ئىسھاق يارى ئۆزى تۈزگەن 5-پارچە كىتاب − ‹‹مۇچ ئۆستۈرۈش تېخنىكىسى›› نىڭ ئورىگىنالىنى رەتلىمەكتە
نەچچە ئون يىل كۆكتاتچىلىق تېخنىكىسىنى كېڭەيتىش بىلەن شۇغۇللىنىپ پېنسىيەگە چىققان بىر ئۇيغۇر بوۋاي 17 يىل ۋاقىت سەرپ قىلىپ ، شىنجاڭ كۆكتاتلىرىنى ئۆستۈرۈش (يېتىشتۈرۈش) جەھەتتە بەش پارچە يېزا ئىگىلىك تېخنىكىسى پەننى ئومۇملاشتۇرۇش ئوقۇشلۇقى يېزىپ ، نۆۋەتتە تۆتىنى نەشىردىن چىقاردى ، كىتابلارنىڭ شىنجاڭدىكى تىراژى (تارقىتىلىش مىقدارى) 20 مىڭدىن ئاشتى . شىنجاڭ كورلا شەھىرىنىڭ ئىتتىپاق كوچىسى ‹‹نەشپۈت چېچىكى›› مەھەللىسىدە ئولتۇرۇشلۇق 77 ياشلىق پېنسىيەگە چىققان كادىر ئىسھاق يارى كۆكتات بىلەن بىر ئۆمۈر ھەپىلەشتى ، ئۇنى ئەڭ كۆپ تونۇيدىغىنى بايىنغولىن دېھقانلىرى . 1960-يىلى، ئىسھاق يارى شىنجاڭ قومۇلدىن بايىنغولىن ئوبلاستلىق دېھقانچىلىق تېخنىكىسى پونكىتىغا كېلىپ خىزمەت قىلدى ، ئۇ كۆكتاتلارنى بۆلۈپ باشقۇرۇش ئىلمىي تەتقىقات تۈرىنىڭ مەسئۇلى بولغان ، دېھقانچلىق تېخنىكىسى كەسپىي خادىمى بولغان . نەچچە ئون يىلدا ، ئۇ بايىنغولىننىڭ سەككىز ناھىيە بىر شەھىرىدىكى ھەر بىر پارچە كۆكتاتلىقنى دېگۈدەك ئايلىنىپ چىقتى ، سانسىز قېتىم يېزا-كەنتلەرگە بېرىپ كۆكتات ئۆستۈرۈش تېخنىكىسىدىن دەرس سۆزلىدى ، نەگىلا بارسا ، دېھقانلارنىڭ ھەممىسى ئۇنى تونۇيتتى ، ئۇنى قىزغىنلىق بىلەن ‹‹كۆكتات مۇتەخەسسىسى›› دەپ چاقىراتتى . خىزمەت مەزگىلىدە ، ئىسھاق يارى ئىزچىل كۆكتات ئىلمىي تەتقىقاتى ۋە تېخنىكا كېڭەيتىش خىزمىتى بىلەن شۇغۇللىنىپ، 100 پارچىدىن ئارتۇق ئىلمىي تەتقىقات ماقالىسى ۋە پەننى ئومۇملاشتۇرۇش ماقالىسى ئېلان قىلدۇردى ، 1989-يىلى بايىنغولىن ئوبلاستلىق خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ پەن-تېخنىكىنى ئىلگىرى سۈرۈش 3-دەرىجىلىك مۇكاپاتىغا ئېرىشتى ، 1992-يىلى يەنە شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ پەن-تېخنىكىنى ئىلگىرى سۈرۈش 3-دەرىجىلىك مۇكاپاتىغا ئېرىشتى. 1997-يىلى پېنسىيەگە چىققاندىن كېيىن ، ئىسھاق يارى ئىلگىرى توپلىغان كۆكتات ئۆستۈرۈش تېخنىكىسى تەجرىبىلىرىنى توپلاپ ، دېھقانلارنىڭ ئەڭ جىددىي ئېھتىياجىنى چۈشىنىپ ، ئىلگىرى-كېيىن ‹‹كۈن نۇرىدا كۆكتات ئۆستۈرۈش تېخنىكىسى››، ‹‹يۇقىرى ھوسۇللۇق پەمىدۇر ئۆستۈرۈش تېخنىكىسى ››، ‹‹ئامېرىكا كاۋىسىنى ئۆستۈرۈشتىكى تېخنىكىلىق مەسىلىلەر››، ‹‹تەرخەمەك ئۆستۈرۈشتىكى تېخنىكىلىق مەسىلىلەر ›› قاتارلىق تۆت پارچە يېزا ئىگىلىك تېخنىكىسى پەننى ئومۇملاشتۇرۇش كىتابى تۈزۈپ چىقىپ ، شىنجاڭدا ئۆستۈرۈلۈش دائىرىسى كەڭرەك كۆكتاتلارنىڭ پارنىك تېخنىكىسى ۋە پەمىدۇر ، ئامېرىكا كاۋىسى ، تەرخەمەك قاتارلىق كۆكتات سورتلىرىنى ئۆستۈرۈش ، باشقۇرۇش قاتارلىق جەھەتلەردىكى بىلىملەرنى ئەتراپلىق تونۇشتۇردى. ئۇ يازغان كىتابلار ئاممىباب ، چۈشىنىشلىك ، سۈرەت بىلەن يېزىق بىرلەشتۈرۈلگەن بولغاچقا ، دېھقانلار بىر قاراپلا چۈشىنەلەيدۇ ، ئوقۇسىلا ئۆگىنىۋالالايدۇ . كىتاب تۈزۈش ئۈچۈن ، ئىسھاق يارى ھەر قېتىم ئېتىز-ئېرىقلارغا بارغاندا ، بىر قانچە يۈز پارچە سۈرەت تارتقان ، يەرلىك دېھقانلاردىن زىرائەتلەرنىڭ ئۆسۈش ئەھۋالىنى ئىگىلىگەن ھەم تۇپراقنىڭ تېمپېراتۇرىسى ، نەملىكى ، ھارارىتى قاتارلىق شارائىتلارنى ئۆلچىگەن . مۇشۇ يىللاردا ئۇ شەخسەن ئۆزى شىنجاڭنىڭ بايىنغولىن ، تۇرپان ، قەشقەر ، خوتەن ، يەكەن قاتارلىق نەچچە ئون ۋىلايەت (ئوبلاست) ۋە ناھىيە (شەھەر) سىگە بېرىپ نەق مەيدان ماتېرىيالى توپلىغان ، كۆپ مىقداردا 1-قول ماتېرىيال توپلاپ، يەرلىك دېھقانلارنىڭ ئېھتىياجىغا بىرلەشتۈرۈپ، تۈرلۈك كۆكتاتلارنى ئۆستۈرۈشكە تېخنىكىلىق يېتەكچىلىك قىلغان ھەم بازار ئېھتىياجىغا بىرلەشتۈرۈپ، دېھقانلارغا كۆكتاتنى قانداق ئۆستۈرۈش، قايسى كۆكتاتنى ئۆستۈرۈشنى ئۆگەتكەن. ئىگىلىنىشىچە ، بوۋاي تۈزگەن بۇ پەننى ئومۇملاشتۇرۇش كىتابلىرىنىڭ ھەر بىرىنىڭ قەلەم ھەققى ئىنتايىن ئاز ئىكەن . بىراق ھەر بىر پارچە كىتابى نەشىردىن چىقىشتىن بۇرۇن ، ئۇ 10 مىڭ يۈەندىن ئارتۇق نەشىر ھەققى تەييارلىغان ، مۇشۇ يىللاردا بۇ تۆت پارچە كىتابنى تۈزۈش ۋە نەشىر قىلدۇرۇش ئۈچۈن ، ئۇ جەنۇبىي شىنجاڭنىڭ ھەرقايسى ۋىلايەت (ئوبلاست)، ناھىيەلىرىنى دېگۈدەك ئايلىنىپ ، ئازغىنە مائاشىنى سەرپ قىلىپ تۈگەتكەن . ھەر قېتىم كىتابى نەشىردىن چىققاندىن كېيىن ، ئۆزى نەچچە ئون پارچە ، ھەتتا نەچچە يۈز پارچە سېتىۋېلىپ ، دېھقان دوستلىرىغا سوۋغا قىلغان . 11-فېۋرال ، ئىسھاق يارى بوۋاينىڭ دېيىشىچە ، ئۇ تۈزۈۋاتقان 5-پارچە كىتاب — ‹‹مۇچ ئۆستۈرۈش تېخنىكىسى ›› يېزىلىپ بولغان ، گەرچە ئۇ ئامالىنىڭ بارىچە پۇل جۇغلىغان بولسىمۇ ، بىراق نەشىر قىدۇرۇش خىراجىتىنى تېخى يىغىپ بولالماپتۇ . ئىسھاق يارى بوۋاي مۇنداق دېگەن : ‹‹بىر يېزا ئىگىلىكى ئىلمىي تەتقىقات خادىمى بولۇش سۈپىتىم بىلەن ، مەيلى قايسى ۋاقىت بولۇشىدىن قەتئىينەزەر چوقۇم دېھقانلارغا مۇلازىمەت قىلىش ئىش ئورنىدا تۇرۇشۇم كېرەك ، تېخىمۇ كۆپ جاپا تارتساممۇ ، تېخىمۇ كۆپ ۋاقىت سەرپ قىلساممۇ ، مەن يەنىلا يېزا ئىگىلىك تېخنىكىسى پەننى ئومۇملاشتۇرۇش كىتابى يېزىشنى قەتئىي داۋاملاشتۇرۇپ ، تېخىمۇ كۆپ دېھقان قېرىنداشلارنى نەپكە ئېرىشتۈرىمەن ›› مەنبەhttp://uyghur.news.cn/2014-02/19/c_133126899.htm بۇ يازمىنى ئاخىرىدا Qabiljan تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2014-2-22 06:59 PM
|