شېكەر قۇمۇشى

شېكەر قۇمۇشى بولسا بىر خىل كۆپ يىللىق سامان غوللۇق، ئىسسىق بەلباغ ۋە سۇبتروپىك بەلباغ سامان غوللۇق ئۆسۈملۈك بولۇپ، گەنسۇدا سىلىندىر شەكىللىك، غولى تىك ئۆسىدۇ، بوغۇم ئارىلىقى پۈتەي، سىرتىدا موم پاراشوكى بار، سۆسۈن، قىزىل ياكى سارغۇچ يېشىل بولىدۇ؛ يوپۇرماقلىرى توپ ئۆسىدىغان، يوپۇرمىقى قېلىن، ئاق رەڭلىك؛ چوڭ تىپتىكى كونۇسسىمان گۈل رېتى ئۇچىدا ئۆسىدۇ، كىچىك باشاق تۈۋى ئۇزۇن تۈكلۈك كۈمۈش رەڭلىك، ئۇششاق قىلتىرىقلىق مېۋىسى ئۇزۇن يۇمىلاق ياكى تۇخۇمسىمان شەكلىدە كېلىدۇ. 

شېكەر قومۇشى ئىسسىقنى خالايدىغان، نۇر خۇمار زىرائەت، يىللىق يىغىندى تېمپېراتۇرا  ℃5500-℃8500، قىروسىز مەزگىلى 330d دىن يۇقىرى، يىللىق ئوتتۇرىچە ھاۋا نەملىكى % 60، يىللىق ھۆل - يېغىن مىقدارى 800-1200 مىللىمېتىر، قۇياش نۇرى چۈشكەن سائەت سانى 1195 سائەتتىن يۇقىرى بۇلۇشنى تەلەپ قىلىدۇ. 

شېكەر قومۇشىنىڭ تارقىلىشى ئاساسلىقى شىمالىي كەڭلىك 33 ° تىن جەنۇبىي كەڭلىك 30 گىرادۇس ئارىلىقىدا، بۇنىڭ ئىچىدە جەنۇبى، شىمالىي پاراللىلدىكى 25 گىرادوس ئارىسىغا كۆلىمى بىر قەدەر مەركەزلەشكەن. شېكەر قومۇشىنىڭ ئەسلىي جايى ھىندىستان، ھازىر كەڭ دائىرىدە ئىسسىق بەلباغ ۋە سۇبتىروپىك بەلباغ رايونلىرىغا تارقالغان. شېكەر قومۇشى تېرىقچىلىق كۆلىمى ئەڭ چوڭ دۆلەت، بىرازىلىيە، ئىككىنچىدىن، ھىندىستان، ئۈچىنچىدىن جۇڭگو، تېرىش كۆلىمى بىر قەدەر چوڭ بولغان دۆلەت كۇبا، تايلاند، مېكسىكا، ئاۋىسترالىيە، ئامېرىكا قاتارلىقلار. 

كېسەللىك زىيانداشلىقىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە تىزگىنلەش شېكەر قومۇشىنىڭ ئەڭ چوڭ تەھدىتى، شېكەر قومۇشىدا كېسەللىك يۈز بەرگەن ھامان، دورا ئىشلىتىپ ئالدىنى ئېلىش، ئالدىنى ئېلىشنى ئاساس قىلىپ ، ئۇنىۋېرسال ئالدىنى ئېلىش - يوقىتىش پىرىنسىپى كېسەل قوزغاتقۇچى خەۋپىنى تۈگىتىپ، پايدىلىق بولغانلىرى ئۆسىدۇ، كېسەللىك قاتارلىق ئامىللار، بىيولوگىيەلىك، فىزىكا، خىمىيە، مېخانىكىلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق كېسەللىكنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە ئۇنى تىزگىنلەش، شېكەر قومۇش كېسەللىككە ئۇچرىغاندا ئەڭ زور دەرىجىدە كونترول قىلىش كېرەك. 

ئوزۇقلۇق قىممىتى 

ھازىرقى مېدىتسىنا تەتقىقاتىدىن مەلۇم بولۇشىچە شېكەر قومۇشى تەركىبىدە مول بولغان شېكەر، سۇ، بۇنىڭدىنسىرت پارچىلانمىغان ئادەم بەدىنىدىكى ماددا ئالمىشىشقا ئىنتايىن پايدىلىق بولغان ھەر خىل ۋىتامىن، ياغ ، ئاقسىل، ئورگانىك كىسلاتا، كالتىسى، تۆمۈر قاتارلىق ماددىلار بار. شېكەر قومۇشى ئادەم بەدىنى ئېھتىياجلىق بولغان ئوزۇقلۇق ۋە ئىسسىقلىق بىلەن تەمىنلەيدۇ. تەركىبىدىكى ئاقسىل، ياغ، ساخارىد، كالتىسى، ئۇششاق تاش، ئاسپارگىن، ئاسپاراگىنىك كىسلاتا، گلۇتامىك كىسلاتا، سېرىن، ئوكسىئالانىن، گلىتسىرىل كىسلاتا، ۋالىن، ئامىنو ۋالېرىئان كىسلاتاسى، ئامىنو - ئىزو ۋالېرىدىنىڭ كىسلاتا، تىروزىن كىسلاتاسى، تىروزىن، سىستىن، فېنىلئالانىن، γ - ئامىنو بۇتىرىك كىسلاتاسى، تاغدېنى كىسلاتاسى، كەھرىۋا كىسلاتاسى، گلىكول كىسلاتاسى، ئالما كىسلاتاسى، لىمون كىسلاتاسى، ئوكسالىك كىسلاتا قاتارلىق ئورگانىك كىسلاتا ۋە ۋىتامىن B 1 ، B 2 ، B 6 ، پولىساخارىد تۈرىدىكى ماددىلار بار.

دورىلىق قىممىتى 

شېكەر قومۇشى تاتلىق، قېرىق، تەبىئىتى مۆتىدىل بولۇپ، زھەرسىز. ئاساسلىقى مىجەزنى تەڭشەشكە ياردىمى بار، چوڭ ئۈچەيگە پايدىلىق، بەلغەم تەشنالىقنى قاندۇرىدۇ، شېكەر قومۇشى بىلەن ھاراق ئورتاق ئىستېمال قىلىنسا خەپرۈك ھاسىل بولىدۇ؛ كۆپ ئوزۇقلانسا ئىسسىقتىن، بۇرۇن قاناش كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

شېكەر قۇمۇشىنىڭ سۇ تەركىبى بەك يۇقىرى بولۇپ، ئارتۇقچە ئورگانىك ماددىلار شېكەر قۇمۇشىنىڭ ئاستىغا قاراپ ئاقىدۇ، شۇڭا ئۇنىڭ ئاستى قىسمىدىكى ئورگانىك ماددىلار كۆپ، بۇ ئورگانىك ماددىلارنىڭ تەركىبى كىراخمال بولۇپ، ساخاروزىغا ئايلىنىش ئۈچۈن بەلگىلىك ۋاقىت كېتىدۇ . شېكەر قۇمۇشىنىڭ ئاستى قىسمىنىڭ ئۆسۈشى ئۇزۇنراق، كىراخمالنىڭ قەنتكە ئايلىنىش مىقدارىمۇ كۆپرەك بولىدۇ. ئەمما ئۈستى قىسمىدا ئورگانىك ماددىلار ئاز بولۇپلا قالماستىن، يەنە كىراخمالنىڭ قەنتكە ئايلىنىش مىقدارىمۇ ئاز، شۇڭا شېكەر قۇمۇشىنىڭ ئۈستى تەرىپى تاتلىق ئەمەس، ھەتتا ھېچقانداق تاتلىق تەمىمۇ بولمايدۇ.

شېكەر قۇمۇشىنىڭ ئاستى تەرىپىدە يوپۇرماق بولمايدۇ ھەم ئاستى تەرىپى رەڭلىك بولىدۇ، قۇياش نۇرىنى بىۋاستە سۈمۈرەلەيدۇ، بۇ ئورگانىك ماددىلارنىڭ ياسىلىشىغا پايدىلىق بولۇپلا قالماستىن، يەنە كىراخمالنىڭ قەنتكە ئايلىنىشى ئۈچۈنمۇ پايدىلىق. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ئاستى تەرەپتە يوپۇرماق بولمىغاچقا، ئورگانىك ماددىلارنىڭ خورىشىمۇ ئاستا بولىدۇ. ئەمما ئۈستى دەل بۇنىڭ ئەكسىچە بولۇپ، ئۈستىنى يوپۇرماق ئوراپ تۇرىدۇ، يوپۇرمىقى ھەم كۆك، ھەم يېشىل. 10- ئايدىن كېيىن شېكەر قۇمۇشىنىڭ ئۈستى تەرىپىدىمۇ كۆپ مىقداردا ئورگانىك ماددىلار توپلىشىدۇ، ئۇنىڭ ئۈستىگە كىراخمالمۇ قەنتكە ئۆگىرىدۇ. شۇڭا، شېكەر قۇمۇشىنىڭ ئۈستى تەرىپىمۇ تاتلىق بولۇپ كېتىدۇ.

^[0]