مەركەزنىڭ خېنەن ئۆلكىسىنىڭ قۇمۇل ۋىلايتىگە ساھەلەر بويىچە ياردەم بىرىش سىياسىتىنىڭ چوڭقۇرلىشىشغا ئەگىشىپ  قومۇل ۋىلايەتلىك ۋە شەھەرلىك مائارىپ ئىدارىسىنىڭ  ئورۇنلاشتۇرۇشى بىلەن مانا دولتىمىزنىڭ ئوتتۇرا تۈزلەڭلىكى خېنەنگە ئۆگىنىشكە  كەلگىنمگە بىرئايدىن ئېشىپ قاپتۇ .قۇمۇلدىن ئۇيغۇر ،خەنزۇ ،خۇيزۇ ،قازاق قاتارلىق تۆت مىللەتتىن تەشكىل تاپقان 62نەپەر ئوقۇتقۇچى دەسلەپتە جېڭجۇ پىداگوگىكا ئىنىستۇتىدا بەش كۈن تەربىيلەش ئېلىپ باردى .ئاندىن كىيىن جېڭجۇدىكى ھەرقايسى باشلانغۇچ –ئوتتۇرا مەكتەپلەرگە تەقسىم قىلدى .قىسقا ۋاقىت ئىچىدە كۆرگەن – ئاڭلىغانلىرىمدىن ئۆزەمچە تۆۋەندىكىدەك ئاددى تەسىراتلارغا ئىگە بولۇپ ،ھەرقايسى تۇرداشلارغا ۋە بۇنىڭدىن كىيىن خېنەنگە ئۆگنىشكە كىلدىغان يۇرتداشلارغا ئازدۇ – كۆپتۇر پايدىسى بۇلۇپ قالار دەپ يوللىدىم .

خېنەننىڭ مەن بايقىغان قىسقىچە ئەھۋالى

1.خېنەن ئۆلكىسى خۇاڭخې دەرياسىنىڭ ئوتتۇرا تۆۋەن ئېقىنىڭ جەنۇبىغا جايلاشقان بولغاچقا (河南) دەريانىڭ جەنۇبى دەپ ئاتالغان ئىكەن .يەنە (豫)  يۈ ۋە ئوتتۇرا تۈزلەڭلىك رايۇنى دەپمۇ ئاتايدىكەن .
2.خېنەن ئۆلكىسى ئىقتىسادى چوڭ ئۆلكە بۇلۇپ ،2011يىلدىكى GDP مەملىكەت بويىچە 5-ئورۇندا،ئوتتۇرا غەربىي رايۇنلار بويىچە 1- ئورۇندا تۇرىدىكەن،
3. خېنەن ئۆلكىسىنىڭ ئومۇمىي يەر مەيدانى 167مىڭ كۋادرات كىلومىتىرئىكەن،يۇرتىمىز قۇمۇل ۋىلايىتىنىڭ بولسا  153مىڭ كۋادرات كىلومىتىر بۇلۇپ يەر مەيدانى جەھەتتە پەرق چوڭ ئەمەسكەن،لېكىن نوپۇس  جەھەتتە پەرق ئاسمان -زىمىن پەرق قىلىدىكەن.خېنەن ئۆلكىسىنىڭ 2006-يىلدا تۇرۇشلۇق نوپۇسى 97مىليۇن 170مىڭ ئىكەن ،ئاقما نوپۇسلارنى قوشقاندا 100مىليۇندىن ئارتۇق نوپۇس بار بۇلۇپ مەملىكەت بويىچە 1-ئورۇندا ئىكەن ،بۇ قۇمۇل ۋىلايىتىمىزنىڭ 500مىڭ ئەتراپىدىكى نوپۇسنىڭ 20ھەسسىگە توغرا كىلىدىكەن .
4.خېنەن ئۆلكىسىدە خەنزۇ ،خۇيزۇ ،مۇڭغۇل ،جۇاڭزۇ ،زاڭزۇ، ئۇيغۇر ،چاۋشىيەنزۇ ،تۇجىيازۇ ،بەيزۇ سالازۇ قاتارلىق 51مىللەت بۇلۇپ پۈتۈن مەملىكەت بويىچە ئاز سانلىق مىللەتلەر كۆپ ئولتۇراقلاشقان ئۆلكىلەرنىڭ بىرى ھېسابلىنىدىكەن .
5.خېنەن ئۆلكىسىنىڭ مەركىزى جېڭجۇ شەھىرى بۇلۇپ 11مىليۇندىن ئارتۇق نوپۇس بار ئىكەن . جېڭجۇ شەھىرى –ئوتتۇرا تۈزلەڭلىك رايۇنى (中原区)، 27-رايۇن (二七区)،گۋەنچېڭ خۇيزۇرايۇنى(管城回族区)،جنشۇي رايۇنى (金水区)،خۇيجى رايۇنى (惠济区)،جېڭدوڭ يېڭى رايۇنى (郑东新区)،شاڭجې رايۇنى (上街区)قاتارلىق رايۇنلارغا بۆلىنىدىكەن .
6.خېنەن – ئوتتۇرا تۈزلەڭلىك مەدىنىيىتى بۇلۇپ جوڭخۇا مىللەتلىرىنىڭ ئەنئەنىۋى مەدەنىيەت يىلتىزى ۋە مەنبەسى ،شۇنداقلا جوڭخۇا مەدەنىيەت تەرەققىياتىدا ئالدىنقى ئورۇننى ئىگەللەيدىكەن .م :چامباشچىلىق مەدىنىيىتى ،ئەجدىھا مەدىنىيىتى ،خەنزۇچە فامىلە ،يىمەك – ئىچمەك ،ئۆرپ – ئادەت ،دىنىىي ئېتقات ، خەنزۇچە خەت ،جوڭگۇ تىبابىتى ،دېھقانچىلىق ، قەھرىمانلار ،داڭلىق كىشىلەر ،سىياسىي ،شېئىر - نەزمىچىلىك ،سودا - سېتىق قاتارلىق مەدەنىيەتلەر تارىخنىڭ ئۇزۇنلىقى ،مەدەنىيەت قاتلىمىنىڭ چوڭقۇرلىقى جەھەتلەردە جوڭخۇا مەدىنىيىتىنىڭ مەنبەسى ھىسابلىنىدىكەن .

ئۆزىمىزنىڭ تاماق مەسلىسى جەھەتتە

1. خېنەن جېڭجۇدا تاماق مەسىلىسى بىز ئۈچۈن ئەڭ مۇھىم مەسلەدەپ  دەسلەپتە قۇمۇلدىن ماڭغاندا ئەنسىرەپ گۆش ،نان قاتارلىق يىمەكلىكلەرنى جىق  ئېلىپ مىڭ تەسلىكتە كۆتۈرۈپ كەلگەن ئىدىم .چۈشلۈك تاماقنى بېرىپ بىر ئامال قىلارمەن دەپ. لېكىن جېڭجۇ 27-رايۇن رۇخېلۇ مەكتەپ ئەتراپىدا ھەربىر كوچىدا ئىككى ياكى ئۈچ لەنجۇخۇيزۇ ئاشخانىسى ۋە رىستۇرانلىرى ئۇچراپ تۇرىدىكەن .تاماقلىرى ئۆزىمىزنىكىدەك بولمىسىمۇ ،لېكىن چۈشلۈك تاماق ھاجىتىڭىزدىن چىقىدىكەن .
2. مەخسۇس ناشتىلىق قىلىدىغان خۇيزۇ ئاشخانىلىرىمۇ بار بۇلۇپ 2موچەنلىك ،5موچەنلىك ،بىر كويلۇق مانتىلىرى ؛پۆرە ،قۇيماق ،شىفەن،پىششىق تۇخۇملار بىلەن ئەتىگەنلىك ناشتىلىقنى قىلغىلى بولىدىكەن . ئەمما يەنىلا ئاپام ياققان ناننى سېغىنىپ تۇردۇم .
3.جېڭجۇ 27-رايۇن مەيدانى ئەتراپىدا ھالال تىجارەت قىلۋاتقان ئۇيغۇرلار ئاشقان ئاشخانىلار بار بۇلۇپ بېزىلىشى ،تازلىقى ،تامىقى ،تەمى ،باھاسى ،مۇلازىمىتى خېلى بۇلۇپ قويىدىكەن ،ھەپتىدە ئىككى قېتىم يەۋالساق لەغمەن،كاۋاپ دىگەننى ھاردۇقىڭىز خېلى چىقىپ قالىدىكەن خۇددى تۆت كوچىدىكى ئۇلۇغيول ئاشخانىسىدا  يىگەندەك .
4.بەزىدە ئۆزىمىز تاماق قىلىپ يەپ قويىمىز ئۆي تامىقىنى سېغىنىپ .تاماق قىلىشقا كىتىدىغان گۆش ،ماي ،ئۇن ،گۈرۈچ ،كۆكتاتلارنى مەخسۇس خۇيزۇلار كوچىسىغا بېرىپ سېتىۋالدۇق . گۆشنى مەخسۇس خۇيزۇ قاسساپلار سويىدىكەن ھەم خۇيزۇلار ساتىدىكەن، لىكىن گۆشنىڭ تەمى قومۇلنىڭ گۆشنىڭ تەمىگە قەتئىي ئوخشىمايدىكەن .

داۋامى بار

مۇشۇ  قۇمۇلنىڭ ئارا-تۇرك ناھىيە ئچى بەك چىرايلىك ئىكەن جۇمۇ.2004-يىلى كۇررگەن8 يىل بۇپتۇ

مەن خېنەنگە كەلگەن ئوقۇغۇچىلارنىڭ تەسىراتلىرىدىن ئوخشايدۇ دەپ ئالدىراشلىق بىلەن ئاچقانىدىم  

رەسىىم دىگەن نەرسىمۇ بارمىدۇ، يا بۇ خېنەن دىگەن يۇرتنىڭ دىبىنى چىقمامدىكەن يا ۋەيت

يەنىلا ئاپام ياققان ناننى سېغىنىپ تۇردۇم

تارازا ئەپەندىم  ئاپىمىزنىڭ ئۇ نانلىرى جەننەتنىڭ تائاملىرىدىن قالسىلام بىرىنچى .
خېلى ئەتراپلىق كۈزۈتۈپسىز،ھارمىغايسىز....

خېنەن ئۆلكىسى ھەققىدە چۈشەنچە بەرگىنىڭىزگە كۆپ رەھمەت.

ئەتراپلىق كۈزىتىپسەن ساۋاقدىشىم،ئاللا خالىسا بېرىپ قالساق پايدىسى بولۇپ قالار ،نان ئەۋەتەيمۇ-يا.....

خېنەن ئۆلكىسىنى ئىقتىسادى چوڭ ئۆلكە دەپسىز، مەن بۇنىڭغا ئىشەنمەيمەن. سىز ئېيتقاندەك ئۆلكىنى ئومومى ئىشلەپچىقىرىش 2 تېرلىيوندىن ئاشقىنى بىلەن، ئادەم كۆپ بولغانلىقتىن كىشى بېشىغا توغرا كىلىدىغان ئىشلەپچىقىرىش قىممىتى يۇرتىمىز شىنجاڭنىڭكىگىمۇ يەتمەيدۇ. بۇ جەھەتتىن ئېيتقانداق نامىرات ئۆلكە سانىلىدۇ.شۇڭا خېنەن بولسا ھۆكۈمەت باي خەلىق نامىرات ئۆلكە، بۇنى مەن خېنەنلىكلەرنىڭ ئۆز ئاغزىدىن ئاڭلىغان.ئەلۋەتتە خېنەن ئۆلكىسىدە تاماقتىن قىينالمايسىز، چۈنكى خېنەن ئۆلكىسى خۇيزولار كۆپ ئۆلكىلەرنىڭ بىرسى بولۇپ، مەسچىد ۋە خۇيزولار رايونلىرى دائىم ئۇچىراپ تۇرىدۇ.
سىز خېنەن ئۆلكىسىنىڭ نوپوسىنى 1-ئورۇندا تۇرىدۇ دەپسىز، مەن بۇنىڭغا ئىشەنمەيمەن. چۈنكى 6-قېتىملىق نوپۇس تەكشۈرەشتە گۇاڭدوڭ ئۆلكىسىنىڭ 100مىلىيوندىن ئېشىپ مەملىكەت بويىچە 1-ئورۇندا خېنەن ئۆلكىسى ئىككىنچى ئورۇندا دەپ ئېلان قىلىنغان. ئاقما نوپوسنىڭ گىپىنى قىلسىڭىز خېنەن ئۆلكىسى ئاقما نوپوسنىڭ سانى گۇاڭدوڭ ئۆلكىسىنىڭ قولىغا سۇمۇ قويۇپ بىرەلمەيدۇ.

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 7قەۋەتتىكى arknurدە2012-04-19 11:04يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
خېنەن ئۆلكىسىنى ئىقتىسادى چوڭ ئۆلكە دەپسىز، مەن بۇنىڭغا ئىشەنمەيمەن. سىز ئېيتقاندەك ئۆلكىنى ئومومى ئىشلەپچىقىرىش 2 تېرلىيوندىن ئاشقىنى بىلەن، ئادەم كۆپ بولغانلىقتىن كىشى بېشىغا توغرا كىلىدىغان ئىشلەپچىقىرىش قىممىتى يۇرتىمىز شىنجاڭنىڭكىگىمۇ يەتمەيدۇ. بۇ جەھەتتىن ئېيتقانداق نامىرات ئۆلكە سانىلىدۇ.شۇڭا خېنەن بولسا ھۆكۈمەت باي خەلىق نامىرات ئۆلكە، بۇنى مەن خېنەنلىكلەرنىڭ ئۆز ئاغزىدىن ئاڭلىغان.ئەلۋەتتە خېنەن ئۆلكىسىدە تاماقتىن قىينالمايسىز، چۈنكى خېنەن ئۆلكىسى خۇيزولار كۆپ ئۆلكىلەرنىڭ بىرسى بولۇپ، مەسچىد ۋە خۇيزولار رايونلىرى دائىم ئۇچىراپ تۇرىدۇ.
سىز خېنەن ئۆلكىسىنىڭ نوپوسىنى 1-ئورۇندا تۇرىدۇ دەپسىز، مەن بۇنىڭغا ئىشەنمەيمەن. چۈنكى 6-قېتىملىق نوپۇس تەكشۈرەشتە گۇاڭدوڭ ئۆلكىسىنىڭ 100مىلىيوندىن ئېشىپ مەملىكەت بويىچە 1-ئورۇندا خېنەن ئۆلكىسى ئىككىنچى ئورۇندا دەپ ئېلان قىلىنغان. ئاقما نوپوسنىڭ گىپىنى قىلسىڭىز خېنەن ئۆلكىسى ئاقما نوپوسنىڭ سانى گۇاڭدوڭ ئۆلكىسىنىڭ قولىغا سۇمۇ قويۇپ بىرەلمەيدۇ.

يولداشلارنىڭ گىپى بويىچە ئېيتقاندا، ياتقان ئەجدىھالار خېلى كۆپ جۇمۇ مۇنبىرىمىزدە...

خېنەننى باشقا جايدىكىلەر ئالدامچىلار يۇرتى، ھېلىگەر ئادەم كۆپ چىقىدۇ دەيدىكەن راست گەپمىكەن. ئالداندىڭلارمۇ؟ تور ئوچۇق ۋاقتىدا خەنزۇچە بىكەتلەردە جۇڭگۇ خەرىتىسىنى چىقىرىپ ھەر قايسى يۇرتلارنىڭ لەقىمىنى شۇ ئۆلكىگە يېزىپ قويۇپتىكەن.
بىرسى بىر يۇمۇر دەپ بەرگەن: دۇڭ سۈنرۈينىڭ بەنجىڭى خېنەنلىك بولۇپ، دوڭ سۈنرۈينى كۆرۈكنىڭ ئاستىغا ئالداپ ئاپىرىپ، سەن بۇ بومبنى تۇتۇپ تۇر، مەن كالتەك تېپىپ كېلەي، ئاندىن بومبىنى كالتەكتە تېرەپ  ئىستىھكامنى پارتىلىتىمىز دەپ قويۇپ، بومبىنىڭ پىلىكىنى تارتىۋىتىپ چىقىپ كېتىپتۇ. دوڭ سۈنرۈي بۇ شياڭشىن خېنەنرېن-خېنەنلىككە ئىشەنمەڭلار دەپ شۇئار توۋلاپ قۇربان بوپتۇ.

  ھەقىقەتەن خەنزۇلارنىڭ ئىچىدە خېنەنلىكلەرنىڭ ئابرويى دىگەندەك ياخشى ئەمەس. لايىق تاللىغاندىمۇ خېنەنلىكتىن بىر ئەز ھەرەز ئەيلەيدۇ .