كەتمەن

كەتمەن - تۆمۈر قاتارلىق مېتاللاردىن ياسىلىدىغان، يۈزى چوڭ ۋە يۇمىلاق، ئارقا تەرىپىگە دەستە بېكىتىش ئۈچۈن كوزا چىقىرىلغان، يەر چېپىش سايمىنى.

كەتمەن يۈزى، كەتمەن بىسى، كەتمەن چولدىسى، كەتمەن كوزىسى ۋە كەتمەن دەستىسىدىن ئىبارەت تەركىبلەردىن تۈزۈلىدۇ. كەتمەنلەرنىڭ تۈرى ناھايىتى كۆپ بولۇپ، دېھقانچىلىق ئىشلىرىدىكى ئىشلىتىش ئورنى ۋە رولى ناھايىتى مۇھىم.

كەتمەن خەلقىمىزنىڭ چەبدەسلىك ۋە ئەمگەكچانلىق روھىنىڭ سىمۋولى بولۇپ، ئۇيغۇرلار ئارىسىدا «كېلىدىكەن يىراق كەتكەنلەر، كەلمەيدىكەن كەتمەنلەنگەنلەر»، «كەتمەننى مەن چاپسام، يېتىپ يەيدۇ خېيموزا»،  «قىزىل گۈلۈم قات-قات ئېچىل، ياڭزاڭنى كۆرسەت. يىگىت بولساڭ كەتمەن ئېلىپ، بىڭساڭنى كۆرسەت»، «دولاڭدىكى كەتمەنمۇ، ئۇچاڭدىكى چەكمەنمۇ، ناخشا ئېيتسام يىغلايسەن، سەنمۇ مەندەك دەرتمەنمۇ؟» دېگەندەك ماقال ۋە قوشاقلارمۇ كەڭ تارقالغان.