دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسى

دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسى شىنجاڭ سانجى ئوبلاستى مورى ناھىيەسى گە جايلاشقان. 1987-يىلى 7-ئايدا قۇرۇلغان، مەملىكەت بويىچە بىردىنبىر ئۆزبېك مىللىي يېزىسى، ئولتۇراقلىشىشى تارقاق، دېھقانچىلىق بىلەن چارۋىچىلىقنى بىرلەشتۈرۈلگەن چارۋىچى يېزا، چېگرا يېزا، نامرات يېزا.

2001-يىلى، دۆلەت تەرپىدىن نۇقتىلىق يۆلەپ تەرەققىي قىلدۇرىدىغان، نوپۇسى بىرقەدەر ئاز مىللىي يېزا-بازار قىلىپ بىكىتىلگەن.

دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسى2006-يىلى، سانجى ئوبلاستى تەرىپىدىن يېڭى يېزا قۇرۇلۇشىدىكى ئۈلگىلىك يېزا قىلىپ بېكىتىلگەن.

دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسى تەۋەسىدە: ئاققاباق كەنتى، دۇڭگۇ كەنتى، نەنگۇ كەنتى قاتارلىق 3 مەمۇرىي كەنت بار. يېزىلىق ھۆكۈمەت ناھىيە بازىرىنىڭ شىمالىدىكى 13 كىلومېتىر كېلىدىغان چارۋىچىلار مۇقىم ئولتۇراقلاشقان ئاققاباق كەنتىگە جايلاشقان.

دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسى تەۋەسىدە 591 ئائىلىلىك بار، ئومۇمىي نوپۇسى 3096 ئادەم، ئۆزبېك، قازاق، تاتار، ئۇيغۇر، خەنزۇ، خۇيزۇ قاتارلىق ئالتە مىللەتتىن تەركىب تاپقان.

دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسىنىڭ ئومۇمىي يەر كۆلىمى 1393 كۋادرات كىلومېتىر، تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 15 مىڭ مو، ئىشلىتىشكە بولىدىغان ئوتلاق 1 مىليون 40 مىڭ مو، چارۋىچىلىقتىن ئوتلاققا قايتۇرۇش كۆلىمى 198 مىڭ مو. شىمالىي قىسمىدىكى ئوتلاق موڭغۇلىيە خەلق جۇمھۇرىيىتى بىلەن چېگرىلىنىدۇ، دۆلەت چېگرىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 24.3 كىلومېتىر.

مىللىي كەشتىچىلىك

مىللىي كەشتە ۋە قول ھۈنەرۋەنچىلىك بۇيۇملىرىنى ياساش بولسا ئۆزبېكلەرنىڭ ئەنئەنىۋى ھۈنەر-سەنئىتى. دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسىدىكى ئۆزبېك لەر قازاق لار بىلەن دائىملىق ئالاقە قىلىش ۋە ئۆگىنىش داۋامىدا، بىر قىسىم قازاق مىللىتى نىڭ كەشتە ۋە قول ھۈنەرۋەنچىلىك بۇيۇملىرىنى ياساش ئالاھىدىلىكىنى قوبۇل قىلىپ، ئۆزىگە خاس كەشتىچىلىك ۋە ياسىلىش ئۇسلۇبى شەكىللەندۈرگەن. مەھسۇلات سۈپىتى يۇقىرى، نەقىشى كۆركەم.

مىللىي كەشتە مەھسۇلاتى ئاساسلىقى: گۈل ھەميان، گۈل تىكىلگەن پوپۇچ، ئاسما گىلەم، سېلىنچا گىلەم، ياستۇق قېپى، مەرۋايىت ياستۇق قېپى، مەرۋايىت تام ئاسقۇچ، مەرۋايىت مۈرە قىسقۇچ قاتارلىقلار.

قول ھۈنەر-سەنئەت بۇيۇملىرى ئاساسلىقى: ئالتۇن-كۈمۈش زىننەت بۇيۇملىرى، ئېگەر، قامچا، ياغاچ داس، ئاياق، ياغاچ قوشۇق قاتارلىقلار.

دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسىدا مىللىي كەشتە جەمئىيىتىنىڭ ئاساسىدا، دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسى كەسپىي مائارىپ مەركىزى، قەدىمكى مۇزىكا يىپەك تانزانىيە مىللىي كەشتە ئىشلەش زاۋۇتى، دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسى مىللىي كەشتىچىلىك بويىچە تەربىيلەش بازىسى قۇرۇلغان.

ئىلگىرىكى تارقاق تىجارەت دۇكىنىدىن، كۆلەملەشتۈرۈپ ئىشلەپچىقىرىشقا يۈزلەنگەن، كۆلەملەشكەن مىللىي كەشتىچىلىك چارۋىچىلارنىڭ ئائىلە كىرىمىنى ئاشۇرۇشتىكى ئاساسلىق يوللارنىڭ بىرى بولۇپ قالغان.

پارنىكتا كۆكتات تېرىش

دانەنگۇ ئۆزبېك يېزىسىدىكى كۆكتات پارنىكى بازىسى، يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ جەنۇبىدىكى 100 مېتىر كېلىدىغان جايغا جايلاشقان بولۇپ، 2003-يىلى قۇرۇلغان، ئىگىلىگەن يەر كۆلىمى 20 مو بولۇپ، پۈتۈن پولات جازىلىق چوڭ لاپاس.

2007-يىلى، يېزىلىق ھۆكۈمەت ئىشلەتمەي تاشلاپ قويۇلغان 14 پارنىك ئىشلەپچىقىرىشنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ، پەسىلسىز كۆكتات تېرىش، چارۋىچىلارنىڭ ئىقتىسادىي كىرىمىنى ئاشۇرغان.

ئەتىيازلىق تېرىشنى ئالدىغا سۈرۈش، كۈزلۈك تېرىشنى كەينىگە سۈرۈشنى ئاساس قىلىش، پەسىلسىز كۆكتات، ۋاقىت پەرقىدىن ئەپچىللىك بىلەن پايدىلىنىپ، بازار ئىگىلەش ئۇسۇلىنى قوللىنىپ، كۆرۈنەرلىك ئىقتىسادىي ئۈنۈم ياراتقان. ھەر بىر لاپاسنىڭ ئۇزۇنلۇقى 50 مېتىر، كەڭلىكى 8 مېتىر، كۆلىمى 0.6 مو.

2007-يىلى، پەمىدۇر تېرىلغان كۆكتات پارنىك چوڭ لاپىسىدىن 12 سى، كەرەپشە تېرىلغان كۆكتات پارنىك چوڭ لاپىسىدىن 2 سى بار. ھەربىر لاپاسنىڭ مەھسۇلات مىقدارى 3 ~ 4 توننا ئەتراپىدا، بىر قېتىملىق كۆكتات ئىقتىسادىي كىرىمى 6000 ~ 5000 يۈەنگە يەتكەن.^[0]