ئاقاقىيا

ئاقاقىيا خىل چاتقالسىمان تىكەنلىك دەرەخنىڭ مېۋىسى ۋە يوپۇرمىقىنىڭ سىقىپ چىقىرىلغان سۈيىدىن قاتقانماددا بولۇپ، «ئاقاقىيا» نامى بىلەن دورىغا ئىشلىتىلىدۇ. دانىچە شەكىللىك، رەڭسىز ياكى سۇس سېرىق بۇلۇپ  يېرىم سۈزۈك  تېنى قاتتىق چۈرۈك،  پۇرىقى سۇس،تەمى قېرىق كېلىدۇ. پۇرچاق ئىلىسىدكى ئاكاتسىيە دېگەن بىر خىل چاتقالسىمان تىكەنلىك دەرەخ بۇلۇپ مېۋىسىنى يوپۇرمىقىنى سىقىپ سۈيىنى چىقىرىپ يېغۋىلىندۇ. ھىندىستان، سۇدان، سىنگال قاتارلىق جايلاردىن چىقىدۇ. 

خۇسۇسيىتى

قان توختىتىش، جاراھەت پۈتتۈرۈش، چاچنى قارايتىش، قۇستۇرۇش، ئىچى سۈرۈشنى توختىتىش، چىش مىكلىنى چىڭىتىش، زىيادە ھۆللۈكنى قۇرۇتۇش.خۇسۇسىيىتى بار.

تەبىئىتى

ئىككىنچى دەرىجىدە قۇرۇق سوغۇق.

خاس تەسىرى

قان توختاتقۇچى دورا

ئەكىس تەسىرى

توسالغۇ پەيدا قىلىدۇ، ئەزالارغا قۇرۇقلۇق يەتكۈزىدۇ.

فارماكولوگىيىلىك تەسىرى

ئاشقازان، ئۈچەي، كانايلارنى قوغداپ، غىدىقلىنىشنى پەسەيتىپ، دورىلارنىڭ شۈمۈرۈلۈشىنى ئازايتىدۇ.

ئشلىتىش ئۇسۇلى

1. ئانار گۈلى، ئانار پوستى، ئاقاقىيا، ئەنجىباھار، بەللۇت 10 گرامدىن ئېلىپ، قايناتما تەييارلاپ ئىچسە، خۇن تەۋرەشكە شىپا بولىدۇ.

2. ئاقاقىيا، رۇسۇت، ئەنجىباھار، جۇۋىنا، قارا ھېلىلە 60 گرام، شېكەر 20 گرام، سۇپۇپ تەييارلاپ ئىچسە، ئەزالاردىن كەلگەن قاننى توختىتىدۇ.

3. ئاقاقىيانى زەيتۇن يېغىغا ئارىلاشتۇرۇپ، باشقا چاپسا چاچنى قارايتىدۇ

دورىلىق ئورنى

مېۋىسى ۋە يوپۇرمىقىنىڭ سىقىپ چىقىرىلغان سۈيىدىن قاتقان دانىچە .

ساقلاش

ئاپتاپتا قۇرۇتۇپ، قۇيۇلدۇرۇپ ساقلىنىدۇ.

مىقدارى

0.5~3 گرام

تۈزەتكۈچىسى

بادام يېغى، ھەسەل سۈيى.

ئورۇنباسارى

ئەدەس، سەندەل، رۇسۇت، ھەزۇزى مەككى، زىرىق ئۇسارىسى،

سۇپۇپى ئەنجىباھار، مەجۇنى ئاقاقىيا

ئاشقازان، ئۈچەي ۋە ئۆپكە جاراھەتلىرى؛ بۇرۇن قاناش، ئۆپكە سىلىدىكى قاناش، كىندىك چىقۇقى، خۇن تەۋرەش، قانلىق ئىچى سۈرۈش، مەقئەت چىقىپ قېلىش، بالىياتقۇ چىقۇقى، بوۋاسىر، ھەر خىل جاراھەتلەر، ئاق خۇن كۆپ كېلىش، چىش مىلىكى قاناش، چىش مىلىكى بوشاپ كېتىش قاتارلىقلارغا ئىشلىتىلىدۇ.

ئاقاقىيا كىسلاتاسى، K,Ca, Mg  قاتارلىق مادىلار بار.

كېلىش مەنبەسى(ئەسەر)

ئۇيغۇر تېباىتى خام دورىلار ئىلمى1 (شىنجاڭ تېببي ئۇنۋېرسېتىتى تولۇق كۇرۇس نۇسخسى) ^[0]