ئامېرىكا جەنۇبىي دېڭىز مەسىلىسىدە قورال كۈچى ئىشلىتىشكە پېتىنالمايدۇ
[align=justify]
[align=justify]· مەنبە: opinion.china.com.cn
[align=justify]· 2011-10-28 12:43
[align=justify]ۋېيتنامدىن كېيىن ئامېرىكا يەنە فىلىپپىن بىلەن جەنۇبىي دېڭىزدا مانىۋىر قىلدى.بۇرۇنقىغا ئوخشاشلا ئىككى تەرەپ بۇ قېتىمقى مانىۋېرنىڭ جۇڭگوغا قارىتىلمايدىغانلىقىنى ئېيتتى.مېنىڭچە بۇ ناھايىتى تېتىقسىزلىق:مۇشۇنداق كىچىك دۆلەتلەر جۇڭگوغا قاراپ ئۆزىنىڭ ھالىغا باقماي جۇڭگوغا تەھدىت سېلىۋاتىدۇ،ئامېرىكىنىڭمۇ جەنۇبىي جۇڭگو دېڭىزىدا ئالدى بىلەن جۇڭگو بىلەن توقۇنۇشقىدەك يۈرىكى يوق.
[align=justify]بىرىنچى-- ھەم ئۇرۇشماسلىق ھەم ياراشماسلىق ئامېرىكىنىڭ جەنۇبىي دېڭىزدىكى ئىستىراتىگىيىلىك نىشانى
[align=justify]ئامېرىكا ئاسىيا دېڭىز تالاش-تارتىشىدىكى ئالاقىدار دۆلەت ئەمەس،ئۇنداقتا نېمىشقا بۇنچە ئاكتىپ سىڭىپ كىرىدۇ؟بۇ بولسا ئامېرىكىنىڭ يەر شارى ئىستىراتىگىيىسى تەرىپىدىن بەلگىلەنگەن.كۆپ يىللاردىن بۇيان ئۇ رايون تەڭپۇڭلۇق ئىستىراتىگىيىسىنى قوللىنىپ پۈتۈن يەر شارىنى باشقۇرۇپ كەلدى.ئاسىيادا ئامېرىكا ئاللىقاچان غەلبىلىك ھالدا جۇڭگو بىلەن ياپونيە،جۇڭگو بىلەن ھىندىستان ئوتتۇرىسىدىكى ئىناقسىزلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ،يەنە تەيۋەن ۋەزىيىتىگە كاشىلا قىلىپ ،چاۋشىيەن يېرىم ئارىلىنىڭ جىددىيلىكنى پەيدا قىلدى.ئەمما ئامېرىكا بۇنداق قىلىش بىلەنلا جۇڭگونىڭ تەرەققىياتىنى توسۇپ قالالمايدىغانلىقىنى ھېس قىلىپ،يەنە شەرقىي جەنۇبىي ئاسىيا دۆلەتلىرىنى قۇترىتىپ جۇڭگوغا ئاۋارىگەرچىلىك ئېلىپ كەلدى.
[align=justify]جەنۇبىي دېڭىزدىلا ئەمەس،پۈتكۈل ئاسىياغا نىسبەتەن ئېيتقاندا ،ئامېرىكا ئەڭ ئۈمىد قىلىدىغان ۋەزىيەت بولسا ھەر قايسى دۆلەتلەر جۇڭگو بىلەن ھەم ئۇرۇش قىلماي ھەم ئىناق ئۆتمەي،ھەر ئىككىسى ئامېرىكىدىن ياردەم تەلەپ قىلسا ئاندىن ئامېرىكا توپىلاڭدىن توقاچ ئوغرىلايدۇ.ئامېرىكىنىڭ ئەڭ ئەنسىرەيدىغىنى بۇ خىل خەتەرلىك ئىككى تەڭپۇڭ تەرەپتىن بىر تەرەپنىڭ بۇزۇلىشى،بۇنداق بولغاندا ئامېرىكا ئىككى تەرەپتىن چوقۇم بىرسىنى تاللىشى كېرەك،بۇنىڭدا ئامېرىكا قايسى تەرەپتە تۇرسۇن ئۇ چوقۇم بەدەل تۆلىشى كېرەك.
[align=justify]شۇڭا ئامېرىكا جەنۇبىي دېڭىز مەسىلىسىدە مىنا كۆمۈلگەن رايونغا دەسسىگەنگە ئوخشاش ئېھتىياتچانلىق بىلەن جۇڭگو ئىستىراتىگىيىسىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش.پەقەت جۇڭگو قىلىچ كۆتۈرۈپ مەيدانغا چۈشمىسىلا ئۇ فىلىپپىن قاتارلىق كىچىك دۆلەتلەرنى داۋاملىق ئاز-ئازدىن ئىتتىرىپ ماڭىدۇ.ناۋادا جۇڭگونىڭ ئىنكاسى كۈچلۈك بولسا ئامېرىكا شۇ زامات قولىنى تارتىدۇ.ئامېرىكا شۇ كىچىك دۆلەتلەردىن پايدىلىنىپ جۇڭگوغا پۇتلىكاشاڭ بولۇپ تاكى جۇڭگو قورال كۈچى بىلەن قايتۇرما زەربە بېرىش دەرىجىسىگە بېرىپ يەتكۈچە قەتئىي باش تارتمايدۇ،ئەلۋەتتە ئامېرىكىمۇ بۇنىڭ ئىچىگە كىرىپ كېتىشنى خالىمايدۇ.
[align=justify]ئىككىنچى ،ئامېرىكىنىڭ ئاللىبۇرۇن ‹‹يېڭى››ئۇرۇش قوزغىغىدەك ماغدۇرى قالمىدى
[align=justify]ئامېرىكىنىڭ ‹‹يۇمشاق-قاتتىق قول سىياسىتى››نى سۆزلىمەيلا قويايلى،ھازىرقى ۋەزىيەتتىن ئېلىپ ئېيتقاندا،ئامېرىكا جەنۇبىي دېڭىزدا جۇڭگوغا قورال كۈچى ئىشلەتمەكچى ،ئامېرىكىنىڭ ئەمەلىيەتتە بۇنداق‹‹ماغدۇرى››قالمىدى:داۋاملاشقىلى 20يىل بولغان ئۇرۇش ئامېرىكىنى ھاسىرىتىپ پۇل-مۇئامىلە كرىزىسىنى كەلتۈرۈپ چىقاردى.2011-يىلنىڭ بېشىدىكى لىۋىيىدىكى توپىلاڭدا ئامېرىكا گەرچە ئۇرۇشقا قاتناشمىغان بولسىمۇ ئەمما ھاسىرغانلىقى ناھايىتى ئېنىق،ئەزەلدىن جەڭنىڭ رەھبەرلىك ھوقۇقىنى باشقىلارغا تۇتقۇزۇپ قويمايدىغان ئامېرىكا ئامالسىز ئۇنى باشقىلارغا ئۆتۈنۈپ بەردى.ئوباما ئالدىنقىلارغا قارىغاندا تىنچلىقنى تېخىمۇ ياخشى كۆرىدۇ ئەمەس بەلكى ۋەزىيەت ئادەمدىن كۈچلۈك.
[align=justify]ھازىر ئامېرىكا پۇل-مۇئامىلە كرىزىسى تېخى يوقالغىنى يوق،ياۋروپادا زايوم تارقىتىش كرىزىسى يەنە پارتلىدى،بۇ ئامېرىكىنى قىسقا ۋاقىت ئىچىدە ئەسلىگە كېلەلمەيدىغان ھالغا چۈشۈرۈپ قويدى.پۇل يوق،پۈتۈن سىرتى مېتال بىلەن قاپلانغان ئامېرىكا ھەربىيلىرى ئوتى ئۆچۈپ قالغان ماشىنىغا ئوخشاپ قالدى. تۇيۇقسىز ئەۋج ئالغان ۋال كوچىسىنى ئىگىلەش ھەرىكىتى پۈتۈن ئامېرىكىنى قاپلىشى بىلەن تەڭ ئاقسارايمۇ يېڭى جەڭ قوزغاشتىن قورقۇپ قالدى.
[align=justify]ئۈچىنچى--ئامېرىكا ‹‹جۇڭگو ئامېرىكا مۇناسىۋىتىنىڭ مەغلۇپ بولۇپ››سوغۇق ئۇرۇشنىڭ نەتىجىسىدىن قۇرۇق قېلىشتىن قورقىدۇ.
[align=justify]جۇڭگودا ئامېرىكا- جۇڭگو مۇناسىۋىتىنىڭ مۇقىملىقىنى تەكىتلەيدىغانلار خېلى كۆپ،ئەمما جۇڭگولۇقلار ئامېرىكىنىڭ جۇڭگو-ئامېرىكا مۇناسىۋىتىگە ئەھمىيەت بېرىشىگە سەل قارىدى.جۇڭگونىڭ ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىگە ئەھمىيەت بېرىشى پەقەتلا تىنچ تەرەققىي قىلىدىغان ۋاقىتنى قولغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن.ئەمما پۈتۈن يەر شارىنى باشقۇرۇشنى خىيال قىلىۋاتقان ئامېرىكىنىڭ ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىگە ئەھمىيەت بېرىشى پۈتۈن يەر شارىنىڭ مۇقىملىقىغا ئەھمىيەت بەرگەنلىكىدۇر.جۇڭگو كۆڭۈل بۆلىدىغان قىزىق نۇقتا ئامېرىكا،ئامېرىكا كۆڭۈل بۆلىدىغان قىزىق نۇقتا يەر شارىدىكى قەد كۆتۈرگەن دۆلەتلەر،مەسىلەن برازىلىيە،ھىندىستان،ھىندونېزىيە،رۇسىيە قاتارلىقلار بولۇپ ئەمما ئامېرىكىنىڭ نەزىرىدىكى سىياسىي ئورنى ئوخشىمايدۇ. جۇڭگو ئامېرىكا مۇناسىۋىتى مۇقىم بولمىسا بۇ ئىككىلا دۆلەت جەمئىيىتىنىڭ ھە ر قايسى تەرەپلىرىنى غۇلىتىپلا قالماي ئامېرىكىنىڭ يەر شارى ئىستراتېگىيىسىمۇ بۇزۇلۇپ كېتىدۇ.ئامېرىكا يوشۇرۇن ئىستراتېگىيىلىك رەقىبگە ئېھتىياجلىق بولۇپ ،ئۇنىڭ قەد كۆتۈرۈۋاتقان پۇرسىتىدىن پايدىلىنىپ يۈمۇ-يۈز توقۇنۇشۇپ قېلىشتىن ساقلىنىش ئۈچۈن ئۇنى بۆشۈكىدىلا ئۇجۇقتۇرۇۋېتىش.
[align=justify]شۇڭا ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىدە ئېنىقسىزلىقلار مەۋجۇت بولسىمۇ ئەمما ئىككى تەرەپنىڭ ئۆزىنىڭ مەنپەئەتىگە بولغان تونۇشى ئېنىق.يېقىندا ئامېرىكا دۆلەت كاتىپى ھىلارى ئېلان قىلغان ‹‹ئامېرىكىنىڭ تىنچ ئوكيان ئەسىرى››دە ،ئامېرىكىنىڭ كېيىنكى ئون يىلدىكى ئىستراتېگىيە مۇھىم نۇقتىسىنىڭ ئاسىياغا يۆتكىلىدىغانلىقىنى بايان قىلغاندا،ئۇ سۆزلەپ،‹‹جۇڭگو ئامېرىكا مۇناسىۋىتىنى مەغلۇپ قىلىشقا بولمايدۇ››دېگەن بولۇپ بۇنىڭ ھەقىقىي مەنىسى شۇكى ئامېرىكا جۇڭگو ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتى ھەربىي توقۇنۇش دەرىجىسىگە بارماسلىقى كېرەك،ئۇنداق بولمايدىكەن ئامېرىكا يامان نىيىتىگە يېتەلمەيدۇ . چاۋشيەن ئۇرۇشىدىكى غەلىبە ياپونىيەنىڭ بولدى،ناۋادا جەنۇبىي دېڭىزدا ئۇرۇش پارتلىسا غەلىبە رۇسىيىنىڭ بولىدۇ.
[align=justify]ئەمەلىيەتتە،نۆۋەتتىكى ئامېرىكىنىڭ ھەيۋە قىلىشى پەقەتلا بىر ئىستراتېگىيىلىك پسىخىكا ئۇرۇشى.سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئۇرۇشىدىن كېيىن ئامېرىكا خەلقئارا سەھنىدە ‹‹جەسۇرلارنىڭ ئويۇنى››نى ئويناپ كەلدى،ھەمىشە ئۆزى ھەم چېكىنمەي ،قارشى تەرەپنى يۈزمۇ-يۈز توقۇنۇشۇشتىن ساقلىنىشقا قىستاپ ئاخىرىدا ئۆزى چېكىندى.كۇبا باشقۇرۇلىدىغان بومبا كىرزىسىدە ئامېرىكا سوۋېت ئىتتىپاقىنى چېكىنىشكە مەجبۇرلاپ ئۇنىڭ تاتلىق تەمىنى بىلىۋالغاندىن كېيىن ئارقا-ئارقىدىن كالتەك سىياسىتى ۋە سەۋزە سىياسىتىنى قوللىنىپ ئارقا-ئارقىدىن غەلىبىگە ئېرىشتى.ھازىر ئامېرىكا يەنە جۇڭگونىڭ ئەتراپىدىكى كىچىك دۆلەتلەرگە بۇ خەتەرلىك ئويۇننى ئۆگەتتى.جۇڭگو چوقۇم قورقماي قارشى تەرەپكە جەنۇبىي دېڭىزدىكى بۇ ئويۇننى ئويناشنى ئاخىرلاشتۇرۇشنى بولمىسا سوقۇشۇپ باقايلى دېگەننى ئۇقتۇرۇپ قويۇشى كېرەك.
[align=justify]جۇڭگو ئىناق دۇنيا قۇرۇشنى تەشەببۇس قىلىدۇ،ئەمما بۇ تەشەببۇس ئامېرىكا ۋە باشقا دۆلەتلەر بۇنڭدىن خاتا ھالدا پايدىلىنىپ جۇڭگونى ئالداپ قورقۇتىدىغان دىپلوماتىيە ۋاسىتىسى قىلىۋاتىدۇ.جۇڭگو چوقۇم تەپەككۈرىنى ئۆزگەرتىپ،باشقىلار يەنە مەجبۇرلىغان ۋاقىتتا داۋاملىق يەنە ئۇنداق‹‹مۇستەھكەم››ھالدا تىنچلىق مەيدانىدا تۇرۇۋېلىشنىڭ ھاجىتى يوق،باشقىلارنى جۇڭگودىن تىنچلىق تەلەپ قىلدۇرۇشى كېرەك.پەقەت جۇڭگونىڭ ئورۇنلۇق بولسا ئۆزىنىڭ بىخەتەرلىك مەنپەئەتىنى ئەڭ ئۈستۈن ئورۇنغا قويۇشى شۇنىڭدىن باشلاپ جۇڭگونى كولدۇرلىتىدىغان خىياللارنى ئاستا-ئاستا ئۆچۈرۈپ تاشلىشى ئاخىرىدا يەنە قوشنىلار بىلەن تىنچ ،ئىناق ئۆتىدىغان توغرا يولغا قايتىپ كېلىشى كېرەك.
[align=justify]opinion.china.com.cn
[align=justify]مەنبە – نۇر تورى
|