شەمشاد

شەمشاد شىنا يوپۇرماقلىق شەمشاد دەپمۇ ئاتىلىدۇ. ئۇ مەملىكىتىمىز جەنۇبىي رايونلىرىدىكى ماتېرىيال قىلىنىدىغان ئەڭ مۇھىم ئالاھىدە مەھسۇلاتلارنىڭ بىرى. چاڭجياڭ دەرياسىنىڭ جەنۇبىدىكى ھەممە يەردە ئۇچراتقىلى بولىدۇ.

 شەمشادنىڭ ئۆرۈش سىزىقلىرى رەتلىك ھەم تۈز، تۈزۈلۈشى پۇختا، ماتېرىيال سۈپىتى يۇمشاق، چىرىشكە چىداملىق، قۇرت يېمەيدۇ، قۇرۇلۇش، كۆۋرۈك، ئىستولبا، كېمىسازلىق، ئۆي جاھازلىرى ياساش، ھۈنەر-سەنئەت بۇيۇملىرى قاتارلىق ساھەلەردە كەڭ ئىشلىتىلىدۇ. ستاتىستىكا قىلىنىشىچە، مەملىكىتىمىز ياغاچ قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرىنىڭ تۆتتىن بىرى شەمشاد ياغىچى ئىكەن. شەمشادنىڭ ئۆسۈشى تېز بولۇپ، ئومۇمەن 10 −20 يىلدا ماتېرىيال بولالايدۇ. 

شەمشادنىڭ سورتلىرى بىرقەدەر كۆپ بولۇپ، تەخمىنەن تۆۋەندىكىدەك ئۈچ خىلغا بۆلۈنىدۇ:

 بىر خىلى

 يۇمران شاخ، يېڭى يوپۇرماقلىرى بىردەك سارغۇچ يېشىل رەڭلىك، ئاق پاراشوكلىرى يوق، پارقىراق بولىدىغان مايلىق شەمشاد بولۇپ، ئۇ يەنە يالغان تسۇگا، جۇڭگو تسۇگا دەرىخى دەپمۇ ئاتىلىدۇ؛

ئىككىنچى خىلى 

 يەنە بىر خىلى شاخ ۋە يوپۇرماقلىرى كۆكۈچ يېشىل، ئاق پاراشوكى بار، پارقىرىمايدىغان كۈل رەڭ شەمشاد، توپانلىق شەمشاد، قىلتىرىقلىق شەمشاد ياكى كۆپمە شەمشاد دەپمۇ ئاتىلىدۇ؛

 ئۈچىنچى خىلى

 ئۈچىنچى خىلى يوپۇرماقلىرى نېپىز ھەم يۇمشاق، شاخلىرى تۆۋەنگە ساڭگىلاپ تۇرىدىغان مەجنۇن شەمشاد، بۇ يەنە يۇمشاق يوپۇرماقلىق شەمشاد دەپمۇ ئاتىلىدۇ. 

شەمشاد دەرىخى شەمشاد ئائىلىسىگە كىرىدىغان، دائىم كۆكىرىپ تۇرىدىغان دەرەخ. ئېگىزلىكى 30 نەچچە مېتىر، كۆكرەك ئېگىزلىكىدىكى غولىنىڭ دىئامېتىرى 3 مېتىر، دەرەخ غولى تۈپتۈز، دەرەخ شەكلى رەتلىك، يوپۇرمىقى يىپسىمان، ياپىلاق، دۈمبە تەرىپىدە ئاق رەڭلىك پاراللېل كەتكەن ئىككى تال ھاۋا تۆشۈكى بەلۋېغى بولىدۇ. ئانىلىق-ئاتىلىقى بىر تۈپتە، ئەتىياز ۋە ياز پەسىللىرىدە چېچەكلەيدۇ، ئاتىلىق شارچە گۈلى سىلىندىرسىمان، ئانىلىق شارچە گۈلى يۇمىلاق، شارچە مېۋىسى تىك سىلىندىر شەكىللىك، ئۇرۇق تەڭگىچىسى يۇمىلاق، ئۇرۇقىنىڭ ئىككى يېنىدا قانىتى بار.