ئورخۇننى قوللامسىز؟ مۇنبەر خېتىنى نورمال كۆرەلمىگەنلەر مۇنبەرنى ئىشلىتىش قوللانمىسى Munber hetni Nurmal Korelmigenler
  • «
  • 1
  • 2
  • »
  • Pages: 1/2     Go
قورال ئىشىلتىش ئادرېسىنى كۆچۈرۈش | ساقلىۋېلىش | پىرىنتىرلاش
دەرىجىسى: شەرەپلىك ئەزا
UIDنومۇرى: 2099
جەۋھەر يازمىسى: 3
يوللىغان يازمىسى: 179
شۆھرىتى: 506 نومۇر
پۇلى: 2630 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 40(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-06-30
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-06
باش يازما  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-15 14:59

 قەدىمقى تۇرك يىزىقىدىكى يازما يادىكارلىقلار مۇندەرىجىسى

باشقۇرۇش ئەسكەرىتمىسى: بۇ يازمىغا niyazdixan تەرىپىدىن يورۇتۇشنى بىكار قىلىش مەشغۇلاتى ئېلىپ بېرىلدى (2008-03-16)
قەدىمقى تۇرك يىزىقىدىكى يازما يادىكارلىقلار مۇندەرىجىسى
توپلاپ رەتلىگۇچى: كۇلبىلگە


  قەدىمقى تۇرك يىزىقى  تۇرك-رونىك يىزىقى ياكى ئۇرخۇن-يىنسەي يىزىقى دەپمۇ ئاتىلىدۇ. مەزكۇر يىزىقنىڭ كەڭ كۇلەمدە ئىشلىتىلگەن دەۋرى تەخمىنەن مىلادىيە 6-ئەسىردىن 9-ئەسىرلەرگىچە بولغان بولسىمۇ، ئەمما ئۇنىڭ ئۇيغۇر ۋە تۇركى خەلقلەر ئارىسىدا شەكىللىنىش مەنبىئىنى مىلادىدىن بۇرۇنقى دەۋرلەرگىچە سۇرۇشتۇرۇش مۇمكىن.

تۇرك قاغانلىقى دەۋرىدىكى مەڭگۇ تاشلار:
1.چورىن مەڭگۇ تىشى ــ 686-يىلى ئورنۇتۇلغان، كىيىنكى تۇرك قاغانلىقىنىڭ دەسلەپكى مەزگىللىرىگە ئالاقىدار مەڭگۇتاش.
2.ئونگىن مەڭگۇ تىشى ــ  تەخمىنەن 700-716-يىللىرى ئارلىقىدا ئورنۇتۇلغان. ھەربى قۇماندان ئالپ ئالى ئەتمىشنىڭ قەبرە تىشى.
3.تونيوقۇق مەڭگۇ تىشى ــ  تەخمىنە 712-716-يىللىرى ئارلىقىدا ئورنۇتۇلغان، ھەربى مەسلىھەتچى تونيۇقۇقنىڭ ئىش ئىزلىرىغا ئائىت مەڭگۇ تاش.
4.كۇلچۇر مەڭگۇ تىشى ــ  721-يىلى ئورنۇتۇلغان، قەبىلە باشلىقى كۇلچۇرنىڭ نامىغا ئاتاپ قويولغان مەڭگۇ تاش.
5.كۇلتىكىن مەڭگۇ تىشى ــ  732-يىلى ئورنۇتۇلغان، ھەربى قۇماندان يوللۇغ تىكىننىڭ نامىغا ئاتاپ قويولغان مەڭگۇ تاش.
6.بىلگە قاغان مەڭگۇ تىشى ــ  735-يىلى ئورنۇتۇلغان، بىلگە قاغاننىڭ قەبرە تىشى.

ئۇرخۇن ئۇيغۇر قاغانلىقى دەۋرىدىكى مەڭگۇ تاشلار:
1.بايانچۇر مەڭگۇ تىشى ــ  تەخمىنەن  744-759-يىللىرى ئارلىقىدا ئورنۇتۇلغان، ئۇرخۇن ئۇيغۇر قاغانلىقىنىڭ قۇرغۇچىسى بايانچۇر(مويۇنچۇر) قاغاننىڭ قەبرە تىشى.
2.تىرخىن مەڭگۇ تىشى ــ  ئەلئەتمىش بىلگە قاغاننىڭ ئىش ئىزلىرىغا ئالاقىدار مەڭگۇ تاش.  تەخمىنەن 8-ئەسىرنىڭ ئوتتۇرلىرى ئورنۇتۇلغان.
3.تەس مەڭگۇ تىشى ــ  762-يىلى ئورنۇتۇلغان، بۆكۇ قاغاننىڭ نامىغا ئاتاپ ئورنۇتۇلغان مەڭگۇ تاش.
4.توققۇز ئۇيغۇر قاغان مەڭگۇ تىشى ــ  814-يىلى ئورنۇتۇلغان، ھەربى قۇماندان ئىل ئۇگەسى ۋە ئىنانچۇر مۇقانلارنىڭ تۆھپە مەڭگۇ تىشى. مانى دىنىنىڭ ئۇيغۇرلارغا تارقىلىشىغا ئائىت مۇھىم مەزمۇنلار خاتىرلەنگەن.

قىرغىز قاغانلىقى دەۋرىدىكى مەڭگۇ تاشلار:
1.سۇجى مەڭگۇ تىشى ــ  ئۇرخۇن ئۇيغۇر قاغانلىقىنىڭ ھالاك بولۇشىغا ئالاقىدار مەزمۇنلار خاتىرلەنگەن.

باشقا يادىكارلىقلار:
1.«ئىرق بىتىگ»(پالچىلىق كىتابى)
2.سىلىنگا قەبرە مەڭگۇ تىشى
3.قارا بالغاسۇن مەڭگۇ تىشى
4.كىنتاي مەڭگۇ تىشى
5.قانغاي تىغى ۋە قۇملۇق رايونىدىن تىپىلغان كىچىك مەڭگۇ تاش
6.مۇڭغۇلىيە خۇۋىت تامىر رايونىدىن تىپىلغان ئون مەڭگۇ تاش
7. مۇڭغۇلىيە يىغى ئاسخات رايونىدىن تىپىلغان ئىككى مەڭگۇ تاش
8.مۇڭغۇلىيە سېۋلې رايونىدىن تىپىلغان مەڭگۇ تاش
9.ئىنىساي رايونىدىن تىپىلغان 85 پارچە مەڭگۇ تاش. ۋاقتى ئىنىق ئەمەس. 6-ئەسىرلەردىن 10-ئەسىرلەرگىچە بولغان ئارلىقدا ئورنۇتۇلغان بولۇشى مۇمكىن.
10.تۇباس رايونىدىن تىپىلغان ئالتۇن-كۇمۇش بويۇملار ۋە پۇلغا ئۇيۇلغان ئويما يىزىقلار.
11.مىنوشىنسكى رايونىدىن تىپىلغان ئالتۇن-كۇمۇش بويۇملار ۋە پۇلغا ئۇيۇلغان ئويما يىزىقلار.
12.بايقال كۆلى ۋە لىنا دەرياسىنىڭ يوقۇرى ئىقىنىدىن تىپىلغان قىيا تاش تىكىستلىرى،جەمى 37ئورۇندا تىپىلغان.
13. بايقال-لىنا رايونىدىن تىپىلغان ئۇرچۇق، قوي سۆڭىكى ۋە باشقا تۇرمۇش بويۇملىرىغا ئويۇلغان ئويما يىزىقلار.
14.ئالتاي قىيالىرىدىن بايقالغان يىزىقلار.
15.روسىيەنىڭ يىراق شەرق رايونىدىكى ئوسسورىسكى شەھرى ئەتراپىدىن بايقالغان قورام تاشقا ئۇيۇلغان بەلگىلەر. 
16.مىراندىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر.
17.دۇنخۇاڭدىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر.
18.تۇرپاندىكى قەدىمقى قۇرۇلۇشلارنىڭ تاملىرىغا يىزىلغان تىكىستلەر.
19.ئوتتورا ئاسىيا تالاس رايونىدىن تىپىلغان 5 مەڭگۇ تاش.
20.ئوتتورا ئاسىيا تالاس رايونىدىن تىپىلغان 12 پارچە ئۇيما يىزىق.(پۇل، ياغاچ تاياق ۋە باشقا كۇندۇلۇك بويۇملارغا ئۇيۇلغان يىزىق)
21.ئوتتورا ئاسىيا كۇيسارا رايونىدىن تىپىلغان كۇندىلىك تۇرمۇش بويۇملىرىدىكى ئويما يىزىقلار.
22.ئوتتورا ئاسىيا ئاقتۆپە رايونىدىن تىپىلغان كۇندۇلۇك تۇرمۇش بويۇملىرىدىكى ئويما يىزىقلار.
23.پەرغانە رايونىدىن تىپىلغان مىتال ۋە فارفۇر بويۇملارغا ئۇيۇلغان قىسقا تىكىستلەر.
24.ئوتتورا ئاسىيا مۇگ تىغى رايونىدىن تىپىلغان تىرىگە يىزىلغان مەكتۇپلار.
25.شەرقى ياۋروپا نوۋچىركېس رايونىدىن تىپىلغان ئىككى چۇگۇن ئۇستىگە ئۇيۇلغان ئويما يىزىق.
26.شەرقى ياۋروپا سارقىر رايونىدىن تىپىلغان  خىشلارغا ئۇيۇلغان ئويما يىزىقلار.
27. شەرقى ياۋروپا ماياك قەدىمى قەلئەسى خارابىلىكىدىن بايقالغان بەلگىلەر.
28. ھونگىرىيە نادىسانتىكلۇش كەنتىدىن تىپىلغان ئالتۇن-كۇمۇش بويۇملاردىكى ئويما يىزىقلار.
29.شىمالى كاۋكاز رايونىدىن تىپىلغان بەلگىلەر.


پايدىلىنىلغان ماتىرىياللار:
1.«قەدىمقى تۇرك-رونىك يىزىقىدىكى ئابىدىلەر»، س.گ. كىلياشتورنىي، شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى، 2000-يىلى.
2.«قەدىمقى ئۇيغۇر يازما يادىكارلىقلىرىدىن تاللانما»، ئابدۇقەييۇم خوجا،تۇرسۇن ئايۇپ، ئىسراپىل يۇسۇپ قاتارلىقلار تۇزگەن،  شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى، 1983-يىلى.
3.«ئۇيغۇر كىلاسسىك ئەدىبىياتىدىن تىزىس»، غەيرەت ئوسمان، شىنجاڭ ئۇنۋىرسىتىتى نەشرىياتى، 1987-يىلى.
4.«ئۇيغۇر قەدىمى يىزىقلىرى ۋە يازما يادىكارلىقلىرى»《维吾尔古文字与古文献导论》، نيۇرۇجى، شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى، 1997-يىلى.
5.«قەدىمقى ئۇيغۇر مەدىنىيىتى ۋە يازما يادىكارلىقلىرىدىن قىسقىچە بايان»
《维吾尔族古代文化和文献概论》 ، گىن شىمىڭ، شىنجاڭ خەلق نەشرىياتى، 1983-يىلى.
5.    «ئۇيغۇر تارىخى ماتىرىياللىرى»《维吾尔族史料简编》، فىن جاشىڭ قاتارلىقلار تۇزگەن، مىللەتلەر نەشرىياتى.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ئەسكەرتىش:  مەزكۇر تىما  يىرىم يىللىق ئەجرىمنىڭ مەھسۇلى بولغان «ئۇيغۇر يازما يادىكارلىقلىرىنىڭ مۇندەرىجىسى» ناملىق ئورگىنالىمنىڭ بىرىنچى بۇلىكى بولۇپ، مەزكۇر تىمىنى روخسەتسىز ھالدا  ئۇرخۇن تورىدىن باشقا ھەرقاندا تور بىكەتكە كۇچۇرۇپ چاپلاش قەتئى رەت قىلىنىدۇ. باشقىلارنىڭ ئەمگىكىنى ھۆرمەتلەشمۇ  بىر خىل ئەخلاقتۇر – كۇلبىلگە
ئۇرخۇن تورىدىكى تورداشلارنىڭ قىممەتلىك تەكلىپ پىكىرلەرنى بىرىشىنى ئۇمۇد قىلىمەن.


[ بۇ يازما تەرىپىدىن دە قايتا تەھرىرلەنگەن ]
yol
دەرىجىسى: ياساۋۇل
UIDنومۇرى: 1621
جەۋھەر يازمىسى: 0
يوللىغان يازمىسى: 24
شۆھرىتى: 43 نومۇر
پۇلى: 240 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 13(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2008-03-14
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-01-25
1-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-16 00:16
جۇڭگۇنىڭ غەرپنى ئىدارە قىلىش تارىخى ناملىق ئەسەر شىنجاڭ تەزكىرىسى ژورنىلىدا بىر مەزگىل ئىلان قىلىنىپ ماڭغان ئىدى، لىكىن تولۇق توپلىمىنى كورمىدۇق . بۇ ئەسەرنى بىلىدىغانلار بولسا  تور ئارقىلىق يوللاپ پايدىلىنىشىمىز ئۇچۇن يوللاپ بەرسەڭلەر ئىكەن .
دەرىجىسى: كۇلۇب باشلىقى
UIDنومۇرى: 1787
جەۋھەر يازمىسى: 6
يوللىغان يازمىسى: 432
شۆھرىتى: 688 نومۇر
پۇلى: 4305 سوم
تۆھپىسى: 100 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 756(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-01-21
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-03-10
2-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-16 01:09
qoute
1 - قەۋەتتىكى zakinur 2008-03-16 00:16 دە يوللىغان  نى نەقىل كەلتۈرۈش :
جۇڭگۇنىڭ غەرپنى ئىدارە قىلىش تارىخى ناملىق ئەسەر شىنجاڭ تەزكىرىسى ژورنىلىدا بىر مەزگىل ئىلان قىلىنىپ ماڭغان ئىدى، لىكىن تولۇق توپلىمىنى كورمىدۇق . بۇ ئەسەرنى بىلىدىغانلار بولسا  تور ئارقىلىق يوللاپ پايدىلىنىشىمىز ئۇچۇن يوللاپ بەرسەڭلەر ئىكەن .

بۇ كىتاپنىڭ خەنزۇچىسىغۇ مەندە بار، ئۇيغۇرچىسى سىز دىگەندەك شىنجاڭ تەزكىرىسى ژورنىلىدا بىرقانچە يىل بېرىلگەن ئىدى، كىتاپ يېرىم بولغاندا توختاپ قالدىغۇ تاڭ، يېقىنقى سانلىرىدا بۇ كىتاپ يوقكەن، ھەم مېنىڭ مۇناسىۋەتلىك كىشىلەردىن سوراپ بىلىشىمچىمۇ بۇ كىتاپنىڭ تەرجىمىسىنىڭ داۋاملىق بېرىلىدىغانلىقىدىن خەۋەر يوقكەن.
تېمىغا مۇناسىۋەتسىز پاراڭ بولۇپ قالدىدە ماۋۇ يەردە.
yol
تارىخ خاتا يېزىلغان بولىدۇ، شۇڭا ئۇ تەكرار قايتا يېزىلىدۇ.
دەرىجىسى: پانسات
UIDنومۇرى: 2090
جەۋھەر يازمىسى: 0
يوللىغان يازمىسى: 325
شۆھرىتى: 470 نومۇر
پۇلى: 3025 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 110(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-05-29
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-03-11
3-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-16 11:57
"قىرغىز قاغانلىقى دەۋرىدىكى مەڭگۇ تاشلار:
1.سۇجى مەڭگۇ تىشى ــ  ئۇرخۇن ئۇيغۇر قاغانلىقىنىڭ ھالاك بولۇشىغا ئالاقىدار مەزمۇنلار خاتىرلەنگەن. "

مۇنۇ مەڭگۇ تاشنىڭ مەزمۇنى بۇمۇنبەردە بارمىكىن ؟بولسا بولسا كۈرسەتمە بەرگەيسىلەر .كۆرۈپ باقساق بوپتىكەن .
يەنە بىر مەسىلە قەدىمقى قىرغىزلار ئۇيغۇر خانلىغى مۇنقەرز قىلغاندىن ئورخۇندا قاغانلىق قۇرغانمۇ ياكى يېنسەيدىكى خانلىغى مۇشۇ رايۇنلارنى كۆنترول قىلغانمۇ ؟
يەنە بىرى قىرغىزلارنىڭ خانى "قاغان" ئاتالغانلىغىغا ئائىت ئۇچۇر بولسا ئۇلىنىش قىلىپ قويساڭلار بوپتىكەن ؟
    مىنىڭ نەزەرىمدە "قاغان" لىق پەقەت ئوغۇزخان ،ئەفراساياب ئەۋلاتلىرىغىلا تەئەللۇق .بۆكەقۇنمۇ بېشبالىقنى ئىشغال قىلىپ " ئۇيغۇر ئىدىقۇت ئېلى" قۇرغان ،ھەرگىزمۇ "ئۇيغۇر قاغانلىغى" قۇرمىغان .بۇ يەردە كۈچلۈك بىر سىياسى ئەن-ئەنە مەۋجۇت (كېيىنكى چىنگىزخانىڭ "قاغان'' ئاتىلىپ قېلىشى تولىمۇ ئالاھىدە ئەھۋال ،تەتقىق قىلىشقا مۇھتاج ھادىسە) .شۇڭا "قىرغىز قاغانلىغى" دىگەن ئىبارە دىققىتىمنى قوزغىدى .
  يەنە بىرى ياڭ شېڭ مىنننىڭ<<قەدىمقى ئۇيغۇرلار>> ناملىق كىتاۋىدىكى ئۇچۇرلارغا ئاساسلانغاندا ،قۇملۇقنىڭ شىمالىدا كۆچەلمەي قالغان 7 قەبىلە ئۇيغۇرلار (ئادەم سانى قىتانلاردىن ئاز بولمىسا كېرەك)ئاز ۋاقىتتىن كېيىنلا قىتانلارنىڭ ئىتپاقىغا قوشۇلۇپ كەتكەن .دىمەك قىرغىزلارنىڭ سىياسى ھاياتى بۇ رايۇندا تىزلا ئاخىرلاشقان بولىشى مۈمكىن .مەھمۇت كاشىغارىنىڭ قىتانلارنى تۈرك-تابغاچ(ماچىن) ئاتىشى ،قاراخانىلار ھۆكۈمدارلىرىنىڭ سەرگەردان قىتانلارغا ھايالشىماي(دەسلىۋىدە) زىمىن بىرىشى ،كېيىن ئۇلارغا مۇنقەرز بولۇپ (ئەملىيەتتە تېنچلىق بىلەن باش قاغانلىقنى گورخانغا تاپشۇرغانىكەن) قاغانلىقنى ئۆتكۈزۈپ بېرىشى تاسادىپى ئەھۋال بولمىسا كېرەك .
[ بۇ يازما Qutghur تەرىپىدىن 2008-03-16 12:07 دە قاي ]
ئەركەم تورى
دەرىجىسى: ئالاھىدە باشقۇرغۇچى
UIDنومۇرى: 1168
جەۋھەر يازمىسى: 2
يوللىغان يازمىسى: 557
شۆھرىتى: 908 نومۇر
پۇلى: 5415 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 286(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-12-27
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-21
4-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-17 00:10
./BBS/read.php?tid=150
مانا بۇ يەردە " سۇجى مەڭگۈ تېشى" ھەققىدىكى يازما بار.
نۇر چېچىپ ياشاشنى بىلمىسەڭ، مەڭگۈ باشقىلارنىڭ كۆلەڭگىسى بولۇپ ئۆتىسەن
دەرىجىسى: يۈز بېشى
UIDنومۇرى: 1556
جەۋھەر يازمىسى: 0
يوللىغان يازمىسى: 67
شۆھرىتى: 100 نومۇر
پۇلى: 685 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 142(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2008-03-03
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-24
5-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-17 01:46
16.مىراندىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر.
17.دۇنخۇاڭدىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر
مۇشۇ ماتېرىياللارنى قانداق تاپقىلى بۇلار؟  ماڭا بەك لازىمتى ،بۇلسا دەپبەرسەڭلار          چ چ نۇمۇرۇم    23600348
yol
دەرىجىسى: ئالاھىدە باشقۇرغۇچى
UIDنومۇرى: 1168
جەۋھەر يازمىسى: 2
يوللىغان يازمىسى: 557
شۆھرىتى: 908 نومۇر
پۇلى: 5415 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 286(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-12-27
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-21
6-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-17 02:22
qoute
5 - قەۋەتتىكى pamir007 2008-03-17 01:46 دە يوللىغان  نى نەقىل كەلتۈرۈش :
16.مىراندىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر.
17.دۇنخۇاڭدىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر
مۇشۇ ماتېرىياللارنى قانداق تاپقىلى بۇلار؟  ماڭا بەك لازىمتى ،بۇلسا دەپبەرسەڭلار           چ چ نۇمۇرۇم    23600348

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

kulbilge  ئەپەندىم بۇنىڭغا ياردەم قىلالايدۇ.
نۇر چېچىپ ياشاشنى بىلمىسەڭ، مەڭگۈ باشقىلارنىڭ كۆلەڭگىسى بولۇپ ئۆتىسەن
دەرىجىسى: پانسات
UIDنومۇرى: 2090
جەۋھەر يازمىسى: 0
يوللىغان يازمىسى: 325
شۆھرىتى: 470 نومۇر
پۇلى: 3025 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 110(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-05-29
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-03-11
7-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-17 12:21
qoute
4 - قەۋەتتىكى udun 2008-03-17 00:10 دە يوللىغان  نى نەقىل كەلتۈرۈش :
./BBS/read.php?tid=150
مانا بۇ يەردە " سۇجى مەڭگۈ تېشى" ھەققىدىكى يازما بار.

كۆپ رەھمەت !udun خانىم ،
" مەن قىرغىزلارنىڭ ئوغلى بويلا قۇتلۇق يارخان.
مەن قۇتلۇق باغا تارخان ئۈگەنىڭ بۇيرۇقى (ۋەزىرى) "

  بۇ جۇملىدىن شۇ ۋاقىتتىكى يېنسەي قىرغىزلىرىنىڭ ئالى ھۆكۈمدارى "تارخان" ئاتىلىپتىكەن-دە ،قىياسىم توغرىدەك تۇرىدۇ .ئۇلارمۇ قاغانلىق قۇرمىغان ھەم ھۆكۈمدارلىرىمۇ قاغان ئاتالمىغان .
yol
دەرىجىسى: شەرەپلىك ئەزا
UIDنومۇرى: 2099
جەۋھەر يازمىسى: 3
يوللىغان يازمىسى: 179
شۆھرىتى: 506 نومۇر
پۇلى: 2630 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 40(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-06-30
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-06
8-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-17 23:19
qoute
5 - قەۋەتتىكى pamir007 2008-03-17 01:46 دە يوللىغان  نى نەقىل كەلتۈرۈش :
16.مىراندىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر.
17.دۇنخۇاڭدىن تىپىلغان يازما يادىكارلىقلار ئارىسىدىكى قانۇنغا ئائىت ھۆججەتلەر
مۇشۇ ماتېرىياللارنى قانداق تاپقىلى بۇلار؟  ماڭا بەك لازىمتى ،بۇلسا دەپبەرسەڭلار           چ چ نۇمۇرۇم    23600348

يوقارقى ماتىرىياللارنىڭ ھازىر قەيەردە ساقلىنىۋاتقانلىقى ماڭىمۇ  ئىنىق ئەمەس. ئەسلى نوسخىىس بەلكىم گىرمانىيەدە ياكى باشقا ياۋرۇپا ئەللىرىنىڭ بىرەسىدەساقلىنىۋاتقان بولۇشى مۇمكىن، بۇ توغرۇلۇق ئۇچۇرغا ئىگە بولۇپ قالسام ئايرىم يوللاپ قوياي.
دەرىجىسى: شەرەپلىك ئەزا
UIDنومۇرى: 2099
جەۋھەر يازمىسى: 3
يوللىغان يازمىسى: 179
شۆھرىتى: 506 نومۇر
پۇلى: 2630 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 40(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-06-30
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-06
9-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-17 23:31
قۇتغۇر ئەپەندى، ماتىرىياللاردا تۇرك قاغانلىقى، ئۇيغۇر قاغانلىقىغا قوشۇپ قىرغىزلار  قۇرغان ئاشۇ سىياسى ھاكىمىيەتنىمۇ  قىزغىز قاغانلىقى دەپ ئاتايدىكەن. ئۇنى قىرغىز تارخانلىقى دەپ ئاتىماسلىقىنىڭ باشقا سەۋەپلىرى بارمىدۇ؟ بۇ مەسىلە ھەقىقەتەن ئىزدىنىپ بىقىشقا ئەرزىيدىكەن.
دەرىجىسى: ياساۋۇل
UIDنومۇرى: 1621
جەۋھەر يازمىسى: 0
يوللىغان يازمىسى: 24
شۆھرىتى: 43 نومۇر
پۇلى: 240 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 13(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2008-03-14
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-01-25
10-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-18 20:18
دوس ياۋۇز : سىزدە بار بولغان "جۇڭگۇنىڭ غەربى يۇرتنى ئىدارە قىلىش تارىخى"دىگەن يازما قانچىلىك بار بولسا  ئىرىنمەي توردا ،تورداشلارغا تەقدىم قىلالاسىزمۇ .بۇ  ئەسەردىكى تاڭ سۇلالىسى قوشۇنلىرى  مىلادى 750- يىللاردىكى تالاس ئۇرۇشىدا ئىغىر مەغلۇبىيەتكەئۇچرىغاندىن كىىيىن،تاكى چىڭ سيلالىسى  چىيەنلۇڭ زامانىدا يەنى مىلادى 1750 نەچچىنجى يىللىرىغا قەدەر بولغان بوشلۇق 1000 يىل توغرىسىدىكى توغرا خۇلاسە .
ئەركەم تورى
دەرىجىسى: شەرەپلىك ئەزا
UIDنومۇرى: 2099
جەۋھەر يازمىسى: 3
يوللىغان يازمىسى: 179
شۆھرىتى: 506 نومۇر
پۇلى: 2630 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 40(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-06-30
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-06
11-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-18 22:32
قىرغىزلار قۇرغان ھاكىمىيەت توغرىسىدا بىر قىسىم ماتىرىياللارنى ئىزدەپ باقتىم.
قىرغىز خانلىقىغا ئائىت يازما يادىكارلىقلار ۋە تەتقىقاتلارغا قارىغاندا، يىنسەي قىرغىزلىرى ئۇيغۇر قاغانلىقىنى ئاغدۇرىۋەتكەندىن  كىيىن قۇرغان ھاكىمىيىتىنىڭ ئەڭ يۇقىرى ھۆكۇمرانى "قاغان"، ئۇنىڭ خانىشى "قاتىن" ، شاھزادىسى "تىكىن" دەپ ئاتالغان. خانلىقتا بويلا،يارغان،يابغۇ،تارقان قاتارلىق يوقۇرى دەرىجىلىك ئەمەللەر تەسس قىلىنغان. تارقان(تارخان)  قىرغىز قاغانلىرىنىڭ ئۆز ئىگىدارچىلىقىدىكى مەمۇرى رايونلارغا ئەۋەتكەن ئەمەلدارلارنىڭ نامى بولۇپ،  ئۇيغۇر قاغانلىقىنىڭ تۇزۇلمىسىگە ۋارىسلىق قىلغان. (سۇجى مەڭگۇ تىشىدىكى ۋەقەلىكلەر قىرغىز قاغانلىقى رەسمى قۇرۇلۇشتىن بۇرۇنقى ۋەقەلىكلەر بولۇپ، بۇ چاغدا ئۇلارنىڭ ئاتامانىمۇ  ئۇيغۇر قاغانىنىڭ بەلگىلىشى بۇيىچە تارخان دەپ ئاتالغان )
  "يىڭى تاڭنامە.قىرغىزلار تەزكىرىسى"دە، مىلادى 846-يىلى تاڭ ۋۇزۇڭ قىرغىز قاغانىغا "نەسىلدىن نەسىلگە باتۇر ۋە سادىق قاغان" دەپ ئۇنۋان بەرگەن.  مىلادى 847-يىلى تەختكە يىڭىدىن چىققان خان تاڭ شۇەنزوڭ قىرغىز قاغانىغا " قەيسەر سادىق قاغان" دەپ ئۇنۋان بەرگەن. بۇ مەلۇماتلاردىن قارىغاندىمۇ ئەينى ۋاقىتتا تاڭ سولالىسى قىرغىز ھاكىمىيىتىنى ۋە ئۇنىڭ ھۆكۇمرانىنى "قاغان" دەپ ئىتىراپ قىلغان.
قىرغىزلار ئۆزىدىن بۇرۇنقى تۇرك ۋە ئۇيغۇر قاتارلىق تۇركى قەبىلىلەر قۇرغان قاغانلىقلارنىڭ ھاكىمىيەت باشقۇرۇش تۇزۇلمىسىگە ۋارىسلىق قىلغان بولۇپ، تۇركى خەلقلەرنىڭ سىياسى مەدىنىيەت ئىزچىللىقنى ساقلىغان. ئۇلار قۇرغان ھاكىمىيەت ئەڭ كۇچەيگەن ۋاقىتلىرىدا تىرىتورىيىسى غەرپتە تارىم ئويمانلىقىنىڭ شىمالى، ئىسسىق كۆل رايونلىرىدىن تارتىپ، شەرقتە قىدىرخان تاغلىرىغىچە كىڭەيگەن، ئۇيغۇر قاغانلىقىنىڭ زىمىنلىرىغا ئاساسەن ۋارىسلىق قىلغان. قىرغىز ھاكىمىيىتى مىلادى 840-يىللاردىن تارتىپ تاكى چىنگىزخان دەۋرىگىچە بولغان 300يىلدىن ئارتۇق ۋاقىت مەۋجۇد بولغان.

كۆپ قىسىم تارىخى ماتىرىياللاردا قىرغىزلار قۇرغان ئاشۇ ھاكىمىيەتنى "قىرغىز قاغانلىقى" دەپ ئاتىغان. شۇڭا مەزكۇر  نامنى  يەنىلا خاتا ئەمەسمىكىن دەپ ئويلايمەن.
[ بۇ يازما kulbilge تەرىپىدىن 2008-03-18 22:42 دە قا ]
yol
دەرىجىسى: ئالاھىدە باشقۇرغۇچى
UIDنومۇرى: 1168
جەۋھەر يازمىسى: 2
يوللىغان يازمىسى: 557
شۆھرىتى: 908 نومۇر
پۇلى: 5415 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 286(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-12-27
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-02-21
12-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-19 00:07
kulbilge ئەپەندىم، قىرغىزلار ھەققىدە كۆرگەن شۇ ماتىرىيالىڭىزنىڭ مەنبەسىنى يوللاپ قويغان بولسىڭىز، مەن تېپىپ تەپسىلىرەك ئوقۇپ چىقاي دېگەن ئىدىم. مەن بۇلارنىڭ تارىخىغا قىزىقىپ قېلىۋاتىمەن، 3 ئاي بولۇپ قالدى، بىز بىلەن بىر تۈركۈم ئەمەسمۇ بۇلار.
yol
نۇر چېچىپ ياشاشنى بىلمىسەڭ، مەڭگۈ باشقىلارنىڭ كۆلەڭگىسى بولۇپ ئۆتىسەن
دەرىجىسى: پانسات
UIDنومۇرى: 2090
جەۋھەر يازمىسى: 0
يوللىغان يازمىسى: 325
شۆھرىتى: 470 نومۇر
پۇلى: 3025 سوم
تۆھپىسى: 0 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 110(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-05-29
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-03-11
13-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-19 10:56
تەپسىلى ئۇچۇرىڭىزغا رەھمەت !kulbilge ئەپەندى ،كۆڭلۈمدىكى بۇ تۈگۈن يېشىلدى .مەن قىرغىز تارىخىغا ئائىت تولۇقراق بىر نەرسە كۆرگىنىم ئېسىمدە يوق .لىكىن سىز تەمىنلىگەن ماتىريالدىكى
"مىلادى 840-يىللاردىن تارتىپ تاكى چىنگىزخان دەۋرىگىچە بولغان 300يىلدىن ئارتۇق ۋاقىت مەۋجۇد بولغان."
دىگەن ئۇچۇردا سەل مەسىلە بارمىكى دەيمەن ،بىلىشىمچە "غەرپكە كۆچكەن ئۇيغۇرلارنىڭ يېتەكچىسى پان تېكىنگە 856-يىلى(846-يىلى بولسا توغرا بولامتىكىن دەيمەن)تاڭ سۇلالىسى تەرپىندىن 'كۈلۈگ بىلگە قاغان'(قاراىانىلارنى قۇرغان كۆل بىلگە قادىرخان بىلەن ئوخشاش ئسىم) دەپ ئوتۇغات بېرىلگەن ،ئۇيغۇرلار ھاكىمىيەت مەرگىزىنىڭ غەرپكە يۆتكەلگەنلىگنى ئېتراپ قىلغان..."--ياڭ شېڭمىن<<قەدىمقى ئۇيغۇرلار>> ،"كىيىن ئۇزاق ئۆتمەي قىتانلار بىلەن قىرغىزلار ئارىسىدا قۇملۇقنىڭ شىمالىدا قېپقالغان ئۇيغۇر قەبىلىلىرى تالىشىش كۆرىشى يۈر بېرىپ قىتانلار ئۇستۇنلۈك قازانغان ،7 قەبىلە ئۇيغۇرلار قىتانلارغا قۇشۇلغان ،...920؟-يىلى ئىلگىرىكى ئۇيغۇر خانلىغى زىمىنىدا قىتان ئىمپىرىيىسى قۇرۇلغان..." يۇقارقى كىتاپتا مۇشۇنداقراق بايان بار .مەن مۇشۇلارغا ئاساسەن قۇملۇقنىڭ شىمالىدا قىرغىزلارنىڭ ھۆكمىرانلىغى ئۇزاققا سوزۇلمىغان بولىشى مۈمكىن دەپ ھۆكۈم قىلغاندەك تۇرىمەن . مەن يەنە بىر قاراپ باقاي بولمىسا ،مۇشۇلار ھەققىدە يەنە ئورتاقلىشايلى ،
yol
دەرىجىسى: كۇلۇب باشلىقى
UIDنومۇرى: 1787
جەۋھەر يازمىسى: 6
يوللىغان يازمىسى: 432
شۆھرىتى: 688 نومۇر
پۇلى: 4305 سوم
تۆھپىسى: 100 نومۇر
توردىكى ۋاقتى: 756(سائەت)
تىزىملاتقان ۋاقتى: 2007-01-21
ئاخىرقى كىرگەن ۋاقتى: 2009-03-10
14-قەۋەت  يوللانغان ۋاقتى: 2008-03-19 11:46
qoute
11 - قەۋەتتىكى kulbilge 2008-03-18 22:32 دە يوللىغان نى نەقىل كەلتۈرۈش :

قىرغىزلار ئۆزىدىن بۇرۇنقى تۇرك ۋە ئۇيغۇر قاتارلىق تۇركى قەبىلىلەر قۇرغان قاغانلىقلارنىڭ ھاكىمىيەت باشقۇرۇش تۇزۇلمىسىگە ۋارىسلىق قىلغان بولۇپ، تۇركى خەلقلەرنىڭ سىياسى مەدىنىيەت ئىزچىللىقنى ساقلىغان. ئۇلار قۇرغان ھاكىمىيەت ئەڭ كۇچەيگەن ۋاقىتلىرىدا تىرىتورىيىسى غەرپتە تارىم ئويمانلىقىنىڭ شىمالى، ئىسسىق كۆل رايونلىرىدىن تارتىپ، شەرقتە قىدىرخان تاغلىرىغىچە كىڭەيگەن، ئۇيغۇر قاغانلىقىنىڭ زىمىنلىرىغا ئاساسەن ۋارىسلىق قىلغان.

.......

قىرغىزلارنىڭ زېمىنى ھەققىدىكى بۇ بايانلارنى يەنە بىر قەدەم ئىلگىرىلىگەن ھالدا دەلىللەپ بېقىشقا توغرا كېلىدىغاندەك تۇرىدۇ، تارىخى ماتېرىياللارغا ئاساسلانغاندا غەرپكە كۆچكەن ئۇيغۇرلارنىڭ غەرپكە كۆچۈپ ئۇزاق ئۆتمەيلا شىمالدا تۇرپاننى، جەنۇپتا قەشقەرنى مەركەز قىلغان ئىدىقۇت خانلىقى ۋە قارا خانىلار خانلىقىنى قۇرغانلىقى مەلۇم، ھەتتا ئىدىقۇت خانلىقىنىڭ غەرپكە كۆچۈش جەريانىدا قۇرۇلغانلىقى ھەققىدە پەرەزلەرمۇ بار، بۇ چاغدا يۇقۇرىدا ئېيتىلغان تارىم ئويمانلىقىنىڭ شىمالىدىكى رايونلار ئىدىقۇت خانلىقى تېرىتورىيىسىدە، ئىسسىقكۆۈل رايونى بولسا قارا خانىلار تەۋەلىكىدە ئىدى. شۇنداق بولغاندا قىرغىز خانلىقى پەقەت ئۇيغۇر خانلىقىنىڭ موڭغۇل دالاسىدىكى زېمىنىغىلا ۋارىسلىق قىلغان بولىدۇ. بۇ نۇقتا ھەققىدە يەنە پىكىرلىشىپ باقساق بولىدۇ.

qoute
13 - قەۋەتتىكى Qutghur 2008-03-19 10:56 دە يوللىغان نى نەقىل كەلتۈرۈش :
ياڭ شېڭمىن<<قەدىمقى ئۇيغۇرلار>> ،"كىيىن ئۇزاق ئۆتمەي قىتانلار بىلەن قىرغىزلار ئارىسىدا قۇملۇقنىڭ شىمالىدا قېپقالغان ئۇيغۇر قەبىلىلىرى تالىشىش كۆرىشى يۈر بېرىپ قىتانلار ئۇستۇنلۈك قازانغان ،7 قەبىلە ئۇيغۇرلار قىتانلارغا قۇشۇلغان ،...920؟-يىلى ئىلگىرىكى ئۇيغۇر خانلىغى زىمىنىدا قىتان ئىمپىرىيىسى قۇرۇلغان..." يۇقارقى كىتاپتا مۇشۇنداقراق بايان بار .مەن مۇشۇلارغا ئاساسەن قۇملۇقنىڭ شىمالىدا قىرغىزلارنىڭ ھۆكمىرانلىغى ئۇزاققا سوزۇلمىغان بولىشى مۈمكىن دەپ ھۆكۈم قىلغاندەك تۇرىمەن . مەن يەنە بىر قاراپ باقاي بولمىسا ،مۇشۇلار ھەققىدە يەنە ئورتاقلىشايلى ،

قۇتغۇر ئەپەندىنىڭ بۇ قارىشىنىڭ ئاساسىي بار، مەن كۆرگەن ماتېرىياللاردىمۇ قىرغىزلارنىڭ موڭغۇل دالاسىدىكى ھۆكۈمرانلىقىنىڭ 100 يىلغا بارمىغانلىقى ھەققىدىكى خاتىرىلەر بار. 916- يىلى يوللۇغ ئاپاگىنىڭ قىتان خانلىقىنى قۇرۇشى بىلەن قىرغىزلارنىڭ موڭغۇل دالاسىدىكى ھۆكۈمرانلىق ئورنى تەۋرىنىپ، ئۆزلىرىنىڭ ئەسلىدىكى ماكانلىرىغا قايتىپ كېتىشكا مەجبۇر بولغان.
yol
تارىخ خاتا يېزىلغان بولىدۇ، شۇڭا ئۇ تەكرار قايتا يېزىلىدۇ.
  • «
  • 1
  • 2
  • »
  • Pages: 1/2     Go
ﺋﻪﺳﻜﻪﺭﺗﯩﺶ : ﺗﻮﺭ ﺑﯧﻜﯩﺘﯩﻤﯩﺰﺩﻩ ﯞﻩﻣﯘﻧﺒﯩﺮﯨﻤﯩﺰﺩﻩ ﺩﯙﻟﻪﺗﻨﯩﯔ ﺗﯜﺭﻟﯜﻙ ﻗﺎﻧﯘﻥ - ﺳﯩﻴﺎﺳﻪﺕ ﭘﻪﺭﻣﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺧﯩﻼﭖ ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﻠﻪﺭ ﯞﻩ ﻳﻮﻟﻼﻧﻤﯩﻼﺭﻧﻰ ، ﺳﯜﺭﻩﺗﻠﻪﺭﻧﻰ ﻳﻮﻟﻼﺷﻘﺎ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪﯗ.
ﺑﯚﻟﮕﯜﻧﭽﯩﻠﯩﻚ ، ﻗﯘﺗﺮﺍﺗﻘﯘﻟﯘﻕ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﻠﻪﺭﻧﻰ ﻳﻮﻟﻠﯩﻐﺎﻥ ﺋﺎﭘﺘﻮﺭﻻﺭ ﺋﺎﻗﯩﯟﯨﺘﯩﮕﻪ ﺋﯚﺯﻯ ﻣﻪﺳﺌﯘﻝ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗ . ﺗﻮﺭ ﭘﻮﻧﻜﯩﺘﯩﻤﯩﺰ ﮬﯧﭽﻘﺎﻧﺪﺍﻕ ﻣﻪﺳﺌﯘﻟﯩﻴﻪﺗﻨﻰ ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﻤﺎﻳﺪﯗ . ﺋﯚﺯ ﺗﻮﺭ ﻣﻪﺩﻩﻧﯩﻴﺘﯩﻤﯩﺰﻧﯩﯔ ﺳﺎﻏﻼﻡ ﺗﻪﺭﻩﻗﻘﯩﻲ ﻗﯩﻠﯩﺸﻰ ﯞﻩ ﺗﻮﺳﺎﻟﻐﯘﺳﯩﺰ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﻟﯩﺸﻰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺑﯘ ﻣﯘﻧﺒﻪﺭﻧﻰ ﺋﯚﺯ ﻛﯚﺯ ﻗﺎﺭﭼﯘﻗﯩﯖﯩﺰﺩﻩﻙ ﺋﺎﺳﺮﯨﺸﯩﯖﯩﺰﻧﻰﺋﯜﻣﯩﺪ ﻗﯩﻠﯩﻤﯩﺰ.
ﻛﯧﻴﯩﻨﻜﻰ ﭘﯘﺷﺎﻳﻤﺎﻥ ، ﺋﯚﺯﯛﯕﮕﻪ ﺩﯛﺷﻤﻪﻥ . ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻨﻰﺳﯚﻳﮕﯜﭼﯩﻠﻪﺭ ﺋﯚﺯ ﻧﻪﺭﺳﯩﺴﯩﻨﻰ ﻗﻪﺩﯨﺮﻟﻪﻳﺪﯗ .

ئاخىرىدا ھەربىر كۈنىڭىزنىڭ خۇشاللىق تىلەيمىز !