بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي كېڭىشى

بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ۋە ھەر قايسى مەخسۇس ئورگان ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي خىزمەت مۇناسىۋەتلىك خەلقئارا ئىقتىساد، جەمئىيەت، تەرەققىيات، مەدەنىيەت ، تەربىيلىنىش، ساقلىقنى ساقلاش ۋە ئالاقىدار مەسىلىلەر؛ ئۇنىڭ خىزمەت ھوقۇقى دائىرىسىدىكى ئىشلاردا، خەلقئارا يىغىن ئېچىپ ھەمدە ئەھدىنامە لايىھىسى ب د ت يىغىنىنىڭ قاراپ چىقىشىغا تاپشۇرۇش؛ باشقا بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى يىغىنى تەكلىپ ئىجرا قىلىشتىكى كەسپىي قابىليەتچى. 

ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي كېڭىشى قارار قىلغان بىر مىسال بولسا 1994 - يىلى قۇرۇشنى قارار قىلغان، ب د ت ئەيدىز كېسىلىنى يەڭگەن بىر تۈر. بۇ تۈر بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ ھازىرقى ئالاقىدار بايلىقى ۋە تەجرىبىسى مەسىلەن دۇنيا ساھىيە تەشكىلاتى ، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى بالىلار فوندى جەمئىيىتى، ب د ت تەرەققىيات پىلانى مەھكىمىسى، ب د ت نوپۇس فوند جەمئىيىتى، ب د ت نىڭ مائارىپ، ئىلىم - پەن ۋە مەدەنىيەت تەشكىلاتى ۋە دۇنيا بانكىسى بىرلىشىپ، كۈچەيتىپ ۋە بىر تۇتاش ھەر قايسى ئىدارە ۋە ھەر قايسى ئەزا دۆلەتلەرنىڭ ئەيدىز ۋىروسى بىلەن كۈرەش قىلغان. بۇ تۈرگە 1996 -يىلى باشلىدى. 

ئۇزۇن مەزگىل ئىچىدە ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي ئىشلار كېڭىشى پەقەت بىر مۇزاكىرە قىلىش ئاپپاراتى، ئۇ ھەر قانداق ھەرىكەت قوللىنىش ھوقۇقى يوق دېيەرلىك، نۇرغۇن ئەزا دۆلەتلەر ئۇنىڭ رولى دەپ قارايدۇ. 1992 - يىلدىن باشلاپ، بەزى دۆلەت، ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي كېڭەش ئىقتىسادى، جەمئىيەت ۋە ئالاقىدار ئىشلارنى، بولۇپمۇ تەرەققىيات ئىشلىرى مەسئۇلىيىتى ۋە ھوقۇقى. بۇ ئىسلاھات نەتىجىسىدە ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي كېڭىشى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنىڭ تەرەققىيات تۈرى شۇنداقلا بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىغا ئېچىش پىلانى مەھكىمىسى، ب د ت نوپۇس فوند جەمئىيىتى ۋە ب د ت بالىلار فوندى جەمئىيىتى قاتارلىق ئورگان نازارەت قىلىش ۋە سىياسەت بەلگىلەش مەسئۇلىيىتى بار. بۇنىڭدىن باشقا، ئۇ بەزى گىرەلىشىپ كەتكەن ساھە ئىچىدە، مەسىلەن، ناركوز دورىسى كونترول قىلىش، كىشىلىك ھوقۇقىدا، ئاچلىق ۋە ئۇنى تۈگىتىپ، ئەيدىز قاتارلىق ھەربىر بار ئورگان ھەرىكىتى رولىنى ئوينايدۇ. ^[0]