خرومىت كېنى

شىنجاڭ دا بايقالغان خرومىت كانلىرىنىڭ ھەممىسى قەۋەتسىز ماگمىنىڭ كېيىنكى مەزگىللىرىدە پەيدا بولغان كان ياتمىلىرىدۇر. ئاساسەن تولى ناھىيەسىنىڭ سارتوقاي دېگەن جايىدىن چىقىدۇ. قارامايدىن شىمالغا تەخمىنەن 50 كىلومېتىر كېلىدىغان جايغا جايلاشقان. 20–ئەسىرنىڭ 50–يىللىرى بايقىلىپ، چارلاش خىزمىتى 80–يىللاردا ئاخىرلاشقان. ئۇ ئۇلترا ئاساسلىق جىنىسى گەۋدىسى ئىچىدە ھاسىل بولغان، كانلىق تاغ جىنىسلىرى كلىنوپروكسىنلىق گاببرو بولۇپ، 500 دىن كۆپرەك كان گەۋدىسى تېپىلغان. كان گەۋدىلىرى لىنزىسىمان ،يېسىمۇقسىمان ھالەتلەرنى ئاساس قىلىدۇ. كان گەۋدىسىنىڭ يانتۇلۇقى بىلەن تاغ جىنىس گەۋدىسىنىڭ يېتىشى ئاساسەن بىردەك،ئادەتتىكى كان گەۋدىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 8 ~ 70 مېتىرغىچە، قېلىنلىقى 1 ~ 8 مېتىرغىچە، چوڭقۇرلۇقى 3 ~ 45 مېتىرغىچە كېلىدۇ. رۇدىسى ئۆز شەكىللىك، يېرىم ئۆز شەكىللىك رۇدىنى ئاساس قىلىدۇ، ئادەتتە يىرىك دانچىك، ئوتتۇرا–يىرىك دانچىك، ئۇيۇل كېلىدۇ. كاللەكسىمان–قويۇق كۈنجۈتسىمانلىرىنىڭ مىنرالى پىكوتىتنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىرقى زاپىسى 1 مىليون 680 مىڭ مىڭ توننا بولۇپ، يوقىرى ئاليۇمىنلىق، تۆۋەن خروملۇق كان ياتمىسى ھېسابلىنىدۇ. ئۇنىڭ ئېچىلغىنىغا كۆپ يىللار بولغان. تولىنىڭ ساشۆنوخەي، كۆكتوقاينىڭ چىڭشۈي، چارقىلىقنىڭ يۇلغۇنلۇق جىلغىسى ھەم پىچاننىڭ كاۋا بۇلاق تېغى قاتارلىق جايلاردىنمۇ خرومىت كانلىرى تېپىلغان. شىنجاڭنىڭ خرومىت زاپىسى مەملىكەت بويىچە 2–ئورۇندا تۇرىدۇ.^[0]