بالىلار تىلى

بالىلارنىڭ ئۆزىگە خاس ئويۇنلىرى بولغاندەك ئۆزىگە خاس بالىلىق تىلىمۇ بولىدۇ. مەلۇمكى، بالا تۇغۇلۇپ ئاددىي تىلى چىققۇچىلىك بولغان مەزگىلدە ئۆزىنىڭ مەقسەت-ھېسياتىنى يىغلاش ئارقىلىق ئىپادىلەيدۇ، بۇ دەۋردە ئانا بولغۇچى بالىنىڭ يىغلاش ھالىتىگە قاراپ ھەرخىل پەرەزگە كېلىپ شۇنىڭغا مۇناسىپ سۆزلەرنى قىلىپ بەزلەيدۇ، ئەركىلىتىدۇ ۋە ئاتا-ئانىلىق مېھرى ئۇقۇمى قاتارلىق ئۇقۇملارنى بىلدۈرىدىغان سۆزلەرنىڭ بىر قىسمى بالىلارنىڭ تەلەپپۇزىغا ماسلاشتۇرۇلغان. بىر قىسمى ھەرخىل قىياپەت-ھەرىكەت ئاۋازىغا تەقلىد قىلىنغان، بەزىلىرى مەخسۇس ياسالغان، قېلىپلاشمىغان سۆزلەردىن بولۇپ، پەقەت بالىلارنىڭ ئاددىي تىلى چىقىش مەزگىلىدە ئىستېمال قىلىنىدۇ.

 ئەركىلىتىش ئۇقۇمىنى بىلدۈرىدىغان سۆزلەر

پىخ-پىخ! پاقە، پاق-پاق(باق-باق) ، پاقام (قۇچاقلاش) : ئاپا، ئاپام، ئاپپا، ئابۇ، ئابۇش(سۆيۈش) .

يېمەك-ئىچمەك ئۇقۇمىدىكى سۆزلەر: 

مە-مە، مەم-مەم، مەمەق(بۇ ئەمچەككە سىمۋول قىلىنىپ ياسالغان) ؛ ھۈ-م ھۈمۈ-ھۈمۈ ھۈممە: نەن-نەن، ناننا-ناننا(نان) 

ھاجەت ئۇقۇمىدىكى سۆزلەر

جۇجۇ، ئىشىشى، ئىشىشە، مېڭئە(ئىنچىق) پۇققە. . . 

ئاتا-ئانىلىق مېھرى ئۇقۇمىدىكى سۆزلەر: 

دە-دە، داد-داد-دادا-داداش. ئەنە-نە، ئانا-نا، ئاناش(ئابە ئاپا-پا ئاپەش) ئا-جە ئاچچا ئاچچا ئاچاش؛ ئاكى، ئەكا، ئاكا، ئاكاش.

پا، پا-پا، ھۇپا ھۇپاپا(ئىسسىق) ؛ ھۈۋ ھۈۋە ھۈۋۋە ھۈۋۋەق (سوغۇق) . 

مېڭىشقا تەقلىد قىلىنغان سۆزلەر

دەم-دەم، دەي-دەي، تەي-تەي(شۇڭا بالىنىڭ يېڭى ئايىغى چىققانلىقى «دەمدەم بولدى» دېيىلىدۇ) . بۇلاردىن باشقا پاكىزلىق، گۈزەللىك، ئۇقۇمى «ھاي-ھاي» ، مەينەت ئۇقۇمى «ھەلەق، ھىششە» ، قۇرقۇش ئۇقۇمى «بۆجۇ» «ھۈجۈ» ، ئاغرىق ئۇقۇمى «ئۈۋە-ئۈۋە» ، «ۋايجان-ۋايجان» ، يىقىلىپ كېتىش ئۇقۇمى «دۈڭ» ، «دۈم» ؛ ئۇخلاش ئۇقۇمى «ئۇخخا» ، «ئۇخخە» سۆزلىرى بىلەن ئىپادىلىنىدۇ، شۇنىڭدەك بالىلارنى ھەرخىل تىغ ئويناشتىن قورقۇتۇش ئۈچۈنمۇ «پىخام بولماق» دېيىلىدۇ.