شىنجاڭنىڭ نەملىك بايلىقى

 قۇرغاقچىلىق بىلەن نام چىقارغان شىنجاڭدا سۇغىرىشقا ئىشلىتىلىدىغان يەر يۈزى سۈيى ، يەرئاستى سۈيى ۋە ئېگىز تاغدىكى قار–مۇزلار ئېرىگەن سۇنىڭ تۈپ كېلىش مەنبەسى ئاتموسفېرا يامغۇر–يېشىنى . ھاۋادىكى سۇ پارىنىڭ كۆپ–ئازلىقى ئاتموسفېرا يامغۇر–يېشىنىنىڭ كۆپ–ئاز بولۇشنى بەلگىلەيدىغان مۇھىم ئامىل .شىنجاڭنىڭ ئاسمان بوشلۇقىدا ، پۈتۈن يىلدا 1 ترىليون 200مىليارد توننا سۇ پارى ئايلىنىپ تۇرىدۇ ، بۇ سۇ پارىنىڭ%80 ى شەرققە ئېقىپ گەنسۇ ، چىڭخەي ۋە تاشقى موڭغۇلغا كىرىدۇ ، پەقەت %200 ئەتراپىدىكىسى ، يەنى240 مىليارد توننا ئەتراپىدىكى سۇ پارى يامغۇر ، قار قاتارلىق شەكىللەر ئارقىلىق شىنجاڭنىڭ ھەرقايسى جايلىرىغا چۈشىدۇ ، بۇنىڭ ئىچىدە تەخمىنەن%33 ى دەريا ئېقىنلارنى تولۇقلايدۇ %7.5 ى مۇزلۇقلارنى تولۇقلايدۇ ، ھەرخىل پارغا ئايلىنىشلارنى چىقىرىۋەتكەندە ، پۈتۈن شىنجاڭدىكى دەريا–ئېقىنلار تەبىئىي ھۆل- يېغىندىن (تاغلىق رايوندىكى يەر ئاستى سۇلىرىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ) ۋە مۇزلۇقلارنىڭ تولۇقلىشىدىن جەمئىي 90 مىليارد كۇب مېتىر سۇ مىقدارىغا ئېرىشەلەيدۇ . بۇنىڭ ئىچىدە 20 مىليارد كۇب مېتىرى چەت ئەلگە ئېقىپ كېتىدۇ .^[0]