قارامۇچ

قارا مۇچقارامۇچ بولسا  قارامۇچ ئائىلىسىدىكى ئۇزۇنلىقى بەش مېتىر ئەتراپىدا ئۆسىدىغان ياغاچ غوللۇق، كۆپ يىللىق پىلەكلىك ئۆسۈملۈك قارىمۇچنىڭ مېۋىسى بۇلۇپ، يۇمۇلاق سىرتقى يۈزى قارامتۇل، پۇراقلىق، قارىمۇچ ئەسلىدە شەرقى جەنۇبىي ئاسىيادىن چىقاتتى. ھازىر ئېلىمىزنىڭ گۇاڭدۇڭ، خېنەن، فۇجيەن،تەيۋەن قاتارلىق ئۆلكىلىرىدىنمۇ چىقىدۇ

ھۆل سوغۇق كەيپىياتنى، غەيرى تەبىئىي بەلغەم خىلتنى تەڭشەش، تەرلىتىش، ھەزىمنى ياخشىلاش، يەل تارقىتىش، بەلغەم بوشۇتۇش، پەي – مۇسكۇللارنى چىڭىتىش، چىراينى پارقىرىتىش بەدەننى قىززىتىش، ھۆللۈكنى قۇرۇتۇش، ئاشقازاننى قۇۋۋەتلەش، ئىسسىق ياندۇرۇش، يۈرەكنى قوزغۇتۇش،تېرىنى قىزارتىش ۋە چاچ ئۆستۈرۈش قاتارلىق خۇسۇسىيىتى بار.

خاس تەسىرى

خىلىتسىز ھۆل سوغۇق كەيپىياتنى تەڭشىگۈچى دورا.

فارماكولوگىيىلىك تەسىرى

1. تارتىشىپ قېلىشقا قارشى تەسىرى بار.

2. تىنچلاندۇرۇش تەسىرىگە ئىگە.

3. قارىمۇچنىڭ سۇ ياكى ئىستر ياكى ئىسپىرت بىلەن ئېلىنغان ماددىسى چوڭ چاشقانغا قىلىنغان تەجرىبىدە تاسما قۇرتىنى چۈشۈرۈش تەسىرىنى بەرگەن.

4. ئاز مىقداردا ئىشلەتسە ئىشتىھانى ئاچىدۇ.

مېۋىنـىـڭ تـەركـىـبـىـدە قـارىـمـۇ ئىشـقـارى پېپـرىن (Piperin)كاۋىتسىن (Chavicine) ، پىپرانىن (Piprolene)، پىپرىلىسىن، (Pipryline)، پىپرولېئىن (Piprolene)،ئۇچۇچان ماي قاتارلىقلار بار.

قارا مۇچ1. قارامۇچنى سوقۇپ تالقىنىنى ھەسەلگە ئارىلاشتۇرۇپ يالاپ بەرسە يۆتەلگە مەنپەئەت قىلىدۇ.

2. قارامۇچنى ۋاسالغۇ بىلەن قوشۇپ چايناپ بەرسەمېڭە ۋە ئاشقازاننىڭ ھۆللۈكىنى قۇرۇتىدۇ.

3. قارىمۇچنى كۆكنار پوستى بىلەن قوشۇپ گولاپقا قاينىتىپ سۈيى بىلەن ئېغىزنى چايقىسا چىش ئاغرىقىنى پەسەيتىدۇ. ياكى قارىمۇچنى گولاپتا ئېرىتىپ چىشقا چاپسىمۇ چىش ئاغرىقىنى يوق قىلىدۇ.

4. قارىمۇچنى سىركىدە ئېزىپ تال ساھەسىگە چاپسا تالدىكى ئىششىقنى ياندۇرىدۇ.

5. قارىمۇچنى تالقان قىلىپ شىكەر ۋە سۈت بىلەن قوشۇپ يىسە باھنى قۇۋۋەتلەيدۇ.

6. قارىمۇچنى يۇمشاق سوقۇپ، توخۇ يېغى، ماش ئۇنى، نۇقۇت ئۇنى قاتارلىقلار بىلەن قوشۇپ بەدەندىكى ئاق كېسەل بار ئورۇنغا چاپسا پايدا قىلىدۇ.

7. قارىمۇچ ۋە توغرىغىنى سوقۇپ سىيادان يېغىدا مەلھەم تەييارلاپ يەرلىك ئورۇنغا چاپسا يەھەقنى يوقىتىدۇ.

8. قارىمۇچنى تالقان قىلىپ پىياز ۋە تۇز بىلەن قوشۇپ يەرلىك ئورۇنغا چاپسا چاچ ئۈندۈرىدۇ. تاماققا سېلىپ ئىشلەتسە بەدەننىڭ كېسەلگە قارشى تۇرۇش كۈچىنى ئاشۇرىدۇ.

دورىلىق ئورنى

ئۆسۈملۈك مېۋىسى

مىقدارى

3 – 5 گرامغىچە

ئورۇنباسارى

 ئاق مۇچ، زەنجىۋىل، پىل پىل

ماددە تۇلھايات، بەرششا

ئىشتىھاسىزلىق، ھەزىم ئاجىزلىقى، باش ئاغرىقى، قورساق ئېسىلىش، يۆتەل، نېرۋا ئاجىزلىقى، چىش ئاغرىقى، تال ياللۇغى قاتارلىق كېسەللىكلەرگە ئىشلىتىلىدۇ.

كېلىش مەنبەسى(ئەسەر)

ئۇيغۇر تېبابىتى خام دورىلار ئىلمى بىرىنچى توم(سىناق نۇسخا) شىنجاڭ تېببىي ئۇنىۋېرسىتېتى.^[0]