چوغۇر يېزىسى

چوغۇر يېزىسى شىنجاڭ ئىلى ئوبلاستى چاپچال ناھىيەسىنىڭ بازىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 3.5 كىلومېتىر كېلىدىغان جايغا جايلاشقان. كۆلىمى 51 كىۋادرات كىلومېتىر، چوغۇر دەرياسى، ھاجىبىرا دەرياسى شەرقتىن غەربكە قاراپ ئېقىپ پۈتۈن يېزىنى كېسىپ ئۆتكەن.

چوغۇر يېزىسىدا تېرىلىدىغان ئاساسلىق دېھقانچىلىق زىرائەتلىرىدىن بۇغداي، قوناق، شال، زىغىر، ئابدىمىلىك، تاۋۇز، گازىر تاۋۇز قاتارلىقلار بار. چارۋىچىلىقتا ئاساسلىقى كالا، قوي بېقىشنى ئاساس قىلغان.

چوغۇر يېزىسىنىڭ قارمىقىدا چوغۇر كەنتى، بۇجان كەنتى، بوزدۆڭ كەنتى، مۇدۇلى كەنتى قاتارلىق تۆت كەنت ئاھالە كومىتېتى بار.

چوغۇر يېزىسىنىڭ ئومۇمىي نوپۇسى 7000 ئادەم، خەنزۇ، ئۇيغۇر، شىبە، قازاق، خۇيزۇ، دۇڭشياڭ، قىرغىز، موڭغۇل قاتارلىق مىللەتلەر ئولتۇراقلاشقان، بۇنىڭ ئىچىدە خەنزۇلار ئومۇمىي نوپۇسنىڭ % 49.5 ىنى ئىگەللىگەن.

چوغۇر يېزىسى چاپچال شىبە ئاپتونوم ناھىيەسىگە قاراشلىق يېزا. 1975-يىلى، ئىتتىپاقلىق چوڭ ئەترىتى ۋە بوستان چوڭ ئەترىتى بولغان.

1978-يىلى، بىرلەشتۈرۈلۈپ تيېجياڭ بۇخا چوڭ ئەترىتى بولغان.

1983-يىلى، ناھىيىگە قاراشلىق باغۋەنچىلىك–ئورمانچىلىق مەيدانى بولغان.

1984-يىلى، ئۇنىڭ نامى چوغۇر باغ-ئورمان مەيدانىغا ئۆزگەرتىلگەن.

1987-يىلى، چوغۇر يېزىسى تەسىس قىلىنغان.

چوغۇر يېزىسىدىكى قەدىمىي يادىكارلىقلاردىن چىڭ سۇلالىسىنىڭ پادىشاھى چيەنلۇڭ يىللىرىدا ياسالغان تيېجياڭ بۇخا ئۆستىڭى، مەسى مۇخا ئۆستىڭى ۋە ئاپۇكەي بۇخا ئۆستىڭى قاتارلىقلار بار.

چاپچال ناھىيەسىنىڭ چوغۇر يېزىسى لۇڭگۇ كەنتى «ئاياللار بىرلەشمىسى + كۆكتات جەمئىيىتى» 2005-يىلى قۇرۇلغاندىن بۇيان، «بازار ئىگەللەش، مۇلازىمەت قىلىش» ئاساسىي مەقسەت قىلىنغان بولۇپ، كۆكتات سېتىشقا ناھايىتى زور قولايلىق يارىتىپ بەرگەن، كۆكتاتچى دېھقانلارنىڭ ئەمگەك كۈچىنىڭ قىممىتىنى يۇقىرى كۆتۈرۈپ، كەنتتىكى كۆكتات تېرىقچىلىق كەسپى تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، كەنت ئاھالىسىنىڭ نامراتلىقتىن قۇتۇلۇپ بېيىشىغا، سوتسىيالىستىك يېڭى يېزا قۇرۇشقا بىر ياخشى يول ئاچقان. 2006-يىلى، پۈتۈن كەنىتنىڭ ئىقتىسادىي ئومۇمىي كىرىمى 10 مىليون 228 مىڭ 100 يۈەن بولۇپ، دېھقان-چارۋىچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە كىرىمى 3678.91 يۈەنگە يەتكەن. 2006-يىلى، بۇ كەنتنىڭ كۆكتات سېتىش قىممىتى 6 مىليون يۈەنگە يىتىپ، دېھقان-چارۋىچىلارنىڭ كىشى بېشىغا توغرا كېلىدىغان ئوتتۇرىچە كىرىمى ئالدىنقى يىلدىكىدىن 200 يۈەن كۆپەيگەن.^[0]