تاغ پىيىزى

ئۆسۈملۈك ياۋا پىيازنىڭ قۇرۇتۇلغان پۈتۈن چۆپىدىن ئىبارەت بولۇپ، بۇ زەھەرلىك چۆپ قاتارىدا تۇرىدۇ، خېلى كۆپ قەدىمىي كىتابلاردا «ئەنسىل»، «بەسىلىلفار» يەنى «چاشقان ئۆلتۈرىدىغان پىياز»، ياكى «چۆل پىيىزى» دەپ ئاتالغان.ئۆسۈملۈك ياۋا پىياز گۈلسامساق ئائىلىسىدىكى كۆپ يىللىق سامان غوللۇق ئۆسۈملۈككە تەۋە بۇلۇپ، ئۆسۈملۈك ياز ۋە كۈز پەسلىدە يىغىۋېلىندۇ. شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايون ۋە شىزاڭ رايونلىرىدىكى تاغلاردىن چىقىدۇ.

خۇسۇسيىتى

 غەيرى تەبىئىي بەلغەم، سەۋدا خىلىتلىرىنى تازىلاش، ئۆپكە، كاناينى تازىلاش، بەلغەم بوشىتىش، نەپەسنى راۋانلاشتۇرۇش، قاننى جانلاندۇرۇش، ئىششىق تارقىتىش، توسالغۇلارنى ئېچىش خۇسۇسىيىتى بار.

خاس تەسىرى

ئۆپكە -كاناينى قۇۋۋەتلىگۈچى دورا

ئەكىس تەسىرى

ئىسسىق مىزاج كىشىلەرنىڭ بېشىنى ئاغرىتىدۇ

ئىشلىتىش ئۇسۇلى

1. تاغ پىيىزى 4 گرام، راتىيانەچ 7 گرام قائىدە بويىچە سوقۇپ، زەيتۇن يېغىدا مەلھەم تەييارلاپ يەرلىك ئورۇنغا چاپسا، سۆگەل چۈشۈرىدۇ، چاچ چۈشكەن يەرگە چاپسا چاچ ئۈندۈرىدۇ.

2. تاغ پىيىزى 5 گرام، پىرسياۋشان 9 گرام، زۇپا 7 گرام، قائدە بويىچە قاينىتىپ ئىچسە، ئۆپكە ياللۇغىغا مەنپەئەت قىلىدۇ.3. تاغ پىيىزى 3 گرام، سەرپىستان 7 گرام، زۇپا 10 گرام، قاينىتىپ ئىچسە، نەپەس يوللىرىنى تازىلايدۇ.

دورىلىق ئورنى

 قۇرۇتۇلغان پۈتۈن چۆپى.

مىقدارى

 4 ~ 6

ساقلاش

ئاپتاپتا قۇرۇتۇپ ساقلىنىدۇ. 

تۈزەتكۈچىسى

كاپۇر، ھەسەل

ئورۇنباسارى

زۇپا، ياۋا سامساق

لوئوقى ئەنسىل، شەربىتى ئەنسىل.

كېسەللىك مىسالى

دەم سىقىش (زىققا)، ئەسەب ۋە بوغۇم ئاغرىقلىرى، پالەچ، ئولتۇرغۇچ نېرۋىلار ئاغرىقى (ئىرقۇننىسا)، تال ئىششىقى، سۈيدۈك ۋە ھەيز توسۇلۇش، بالىياتقۇ ئىششىقى، گال ئاغرىقى، دائىرىلىك چاچ چۈشۈش، تېرە سويۇلۇپ چۈشۈش، ھەر خىل سىرتقى يارىلار قاتارلىقلارغا ئىشلىتىلىدۇ.

كېلىش مەنبەسى(ئەسەر)

ئۇيغۇر تېبابىتى خام دورىلار ئىلمى بىرىنچى توم(سىناق نۇسخا) شىنجاڭ تېببىي ئۇنىۋېرسىتېتى. ^[0]