بوزۇغا

ئۆسۈملۈك بوزۇغىنىڭ يىلتىزسىمان غۇلى ياكى قۇرۇتۇلغان يىلتىزسىمان تۈگۈنەك غولى.

دورىلىق ئورنى

يىلتىزسىمان غۇلى ياكى قۇرۇتۇلغان يىلتىزسىمان تۈگۈنەك غولى.

چىقىش ئورنى

ئېلىمىزنىڭ فۇجىيەن، گۇاڭدۇڭ، گۇاڭشى، جېجىياڭ، تەيۋەن، يۈننەن قاتارلىق جايلاردىن ھەم بىنگال، ئېران قاتارلىق دۆلەتلەردىن چىقىدۇ. 

 يىلتىزسىمان غولىنىڭ  تەركىبىدە ئۇچۇچان ماي %1~%2 كىچە، مېيىنىڭ ئاساسلىق تەركىبى سېسكىۋىتېرپن (Sesquuiterpene)، بۇنىڭ ئىچىدە زېـدىـرون (zederone)  %32 ،قالغـىـنـى كامـفورا (camphor) ، ئارتـور  مېـرون (Arturmerone)، تۇر مېرون(turmerone) قاتارلىقلار بار.

شەكلى

تۇخۇم شەكىللىك ياكى ئورچۇق شەكىللىك، سىرتقى پوستى كۈلرەڭگە مايىل سېرىق رەڭلىك ۋە سارغۇچ خورما رەڭلىك.

پەي- مۇسكۇللارنى قۇۋۋەتلەش، ھۆل سوغۇق كەيپىياتنى تەڭشەش، مېڭە،يۈرەك،ئاشقازاننى قۇۋۋەتلەش، سوغۇقنى تارقىتىپ، ھۆللۈكنى قۇرۇتۇش، توسالغۇلارنى ئېچىش، ئاغرىق پەسەيتىش، ئىششىق ياندۇرۇش، سۈيدۈك ۋە ھەيىزنى راۋانلاشتۇرۇش خۇسۇسىيىتىگە ئىگە.

كېسەللىك مىسالى

مالىخولىيا ، ئۇنۇتقاقلىق، تۇتقاقلىق، پالەچ، لەقۋا،رەئىشە، ئاشقازان سوۋۇپ كېتىش، بالياتقۇ يەللىك  ئاغرىقى ، تولغاق، چىش تۆۋى بوشاپ كېتىش، بۇغۇم ئاغرىقى قاتارلىق كېسەللىكلەرگە ئىشلىتىلىدۇ .

1.بوزۇغىدىن 2 گرام ئىلىپ، چالا ئېزىپ ، بىر پىيالە سۇدا قاينىتىپ  مۇۋاپىق تەم تەڭشىگۈچلەر بىلەن ئىچىپ بەرسە قۇرساق ئاغرىقىغا شىپا بولىدۇ.

2.كاۋاۋىچىن، بوزۇغا ،موزىدىن تەڭ مىقداردا ئېلىپ، سۇپۇپ تەييارلاپ، چىش ئەتراپىغا زىماد قىلسا چىش مىلىكىنى چىڭىتىدۇ .

3.بۇزۇغىنى سىركىدە سۈرۈپ، ئالقان، تاپان، قۇلاقنىڭ ئارقا تەرىپى، قولتۇق قاتارلىق يەرلىك ئورۇنلارغا سۈرۈپ بەرسە ھۆل سوغۇقنى تارقىتىدۇ

1. ئۆسمىگە،باكتېريىگە قارشى تۇرۇش تەسىرىگە ئىگە. 2. بالدۇر ھامىلدار بۇلۇشنى تىزگىنلەش تەسىرىگە ئىگە. 3. جىگەر خىزمىتى ناچارلىشىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش تەسىرىگە ئىگە. 4. كاربۇن تۆت خىلورىتتىن كېلىپ چىققان جىگەر زەخمىلىنىشكە نىسبەتەن قوغداش رولى بار. ئۇنىڭدىن باشقا قان ئويۇشۇش، قان نوكچىسى شەكىللىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش رولى بار. 

خاس تەسىرى

پەي،مۇسكۇل ۋە نېرۋىلارنى قۇۋۋەتلەش، ئۇلاردىكى ماددا ئالمىشىشنى ياخشىلاش.

ئورۇنباسارى

زورونباد، زەنجىۋىل

ئەكىس تەسىرى

تېرىنى قۇرغاقلاشتۇرىۋېتىدۇ .مىقدارىدىن ئېشىپ كەتسە يۇرەككە زىيانلىق،باش ئاغرىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

تۈزەتكۈچىسى

بىنەپشە، بادام مېغىزى

مۇناسىپ تەم تەڭشىگۈچلەر بىلەن ئىستېمال قىلىش لازىم.

يىغىش

ئۆسۈمۈلۈك پىشقاندا كولاپ ئېلىپ توپا،لايلىرىنى چىقىرىۋېتىپ يىغۋىلىنىدۇ،

ساقلاش 

قۇرۇتۇپ، سالقىن، قۇرغاق جايدا ساقلىنىدۇ.^[0]