داخىيەنزە بازىرى

داخىيەنزە بازىرى جىڭ ناھىيە بازىرىنىڭ غەربىگە جايلاشقان، يەر كۆلىمى 1435.45 كۋادرات كىلومېتىر كېلىدۇ، تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 116 مىڭ 300 مو، 790.6 گېكتار يەرگە ئاشلىق زىرائىتى تېرىشقا بولىدۇ، ئىقتىسادىي زىرائەت تېرىلغۇ كۆلىمى 6110.33 گېكتار. نوپۇس 32 مىڭ 500 ئادەم، بۇنىڭ ئىچىدە يېزا نوپۇسى 260 مىڭ. ئاساسلىقى ئۇيغۇر، خەنزۇ، موڭغۇل، قازاق، خۇيزۇ قاتارلىق 16 مىللەتتىن تەركىب تاپقان، ئاز سانلىق مىللەتلەر ئومۇمىي نوپۇسىنىڭ %45 نى ئىگىلەيدۇ، پۈتۈن بازار تەۋەلىكتىكى 15 مەمۇرىي كەنتلەر ( بۇنىڭ ئىچىدە يېزا–بازار ئۈچ چارۋىچىلىق كەنتى، جەمئىي 60 كەنت ئاھالىلەر گۇرۇپپىسى ) ۋە بىر يېزا ئىگىلىك ئۇنىۋېرسال تەرەققىيات شىركىتى بار. بازار يىرىك پىلانى ئومۇمىي كۆلىمى 1.8 كۋادرات كىلومېتىر، ئىلگىرى مەملىكەت بويىچە 500 كىچىك شەھەر-بازار قۇرۇلۇشىنى سىناق نۇقتىسى قىلىنغان بازار، ئۈلگە كۆرسىتىش بازىرىنىڭ بىرى، ئاپتونوم رايونىمىزدىن ئۈچ نۇقتىلىق ئۈلگە كۆرسىتىشتىكى كىچىك شەھەر-بازارلارنىڭ بىرى، ئاپتونوم رايون بويىچە ئىلغار تەنتەربىيە يېزا-بازارلىرىنىڭ بىرى. 

چىڭ سۇلالىسى چيەنلۇڭ سەلتەنەتىنىڭ 36-يىلى ( 1771 )، غەربىي قەبىلە چارۋىچىلىقنى بەلگىلەشكە باشلاپ ۋولگا دەرياسى ۋادىسىغا قايتىپ كەلگەن تۇرغۇتلار جىڭ، داخىيەنزە رايونىدا تۇرغان بولۇپ، ئۇنىڭ كۆپ قىسمى كۆچمەن چارۋىچىلىق بىلەن شۇغۇللانغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ گۇاڭشۈ 14-يىلى (1888-يىلى) جىڭ نازارىتى تەسىس قىلغاندىن كېيىن ، داخىيەنزى ئۇرۇقدىشى جىڭ ۋازارىتى تەسىس قىلىنغان. جۇڭخۇا مىنگو دەۋرى، جىڭ ناھىيەسىنىڭ داخىيەنزى رايونغا ئۆزگەرتىلگەن. يېڭى جۇڭگو قۇرۇلغاندىن كېيىن 2-رايون بولۇپ، 1958-يىلى خەلق گۇڭشېسى ، 1984-يىلى داخىيەنزى بازىرىغا ئۆزگەرتىلگەن.

قاراشلىق ئىككى مەھەللە، 15 كەنت ئاھالە كومىتېتى : تاڭنۇرى مەھەللىسى، مەدەنىيەت مەھەللىسى، كۆكقاشا كەنتى، جەنۇبىي كۆكقاشا كەنتى، ئۇتبۇلاق كەنتى، ئورتا بۇلاق كەنتى، ئېلىسېن تولغاي كەنتى، غاشۇنبۇلاق كەنتى، بۆسۈن كەنتى، بېرگىسىن كەنتى، سارتۆرە كەنتى، قۇسايىن تېرېك كەنتى، بوران كەنتى، قوستوغان كەنتى، خۇسۇمچى كەنتى، ئۇشبۇلاق كەنتى، قاراساقال كەنتى قاتارلىقلار. 

پۈتۈن بازارنىڭ يەر شەكلى شەرقىي جەنۇبى ئېگىز، غەربىي شىمالى پەس. جەنۇبىي قىسمى تاغلىق بولۇپ، يەر شەكلى مۇرەككەپ، نەم كىلىمات، سۇ ئوتلىرى مول، ئاساسلىق چارۋىچىلىق رايونى؛ ئوتتۇرا قىسىمى، شىمالى تۈزلەڭلىك، يەر ئۈستى تۈزۈلۈشى تەكشى، تۇپرىقى مۇنبەت، ئاساسلىق يېزا ئىگىلىك رايونى بولۇپ، كىلىمات خۇددى جىڭ بازىرى بىلەن ئوخشاش، لېكىن قۇم-بوران بىر قەدەر كىچىك. تەۋەسەدە ياۋايى ھايۋانلاردىن بۇغا، ياۋا توڭگۇز، ئارقار ( چىشىسى )، تۈلكە، تىيىن، كەكلىك، قىرغاۋۇل قاتارلىقلار؛ جۇڭيى دورا ماتېرىيالىدىن تەڭرىتاغ قار لەيلىسى، بىيىش، ئەڭلىكئوت، جۇڭگو داڭگۇنى كىرەش، سوغىگۈل، سۇغۇر سېسىقئوتى، پاقا يوپۇرمىقى قاتارلىقلار؛ كان بايلىقلىرىدىن مىس، ئۇششاق تاش، تاش مۇم، تاشپاختا، گرافىت، شور قاتارلىقلار بار. ^[0]