مۇستەقىللىق كۈنى: 7-ئاينىڭ 1-كۈنى (1867-يىل)
دۆلەت بايرىمى 7-ئاينىڭ 1-كۈنى (1867-يىل)
دۆلەت باشلىقى ئەنگلىيە ئايال پادىشاھى ئېلزابىت II. ئايال پادىشاھ تەيىنلىگەن ۋالىي پادىشاھقا ۋاكالىتەن ۋەزىپە ئۆتەيدۇ، ۋالىي نامزاتىنى زۇڭلى كۆرسىتىدۇ، ئايال پادىشاھ تەيىنلەيدۇ. ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى بەش يىل. باش ۋالىي مىچىل جىن، ئايال، ھايتىلىقلار پۇشتىدىن)، 2005-يىلى 9-ئايدا ۋەزىپىگە ئولتۇرغان؛ زۇڭلى ستەۋېن خاربېر، 2006-يىلى 1-ئايدا ۋەزىپىگە سايلانغان، 2008-يىلى 9-ئايدا قايتا سايلانغان.
جۇغراپىيەلىك شارائىتى: يەر كۆلىمى 9 مىليون 980 مىڭ كىۋادرات كىلومېتىر بولۇپ، دۇنيا بويىچە 2-ئورۇندا تۇرىدۇ. بۇنىڭ ئىچىدىكى قۇرۇقلۇق يەر كۆلىمى 9 مىليون 93 مىڭ 507 كۋادرات كىلومېتىر، تاتلىق سۇ بىلەن قاپلانغان كۆلىمى 891 مىڭ 163 كۋادرات كىلومېتىر. شىمالىي ئامېرىكا قىتئەسىنىڭ شىمالىي قىسمىغا جايلاشقان. شەرقتە ئاتلانتىك ئوكيانغا، غەربتە تىنچ ئوكيانغا، جەنۇبتا ئامېرىكىغا، شىمالدا شىمالىي مۇز ئوكيانغا تۇتىشىدۇ، غەربىي شىمالدا ئامېرىكىنىڭ ئالياسكا ئىشتاتى بىلەن تۇتىشىدۇ، شەرقىي شىمالدا باففىن قولتۇقى ئارقىلىق گىرېنلاندىيە بىلەن تۇتىشىدۇ. دېڭىز قىرغىقى لىنىيەسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 240 مىڭ كىلومېتىر. شەرقىي قىسمى ئېدىرلىقلاردىن ئىبارەت، جەنۇبىي قىسمىدىكى ئامېرىكا بىلەن چېگرىلىنىدىغان چوڭ كۆل ۋە ساينت لاۋرېنىس رايونىنىڭ يەر شەكلى تۈزلەڭ بولۇپ، ئويمانلىق كۆپ. غەربىي قىسمى كوردىللېرا تاغلىق رايونى بولۇپ، كانادادىكى ئەڭ ئېگىز رايون ھېسابلىنىدۇ، نۇرغۇن تاغ چوققىسىنىڭ دېڭىز يۈزىدىن ئېگىزلىكى 4000 مېتىردىن يۇقىرى. شىمالىي قىسمى شىمالىي قۇتۇپ تاقىم ئاراللىرى بولۇپ، كۆپىنچىسى ئېدىرلىق ۋە پەس تاغلىق رايونلار. ئوتتۇرا قىسمى تۈزلەڭلىك. كانادا دۇنيادىكى كۆل ئەڭ كۆپ دۆلەتنىڭ بىرى. غەرب شامىلىنىڭ تەسىرىدە، كانادانىڭ قىسمەن رايونلىرىنىڭ كىلىماتى چوڭ قۇرۇقلۇق تىپىدىكى مۆتىدىل بەلۋاغ يىڭنە يوپۇرماقلىق ئورمىنى كىلىماتىغا تەۋە بولۇپ كەتكەن. شەرقىي قىسمىنىڭ تېمپېراتۇرىسى تۆۋەنرەك، جەنۇبىي قىسمىنىڭ كىلىماتى يېقىشلىق، غەربىي قىسمىنىڭ كىلىماتى ئىللىق ۋە نەم، شىمالىي قىسمى سوغۇق بەلۋاغ تۇندرا كىلىماتىغا تەۋە بولۇپ، شىمالىي قۇتۇپ تاقىم ئاراللىرىدا يىلبويى قاتتىق سوغۇق بولىدۇ. ئوتتۇرا غەربىي قىسمىنىڭ ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 40 سېلسىيە گرادۇستىن ئاشىدۇ، شىمالىي قىسمىنىڭ ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى نۆلدىن تۆۋەن 60 سېلسىيە گرادۇسقا چۈشىدۇ.
نوپۇسى: 33 مىليون 500 مىڭ (2010-يىلى 22-ئىيۇندىكى ئىستاتىستىكا). ئاساسلىقى ئەنگلىيە، فرانسىيە قاتارلىق ياۋروپالىقلارنىڭ ئەۋلادلىرى، يەرلىك ئاھالە (ئىندىئانلار، مېدىيالار ۋە ئېسكىموسلار) تەخمىنەن پۈتۈن نوپۇسنىڭ %3ىنى ئىگىلەيدۇ، قالغىنى ئاسىيالىقلار، لاتىن ئامېرىكىسىلىقلار، ئافرىقىلىقلارنىڭ ئەۋلادلىرى، ھىندىستان، پاكىستان ۋە سىرى لانكىدىن كەلگەن جەنۇبىي ئاسىيا كۆچمەنلىرىنىڭ نوپۇسى 1 مىليون 300 مىڭغا يەتتى. جۇڭگولۇقلار ئەۋلادلىرى كانادادىكى ئەڭ چوڭ ئاز سانلىق مىللەت بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئىچىدىكى %25 كىشى كانادادا تۇغۇلۇپ چوڭ بولغان، قالغانلىرىنىڭ كۆپ قىسمى جۇڭگونىڭ چوڭ قۇرۇقلۇقى، شياڭگاڭ، تەيۋەندىن كەلگەن. ھازىر كانادادا تەخمىنەن 1 مىليون 450 مىڭ جۇڭگولۇق بار.
پايتەختى: ئوتتاۋا، ئونتارىئو ئۆلكىسىگە جايلاشقان. پايتەخت رايونىنىڭ نوپۇسى 1 مىليون 128 مىڭ 900 (2002يىلدىكى مەلۇمات)، يەر كۆلىمى 4662 كۋادرات كىلومېتىر.
مەمۇرىي رايونلارغا بۆلۈنۈشى: پۈتۈن مەملىكەت ئون ئۆلكە ۋە 3 رايونغا بۆلۈنىدۇ. ئون ئۆلكە: ئالبېرتا ئۆلكىسى، برىتانىيە كولومبىيە ئۆلكىسى، مانىتوبا ئۆلكىسى، يېڭى بىرىنۇسۋېكلىقلار ئۆلكىسى، نېۋفوندلاند-لابرادور ئۆلكىسى، نوۋا سىكوتىيە ئۆلكىسى، ئونتارىئو ئۆلكىسى، ئېدۋارد شاھزادە ئارىلى ئۆلكىسى، كۋېبېك ئۆلكىسى، ساسكاچېۋان ئۆلكىسىدىن ئىبارەت. ئۈچ رايون: غەربىي شىمال رايونى، يۇكون رايونى ۋە نۇناۋۇ ئالاھىدە رايونىدىن ئىبارەت.ئاساسلىق شەھەرلىرى: تورونتو، ۋانكۇۋېر، مونتېرىئال.قىسقىچە تارىخى: كانادا ئەسلىدە ئىندىئانلار بىلەن ئېسكىموسلارنىڭ ماكانى ئىدى. 16-ئەسىردە فىرانسىيە ۋە ئەنگلىيەنىڭ مۇستەملىكىسى بولۇپ قالغان. 1867-يىلى، ئەنگلىيە كانادا ئۆلكىسى، يېڭى بىرىنۇسۋېكلىقلار ئۆلكىسى ۋە نوۋا سىكوتىيە ئۆلكىسىنى بىرلەشتۈرۈپ فېدېراتسىيە قىلىپ، ئەنگلىيىنىڭ ئەڭ بۇرۇنقى دومىنىيونى قىلىۋالغان. شۇنىڭدىن كېيىن، باشقا ئۆلكىلەرمۇ كەينى-كەينىدىن فېدېراتسىيەگە قوشۇلغان. 1926-يىلى، ئەنگلىيە كانادانىڭ «باراۋەر ئورنى»نى ئېتىراپ قىلغان، كانادا ئاخىرى دىپلوماتىيە جەھەتتە مۇستەقىللىقىغا ئېرىشكەن. 1931-يىلى، كانادا ئەنگلىيە فېدېراتسىيەسىنىڭ ئەزا دۆلىتى بولۇپ قالغان، ئۇنىڭ پارلامېنتىمۇ ئەنگلىيە پارلامېنتى بىلەن باراۋەر قانۇن تۇرغۇزۇش ھوقۇقىغا ئىگە بولغان، بىراق يەنىلا ئاساسىي قانۇنغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش ھوقۇقى بولمىغان. 1982-يىلى، ئەنگلىيە ئايال پادىشاھى «كانادا ئاساسىي قانۇن لايىھەسى»نى ئىمزالىغان، بۇنىڭ بىلەن كانادا پارلامېنتى ئاساسىي قانۇن تۇرغۇزۇش ۋە ئۇنىڭغا تۈزىتىش كىرگۈزۈش تولۇق ھوقۇقىغا ئېرىشكەن.
مەنبە؛خەلق گېزىتى تورى
http://uyghur.people.com.cn/165019/15141168.html
يوللىغان ۋاقتى 2011-1-8 08:08:01 PM
