بالىلار بايرىمى

خەلقئارا بالىلار بايرىمىنى تەسىس قىلىش، بالىلارنى ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدە بىر قېتىم قىرغىنچىلىققا ئۇچرىتىدۇ لىدىتسې پاجىئەسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك.1942-يىلى 6-ئاينىڭ 10-كۈنى، گېرمانىيە فاشىستلىرى چېخنىڭ لىدىتسې كەنتىدە 16 ياشتىن يۇقىرى 140 نەچچە ئەر پۇقرالار ۋە بارلىق بوۋاق ھەمدە ئاياللار بىلەن 90 بالىنى ئېتىپ ئۆلتۈرگەن. كەنتتىكى ئۆيلەرنىڭ، ئىمارەتنىڭ ھەممىسى كۆيۈپ كەتتى، ساپساق بىر كەنت شۇنداق قىلىپ ، گېرمانىيە فاشىستلىرى تەرىپىدىن نابۇت بولۇپ كەتتى. ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى ئاياغلاشقاندىن كېيىن، دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىدىكى ئىقتىسادىي كاساتچىلىق، نەچچە ئون مىڭلىغان ئىشچىلارنىڭ ئىشسىز قېلىشى، يالىڭاچ تۇرمۇش كەچۈرۈشى، بالىنىڭ ئەھۋالى تېخىمۇ بەتتەر ئىدى، بەزى بالىلار يۇقۇملۇق كېسەلگە گىرىپتار بولۇپ ئۆلۈپ كەتتى؛ بەزىلىرى بولسا نائىلاج بالا ئىشچى بولغان، قاتتىق ئازاب چېكىش، تۇرمۇش ۋە ھاياتلىق كاپالەتكە ئىگە بولالمىغان. لىدىتسې پاجىئەسى ئۈچۈن تەزىيە بىلدۈردى ۋە پۈتۈن دۇنيادىكى ھەممە ئۇرۇشتا قۇربان بولغان بالىلار، خورلاپ ئۆلتۈرۈلۈشكە قارشى تۇرۇش ۋە بالىلارنى زەھەرلەپ ئۆلتۈرۈشكە ۋە بالىلارنىڭ ھوقۇقىنى كاپالەتكە ئىگگ قلىش ئۈچۈن، 1949 -يىلى 11-ئايدا، خەلقئارا دېموكراتىك ئاياللار بىرلەشمىسى موسكۋادا ئۆتكۈزۈلگەن كېڭەش يىغىنىدا ھەر قايسى دۆلەت ۋەكىللىرى غەزەپ بىلەن پاش قىلدى، جاھانگىر ئۇنسۇرلار ۋە ھەرقايسى ئەللەر ئەكسىيەتچىلىرىنىڭ قىرغىنچىلىق، بالىلارنى زەھەرلەش، ئۇلارنى كاپالەتكە ئىگە قىلىش ئۈچۈن، دۇنيادىكى ھەر قايسى دۆلەتلەرنىڭ بالىلارنىڭ ياشاش ھوقۇقى، ساقلىقنى ساقلاش ھوقۇقى ۋە تەربىيلىنىش ھوقۇقى، بالىلارنىڭ تۇرمۇشىنى ياخشىلاش ئۈچۈن، يىغىندا مۇنۇلار قارار قىلىندى : ھەر يىلى 6 -ئاينىڭ 1- كۈنىنى خەلقئارا بالىلار بايرىمى قىلىپ بىكىتتى. ئەينى چاغدا نۇرغۇن دۆلەتلەر قوشۇلىدىغانلىقىنى بىلدۈردى، بولۇپمۇ سوتسىيالىستىك دۆلەت. 

1925-يىلى 11-ئاينىڭ 17-كۈنى گىتلىر گىرمانىيىسى تاجاۋۇزچىلىرى چىخىسلوۋاگىيەنىڭ پايتەختى پىراگادا فاشىسىتلار ھۆكۈمرانلىغىغا قارشى تۇرغان ئوقۇغۇچىلارنى قىرغان بولۇپ شۇ چاغدا توققۇز ئوقۇغۇچى ئۆلتۈرۈلگەن، ئىككى مىڭدىن ئارتۇق ئوقۇغۇچى تۇتۇلغان. 1940-يىلى 11-ئاينىڭ 17-كۈنى دۇنيانىڭ ھەر قايسى ئەللىرىدىكى ئوقۇغۇچىلار ئارقا-ئاقىدىن يىغىلىش ئۆتكۈزۈپ پىراگا ئوقۇغۇچىلىرىنىڭ ھەققانىي كۆرىشىگە مەدەت بەرگەن. 2-دۇنيا ئۇرىشىدىن كىيىن 1946-يىلى پىراگادا ئۆتكۈزۈلگەن دۇنيا ئوقۇغۇچىلىرى يىغىنىدا 11-ئاينىڭ 17-كۈننى خەلقئارا ئوقۇغۇچىلار بايرىمى كۈنى قىلىش قارار قىلىنغان.

شىۋىتسارىينىڭ جەنۋەدە چاقىرىلغان بالىلار پاراۋانلىقى توغرىسىدىكى خەلقئارالىق يىغىندا، دەسلەپكى «خەلقئارا بالىلار بايرىمى» ئۇقۇمى ئوتتۇرغا قويۇلغان.1949-يىلى 11-ئايدا خەلقئارا دىموكراتىك ئاياللار جەمئىيتى موسكوۋادا يىغىن چاقىرىپ، ھەريىلى 6-ئاينىڭ 1-كۈنىنى پۈتۈن دۇنيادىكى ياش-ئۆسمۈرلەرنىڭ بايرىمى، خەلقئارا بالىلار بايرىمى قىلىشنى رەسمىي قارار قىلىنغان.

1949-يىلىدىن باشلاپ، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيتىمۇ ھەر يىلى 6-ئاينىڭ 1-كۈنىنى خەلقئارا بالىلار بايرىمى قىلىپ بىكىتكەن.

يېڭى جۇڭگو قۇرۇلغاندىن كېيىن بالىلار بايرىمى 

1949 - يىلدىن باشلانغان، جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى ھەر يىلى 6 -ئاينىڭ 1- كۈنىنى خەلقئارا بالىلار بايرىمى قىلىپ رەسمىي بېكىتىلگەن. مەكتەپ ئادەتتە بۇ مۇناسىۋەتلىك كوللېكتىپ پائالىيىتى، ھەمدە مەكتەپ فورمىسى ئوقۇغۇچىلارنىڭ رەسمىي كىيىنىش تەلىپى ( ئومۇملاشتۇرۇش بۇرۇن ئاق كۆڭلەك كۆك يىپ ئىشتان ) شياڭگاڭ گەرچە جۇمھۇرىيىتىنىڭ بىر قىسمى، لېكىن خەلق ئىچىدە رەسىمى بولۇپ قالغان، شياڭگاڭ بالىلار بايرىمىنىڭ ۋاقتى بىلەن جۇڭگو تەيۋەننىڭ بالىلار بايرىمىنىڭ ۋاقتى ئوخشاش، يەنى 4-ئاينىڭ 4-كۈنى. خەلق تەبرىكلەش ئۇسۇلى كۆپىنچە كىچىك دوستلارغا ئويۇنچۇق سوۋغا قىلش ياكى كىچىك بالىغا ھەمراھ بولۇپ سىرتقا چىقىپ تاماق يېيىشنى ياكى بالىلارنى ئوينىتش.

يېڭى جۇڭگو تۇنجى قېتىملىق خەلقئارا بالىلار بايرىمى

1950-يىلى 6-ئاينىڭ 1-كۈنى، يېڭى جۇڭگونىڭ كىچىك خوجايىن خەلقئارا بالىلار بايرىمىنى كۈتۈۋالدى.  

بالىلار دۆلەتنىڭ كەلگۈسى، مىللەتنىڭ ئۈمىدى، ھەممە بالىلارغا ياخشى بولغان ئائىلە ، ئىجتىمائىي ۋە ئۆگىنىش مۇھىتى، ئۇلارنى ساغلام، ھۇزۇر، بەختلىك ئۆسۈپ يېتىلىش، ئىزچىل ھالدا دۇنيادىكى ھەرقايسى ئەللەرنىڭ تىرىشىۋاتقان تۈرلۈك نىشانى، يىلدا بىر قېتىم ئۆتكۈزۈلىدىغان « خەلقئارا بالىلار بايرىمى » مەخسۇس بالىلار ئۈچۈن تەسىس قىلىنغان بايرام.  

پايۇنىيە : بىر يىلدا ئۈچ قېتىم بالىلار بايرىمى ئۆتكۈزىدۇ، يەنى 3-ئاينىڭ 3-كۈنى قىزلار بايرىمى، 5-ئاينىڭ 5-كۈنى ئوغۇللار بايرىمى، 11-ئاينىڭ 15-كۈنى يەنى 3 ياش، 5 ياش، 7 ياشلىق بالىلارغا بېغىشلانغان بايرام.

كورىيە : بالىلار بايرىمى ھەر يىلى 5 - ئاينىڭ 5-كۈنى

كولومبىيە : ھەر يىلى 7 - ئاينىڭ 4-كۈنى

شىۋىتسىيە : 8-ئاينىڭ 7-كۈنى

رۇسىيە : 6-ئاينىڭ 1-كۈنى

ھىندىستان : 11-ئاينىڭ 14-كۈنى

ئىسلام دۆلەتلىرى : رامزاننىڭ 14-كۈنى

سىنگاپور : 10-ئاينىڭ 1-كۈنى

ئەنگىلىيە : 7-ئاينىڭ 14-كۈنى

ھىندونىزىيە : 7-ئاينىڭ 23-كۈنى

كوبا : 7-ئاينىڭ 6-كۈنى

تايلاند : 1-ئاينىڭ ئىككىنچى شەنبىسى

بىرازىلىيە : 8-ئاينىڭ 15-كۈنى  ^[0]