گۈلجېت ئۇل يېزىسى

گۈلجېت ئۇل يېزىسى خېجىڭ ناھىيەسى تەڭرى تېغى ئوتتۇرا بۆلىكىنىڭ مەركىزىگە جايلاشقان بولۇپ، كىچىك يۇلتۇز ئويمانلىقىنىڭ دېڭىز يۈزىدىن ئوتتۇرىچە ئېگىزلىكى 2501 مېتىر؛ جەنۇبتا خېجىڭ ناھىيەسى خېجىڭ بازىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 210 كىلومېتىر، شەرق تەرىپى بالغۇنتاي بازىرى بىلەن چېگرىلىنىدۇ. غەربتە بايىنبۇلاق رايونى، شىمالىي تەرىپى كۆڭگۆسىنغول يېزىسى، جەنۇبى بولخىنۇر تېغى يۇلتۇز سازلىقى ئەرۋىن گىنىئول تېغى، شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 180 كىلومېتىر، جەنۇبتىن شىمالغا كەڭلىكى 40 كىلومېتىر، ئومۇمىي كۆلىمى 6261 كۋادرات كىلومېتىر كېلىدۇ، بۇنىڭ ئىچىدە يايلاق كۆلىمى 3 مىليون 407 مىڭ مو. بۇ يەرنىڭ ھاۋاسى ئۆزگىچە، شامال كۆپ، قۇرغاق، سوغۇق پەسلى ئۇزۇن، سوغۇق پەسىلدە قۇرۇق ئوت مەزگىلى سەككىز ئاي، يىل بويى قار يېغىپ تۇرىدۇ، يىللىق مۇتلەق مىنىمۇم تېمپېراتۇرا نۆلدىن تۆۋەن ℃47 قا يېتىدۇ، مۇتلەق ماكسىمۇم ھاۋا تېمپېراتۇرىسى ℃28، يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى نۆلدىن تۆۋەن ℃4.7، يىللىق ئوتتۇرىچە شامال سۈرئىتى 7.3 مېتىر/سېكۇنت.

شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى خېجىڭ ناھىيەسى خەلق ھۆكۈمىتىنىڭ ھۆكۈمەت تور ماتېرىيالىدا كۆرسىتىلىشىچە، گۈلجېت ئۇل يېزىسى قۇرغاق، شاماللىق، يامغۇر  ئاز بولغاچقا، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئوتلاقتا زىيادە چارۋا بېقىلغاچقا ئوتلاقلارنىڭ چېكىنىشى ئېغىر، شۇنىڭ بىلەن گۈلجېت ئۇل يېزىسى ئوتلاق ئاساسىي قۇرۇلۇشى ۋە قوغداش خىزمىتىنى زور كۈچ بىلەن قانات يايدۇرۇپ، يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 1000 مو سۈنئىي ئوت-چۆپ تېرىش، پۈركۈپ سۇغىرىلىپ يايلاق ياخشىلانغان. سىناق قىلىش نۇقتا خىزمىتىنى پائال قانات يايدۇرۇپ، 2004-يىلى 6.8 كىلومېتىر سۇ باشلاش تۇرۇبىسى ياتقۇزۇش تاماملانغان، مۇقىم پۈركۈپ سۇغىرىش 400 مو ياخشىلانغان ئوتلاق قۇرۇپ، 2005-يىلى بىر يۈرۈش كۆچمە پۈركۈپ سۇغىرىش ماشىنىلىرىنى كىرگۈزۈپ، يايلاقلارنى ياخشىلاش ئۈنۈمى ياخشى بولغان. گۈلجېت ئۇل يېزىسى دۆلەت يولغا قويغان ئوت-چۆپلەردە يايلىتىپ بېقىشنى توختىتىشنى ئاكتىپ قانات يايدۇرۇپ، يايلىتىپ چارۋا بېقىشنى مەنئى قىلىپ بېقىشنى توختىتىپ تۇرۇش، قاشالانغان ئوتلاق بەرپا قىلىش قۇرۇلۇشى 2005-يىلى گۈلجېت ئۇل يېزىسى، يېزا بويىچە جەمئىي قورشالغان يايلاق 261 مىڭ مو، بۇنىڭ ئىچىدە تور بىلەن قورشالغىنى 254 مىڭ مو، ئۆسۈملۈك جانلىقلىرى 7000 مو،

گۈلجېت ئۇل يېزىسىشىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى نىڭ خېجىڭ ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى ھۆكۈمەت تورى ماتېرىيالىدا كۆرسىتىلىشىچە: گۈلجېت ئۇل يېزىسى كىلىمات مۇھىتى بىر قەدەر ناچار، خىزمەت، تۇرمۇش شارائىتىدا ئاللىقاچان تاغ سىرتىدىكى ئوتتۇرىچە سەۋىيەسىدىن خېلىلا تۆۋەن. بىر قانچە يىلدىن بۇيان ئۇچۇر توسۇلۇپ قېلىش، مەدەنىيەت تۇرمۇشى مەنىسىز، ھەر نۆۋەتلىك ھۆكۈمەتلىرى ئىزچىل ئازابلاپ كېلىۋاتقان قىيىن مەسىلە، ئىزچىل پۈتۈن يېزىدا چارۋىچىلار جىددىي ھەل قىلىشقا تېگىشلىك قىزىق نۇقتا مەسىلىسىنى ھەل قىلىش. بۇنىڭغا قارىتا يېزىلىق پارتكوم، ھۆكۈمەت مەۋقەنى ھەقىقىي تۈردە ئامما ئۈچۈن ياخشى ئىش، ئەمەلىي باشلىنىش نۇقتىسى، تۈرى ۋە ئۆزى توپلىغان مەبلەغ ئۇل ئەسلىھە قۇرۇلۇشىنى زور كۈچ بىلەن قانات يايدۇرۇلغان. 

 ئاممىنىڭ مەدەنىيەت تۇرمۇشىنى بېيىتىش ئۈچۈن ئىشخانا شارائىتى ياخشىلانغان، 2004-يىلى گۈلجېت ئۇل يېزىسى ئۆزى 100 مىڭ يۈەن مەبلەغ سېلىپ، يېپىق يوللۇق تېلېۋىزىيە ئورناتقان، تېلېۋىزىيە پروگراممىلىرىنى ئەسلىدىكى بىر يۈرۈشتىن 9 يۈرەشكە كۆپەيگەن؛ يېزا تۇرمۇش شارائىتىنى تېخىمۇ ياخشىلاش ئۈچۈن 2005-يىلى يېزا كادىرلىرىنىڭ ياتىقى يېڭىدىن تېلېۋىزور، DCV قاتارلىقلار سەپلەپ بېرىلغان. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ئىشخانىغا كومپيۇتېر، نۇسخىلاش ئاپپاراتى، پرىنتېر قاتارلىق ئۈسكۈنىلەرنى سەپلەپ سېتىۋېلىپ ئىشخانا شارائىتى زور دەرىجىدە ياخشىلانغان.

شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ خېجىڭ ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى ھۆكۈمەت تورى ماتېرىيالىدا كۆرسىتىلىشىچە، 2001-يىلى يېزا بويىچە تۇياق چارۋا سانى 65982 تۇياق (دانە)، 2005-يىلى قولدا قالغان چارۋا 73080 تۇياق (دانە)، يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 1420 تۇياق (دانە). چارۋىلار ئىچىدە، تۇغىدىغان چىشى مال 44017 تۇياق (دانە) ، چىشى ماللارنىڭ نىسبىتى %64، چوڭ چارۋا 8318 تۇياق، چوڭ چارۋىلارنىڭ نىسبىتى % 11، مۇقىم چارۋا 14826 تۇياق (دانە) .

1998-يىلدىن 2003-يىلغىچە، گۈلجېت ئۇل يېزىسى پارتىيە، ھۆكۈمەت كوللېكتىپ ئىگىلىكىنى راۋاجلاندۇرۇش ۋە زورايتىش خىزمىتىنى ئەستايىدىل چىڭ تۇتۇپ، 2003-يىلىغا كەلگەندە، پۈتۈن يېزىدىكى «ناچار كەنت» ھادىسىسى تۈگىتىلگەن. 2005-يىلى گۈلجېت ئۇل يېزىسى مۇقىم تەرەققىيات كوللېكتىپ ئىقتىسادىي جۇغلانمىسى 1 مىليون يۈەن. 2005-يىلى، يېزا چارۋىچىلىق مەھسۇلات قىممىتى 4 مىليون 530 مىڭ يۈەن، چارۋىچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە كىرىمى 1836 يۈەن، يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 120 يۈەن. 

شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ خېجىڭ ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى ھۆكۈمەت تورى ماتېرىيالىدا كۆرسىتىلىشىچە، يېزا قارىمىقىدا ئۈچ كەنت ئاھالە كومىتېتى، جەمئىي نوپۇسى 387 ئائىلە، 1540 ئادەم، بۇنىڭ ئىچىدە چارۋىچىلىق نوپۇسى 302 ئائىلە، 1297 ئادەم. موڭغۇل مىللىتى يېزىدىكى ئاساسلىق مىللەت. يېزا تەۋەسىدە تۆت يېزىغا قاراشلىق ئورۇنلار ۋە ئىككى يېزا تۇرۇشلۇق ئورۇن بار. يېزا تەۋەسىدە مۇقىم يەككە سودا-سانائەتچىلەر سەككىز ئائىلە، ئاساسلىقى يېمەك-ئىچمەك، مۇلازىمەت، پارچە سېتىش، رېمونت كەسپ (ئىشلىرى) بىلەن شۇغۇللىنىدۇ.

پۈتۈن يېزا تەۋەسىدە شىپاخانا، مال دوختۇرلۇق پونكىتى، مەدەنىيەت پونكىتى، چارۋىچىلىق ئىقتىسادىي پونكىتى، تېلېۋېزىيە ئىستانسىسى، بەش يېزىغا بىۋاستە قاراشلىق ئورۇنلار ۋە ساقچىخانا، يول ئاسراش ئۇچاستىكىسى، يېڭى مىس كېنى، تۆت يېزا تۇرۇشلۇق ئورۇنلاردىكى ماي قاچىلاش پونكىتى، نوپۇسى 374 ئائىلە، 1540 ئادەم.

گۈلجېت ئۇل يېزىسىشىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ خېجىڭ ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى ھۆكۈمەت تورى ماتېرىيالىدا كۆرسىتىلىشىچە، 5 يىللىق نامراتلارنى يۆلەش ئۆتكىلىگە ھۇجۇم قىلىش ئارقىلىق، گۈلجېت ئۇل يېزىسى پائال تۈردە پارتىيە ئەزالىرى، كادىرلار يوقسۇللار چوڭ ئائىلىسىنى ھۆددىگە ئېلىپ تۇراقسىز چارۋىلارغا ياردەم بېرىش، تەشكىلىي چارۋىچىلارنىڭ ئىش ھەققى ئېلىش قاتارلىق چارىلەرنى قوللىنىپ، نامراتلارنى يۆلەش خىزمىتىنى زور كۈچ بىلەن قانات يايدۇرۇپ كۆرۈنەرلىك ئۈنۈم ھاسىل قىلغان. يېزا بويىچە نامرات ئائىلىلەرنىڭ 2000-يىلدىكى 72 ئائىلە، 291 ئادەمدىن تۆۋەنلەپ نامراتلىقتىن قۇتۇلغان ئاھالىلەر 2005-يىلىدا 20 ئائىلە، 67 ئادەم. كىشى بېشىغا توغرا كېلىدىغان قوي 10 تۇياق (دانە)، يىللىق كىرىمى 670 يۈەندىن يۇقىرى نىشان.

شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ خېجىڭ ناھىيەلىك خەلق ھۆكۈمىتى ھۆكۈمەت تورى ماتېرىيالىدا كۆرسىتىلىشىچە، گۈلجېت ئۇل يېزىسى پارتىيە، ھۆكۈمەت رەھبەرلىك بەنزىسى «ئۈچكە ۋەكىللىك قىلىش» مۇھىم ئىدىيىسىنى يېتەكچى قىلىپ «ئىككى قولدا تۇتۇش، ئىككىلا قولدا چىڭ تۇتۇش» تا چىڭ تۇرۇپ خىزمەت فاڭجېنىغا ئاساسەن «ئۈچ مەدەنىيەلىك» قۇرۇلۇشىنى قەتئىي بوشاشماي چىڭ تۇتۇپ « ئۈچكە ۋەكىللىك قىلىش » ئۆگىنىش، تەربىيە پائالىيىتى ئارقىلىق پارتىيە ئەزالىرىنىڭ ئىلغارلىقىنى ساقلاش تەربىيەسى قاتارلىق پائالىيەتلەرنى كۈچلۈك ئىلگىرى سۈرگەن. 

ئاساسىي قاتلام تەشكىلاتلىرى قۇرۇلۇشى، پارتىيە تەشكىلاتلىرىنىڭ ئۇيۇشقاقلىقى، جەڭگىۋارلىقىنى روشەن ئاشۇرۇپ 2001-يىلى ئوبلاستلىق پارتكوم تەرىپىدىن «ئىلغار ئاساسىي قاتلام پارتىيە تەشكىلاتى»، «بىخەتەر، مەدەنىي يېزا-بازار» دېگەن نامغا ئېرىشكەن؛

ناھىيەلىك پارتكوم تەرىپىدىن «پارتىيە ئىستىلى، پاكلىق قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىش، ئىستىل تۈزىتىش خىزمىتىدىكى ئىلغار ئورۇن» دەپ نام بەرگەن؛

2003-يىلى ناھىيەلىك پارتكوم تەرپىدىن پارتىيە ئىستىلى، پاكلىق قۇرۇلۇشى، جەمئىيەت ئامانلىقىنى بىر تەرەپلىمە تۈزەش، قىيىنچىلىقى بارلارغا ياردەم بېرىش بويىچە ئىلغار ئورۇن بولۇپ باھالانغان؛

2004-يىلى ئوبلاست تەرىپىدىن «ئىلغار ئاساسىي قاتلام پارتىيە تەشكىلاتى» دەپ نام بېرىلگەن؛

ناھىيەلىك پارتكوم تەرىپىدىن «بەشتە ياخشى» يېز اـ بازارلىق پارتكوم، مەنىۋى مەدەنىيەت قۇرۇلۇشىدىكى ئىلغار ئورۇن ۋە پارتىيە ئىستىلى، پاكلىق قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىش ئىلغار ئورۇن بولۇپ باھالانغان؛

2005-يىلى گۈلجېت ئۇل يېزىسى چارۋىچىلىق رايونلىرى ئوبلاست، ناھىيەلىك پارتكوم تەرىپىدىن «ئىلغار ئاساسىي قاتلام پارتىيە تەشكىلاتى»، «بەشتە ياخشى يېزا-بازار پارتكوم» دېگەن نامغا ئېرىشكەن. 

مەنىۋى مەدەنىيلىك قۇرۇلۇشىدا، گۈلجېت ئۇل يېزىسى 2003-يىلى 200 مىڭ يۈەن مەبلەغ سېلىپ قۇرۇلغان مەدەنىيەت پونكىتى بىر، 2005-يىلى مەدەنىيەتىكە ئائىت كىتابلارنى ۋە تەنتەربىيە ئۈسكۈنىسى سېتىۋالدى، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا گۈلجېت ئۇل يېزىسى بىخەتەر، مەدەنىي يېزا-بازارلارنى پائال بەرپا قىلىش ۋاسىتىسى، بىخەتەر، مەدەنىي ئورۇن بەرپا قىلىش پائالىيىتىنى زور كۈچ بىلەن قانات يايدۇرغان.

يېزا بويىچە جەمئىي «ئون يۇلتۇزلۇق مەدەنىي ئائىلە» 276 ئائىلىگە يەتكەن. پۈتۈن يېزىدىكى ئومۇمىي ئائىلە سانىنىڭ %71.3 نى ئىگىلىگەن، «بەشتە ياخشى ئائىلە» 911 ئائىلىگە، «ئاياللار تۆھپە يارىتىش»، «ئۈچنى ئۆگىنىش، ئۈچنى سېلىشتۇرۇش» تا ئىلغار شەخسلەر 44 ئادەم، ياش زەربىدارلار 26 ئادەم، بۇنىڭ ئىچىدە ئوبلاست دەرىجىلىك «بەشتە ياخشى ئائىلە» 4 ئائىلگە يەتكەن. ^[0]