۈن ئىزدىنىپ ، جان كۆيدۈرۈپ يەردە قالغانلار مەن جىق ئۇچراتمىدىم .
مەن بۇلارنى دەپ دىھقانلارنى ، ئوقۇغۇچىلارنى سۆكمەكچى ئەمەسمەن ، مەن ئاۋال بار مەسىلىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ ئاندىن ھەل قىلىش ئۇسۇلىنى تاپماقچى .
ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى بىلەن دىھقانلارنى باغلاش قارىماققا سەل غەلىتە ئاڭلىنىدۇ ، ئەمما ھۆرمەتلىك ئوقۇغۇچىلار ، سىلەرگە يېڭى بىر پۇرسەت يىتىپ كەلدى ، سىلەرگە يېڭىچە ئېگىلىك تىكلەش دولقۇنى يېتىپ كەلدى . بۇنىڭ ئۈچۈن بىز ئەمدى ۋاقتىنچە ئاياغ توپا بولمايدىغان شەھەر تۇرمۇشىدىن خوشلىشىپ تۇرۇشقا توغرا كېلىدۇ . ھۆكۈمەت دىھقانلارنى يۆلەش ئۈچۈن نەچچە يۈز مىلىيونلاپ مەبلەغ ئاجراتتى ، مەيلى قەرز بولسۇن ، مەيلى تولۇقلىما ياكى تۈر مەبلىغى بولسۇن نۇرغۇن مەبلەغنىڭ بارلىقى راست . بۇ پۇلنى ۋاقتىدا جايىدا ئېلىپ ، ئەمەلىي قىممەت يارىتىدىغان بىر تۈركۈم ئادەم دەل بىزنىڭ ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىدۇر . چۈنكى دىھقانلىرىمىزدىكى يۇقارقى مەن دەپ ئۆتكەن ئىرسىيەت ھىلىھەم بار ، گەرچە ئاساسى قاتلام كادىرلىرى ئۇلارنى يىتەكلەۋاتقان بولسىمۇ ئۇلار پەقەت يول كۆرسىتىپ قويالايدۇ ، ئەمەلىي ئىشنى يەنىلا دىھقانلار ئۆزى قىلىدۇ . بىز ئۆز ئالدىمىزغا يەككە ئىش قىلىپ ، ماركىسىز قارىغۇلارچە ئىش قىلىپ تەرەققى قىلالمىدۇق ، ھازىرقى نامراتلىقىمىز بۇنىڭ دەلىلى . ئەمدى بىز ئالىي مائارىپ تەربىيسى كۆرگەن ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆزىنىڭ ئىددىيىسى بىلەن دىھقانلارنى ئويۇشتۇرۇپ ، خاس ماركىسى ۋە كوللىكتىپى بىلەن ئۆز ئىگىلىكىنى تىكلىگەچ دىھقانلارنى يىتەكلەشكە ئۈندەيمىز . مەيلى باقمىچىلىق بولسۇن ، مەيلى باغۋەنچىلىك ياكى ئالاھىدە تېرىقچىلىق بولسۇن ھازىر يول كۆپ ، ماڭىدىغان ئادەمگە مۇھتاج بىز . ئەگەر مۇشۇ تۈرلەر بويىچە ئۆز ئىگىلىكىنى تىكلىگىسى ۋە دىھقانلارنى يىتەكلەپ ۋە شۇلارنىڭ كۈچىدىن پايدىلىنىپ يول تاپقۇسى بار ياشلار تۆۋەندىكى قۇرلارغا نەزەر سالسا بولىدۇ . مەن ئۆلگە شىركەتتىن بىرنى قۇرۇپ ماڭدۇرۇپ بېرىمەن .
مەسىلەن ، سىز ئۆزىڭىزنىڭ يۇرتىدىن 10 دىھقان ئائىلىسىنى يىتەكلەپ بىر سەي - كۆكتات بازىسى قۇرماقچى بولدىڭىز . ئالدى بىلەن سىز ھەمكارلىشىدىغان كوللىكتىپ بەرپا قىلىسىز ، يەنى 10 ئائىلىنى تاللايسىز .
ئىككىنجى قەدەمدە مۇشۇ 10 ئائىلە ئۈچۈن ھۆكۈمەت تەمىنلەيدىغان قەرز پۇلنىڭ يولىنى سىز ماڭىسىز ، ئۇلارنىڭ ئۈلۈش پايدا زىيىنىنى ئېنىق ھىساپ تۇتۇپ خاتىرلەيسىز . ئۇلار ھېسابتا سىزنىڭ ئىشچىلىرىڭىز ، سىز خوجايىن بولىسىز ( ئەگەر ئۇ 10 دىھقان ئۆز ئارا ھەمكارلاشماي ئۆز ئالدىغا ئىش كۆرىدىكەن ، ھەرقانداق ئادەم بىلەن ئۆتىشىمەنكى ئۇلار ھىچ ئىشنى قىلالمىغاندىن سىرىت بانكىغا بىرمۇنچە قەرزگە بوغۇلىدۇ ) . ئەگەر سىز ئۇلارنى ھەمكارلاشتۇرۇپ 10 كىشىلىك بىر گۇرۇپ قىلسىڭىز ھەر بىر ئائىلە 30 مىڭ يۈەدىن قەرز ئالسا 300 مىڭ يۈەن دەسمايە تەييار بولدى دىگەن گەپ . ئىشەنچ مەسىلىسى ئۈچۈن چوقۇم سىز ئۆ يۇرتىڭىزدىن ھەمكارلاشقۇچى توپلايسىز ھەم يېزىنىڭ كەنتكە مەسئۇل كادىرىنى ئوتتۇرىغا چىقىرىسىز . بىر ئادەم 30 مىڭ يۈەنگە چوڭ ئىش قىلالمىغان بىلەن سىز 10 ئائىلىنى باشلاپ 300 مىڭ يۈەن بىلەن خېلى چوڭ ئىش باشلىيالايسىز .
3- قەدەمدە سىز چوقۇم شىركەت ياكى كوپراتىپ نامىدا بىر قانۇنلۇق تىجارەت سورۇنى قۇرىسىز . چۈنكى بۇنداق بولغاندا سىز يەرلىك ھۆكۈمەتنىڭ دىققىتىنى تارتالايسىز ھەم سودا ئىناۋىتى پەيدا قىلالايسىز . ھازىر يەرلىك ھۆكۈمەتلەر شىركەت قۇرۇشقا بەكلا كۆڭۈل بۆلىدۇ ، بۇز سىز ئۈچۈن پۇرسەت دىگەن گەپ . ھۆكۈمەتنىڭ نۇرغۇن سىياسەتلىرىنى چوقۇم بىر قانۇنلۇق كوللىكتىپ بولغاندا ئاندىن ئىجرا بولىدۇ ۋە پايدىلانغىلى بولىدۇ . شىركەت ( كوپراتىپ ) قۇرۇش يوللىرى بۇ يىلدىن باشلاپ بەكلا ئاددىلىشىپ كەتتى ، بىر مىلىيون ئەنگە ئېلىش مەبلىغى بار شىركەتنى سىز 100 يۈەنمۇ خەجلىمەي قۇرالايسىز ( مەن قۇرۇپ باققان ، مەن سىز قىلالمايدىغان ، قۇربىڭىز يەتمەيدىغان ئىشلارنى دىمىدىم ، بۇ ئىشلارنىڭ ھەممىنى سىز قىلالايسىز ) . ئەمما شىركەت قۇرغانلار بەك دىققەت قىلىشقا تىگىشلىك بىر نۇقتا : سىز چوقۇم مالىيەسىڭىزنى بەك رەتلىك تۇتۇشىڭىز كېرەك ، چۈنكى سىز 10 ئائىلىنىڭ ھىساباتىنى تۇتىسىز ، ھىساب ئېنىق بولمىسا نۇرغۇن پۇلغا سىز خىيانەت قىلغان بولۇپ قالىسىز . يەنە بىر نۇقتىدىن سىز مەيلى ھۆكۈمەت بىلەن مۇئامىلە قىلىڭ مەيلى بانكا بىلەن مۇئامىلە قىلىڭ ئۇلار سىزنى ھىساباتىڭىزدىن تونۇيدۇ . ھىسابىڭىز رەتلىك ، كۈچلۈك بولسا ھۆكۈمەتتىن كېلىدىغان ياردەملەرگە ئاسانلا ئېرىشەلەيسىز . مۇشۇنداق يوللارنى مېڭىپ ئىش ھەل قىلالمىدۇق دەپ قاخشايدىغانلارنىڭ ھىسابىنى كۆرسىڭىز نىمىشقا ئىشىنى ھەل قىلالمىغانلىقىنى ئاندىن بىلىسىز .
4-قەدەمدە سىز ئىشلەپچىقىرىش يوللىرىنى بەرپا قىلىسىز . ھۆكۈمەت قۇرۇپ بېرىدىغان پارنىك قانچىلىك ، سىز مەبلەش سېلىپ قۇرۇدىغان پارنىك قانچىلىك ؟ پارنىك قىلماي كۆتات تېرىغىلى بولىدىغان كۆلەم قانچىلىك دىگەنلەرنى ھېسابلايسىز . ئىسىڭىزدە بولسۇن نەق پۇلنى خەجلەشكە بەك ئالدىراپ كەتمەڭ ، پۇلنى خەجلىمەك بەك ئاسان ، ئەمما قايتۇرۇپ ئەكىلىش تەس ، شۇڭا چوقۇم تىجەشلىك بولۇشىڭىز ، ئۆزىڭىزدە بار ئالاھىدىلىكتىن ياخشى پايدىلىشىڭىز كېرەك . ئۆزىڭىز مەبلەغ سېلىپ پارنىك قۇرۇشقا توغرا كەلسە بىراقلا جىق قىلىۋالماي يىلدىن يىلغا ئاۋۇتۇپ ماڭىسىز ، سىزگە پارنىك قۇرۇپ بەرگەن سودىگەرگە ھەممە پۇلنى بىرىۋەتمەيسىز ، چوقۇم سىزدە يەتكۈدەك پۇل بولسىمۇ ئاز تولا نىسى قالدۇرۇپ قويىشىڭىز كېرەك . نەق پۇل سىزگە يەنە لازىم بولىدۇ .
5-قەدەمدە دىھقانلارنىڭ ھەممىسى گەرچە تېرىقچىلىق بىلسىمۇ ئەمما ئۇلار تېخنىك ئەمەس . سىز ئايلىق ياكى يىللىق ئىش ھەققى توختىتىپ بىر تېخنىك تەكلىپ قىلىسىز ، ياكى سىز ئۆزىڭىز ئۆگىنىپ تېخنىك بولىسىز ، ئاندىن سىز ھەربىر ئائىلىدىن بىردىن پارنىكتا مۇقىم ئىشلەيدىغان ئادەم تاللايسىز ، بۇلارغا مۇئاش توختىتىپ بېرىسىز ، ئەگەر پارنىكتا ئىشلىگۈدەك ئەمگەك كۈچى بولمىسا ئۇلارغا نىسبەت پايدىلا ئايرىپ بىرىپ قالغان ئىشنى مۇئاش توختاتقان ئادەمگە قىلدۇرسىڭىز بولىدۇ . سىز مۇئاش بەرگەن ئادەمگە چوقۇم مۇئاشىغا لايىق خىزمەت مەسئۇلىيىتى يۈكلەيسىز ، شۇنىڭ ھىسابىنى ئېلىپ تۇرىسىز . ئۇلارنىڭ چوقۇم ئىشقا چىقىدىغان ، ئىشتىن چۈشىدىن ۋاقتى بولۇشى ، ئارام ئېلىش كۈنى بولىشى كېرەك . دىمەك ئۇلار ئەمدى دىھقان ئەمەس سىز قۇرغان شىركەتنىڭ خىزمەتچىسى ھېسابلىنىدۇ . ئەگەر بىر ئائىلە ھەم نىسبەت شىرىك ھەم ئەمگەك كۈچى بولسا مۇئاشى ئايرىم ، پايدىسى ئايرىم بولىدۇ ، ئەگەر نىسبەت شىرىكلا بولۇپ ئەمگەك كۈچى چىقمىسا ئۇلارغا پەقەت پايدىلا ئايرىپ بېرىسىز . پايدىنى شىركىتىڭىزنىڭ سودا ئەھۋالىغا قاراپ بىر پەسىلدە بىر قېتىم ئايرىسىڭىز مۇۋاپىق . ۋاقىت ئۇزۇن بولۇپ كەتسە دىھقانلارنى قايىل قىلىپ بولالمايسىز .
6-قەدەمدە ئۆزىڭىز خام ماتىريال سېتىۋالىدىغان سودىگەر تاللايسىز . سىز پارنىكقا كىتەرلىك ئۈسكۈنە ئالىسىز ، ئۇرۇق ئالىسىز ، ئوغۇت ئالىسىز ، دورا ئالىسىز ، سۇ كىتىدۇ ، توك كىتىدۇ ...... ۋەھاكازا سىز نەق پۇل خەجلەيدىغان سېلىنمىلارمۇ نۇرغۇن . بۇنىڭدا سىز چوقۇم نەق پۇلنى ئالدىراپ ئىشلىتىۋەتمەيسىز . مەسىلەن سىز داۋاملىق ئېلىپ تۇرىدىغان خام ماتېرياللار ( ئۇرۇن ئوغۇت دورا دىگەندەك )نى چوقۇم ياخشى تاللاپ بىرلا ئادەمدىن ئالىسىز ۋە ئۇزۇنغىچە مۇئامىلە قىلىسىز ، بۇنداق بولغاندا سىزدە پۇل يوق ۋاقىتلاردىمۇ 20-30 مىڭ يۈەنلىك مالنى خاتىرجەم ئالالايسىز . ئەگەر يېنىڭىزدا پۇل بولسىمۇ 20 مىڭ يۈەنلىك مال ئالسىڭىز 5000 يۈەن بىرىپ قالغىنىنى نىسى قۇيۇپ قويىسىز ، بۇ سودا تاكتىكىسى ، يەنى نەق پۇلنى خەجلەشنى ھەممە ئادەم بىلىدۇ ، باشقىلارنىڭ يانچۇقىدكى پۇلدىن پايدىلىنىپ پۇل تېپىش بۇ ھۆنەر ، قويمىچىلىق ئەمەس . سىز مەلۇم ۋاقىت ئۆتكەندە چوقۇم بېرىسىز ، ئەمما ئاز پۇلدىن كۆپ ئۈنۈم يارىتىشنى بىلىشىڭىز كېرەك .
7-قەدەمدە سېتىپ چىقىرىش يوللىرىنى ئاچىسىز . ئادەتتە ھەرقانداق يۇرتتا كۆكتات سودىسى قىلىدىغان توپ سودىگەر بولىدۇ ، ياكى شۇلار بىلەنلا دىيىشىسىز ياكى ئۆزىڭىز توپ تارقىتىش سودىگىرى بولىسىز ، مۇقىم ئورنىڭىز بولسىلا ، مېلىڭىز ياخشى بولسا خېرىدار ساماندەك . ھازىر ھەممە يۇرتتا مەكتەپ ۋە يەسلىگە كۆكتات يەتكۈزىدىغانلار بار ، ئۇلار ئۆزنىڭ يۇرتىدا شۇنچە كۆپ دىھقان بولسىمۇ كۆكتات تاپالماي شەھەردىكى توپ بازىرىدىن ئەكىلىدۇ . دىمەك ئاشۇلارمۇ سىز ئۈچۈن چوڭ خېرىدار .
8-قەدەم ئەڭ مۇھىم قەدەم . سىز يۇقارقى ئىشلارنىڭ ھەممىسىنى چوقۇم مالىيەدە ئېنىق ئىپادىلىشىڭىز كېرەك . بولمىسا پۇلنى بىھۇدە ئىشلەتمىگەن تەقدىردىمۇ ئورنىنى تاپالمايسىز . سىز ھىسابنى موچەنگىچە ئېنىق قىلىپ مېڭىشىڭىز كېرەك ، كۈندىلىك ھىساب خاتىرسى ، بانكا ھېساب خاتىرسى دىگەنلەرنى ياخشى چۈشىنىش ، ئىشلىتىشنى بىلىش ۋە سىجىل ئىشلىتىش تەلەپ قىلىنىدۇ . ئىشلەتكەن پۇللىرىڭىز ۋە كىرىم قىلغان پۇللىرىڭىزنىڭ قانۇنلۇق ئىسپاتى يەنى باج تالونى بولۇشى كېرەك ، باج تالونى تەمىنلەپ بېرەلمەيدىغان ئورۇنلارنىڭ ھېسابىنى بوغالتىرنىڭ كاللىسى ياخشى ئىشلىسە تولۇقلاپ كىتەلەيدۇ . ئەگەر سىز 100 مىڭ يۈەن كىرىم قىلىپ ھىسابىڭىزغا كىردى ، بۇ پۇلنى خەجلىگەن چاغدا تالون ئارقىلىق ئورنىنى تېپىپ بىرەلمىسىڭىز قانۇنى جەھەتتىن جىنايەتچىگە ئايلىنىسىز دىگەن گەپ . چوقۇم مالىيە مانا مۇشۇندا تەرتىپلىك بولۇشى كېرەك .
بۇ بىر ئاددى شىركەت قۇرۇش ۋە يۈرگۈزۈش ئەندىزىسى ، قالغىنىنى سىز ئەمەلىي ئەھۋالغا قارىتا باشقا كەسىپلەرگىمۇ قوللانسىڭىز بولىدۇ . ئەمدى سىز شىركەت قۇرغاندا ھازىرقى ۋەزىيەت بويىچە تۆۋەندىكىدەك ھۆكۈمەت تەمىناتىغا ئېرىشىسىز .
1 - كەسپى تەربىيلەش تۇلۇقلىمىسى . ئۆلچىمى بىر ئادەمگە 800 يۈەندىن 1600 يۈەنگىچە . تارقىتىدىغان ئورۇن : كادىرلار ئىدارىسى ، ئېلىش ئۇسۇلى :
شىركىتىڭىزنىڭ مۇناسىۋەتلىك رەسمىيەتلىرىنى ئېلىپ بېرىپ كادىرلار ئىدارىسى كەسپى تەربىيلەش بۆلۈمىنى ئىزدەپ 企业职业技能培训( كارخانا كەسپى تەربىيلەش ) كە ئەنگە ئالدۇرىسىز . كىتىدىغان ماتىرياللار : قانۇنى ئىگە كىملىك ، تىجارەت كىنىشكىسى ، باج كىنىشكىسى ، ئورگان كود نۇمۇر كىنىشكىسى ( 机构代码证) ، بانكا ھېساب ئېچىش ئىسپاتى ، سىز كەسپى تەربىيلەش قىلغاندا دەرس ئۆتىدىغان ئوقۇتقۇچىنىڭ كىملىك كۆپەتمە نۇسخىسى ، ئوقۇتقۇچىلىق سالاھىيەت كىنىشكىسى كۆپەيتىلمە نۇسخىسى ، تەربىيەلەش قىلىش ئىلتىماسى ، شىركىتىڭىزنىڭ تۇنۇشتۇرىلىشى ، قانۇنى ئىگىنىڭ تۇنۇشتۇرىلىشى قاتارلىقلار . ئەگەر ئەنگە ئالدۇرالىسىڭىز قالغان تەربىيلەش تەپسىلاتىنى ئاشۇلار سىزگە ئۆگىتىدۇ . بۇ يەرگە يازاي دىسەم بەك ئۇزۇراپ كەتكۈدەك . ۋاقتى كەلگەندە بىلمىسىڭىز مەن ئۆگىتىمەن ھەقسىز .
2 - ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇش تولۇقلىمىسى . تارقىتىدىغان ئورگان : كادىرلار ئىدارىسى ( ئەمگەك ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇش ۋە ئىجتىمائىي كاپالەت ئىدارىسى ) ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇش بۆلىمى ( 就业科) .
يۇقاردا دىيىلگەندەك سىز 10 ئادەمگە مۇئاش توختىتىپ شىركەت خىزمەتچىسى قىلدىڭىز ، بۇلارنى مۇقىم خىزمەتچى قىلىپ مۇئاش توختاتقانلىقىڭىز ئۈچۈن ھۆكۈمەت سىزگە ئىشقا ئورۇنلاشتۇرۇش تولۇقلىمىسى بېرىدۇ ، سوممىسى : 2500 يۈەندىن 5000 يۈەنگىچە ئارىلىقتا . كېتىدىغان ماتىرياللار : شىركىتىڭىزنىڭ كەسپى تەربىيلەشكە تەييارلىغان بارلىق ماتىرياللىرى ، خىزمەتچىڭىز بىلەن تۈزۈلگەن ئەمگەك توختامى ( كادىرلار ئىدارىسى تۈزگەن ئۆلچەملىك نۇسخا ) ، كوللىكتىپ توختام ( شىركەت ئىشچىلار ئۇيۇشمىسى بىلەن قانۇنى ئىگە تۈزگەن ، ھەممە خىزمەتچىنىڭ ئىمزاسى چۈشىدىغان توختام ) ، يەنە مۇشۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك تولدۇرىلىدىغنا جەدىۋەللەر بولۇپ ، بۇ جەدىۋەللەرنى تەمىنلىگۈچى ئورگان سىزگە تولدۇرۇش تەلىپىنى ئۆزى ئۆگىتىدۇ .
3- قىز ئاياللارغا بېرىلىدىغان ئىگىلىك تىكلەش تولۇقلىمىسى . ئالىي مەكتەپنى پۈتتۈرگەن قىزلار يۇقارقىدەك ئىگىلىك تىكلىمەكچى بولساڭلار ( ياكى تىككۈچىلىك ، گىلەم توقۇش ، قول ھۆنەرۋەنچىلىك دىگەندەك) ئاياللار بىرلەشمىسىنىڭ قەرەللىك چىقىپ تۇرىدىغان ئىگىلىك تىكلەش ، ئىشقا ئۇرۇنلاشتۇرۇش ( خىزمەتچىڭىز ئايال بولسا )، تەربىيلەش تۇلۇقلىمىسى بار .
4- مېيىپلار ئىگىلىك تىكلەش تۇلۇقلىمىسى . مېيىپلار ئىدارىسىدىن بىرىلىدىغان مۇناسىۋەتلىك تەمىنات ۋە ياردەملەرنى كۆرسىتىدۇ .
5- تۈر مەبلىغى . ئەگەر سىز كۆكتات شىركىتىنى بىر ئىككى يىل ئىچىدە باشلاپ ، ئاز تولا ئاساس سېلىپ ماڭغان بولسىڭىز يىل بېشى 1- ئايدىن 3-ئاي 31-كۈنىگىچە بولغان ۋاقىتلاردا تۈر مەبلىغى ئىلتىماس قىلسىڭىز بولىدۇ .
ئىلتىماس قىلىدىغان ئورگان : ئىقتىساد ئۇچۇرلاشتۇرۇش كومىتىتى ( 经济信息化委员会) ، تەرەققىيات ۋە ئىسلاھات كومىتىتى ( 发展与改革委员会) ، قىسقارتىپ 经信委、发改委 دەپ قۇيىدۇ .
بۇ يىل دىھقانلارغا پايدىلىق تۈرلەر ناھايىتى كۆپ ، مۇشۇ خىلدىكى ئىشنى باشلاپ بولغانلار ئىلتىماس قىلىشنى باشلىساڭلار ئاران ئۈلگۈرىسىلەر ، چۈنكى بۇ بەك كۆپ پۇلغا چېتىشلىق ئىش ، تەلەپ قىلىدىغان نەرسىلەر كۆپ ، چالا نەرسىلەرنى بىجىرىپ تەلەپنى ئورۇنداپ بولغۇچە ۋاقىت كىتىدۇ . ئەگەر تۈرىڭىز تەستىقلىنىپ قالسا نەچچە يۈزمىڭ پۇلنىڭ ئىگىسى بولۇپ قالىسىز .
6- يېشىل يىمەكلىك تولۇقلىمىسى
بۇ تۈر يۇقارقى تۈرلەر ئىچىدە ئالماق ئەڭ تەس تۈرنىڭ بىرسى ، چۈنكى تەلەپ بەك قاتتىق، ئەگەر ئالالىسىڭىز پۇلى بەلەن . سىز يېشىل يېمەكلىك ئىشلەپچىقىرىش ئىجازەتنامىسى ئالدىڭىز دىگەن گەپ نەچچە مىلىيونلۇق ئىگىلىكنىڭ ئىگىسى بولدىڭىز دىگەن گەپ . بۇنىڭ تەپسىلاتىنى كۆپ يازمايمەن ھەم ئۆز بېشىمدىن ئۆتكۈزمىگەن ( يۇقارقى تۈرلەرنىڭ ھەممىسىنى ئۆز بېشىمدىن ئۆتكۈزۈپ باققان تۈرلەر ) . ئەگەر چۈشىنىپ باقماقچى بولسىڭىز توردىن ئىزدىنىڭ ھەم يەرلىك چارۋىچىلىق دىھقانچىلىق ئىدارىسىنىڭ مەسئۇللىرى بىلەن كۆرۈشۈڭ . بۇ قىلغىلى بولمىغىدەك ئىش ئەمەس ، چۈنكى دىيارىمىزنىڭ ھاۋا تۇپراق شارائىتى بەكلا ماس كىلىدۇ، زاۋۇت جىق ئەمەس بۇلغانمىغان، پەقەتلا تەلىپى بەكلا قاتتىق بولغانلىقى ئۈچۈن تەسرەك .
7- خۇلاسە . يۇقارقى تولۇقلىمىلارنى ئېلىش بىزنىڭ ھوقۇقىمىز ، ھۆكۈمەت بىزگە بەرگەن ياردەم ۋە ئىمتىياز . بۇلارنى ئېلىش ئۈچۈن ئەڭ مۇھىم ئەڭ مۇھىم تەلەپ شىركەت مالىيەسىڭىز چوقۇم رەتلىك ، ئۆلچەملىك بولۇش كېرەك . بولمىسا ئىشىڭىز تەسكە چۈشىدۇ .
...................
ھۆرمەتلىك تورداش ، مانا بۇ ھازىر ئىككى قىيىنچىلىقتا قالغان توپنى ( دىھقان بىلەن ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىسى ) بىرلەشتۈرۈپ يېڭىچە ئىگىلىك يارىتىشنىڭ ئىنتايىن ئاددى پىلانى . ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى شەھەرگە بەكلا ئامراق ، ئەمما شەھەرنىڭ ئەڭ تۆۋەن تۇرمۇش تەبىقىسىدىكى ئادەمگە ئايلىنىپ قېلىۋاتىدۇ . يېزا ئۇ ھىچقانداق يەر ئەمەس ، ئۇ بىر جەننەت ماكان . ئۇ يەرنىڭ تەرەققى قىلمىغانلىقى پەقەت تەرەققى قىلدۇرغىدەك ئادەمنىڭ يېزىغا بارمىغانلىقى ئۈچۈندۇر . شەھەردە رېقابەت بەك كەسكىن ، ئەمما يېزىدا قىلاي دىسىڭىز ئىش دىگەن تاغدەك دۆۋلىنىپ تۇرۇپتۇ . سىز شەھەردە تىرمىشىپ يۈرۈپ ئۆز رولىڭىزنى جارى قىلدۇرالمىغان شۇ پەيىتتە دىھقان قېرىنداشلىرىمىز چارىسىز ھالدا سىزدەك بىر زىيالىنىڭ بېرىپ ئۆزىنى يىتەكلىشىنى كۈتۈپ مۆلدۈرلەپ ئولتۇرۇپتۇ . سىز يەنە شەھەرنىڭ نىمىسىگە قېيىمايسىز ؟ يېزا تەرەققى قىلمىغان بولسا ئەجىبا بۇ سىز ئۈچۈن تەرەققى قىلدۇرىدىغان ، يېڭى يېڭى ئىشلانى بەرپا قىلىدىغان پۇرسەتنىڭ كەلگەنلىكى ئەمەسمۇ . دىھقانلىرىمىز راست ھۇرۇن ، ئۇلار نىمە ئىش قىلىشىنى بىلمەي ھۇرۇن بولۇپ كەتكەنلەر ، سىز قىلىدىغان ئىش تېپىپ بىرەلىسىڭىز ئۇلار ئۆزىنىڭ تاغ يۆتكىگەن دەريا چاپقان كۈچى بىلەن سىزگە ئەگىشىدۇ . سىز ئىزدىنىشىڭىز كېرەك ، دىھقانلار ئىزدىنەلمەيدۇ ، ئىشلىيەلەيدۇ . ئەمما سىز ئىشلىيەلمەيدىغان ئاقنانچى بولغان بىلەن ئىزدىنەلەيسىز . بۇ ئىككى كۈچ نىمە ئۈچۈن بىرلەشسە بولمىغۇدەك ؟
پېقىر بۇ يازمىنى پەقەت ئۆز بېشىمدىن ئۆتكۈزگەنلىرىم ۋە ئىزدىنىشلىرىم ئاساسىدا ئاددىغىنا يېزىپ چىقتىم ، قەلەم قۇۋۋىتىمنىڭ ئاجىزلىقى بەلكىم كۆپ يەرلىرىنى چۈشىنىكسىز ئىپادىلەپ قويغاندۇ ، ئەمما ھېجىلاپ يۈرۈپ ئويلىغانلىرىمنىڭ بىر پىرسەنتىنى يېزىپ چىقالىغانلىقىمغا ئىشىنىمەن . تەنقىدى پىكىر بولسا ئاكتىپلىق بىلەن قوبۇل قىلىمەن ، تولۇقلايدىغانلار بولسا ئىنكاس شەكلىدە ئۆزىنىڭ ئويلىغانلىرىنى تولۇقلىسا تامامەن بولىدۇ ۋە باشقا مۇنبەرلەرگە كۆچۈرۈپ تارقاتسا بولىدۇ . مەن تېخىمۇ كۆپ ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىنىڭ بۇ سەپكە قوشۇلىشىنى ئۈمۈد قىلىمەن . مەن 70-يىللاردىكى يېزىغا قايتىش دولقۇنىنىڭ يەنە بىر قېتىم ئۆزگىچە زامانىۋى ئۇسۇل بىلەن پەيدا بولىشىنى ئۈمۈد قىلىمەن .
كېيىنكى تېمام ___ ئۇيغۇر كارخانىلىرىنىڭ ھازىرقى زامانغا خاس ئىلمىنتلىرىغا قارىتا پىكىر تەلەپلەر ئۈستىدە بولىدۇ .
ئابلىكىم@221
|
|