ئاق پارپا

ئاق پارپا  ئەسلى ئۆسۈملۈكى جەدۋارچىندىن ئىبارەت. ئۇنىڭ ئۈچ خىل تۈرى بار . 

1. تۇزلۇق جەدۋار ، سىرىتقى يۈزى كۈلرەڭ بولۇپ تىلنى قورۇيدۇ، پۇراقسىز  

2.  ئارا جەدۋار ، سىرىتقى يۈزى قارامتۇل، مايلىق، پارقىراق، تەمى سۇس پۇراقسىز. 

4. ئاق جەدۋار ھەممە يېرى ئاقۇش ، تەمسىز كېلىدۇ. پۇرىقى سۇس. بۇ ئۆسۈملۈكنىڭ يىلتىزى «جەدۋارچىنى» نامىدا دورىغا ئىشلىتىلىدۇ. ئاق پارپا ئېيىقتاپانلار ئائىلىسىدىكى كۆپ يىللىق سامان غوللۇق ئۆسۈملۈك بۇلۇپ ئۆسۈملۈكى تولۇق يېتىلگەندە كولاپ ئېلىپ يېغۋىلىنىدۇ. ئېلىمىزنىڭ سىچۈەن، شەنشى، شىمالى شىنجاڭ قاتارلىق جايلاردىن چىقىدۇ. 

خۇسۇسيىتى

ھۆللۈكنى قۇرۇتۇش، قورۇش، چىڭىتىش ، ئاغرىق پەسەيتى، پەي ۋە مۇسكۇلنى چىڭىتىش، تەبىئەتنى قۇۋۋەتلەش خۇسۇسىيىتى بار.

تەبىئىتى

ئىككىنچى دەرىجىدە قۇرۇق ئىسسىق.

خاس تەسىرى

ئېغىز بوشلۇقىدىكى ئەزالارنى قۇۋۋەتلەش، ياللۇغ قايتۇرۇش، ماددا ئالمىشىشنى ياخشىلاش.

ئەكىس تەسىرى

 باش ئاغرىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، زەھەرلىك.

فارماكولوگىيىلىك تەسىرى

1. يۈرەك قان سېستىمىسىنىڭ بولغان تەسىرى، يۈرەك كۈچەيتىش ، يۈرەك رىتىمسىزلىقىغا قارشى تۇرۇش، يۈرەك مۇسكولىغا قان يېتىشمەسلىككە قارشى تۇرۇش قاتارلىق تەسىرى بار .

2. ياللۇغ قايتۇرۇش تەسىرى بار .

3. ئاغرىق پەسەيتىش ، تېىچلاندرۇش تەسىرى بار .

4. دائىرىلىك ناركوز قىلىش تەسىرى بار

1. 3 گىرام جەدۋارنى ئېزىپ تالقان قىلىپ، 10 گرام داۋايى مىشكىگە قوشۇپ، كۈندە 1~2 گرامدىن ئىستىمال قىلىپ بەرسە يۈرەك ئاجىزلىق، يۈرەككە قان يېتىشمەسلىك كېسەللىكلىرىگە شىپا قىلىدۇ.

2. جەدۋارنى زەيتۇن يېغىغا سۈرۈپ ، مەلھەم تەييارلاپ سىرتىدىن يەرلىك ئورۇنغا زىماد قىلسا ، پالەچ ، لەقۋا كېسەللىكلىرىگە شىپا قىلىدۇ .

3. جەدۋارنى سۆلەپ شەقاقۇل، ئاقىرقەرھالاردىن تەڭ مىقداردا ئىلىپ، تالقان قىلىپ مۇۋاپىق مىقداردا ئىستىمال قىلىپ بەرسە جىنسى ئاجىزلىققا شىپا قىلىدۇ .

4. جەدۋارنى سىركىگە سۈرۈپ، يەرلىك ئورۇنغا سۈرۈپ ئۇۋىلاپ  بەرسە، بوغۇم ئۆسۈكچە كېسىلىگە شىپا قىلىدۇ .

دورىلىق ئورنى

ئۆسۈملۈكنىڭ يىلتىزى.

مىقدارى

 قايناتمىسى 3 ~ 10 مىللىلىتىر

ساقلاش

 قۇرۇتۇپ ساقلىنىدۇ.

تۈزەتكۈچىسى

سۈت ، سىركە

ئورۇنباسارى

زورەنبات ، ئارا پارپا

ھەببى جەدۋار 

سۇلۇق ئىششىق، پالەچ، ئىستىرخا، پەي مۇسكۇللار بۇششىش، جىنسىي ئاجىزلىق، لەقۋا كېسەللىكلىرىگە ئىشلىتىلىدۇ. 

تەركىبىدە مىساكونتىن (mesaconitine) خىپا كونتىن (Hypacointine), ئاكونتىن (aconitine)، كاراكولىن (karakoline) قاتارلىقلار بار. 

كېلىش مەنبەسى(ئەسەر)

ئۇيغۇر تېبابىتى خام دورىلار ئىلمى بىرىنچى توم(سىناق نۇسخا) شىنجاڭ تېببىي ئۇنىۋېرسىتېتى ^[0]