نەيزە

نەيزە ئىنچىكە ھەم ئۇزۇن قورال بولۇپ ، يىراقتا تۇرۇپ دۈشمەننى سانجىپ ئۆلتۈرگىلى بولىدىغان بىر خىل تىپىك ئۇزۇن قورالدۇر . نەيزىنىڭ « بېشى » ئۇچلۇق بولىدۇ ، ئادەتتە مېتالدىن ياسىلىدۇ ، ناھايىتى ئۆتكۈر بولىدۇ ، دۈشمەننى سانجىپ ئۆلتۈرۈشكە ناھايىتى ئەسقاتىدۇ ؛ سېپى ياغاچ ، بامبۇك قاتارلىق ماتېرىياللاردىن ياسىلىدۇ ، مېتالدىن ياسىلىدىغانلىرىمۇ بار ، نەيزىنىڭ ئۇزۇنلۇقى ئادەتتە 1.8 مېتىردىن 2.7 مېتىرغىچە بولىدۇ . 

نەيزىنىڭ تارىخى ناھايىتى ئۇزۇن بولۇپ ، دۇنيادىكى كۆپ ساندىكى مىللەتلەر ئىپتىدائىي ئوۋچىلىق ۋە ئۇرۇشتا نەيزىدىن پايدىلىنىپ ئوۋ ئوۋلىغان ياكى دۈشمەبلەرنى ئۆلتۈرگەن . لېكىن ئۇ چاغلاردا نەيزە ناھايىتى ئاددىي بولۇپ ، ياغاچتىن ياسىلاتتى . كېيىن كىشىلەر بامبۇك ، كالتەكلەرنىڭ بىر ئۇچىغا تاش ياكى سۆڭەكلەرنى ئورنىتىپ نەيزە ياسىغان . شۇنىڭ بىلەن نەيزىنىڭ ئاساسىي شەكلى شەكىللەنگەن . نەچچە مىڭ يىللىق تەرەققىيات ئارقىلىق نەيزىنىڭ نۇرغۇن شەكىللىرى بارلىققا كەلدى . نەيزە ياسالغان ماتېرىيالنىڭ ئوخشىماسلىقىغا قاراپ تاش نەيزە ، سۆڭەك نەيزە ، مىس نەيزە قاتارلىقلارغا بۆلىنىدۇ ؛ ئۇچىنىڭ ئوخشىماسلىقىغا قاراپ ئۇنى يەنە ئۈجمە يۇپۇرمىقى شەكىللىك نەيزە ، سۆگەت يۇپۇرمىقى شەكىللىك نەيزە ۋە كەڭ يوپۇرماقلىق شەكىللىك نەيزە قاتارلىقلارغا بۆلۈشكە بولىدۇ . ^[0]