ۋالپارايسۇ

ئەينى ۋاقىتتىكى ۋالپارايسۇ

چىلىنىڭ ئوتتۇرا قىسمىدىكى مۇھىم پورت شەھىرى، شۇنداقلا جەنۇبىي ئامېرىكىنىڭ تىنچ ئوكيان ياقىسىدىكى ئەڭ چوڭ پورتى. ۋالپارايسو چىلىنىڭ مۇھىم سانائەت مەركەزلىرىنىڭ بىرى. شەھەرنىڭ 100 كىلومېتىر شەرقىي جەنۇبىغا، چىلىنىڭ پايتەختى سانت ياگو شەھىرى جايلاشقان. بۇ ئىككى شەھەر تۆمۈريول ئارقىلىق تۇتىشىپ تۇرىدۇ . ۋالپارايسۇ 1536-يىلى سېلىنغان، كېيىن دېڭىز دولقۇنى، بوران، ئوت ئاپىتى، يەر تەۋرەش قاتارلىق سەۋەبلەردىن نۇرغۇن قېتىم ۋەيران بولغان. ھازىرقى شەھەر 1906-يىلدىكى يەر تەۋرەشنىڭ بۇزغۇنچىلىقىغا ئۇچرىغان.

 ھازىر بۇ شەھەرنىڭ دېڭىز قىرغاق رايونلىرىدا دېڭىز دولقۇنلىرىدىن مۇداپىئەلىنىش قاشلىرى بار. پورتنىڭ قۇرۇلۇشى خېلى زامانىۋى بولۇپ، چىلىنىڭ ئىمپورت قىلىدىغان ماللىرىنىڭ يېرىمىدىن كۆپرەكى مۇشۇ پورت ئارقىلىق بىر تەرەپ قىلىنىدۇ.

پورت

 ئۇ چىلى بويىچە پايتەخت سانت ياگودىن قالسا ئىككىنچى مۇھىم سانائەت رايونى ھېسابلىنىدۇ. 

شەھەردە توقۇمىچىلىق، خىمىيە، يېمەك-ئىچمەك، سىر ئىشلەش، كۆن-خۇرۇم، كېمىسازلىق، مېتالچىلىق، شېكەر، تاماكا، دورا ياساش، ھاراق ئىشلەش قاتارلىق سانائەت تارماقلىرى بار .

شەھەرۋالپارايسونىڭ « تىنچ ئوكياندىكى مەرۋايىت »دىگەن نامى بار .

شەھەر ئۈزلۈكسىز تەرەققىي قىلىش ئاساسىدا لايىھىلەنگەن ۋە مىللىچە بىناكارلىق ئۇسلۇبىغا ئىگە ، ب د ت مائارىپ پەن - مەدەنىيەت تەشكىلاتى ۋالپارايسونى دۇنيا مەدەنىيەت مىراسلىرىغا كىرگۈزگەن .1996 - يىلىدىكى دۇنيا مىراسلىرى كومىتېتى تەرىپىدىن دۇنيادىكى يوقىلىش گىردابىغا بېرىپ قالغان 100 تارىخىي مەدەنىيەت بايلىقىلىرىنى بىرى  دەپ باھالانغان .1998 - يىلى ئاۋام ۋە ئەربابلار بىرلىكتە چىلى ھۆكۈمىتى ۋە يەرلىك مەمۇرىي ئاپپاراتىدىن ۋالپارايسونى دۇنيا مىراسلىرى تىزىملىكىگە كىرگۈزۈش ئۈچۈن ئىلتىماس قىلىدۇ ۋە زور تىرىشچانلىق كۆرسىتىدۇ . 2003 - يىلى ۋالپارايسو دۇنيا مىراسلىرى تىزىملىكىگە كىرىدۇ .ۋالپارايسو سىرلىق ئوردا شەكىلىدىكى شەھەر يۇلى ۋە تار شېغىللىق كۇچىلار بىلەن گەۋدىلەنگەن ، شەھەردىكى نۇرغۇنلىغان قەدىمى قۇرلۇشلار دۇنيا مەدەنىيەت مىراسلىرى قاتارىغا كىرگۈزۈلگەن .ھازىر ۋالپارايسو بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى مائارىپ ، پەن ، مەدەنىيەت تەشكىلاتى تەرىپىدىن قوغدىلىدۇ .

ۋالپارايسۇ مەزىرلىك تاغۋالپارايسۇنىڭ ئىقلىمى يىللىق مۆتىدىل، مەنزىرىسى گۈزەل، شەھەردە ساياھەت، دەم ئېلىش ئورۇنلىرى، ئالىي بىلىم يۇرتلىرى، چېركاۋلار، مۇزېيلار، دۆلەتلىك كېمە تەتقىقات ئورنى قاتارلىق ئورۇنلار بار.