توردا «ھوشۇر قارىغا ئوچۇق خەت» ناملىق ماقالە ۋە ئۇنىڭغا ياندىشىپ يالقۇن روزى ئەپەندى توغرىسىدا نۇرغۇن بەس - مۇنازىرە ،تالاش تارتىشلار بولۇپ كېتىپتۇ.ئىنكاسلارغا قارايدىغان بولساق،تۈرلۈك ئورۇنلۇق - ئورۇنسىز تەنقىدلەر ،ھەتتا بىر قانچەكىشىنىڭ شەخسىيتىگە تاقىلىدىغان گەپ - سۆزلەرمۇ  يوق ئەمەسكەن. مېنىڭ بۇ يەردە بىرەر كىشىگە زەربە بىرىش نىيتىم يوق .پەقەت باشقىلارغا يىنىكلىك بىلەن باھا بەرمىسەك،زىھنىمىزنى ئەھمىيەتلىك ئىلمى ئىشلارغا سەرپ قىلساق دىگەن تىمىدا ئۆز كۆز قارىشىمنى سۆزلەپ باقماچى ،خالاس.
               مەن يالقۇن روزى ئەپەندىنىڭ خىلى كۆپ ماقالىلىرىنى ئوقۇغان.شۇڭا ، مەن بۇجەھەتتە ئۇنىڭ ئەسەرلىرىنى ئوقۇپ باقمايلا  تۇرۇپ ، « نوپۇزلۇقراق» كىشلەرنىڭ تۈرلۈك باھالىرىغا ئەگىشىپ پىكىر قىلدىغانلارغا قارىغاندا ،ئۆزۈمنى بۇ توغرىدا پىكىر قىلىشقا تىخىمۇ مۇناسىپ دەپ ئويلايمەن.مېنىڭچە، يالقۇن روزى .ئەپەندىنى ھەقىقى مەنىدىكى ئەدەبى ئوبزورچى دىيىشكە بولمايدۇ .ئۇنىڭ ئەدەبى ئوبزور دىيىلگەن  ماقالىلىرىنىڭ  ئېچىدە ئەدەبىيات ئىستېتىكسى نوقتىسىدىن چىقىپ پىكىر يۈرگۈزىلگنى ناھايىتى ئاز. ئاپتۇرنىڭ ئوبزور دىيىلگەن ماقالللىرىگە قارايدىغان بولساق،بۇ ماقاللىلەرنىڭ ھەممىسىنىڭلا دىگۈدەك بىرەر ئەسەرنى تۇتقا قىلىپ يىزىلغان ئىجدىمائى تىمىدىكى ماقاللىلەر ئىكەنلىكىنى بايقاش ئانچە تەس ئەمەس.ئاپتۇر تىلغا ئالغان ئىجدىمائى مەسلىلەرنىڭ زور كۆپچىلىكىنى رىئاللىقتىن بىۋاستە تاپقىلى بولسىمۇ ئەمما،يالقۇن روزى ئەپەندى بۇ مەسلىلەرنى ئىجدىمائى تۇرمۇشتىن بىۋاستە  ئىلىپ مۇلاھىزە يۈرگۈزۈشنىڭ ئورنىغا ،كۆپىنچىلىرىنى ئەدەبى ئەسەرلەردىن ئىزدەپ تىپشقا ۋە شۇ ئاساستا تەنقىد ئىلىپ بىرىشقا ئىزچىل ئەھمىيەت بىرىپ  كەلگەن.(بۇ خىل ئالاھىدىلىكنى بەلكىم يالقۇن روزى ئەپەندىنىڭ  تەنقىدچىلىكتىكى ئۆزگىچە مىتودى دىيىش مۇمكىن). بۇ بەلكىم يالقۇن روزى ئەپەندىنىڭ ئەدەبىياتقا ۋە جەمئىيەتكە بولغان يۈكسەك مەسئۇليەتچانلىقدۇر. لىكىن، قىممىتى نەچچە ئون يىلغىچە ساقلىنىدىغان،پايدىلىنىش قىممىتى يۇقرى ئىلمى ماقاللىلەر ۋە ئۇنىڭ ئاپتۇرلىرى بولغان ئالىملىرىمىز تونىلىشنىڭ ۋە شۆھرەت تىپىشنىڭ ئورنىغا ،مودا ناخشىلاردەك نەچچە ئايلا ھۆكۈم سۈرۈپ ،كىشىلەرنىڭ بىرەر ئايلىق پاراڭىغا تىما تېپىپ بىرىشتىن باشقا ،ھىچقانداق ئىلمى قىممتى يوق ئاتالمىش ئىجدىمائىى تىمىدىكى ئەسەرلەر بىلەن ئۇنىڭ ئاپتۇرلىرى تونۇلۇپ شۆھرەت تىپۋاتقان ھازىرقى  ئۇيغۇر جەمىيىتىمىزدە ، يالقۇن روزى ئەپەندى ئىجادىيىتىدىكى ئوبزور دەپ ئاتالغان خىلى كۆپ ماقاللىلەرنى يۇقارقى  ئىجدىمائى كەيپىياتنىڭ مۇئەييەن تەسىرىدە يىزىلغان دىمەي ئىلاجىمىز يوق.
              90-يىللاردىن بۇيانقى ئۇيغۇرچە گىزىت – ژورناللارغا قارايدىغان بولساق ،بىر قانچە ساپ ئەدەبى ژورناللارردىن بۆلەك باشقا ئۇنۋىرسال ژورناللاردا ئاساسەن ئىجدىمائى تىمىدىكى ماقاللىلەر بىسىلدى.  ئىلان قىلىنغان  ئىجدىمائى تىمىدىكى بۇ ماقاللىلارنىڭ زور كۆپچىلىكى جەمئىيەتتىن ،مىللەتتىن قاخشاش ،زارلىنىش خاراكتىرىدىكى ماقاللىلەر بولۇپ ،«شىنجاڭ مەدەنىيىتى» ژورنىلى بۇ خىلدىكى ژورناللارنىڭ سەركىسى بولدى.90-يىللانىڭ باشلىرىدا بۇ خىلدىكى ماقاللىلارنىڭ بەلكىم مەلۇم دەرجىدە ئىجابى ئەھمىيىتى بولغاندۇ.ئەمما ،مېنىڭچە بۇ خىلدىكى ماقالىلەرنىڭ ئىجابى تەسىرىدىن سەلبى تەسىرى كۆپ بولدى.بولۇپمۇ ياشلىرىمىز بۇ تىمىدىكى ماقاللەرنىڭ تەسىرىدە توختىماي جەمىيەتتىن قاخشاش ،ئۆزلىرىنىڭ تىرشىش يوللىرىغا ئۆزى باھانە - سەۋەپ ئىزدەپ، ئۆز يوللىرنى ئۆزلىرىمۇ ئىنىق بىلمەيدىغان باھانىللەر بىلەن چىتلاپ ،تەپەككۇرىنى قاتماللىتىن قۇتۇلدۇرالمىدى. ھەتتا بەزى يىنىكللىك بىلەن يىزىلغان ماقالىلەردە «شئېرى مىللەت» ،«پەلسەپىۋى مىللەت» دىگەن ئۇقۇملار ئوتتۇرغا قويۇلۇپ ،كىشىلەرنىڭ ئۇيغۇر شئېرىيىتىنىڭ پەلسەپىۋىلىكىگە ،شئېرنىڭ قانچىلىك پەلسەپىۋى چوڭقۇرلۇققا ئىگە بولىدىغانلىقىغا بولغان ئەسلىدىنلا كەمچىل چۈشەنچىسنى تىخىمۇ مۇجىمەللەشتۇرۋەتتى.( ھەتتا ياشلارنىڭ شىئرىيەتكە بولغان قىزغىنلىقنىڭ سۇسلاپ كىتىشىگە مەلۇم دەرجىدە تەسىر كۆرسەتتى دىيىشكە بولىدۇ)
               2000-يىللاردا ئىلان قىلىنغان « ئابدۇقادىر جالالىدىن ماقاللىرى توپلىمى» كىيىن بىر قانچە ژورناللاردا «زامانىمىزنىڭ پەيلاسوپى – ئابدۇقادىر جالالىدىن» دىگەندەك يىنىكلىك بىلەن ئىيتىلغان  سۆزلەر  تەكرارلاندى.بۇ سۆزگە ھەتتا ئابدۇقادىر جالالىدىن ئەپەندىنىڭ ئۆزىمۇ باشقىچە ئىنكاس قايتۇرمدى ( ھىچ بولمىسا مەن ئاشكارا مەتبۇئاتلاردا كۆرمىدىم). مېنىڭ ھازىرغىچە شۇنداق سورۇغۇم كىلىدۇ:پەيلاسوپ دىگەن نىمە؟ قانداق ئادەمنى پەيلاسوپ دەيمىز؟ (بۇ ھەقتە ئابدۇقادىر جالالىدىن ئەپەندىنىڭ ئويلىشىپ بېقىشىنى سورايمەن).
                 يۇقاردا ئابدۇقادىر جالالىدىن ئەپەندىنىڭمۇ تىلغا ئىلنىشى ، ئۇنىڭ يىقىنقى مەزگىللەردە ئىلان قىلىنغان ئىجدىمائى تىمىدىكى  ماقاللىرنىڭ كۆپرەك بولغانلىقى سەۋەبىدىن بولۇپ ،ئۇنىڭ بۇ تىمىدىكى ئەسەرلىرنى يەنە بىر قىتىم توپلام قىلىشقا توغرا كەلسە «ئەبجەش پاراڭلار»تىمىسى ئاستىدا توپلام قىلسا ئەڭ مۇۋاپىق بولىدۇ. چۈنكى ئۇنىڭ ماقاللىرى ھەقىقىتەن بەك تارتىمىلىق بولغان بىلەن ئىچىنى ئاختۇرسا ئاخىرىدا كىشىگە نەپ تىگىدىغان ھىچنىمە چىقمايدۇ.
                       ئۇنۋىرىسىتىتنىڭ 3- يىللقىدا  ئوقۇۋاتقان چاغلىرىمدا سىنىپ مۇدىرىم ماڭا:«سىنىپتىكى باللىلار ئشنىڭ يولىنى بىلمەيۋاتىدۇ، ھازىر نەتىجە قازىنىشىڭ ئەڭ ئاسان ۋە ئەڭ تىز يولى ئىجدىمائى تىمىدىكى ماقاللەرنى يىزىش.ئىلمى ئەمگەك بىلەن نەتىجە يارىتىش بەك قىيىن ۋە كۆپ ۋاقىت سەرىپ بولدىغان ئىش» دىگەن ئىدى. شۇ چاغلاردىلا كىشلەرنىڭ پاراڭ تىمىسىغا ئايلانغان ، مەتبۇئاتلاردىكى ئايغى چىقماس تالاش – تارتىشلار بىزگە ئەھمىيەتسىز ،كىشىنىڭ زىھىنىنى خورتىدىغان مەنسىز تۇيلاتتى.شۇڭا كىيىنچە « شىنجاڭ مەدەنىيىتى »ژورنىلىدىكى سەھىپىلەردىن ئەدەبى ئەسەرلەردىن باشقا تىمىدىكى ئەسەرلەرنى ئوقۇمايدىغان بولدۇق. بىزنى ئۇنىۋىرسال ژورناللار ئىچىدىكى «تەڭرىتاغ » قاتارلىق گىزىت - ژورناللاردىكى كىشىگە ئىلھام بىردىغان ،رىقابەتلىك دۇنيادىن قاخشايدىغان ئەمەس بەلكى ئۇنىڭغا يۈزلىنىپ ئۈمىد بىلەن ئالغا مىڭىشقا يىتەكلەيدىغان قىزغىن كەيپىياتىكى ماقاللەر ئۆزىگە جەلىپ قىلاتتى.
                 ئەمدى ،ئەسلى مەقسەدكە كەلسەك مەن ئىجدىمائى تىمىدىكى ماقاللەرنى يازغانلارنىڭ ھەممىسنى نام چىقىرىش ئۈچۈن يازدى ياكى يازماق ئاسان دىمەكچى ئەمەسمەن. پەقەت ھازىر «جامائەت ئەربابى »دەپ قارىلىۋاتقان   يالقۇن روزى، ئابدۇقادىر جالالىدىن ئەپەندى قاتارلىق كىشىلەرگە باھا بەرگەندە زىيادە قىزغىنلىقتىن ساقلانساق ،ئۇلارنىڭ ئەمگىكىگە توغرا ،ئوبىكتىپ  باھا بەرسەك ،مۇئەيەنلەشتۈرىدىغان يەردە مۇئەييەنلەشتۈرۈپ، ئىنكار قىلىدىغان يەردە ئىنكار قىلساق ،« داڭلىق ئوبزۇرچى ،پەيلاسوپ » دىگەندەك ئاتالغۇلارنى ئەتىراپلىق ئويلۇشۇپ قوللانساق دىمەكچى.بولمىسا ،لۇتپۇللا مۇتەللىپنى بىر پارچە ھەجۋى رەسىم سىزغانلىقى ئۈچۈن تاللانتلىق رەسسام؛ بىر داراممىدا رول ئالغانلىقى ئۈچۈن ئۇستا ئارتس دەپ يىنىكلىك بىلەن  باھا بىرىپ قويۇپ،ئاقىۋەت ئۇنىڭ سىزغان رەسىمىنى ،ئوينىغان رولىنى كۆرگەنلەردىن ئۇ توغرۇلۇق ئاڭلىغانلار شۇنچىلىك ئىشلىرىغا تاللانتلىق رەسسام، ئۇستا ئارتس دىگىنىگە قارىغاندا شائىرلىقىمۇ تايىنلىق ئوخشايدۇ دەپ قالغانغائوخشاش ،باشقىلارغا ئالدىراپ يىنىكلىك بىلەن  باھا بىرىپ قويساق ، كىيىن مۇشۇنداق يىنكلىك بىلەن بىرىلگەن باھالار تۈپەيلى ئۇلارغا بىرىلگەن يوللۇق باھاللارمۇ ئىنكار قىلنىپ كىتىشى مۇمكىن.
               تۆۋەندە يالقۇن روزى ئەپەندىنىڭ بىر قانچە كونكىرت ئەسەرلىرى ئۈستىدە ئۆز كۆز قارىشىمنى ئوتتۇرىغا قويۇپ ئۆتىمەن.
1.    يالقۇن روزى ئەپەندىنىڭ «مەمەتئلى ئەپەندى » ناملىق كىتابى كىشىلەر تەرپىدىن رومان دەپ قارلىۋاتىدۇ.ئەمما بىز بۇ ئەسەرگە قارايدىغان بولساق، پۈتۈن ئەسەردىن بەدىئىيلىكنىڭ ئازراقمۇ ھىدىنى ھىدلىيالمايمىز.بۇ ئەسەرنى  پەقەت ئۆز ئالاھىدىلىكلىرى بىلەن تارىخى تەرجىمال دىيىشكە بولىدۇ.ئەلۋەتتە بۇ ئەسەرنىڭ بۇ جەھەتتىكى مۇۋاپىقىيىتىنى مۇئەييەنلەشتۈرۈشكە بولىدۇ.
2   .«ھوشۇر قارىغا ئوچۇق خەت »ناملىق ماقالىگە كەلسەك ،بۇ ئەسەر ناھايىتى مۇۋاپىقىيەتلىك چىققان ياخشى ماقالە. مېنىڭچە توردىكى  مۇلاھىزىلەرنىڭ ھىچ قايسىسى بۇ ماقالىنىڭ مۇدداسىنى چۈشەنمىگەن.ھەتتا مەن تولۇق ئوتتورىنىڭ ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى يىغىلغان  بىر سورۇندا  ئۇلارنىڭ :« ھازىر نۇرغۇن باللىلار بىكخامدەك چاچ قويۇپ ،ئۇنىڭ رەسىمىنى ئۆيلىرىگە چاپلىۋالغاچقا يالقۇن روزى ئەپەندى ئۇنى كەمسىتىپ ئىشەك بىلەن سىلىشتۇرغان؛ بىزنىڭ ئىسمىمىزنىمۇ بىلمەيدىغان بىر چەتئەللىكىنى(چولپاننى) بىكاردىن –بىكار  تىللاپ نىمە قىلىدۇ،چەتئەللىكلەر بۇ ماقاللىنى كۆرۈپ قالسا نىمە دەپ ئويلاپ قالىدۇ؟ ؛ئىشەكنى ماختىغنى بەك ئىشىپ كېتىپتۇ......» دىگەندەك باھاللىرىنى ئاڭلاپ ھەيران قالدىم.ئۇلارنىڭ ئىچىدە پىشقەدەملەرمۇ ،ئەمدىلا خىزمەتكە قاتناشقان ياشلارمۇ بار ئىدى.ھەممەسىلا مۇنتىزىم تولۇق كۇرس تەربىيىسى ئالغان ئىقتىدارلىق ئەدەبىيات  ئوقۇتقۇچىلىرى ئىدى . بۇ گەپلەرنى ئۇلارنىڭ ئاغزىدىن ئاڭلاپ تولىمۇ ئەپسۇسلاندىم.(باشقا بىر كەسىپنى پۈتۈرگگەنلەر بولسا بەلكىم ئۇنچىلىك ھەيران قالماستىم).
               مىنىڭچە،يالقۇن روزى ئەپەندى بۇ ماقالىدە ررشەن بولغان ئىككى سىلىشتۇرمىغا ئىھتىياجلىق بولغاچقىلا ئىشەك ۋە بىكخامدىن ئىبارەت ئىككى ئوبىكىتنى تاللىغان.ئۇنىڭ ھەرگىزمۇ ئىشەكنى ماختاپ بىكخامنى تىللاش نىيىتى يوق.ماقالىدە دىيىلمەكچى بولغان مەركىزى مەسلە: ئۆز –ئۆزىڭنى،ئۆز مەدەنىيىتىڭنى باشقىلارنىڭ ئۆلچىمىدە ئۆلچىمە،ئۆزىڭنىڭ ئۆلچىمى بولسۇن.باشقىلار ياكى ئۇنداق ياكى مۇنداق ئويلاپ قالارمۇ دەپ ئۆز مەدەنىيىتىڭدىن تانما ياكى ئۇلارنىڭ ئۆلچىمى بويچە ياشاشقا ئىنتىلمە.باشقىلارنىڭ ئۆلچىمى بويىچە ياشاشقا ئىنتىلىش، سېنى باشقىلارغا ئوخشىتىپ قويىدۇ.سەندە ئۆز مەدەنىيىتىڭنىڭ گۈزەل تەرەپلىرىنى كۆرەلەيدىغان مۇھەببەتلىك كۆز بولسۇن دىمەكچى. (بۇنى ھەرگىزمۇ تەرەققى قىلماسلىقىمىز كىرەك ،ھازىرمۇ نەگە بارساق ئىشەك مىنىپ ،يازدىمۇ ئۇزۇن تون ۋە تۇماق كېيىپ يۈرەيلى دىگەن مەقسەددە دىمىدىم. پادىچىلار ئىشتىنى كىيىپ قولىدا كولا كۆتۈرۋالغان بىر ئۇيغۇر نامازدىن پارىغ بولغاندا ئوخشاشلا ئۆز خەلقىنىڭ ئوتتىدا كۆيۈپ ،سۈيىدە ئىقىشى مۇمكىن بولغانغا ئوخشاش،ئەكىسىچە تۇماق كىيىپ ، ئىشەك مىنىۋالغان يەنە بىر ئۇيغۇرنىڭ بىرەر ۋاخ نامازمۇ ئوقۇماسللىقى ئەمەللىيەتتىن يىراق ئەمەس.تۇرمۇش ۋاستىلىرىمىز زامانىۋىلششى كىرەك ،ئىدىيمىزدە بولسا ئۆزلىكىمىز ساقلىنىشى كىرەك دىگەن مەقسەددە دىدىم.) 
            گىزى كەلگەندە شۇنى قىستۇرۇپ قويعۇم كەلدى. يىقىن بىر دوستۇم « شنجاڭ مائارىپى » ژورنىلىغا بىر پارچە ماقالە ئەۋەتكەن ئىدى .ئالتە ئايغىچە خەۋىرى بولمىغان،كىيىن قارىساق كەلپىنلىك بىر ئوقۇتقۇچىنىڭ نامىدا بىرەر چىكتىمۇ ئۆزگەرمەي ئىلان قىلنىپتۇ.ئىككى يىلنىڭ ئالدىدا ئۇكامدىن: يالقۇن روزى « شنجاڭ مائارىپى » ژورنىلىنى ھۆددىگە ئېلۋاپتۇ،500-600 كوي خەجلىسە تەييار ماقاللىلەرنى ئىلان قىلىپ بىردىكەن دىگەن گەپنى ئاڭلىغاندا تازا ئىشەنمىگەندى. شۇڭا يالقۇن روزى ئەپەندىنىڭ قول ئاسدىدىكىلەرگە كۆپرەك «كۆڭۈل بۆلىشىنى »ئۆمۈد قىلىمەن.
                             ئاخرىدا كىشلىرمىزنىڭ تىخىمۇ كۆپ ۋاختى ۋە زىھنىنى ئەھمىيەتسىز تالاش – تارتىشلارغا سەرپ قىلماي،شۇ زىھنى قۇۋۋىتىنى غەيرەتجان ئوسمان،ئازاد سۇلتان...قاتارلىق سەر – خىللىرىمىزدەك  ئىلمى قىممتى يۇقرى ،پايدىلىنىش قىممتىگە ئىگە پاكىتلىق ئىلمى ئەسەرلەر ئۈچۈن سەرپ قىلىشىنى ئۈمىد قىلىپ يازمامنى ئاخىرلاشتۇرىمەن.

ئوبۇرنىدا ئۇزۇن ئولتۇرۇپ قىلىدىغانغا ئىش چىقماپتۇ دە سىزگە...ئوبۇرنىغا كىرىشتىنبۇرۇن گىزىت ئىلىۋالسىڭىز دەيمىنا ئوقۇپ ئولتۇرغىلى ...بولمىسا مۇشۇنداق پوق تاتلايدىغان ئىش چىقىدۇ ئۇكام .

بىزنىڭ بۈگۈنكى دەۋر قەھرىمانلىرىمىز...ئىجتىمائى تۇرمۇشتىكى خوتۇنلاردەك ئۇششاق-ئىشلارنى مۇلاھىزە قىلىش ئارقىلىق دۇنياغا كېلىۋاتىدۇ.
ھەقىقى باتۇرلۇق قىلىدىغان سۆرۇندا ئۇلارنى تاپقىلى بولمايدۇ.....
مىللەت مەنپەئەتى دىگەن بايراقنى كۆتۈرۋېلىپ ،شەخسى زىدىيەتلىرىنى ماقالە دەپ ئېلان قىلىش ئۇلارغا مودا بولدى.

شۇ ئەمەسمۇ باشقا ئىش چىقمىغاندەك، ئادەملەرنى سۆكۈپ!!!!!!!!!!!!!!!!!! ئۆزەڭنى بىل ، ئۆزگىنى قوي!!!

تىخىچە تۇگىمىدىمۇ بۇ تالاش تارتىش .بىر كىشىگە ئۇنداق قىلىدىكەن مۇنداق قىلىدىكەن دەيدىغانغا پاكىت بولۇش كىرەك ،بولمىسا تۆھمەت بولىدۇ ،ئەگەر يالقۇن روزىنىڭ راستىنلا پۇل ئىلىپ ئەسەر چىقىرىدىغانلىقىنى ئىسپاتلىيالىسىڭىز ئۇنى مۇناسىۋەتلىك يەرلەرگە شىكايەت قىلسىڭىز بولىدۇ ،ئىسپات يوق پەققەت ئۇ يەردىن بۇ يەردىن ئاڭلىۋالغان گەپ بولسا ئەڭ ياخشىسى يەڭگىللىك بىلەن بۇ سورۇنلاردا دىمىگەن تۇزۇك .

<لىكىن، قىممىتى نەچچە ئون يىلغىچە ساقلىنىدىغان،پايدىلىنىش قىممىتى يۇقرى ئىلمى ماقاللىلەر ۋە ئۇنىڭ ئاپتۇرلىرى بولغان ئالىملىرىمىز تونىلىشنىڭ ۋە شۆھرەت تىپىشنىڭ ئورنىغا ،مودا ناخشىلاردەك نەچچە ئايلا ھۆكۈم سۈرۈپ ،كىشىلەرنىڭ بىرەر ئايلىق پاراڭىغا تىما تېپىپ بىرىشتىن باشقا ،ھىچقانداق ئىلمى قىممتى يوق ئاتالمىش ئىجدىمائىى تىمىدىكى ئەسەرلەر بىلەن ئۇنىڭ ئاپتۇرلىرى تونۇلۇپ شۆھرەت تىپۋاتقان ھازىرقى  ئۇيغۇر جەمىيىتىمىزدە ، يالقۇن روزى ئەپەندى ئىجادىيىتىدىكى ئوبزور دەپ ئاتالغان خىلى كۆپ ماقاللىلەرنى يۇقارقى  ئىجدىمائى كەيپىياتنىڭ مۇئەييەن تەسىرىدە يىزىلغان دىمەي ئىلاجىمىز يوق.>

      ناھايىتى ياخشى يېزىپسىز ،مەن بۇنى خېلى بۇرۇنلا  يېزىلىشى كېرەك ئىدى دەپ ئويلىغان ئەمدى بولسىمۇ  كىچىكمەپتۇ ،مېنىڭ ئازراق يېزىش قابىلىيىتىم بولسا بۇرۇنلا يازاتتىم،سىز دەل مېنىڭ ئويلىغىنىمدەك  يېزىپسىز.بىز ھازىر بىر ئىشقا باھا بېرىشتە  بەكلا يىنىكلىك قىلىپ باھا بېرىۋاتىمىز.

ياخشى ماقالە بوپتۇ .
بۇنى يازغان قىرىندىشىمىز كۆپ ئىزدىنىپسىز .
دىمىسىمۇ راس يالقۇز روزىنىڭ سۆھبىتى دىيارىم تورىدا ئېلان قىلىنغاندىن كېيىن كۆپ تەسىر قوزغىدى بىزنىڭ يۇرتتىكىلەر كۆپەيتىپ بىسىپ تارقاتتى سېتىپ پۇل تاپقانلارمۇ بار كۆپەيتىپ .
ئابدۇقادىر جالالىدىن ئەپەندى توغرىسىدا كۆپ سۆزلىگۈم يوق ، پەيلاسوپلۇق دەرىجىسىگە يىتىشكە ئاللا شۇ ئادەمنىڭ ئۆمرىنى يەتكۈزگەي . ئۆمرىنى ئۇزۇن قىلغاي .
پەليلاسوپ دىگەن نېمە ؟ قانداق ئادەملەر پەيلاسوپ سانىلىدۇ ؟ پەيلاسوپ بولۇش ئۈچۈن شىنجاڭ مەدەنىيتىدە 2 پارچە ماقالە يازسىلا بولامدۇ ياكى ؟ بۇ ئۇنىۋانلارنى قۇربان مامۇت بىرىۋاتىدىغۇ دەيمەن ئۇيغۇرغا . ئاڭلىسام قۇربان مامۇتنى ئاپتونوم رايۇنلۇق خەلق ھۆكۈمىتى ئۇنىۋان ئىشخانىسىغا يۆتكەپتۇمىش بۇ ئىشتىن كېيىن .
بىر ئىككى مىسرا شېئىر يازسا شائىر 2 پارچە تۈكى يوق ماقالىنى ئېلان قىلسا ئۈمىدلىك ئالىم ، پەيلاسوپ دەپ تەرىپلەپ ماقالە ئېلان قىلىپ ژورنال مۇقاۋىلىرىدا بېسىش ئادامنىڭ كۈلگۈسىنى كەلتۈرۈپ ئوغىسىنى قاينىتىدۇ .
ئاشۇ ئاتالمىش پەيلاسوپلار ۋە جامائەت ئەرباپلىرى بىر ئىزاھات بىرىپ باقسۇنچۇ يۇقارقى سۇئاللارغا ؟ . . . .

ئادەمنى بىئارام قىلىپ!!!يەنە شۇ ئىسىملار!دىيارىمغا كىرمىگەن بولسام ھەرگىز تونۇماسكەنمەن بۇلارنى~كىتاپلىرىنى قىلچە ياقتۇرسام نىمە دەي؟ئۆز ئۆزىنى ماختايدىغانلار!تور ئارقىلىق ئۆزىنى تونۇتماقچىمۇ يا رەسۋالىشىپ؟

بىزدە مۇشۇنداق ئۆز مىللىتىمىز كىشىلىرىنىڭ بېشىغا دەسسەپ، شوتىغا يامىشىۋاتقان ئادەمنىڭ پۇتىدىن تارتىشتىن باشقا ئىش چىقمامدىغاندۇ-زادى؟؟؟  ھەي......

UNDAKTA  SANQU  NIMA  KILALISING            

ئادەمنى ھەقىقەتەن بىئارام قىلىدۇ،  يەنە شۇ يالقۇن روزى بىلەن پەرھات تۇرسۇننىڭ گىپى.    تور تەرەققى قىلمىغان چاغلاردا ئۇلار توغرىسىدىكى مۇنازىرلەر پۇتۇن مەتبۇئاتلار نى قاپلاپ كەتكەن ئىدى،  ئەمدى تورغا يۈزلىنىپتۇ.  يالقۇن بىلەن پەرھاتنىڭ گىپى بولمىسا مۇنازىرە مۇنازىرىگە ئوخشىمامدىكەن.  جاھاندا مۇنازىرە قىلىدىغان ئىشلار ئازمۇ؟؟؟؟؟؟    ئۇلانىڭ تالىشۋاتقىنى زادى نىمە؟؟؟    مىنىڭچە ئولاردا ئوبزور ئىلان قىلىش ئارقىلىق ئۆزىنىڭ پەيلاسوپلارچە ئىدىيسىنى، بىلىمىدە، تەپەككۇر قىلىشتا  ئۆزىنى كۆرسىتىشتىن باشقا مەقسەت يوق دەپ قارايمەن.  ئەگەر كارامىتى بولسا ئۆزگىچە ئوسلۇبقا ئىگە يىڭى-يىڭى ئەسەرلەرنى ۋۇجۇدقا كەلتۇرۇپ كىشلەرنى قايىل قىلسۇن.  كىشلەرنىڭ ھۆرمىتىگە ئىرىشسۇن.  ھەر كىمنڭ ياشاش ئۇسۇلى، تۇرمۇش مەنىتىقىسى تۈپتىن بىر-بىرىنىڭكىگە ئوخشىمايدۇ، شۇنداقلا مەسلىلەرگە بولغان كۈزىتىشى، كۆز قارىشى، ئىدىيسىمۇ قەتئي ئوخشىمايدۇ.  ئەگەر سېنىڭ ئىدىيەڭ مېنىڭ ئىدىيەمدىن ئىلغار بولسا شۇ ئىدىيەڭ بويىچە پىكىر قىلىۋەر .  مىنىڭ ئىدىيەم ساڭا ياقمىغان بولسا، قۇبۇل قىلالمىغان بولساڭ ياراتمىغان بولۇپ، ئۆز يولۇڭغا مىڭۋەر.  ئىشىت قاۋاۋىرىدۇ، كارۋان يولىنى يۈرىۋىرىدۇ.

مەن پەرھاد تۇرسۇن ۋە ياكى يالقۇن روزى قاتارلىقلارنىڭ ئەسەرلىرىدىن باشقا  ھىچنىمىسىنى تونىمايمەن .ئاداۋىتىممۇ يوق .شۇڭا مۇئەييەنلەشتۈرىدىغان تەرەپلىرىنى مۇئەييەنلەشتۈردۈم.مەقسىدىم پەقەت يازمامدا  دىگەندەك
«  ئەمدى ،ئەسلى مەقسەدكە كەلسەك مەن ئىجدىمائى تىمىدىكى ماقاللەرنى يازغانلارنىڭ ھەممىسنى نام چىقىرىش ئۈچۈن يازدى ياكى يازماق ئاسان دىمەكچى ئەمەسمەن. پەقەت ھازىر «جامائەت ئەربابى »دەپ قارىلىۋاتقان  يالقۇن روزى، ئابدۇقادىر جالالىدىن ئەپەندى قاتارلىق كىشىلەرگە باھا بەرگەندە زىيادە قىزغىنلىقتىن ساقلانساق ،ئۇلارنىڭ ئەمگىكىگە توغرا ،ئوبىكتىپ  باھا بەرسەك ،مۇئەيەنلەشتۈرىدىغان يەردە مۇئەييەنلەشتۈرۈپ، ئىنكار قىلىدىغان يەردە ئىنكار قىلساق ،« داڭلىق ئوبزۇرچى ،پەيلاسوپ » دىگەندەك ئاتالغۇلارنى ئەتىراپلىق ئويلۇشۇپ قوللانساق دىمەكچى.بولمىسا ،لۇتپۇللا مۇتەللىپنى بىر پارچە ھەجۋى رەسىم سىزغانلىقى ئۈچۈن تاللانتلىق رەسسام؛ بىر داراممىدا رول ئالغانلىقى ئۈچۈن ئۇستا ئارتس دەپ يىنىكلىك بىلەن  باھا بىرىپ قويۇپ،ئاقىۋەت ئۇنىڭ سىزغان رەسىمىنى ،ئوينىغان رولىنى كۆرگەنلەردىن ئۇ توغرۇلۇق ئاڭلىغانلار شۇنچىلىك ئىشلىرىغا تاللانتلىق رەسسام، ئۇستا ئارتس دىگىنىگە قارىغاندا شائىرلىقىمۇ تايىنلىق ئوخشايدۇ دەپ قالغانغائوخشاش ،باشقىلارغا ئالدىراپ يىنىكلىك بىلەن  باھا بىرىپ قويساق ، كىيىن مۇشۇنداق يىنكلىك بىلەن بىرىلگەن باھالار تۈپەيلى ئۇلارغا بىرىلگەن يوللۇق باھاللارمۇ ئىنكار قىلنىپ كىتىشى مۇمكىن.»دىن ئىبارەت.
          بۇمۇ مىنىڭ شەخسى كۆز قارىشىم،ياقتۇرمىساڭلارمۇ گەپ سۆزدە سەل ئىلمىراق بولساڭلار.

ئوبزورچى دىگەننىڭ ئەدىبى ئەسەرگە باھا بەرگىنى ئوبزورچىدۇر ، كىشىگە باھا بەرگىنى غەيۋەتخور ىۇتۇندىن پەرقى يوقتۇر ، يالقۇن زۇى دەل شۇنداق خۇتۇنلاغا ئوخشايدۇ، چۇنكى ئۇ ئەسەرگە ئەمەس ، ئەسەر ئاپتۇرىغا باھا بەرگەن،
گىپىم تۈگدى

پەيلاسوپ : ئاددىي كىشىلەر ئاڭلاپلا چۈشىنىپ كېتەلمەيدىغان سۆزلەرنى كۆپ ئىشلىتىدىغان ئەرباب دېمەكتۇر.

يالقۇن روزى قانداقلا ادەم بولمىسۇن پەھات تۇرسۇن ۆزىمۇ ېيتقاندەك ۇيغۇر ەدىبىياتى ۋاە ۇيغۇر ماارىپىدا دەۋىر بۆلغۈچ ىنقىلاپ قوزغىدى.

يەنىمۇ  تولۇقلىغىم كەلدى.تۈرۇكلەر ھۆكۈم سۇرگەن 500مابەينىدە ۇلارنى ىسلام دۇنياسى ھەقىقى  ىسلام ھاكىمىيىتى دەپ ىتراپ قىلمىسىمۇ لېيكىن ۇلارنىڭ قوشقان تۆھپىسىنى ھەقىقەتەن بەك زور دەپ ىتراپ قىلىدۇ.يالقۇن روزى ادەمگە شۇنى ەسلىتىدۇ.مەن يەنىلا يالقۇن روزىغا تەشەككۇر دەيمەن.يالقۇن روزى پەرھات تۇرسۇندىكى ەيىپلەر ارقىلىق ۋەھاكەزالار...........

بىز يەنىلا غاجىلاشتىن باشقىغا ئۆتەلمەپتۇق!ھەي مەن يەنە نىمىمۇ دەي...............................

ياخشى ماقالە بولۇپتۇ،يالقۇن روزىنى ماقالىلىرى بىلەن تونۇش كىرەك ...

    ماقالىڭىزنى يېزىشتىكى  مۇددىئايىڭىزنى پەقەت چۈشەنگىلى بولمىدى .يالقۇن روزىنى ئەدەبى  ئوبزورچى ئەمەس ئىجتىمائى ئوبزورچى دەپسىز ، ئابدىقادىر جالالىدىننى پەيلاسوپ ئەمەس دەپسىز. بۇ ئارقىلىق باشقىلارنى ئىلمىي تىل بىلەن سۈپەتلىگەندە ئىنچىكە، توغرا ،مۇۋاپىق ، قايىل قىلارلىق ، ئەمەلىيەتكە ئۇيغۇن باھا ، سۈپەتلەر بىلەن ئاتاشنى مەقسەت قىلغان بولسىڭىز سىزنىڭ بۇ خىل مەقسىتىڭىز توغرا ، ئەمما سىز نىمە ئۈچۈن ئۇيغۇر جەمئىيىتىدىكى شۇنچىۋالا كۆپ قەلەمكەشلەر ئارىسىدىن دەل مۇشۇ ئىككەيلەننى ئەتەي تاللىۋالدىڭىز؟ سىزنىڭچە بۇ ئىككەيلەندىن باشقا ئەدىپ ، تەتقىقاتچىلار ھەققىدىكى باھا سۈپەتلەردە مۇۋاپىقسىزلىق يوقمۇ ؟يىقىننىڭياقى ھەرقايسى تورلاردا  نىمە ئۈچۈندۇر يالقۇن روزى بىلەن ، ئابدىقادىر جالالىدىننى چەكتىن ئاشقان دۈشمەنلىك پوزىتسىيەسى ۋە ھەسەت قىلىش پىسخىكىسى بىلەن ،كەلسە- كەلمەس سۆز جۈملىلەر  بىلەن ھاقارەتلەيدىغان بىر ئەسەبى كەيپىيات شەكىللىنىپ قالدى ، سىز ياكى سىزگە ئوخشاش مەخسۇس يالقۇن روزى بىلەن ئابدىقادىر جالالىدىننىڭ جىنى چاپلاشقان بەزى تورداشلار بىلىپ بىلمەي،غەرەزلىك ياكى غەرەزسىز ھالدا بىر قىسمىلار باشلامچىلىق بىلەن، بىر قىسمىلار ئەگەشكەن ھالدا  ناتوغرا ھۇجۇملارنى شەكىللەندۈرۋاتىدۇ. ئۇلار ئۆزلېرىنى ئۆزلېرى مەن پەيلاسوپ، مەن ئۇيغۇرلارنىڭ بىر دىنبىر ئەدەبىي ئوبزورچىسى دەپ يازغىنىنى كۆرۈپ باقمىدىم ، ئۇلارنى ئاشۇرۇپ ماختىغۇچىلار تامامەن باشقا كىشىلەر .ئابدىقادىر جالالىدىننى پەيلاسوپ دىيىش خاتا بولسا دىمىسەكلا ،قەلەمكەش دىسەكلا تۇگىمىدىمۇ ، يالقۇن روزىنىمۇ مەيلى ئەدەبى تەنقىدچى  بۇلامدۇ مەيلى ئىجتىمائى تەنقىدچى بۇلامدۇ قەلەمكەش دىسەكلا تۈگىمىدىمۇ   ئۇلار بىزنى ماختىمىدىڭلار دىمىگەندىكىن .
kaysar007  سىز  بىر تەرەپتىن ئىجتىمائى تېمىدا يېزىلغان ماقالىلەرنى مودا ناخشىلارغا ئوخشىتىپ كەمسىتىسىز،  كەينىدىنلا يالقۇن روزىنىڭ 《ھۇشۇر قارىغا ئۇچۇق خەت》 دىگەن ماقالىسىنى ئىنتايىن ياخشى يېزىلغان دەپ ماختاپ كىتىپسىز ھەتتا، ئۇ ماقالىنىڭ قىممىتىنى چۈشەنمىگەن ئوتتۇرا مەكتەپ ئەدەبىيات ئۇقۇتقۇچىلېرىنى  تەنقىدلەپ كىتىپسىز ، سىز يەنە ئالىي مەكتەپتىكى چېغىڭىزدا مۇئەللىمىڭىز ئېيتقان ئىجتىمائى تېمىلاردا ماقالە يېزىپ تۇنۇلۇش توغرىسىدىكى مەسخىرىلىك تەشەببۇسىنى تىلغا ئېلىپ بۇ ئارقىلىق يالقۇن روزى بىلەن ئابدىقادىر  جالالىدىننىڭ ماقالىلېرىنىڭ ئىلمىي تەتقىقات ماقالىسى ھىسابلانمايدىغانلىقىنى ، يالقۇن بىلەن ئابدىقادىرچە ماقالە يېزىشنىڭ ئاسان ئىش ئىكەنلىگىدىن بىشارەت بېرىسىز ، ھەتتا ئابدىقادىر جالالىدىننى ئەبجەش ماقالىچى دەپ يېزىپسىز ،سىزنىڭچە، خەنزۇلارنىڭ ئۇلۇغ يازغۇچىسى لۇشۇننىڭ زاۋىنلېرى يەنى فىليەتونلېرى سىزنىڭ ھەم سىزگە يۇقۇرقىدەك تەلىم بەرگەن ئۇقۇتقۇچىڭىزنىڭ نەزىرىدە ئەبجەش ماقالىمۇ ئەمەسمۇ ؟ئىجتىمائى تېمىدىكى ماقالىمۇ ئەمەسمۇ ؟ بۇ نۇقتىنىمۇ بىر ئويلىنىپ بېقىڭ. سىز يالقۇن روزى ئابدىقادىر جالالىدىندەك مۇشۇنداق مۇنەۋۋەر قەلەمكەشلەردىن ئۇيغۇر جەمئىيىتىدە نەچچىسى بارلىقىنىمۇ ساناپ بېقىڭ. ئىسىڭىزدە بولسۇن، خۇتەن، قەشقەر ، ئىلىدىكى ئالىي مەكتەپلەردە ۋە شىنجاڭ داشۆ بىلەن سىفەن داشۆدە ئەدەبىيات كەسپىنى تاماملاپ جەمئىيەتكە چىقىدىغان ئۇقۇغۇچىلار ھەر يىلى ئىككى يۈزدىن كەم ئەمەس، ئەمما ئاشۇلارنىڭ ئارىسىدىن قەلەمكەش دەپ نام ئالالايدىغانلېرى كۆپ بولسا ئىككى ئۈچتىن ئاشمايدۇ يەنە ئەسكەرتىپ قۇياي، ئاشۇ ئالىي مەكتەپلەردە ئۆزىنى ئەدەبىيات ئۇقۇتقۇچىسى ھىسابلاۋاتقان ئۇقۇتقۇچىلار تۆت – بەش يۈزگە يىتىدۇ، ئەمما ئۇيغۇر جەمئىيىتى تۇنۇيدىغان ئۇقۇتقۇچىلار يىگىرمىدىن ئاشمايدۇ، مۇشۇنداق ئەھۋالدا يالقۇن روزى بىلەن ئابدىقادىر جالالىدىننى ئىمكان بار ئۇنى بۇنى دەپ ئىنكار قىلىپ تەتۈر  قۇيۇن چىقىرىش ئەقىلگە سىغامدۇ ؟
يالقۇن روزى بىلەن ئابدىقادىر جالالىدىننىڭ ئۇقۇرمەنلېرى ئۇيغۇر جەمئىيىتىدە ئالىي مەكتەپتىن تارتىپ ئوتتۇرا باشلانغۇچ مەكتەپكىچە ناھايىتى كۆپ ، ئۇلار ھەرقايسى مەكتەپلەردە ئەدەبىيات ۋە مائارىپ مەسىلىلېرى بۇيىچەلېكسىيە سۆزلىسە مەكتەپلەردە بىر نەچچە كۈنگىچە يىڭى كەيپىيات پەيدا قىلىۋىتىدۇ. ئاشۇ ئالىي مەكتەپلەردە خېلى – خېلى ئۇقۇتقۇچىلار يىللاپ دەرىس ئۆتۈپمۇ ئۇقۇغۇچىلارنىڭ قەلبىدە ئۇنتۇلغۇسىز تەسىرات پەيدا قىلالمايدۇ ،شۇڭا يالقۇن روزى بىلەن ئابدىقادىر جالالىدىننى  ئەدەبى ئوبزورچى ئەمەس ، پەيلاسوپ ئەمەس دەپ تەتۈردىن چىقىپ ئىنكار قىلىمەن دىگۈچە ئۇلارنىڭ پىكرىدىكى ئۆتكۈرلۈكنى ، قەلەم قۇۋۋىتىدىكى زىلزىلە پەيدا قىلىش كۈچىنى ، ناتىقلىق جەھەتتىكى قوزغىتىش ، قايىل قىلىش كۈچىنى تەن ئىلىش كېرەك ئەمەسمۇ ؟ مەن بۇ ئارقىلىق ئۇلارنى قارغۇلارچە ئۇلۇغلايدىغان ۋە ئۆچمەنلىك بىلەن ئىنكار قىلىدىغان پىكىر قىلىش ئۇسۇلىغا قارشى مەيدانىمنى بىلدۈرمەكچى بۇ جەھەتتىكى قارىشىم سىزنىڭ يەنى kaysar007 نىڭ بەزى قاراشلېرى بىلەن ئوخشاش.
    گەپنى خۇلاسىلىسەك ، يالقۇن روزىمۇ . ئابدىقادىر جالالىدىنمۇ  ئۇيغۇر جەمئىيىتى ئۈچۈن تىخى جامائەت ئەربابى ھىسابلانمايدۇ ، ئەمما ئۇيغۇر جامائىتىنى قەلبىگە پۈككەن، ئۇلارنىڭ ئىجتىمائى رېئاللىقىغا جان دىلى بىلەن كۆڭۈل بۆلۈپ قەلەم تەۋرىتىۋاتقان، سەزگۈر، تىرىشچان ، ساپالىق قەلەمكەشلەر ھىسابلىنىدۇ . بىز بۇ ئىككى قەلەمكىشىمىزگە چاكىنىلارچە ھۇجۇم قىلمايلى ھەم ئۆزلېرىمۇ ئاڭلىسا خىجىل بۇلۇپ كىتىدىغان سۆز ئىبارىلەر بىلەن زىيادە ئۇلۇغلاپ ماختاپ كەتمەيلى ، مەسىلەن alohliدىگەن تورداش يالقۇن روزىنى ماختايمەن دەپ :

《يالقۇن روزى قانداقلا ادەم بولمىسۇن پەھات تۇرسۇن ۆزىمۇ ېيتقاندەك ۇيغۇر ەدىبىياتى ۋاە ۇيغۇر ماارىپىدا دەۋىر بۆلغۈچ ىنقىلاپ قوزغىدى. 》

دەپ يېزىپتۇ بىر بولسا  مۇشۇنداق  چەكتىن ئاشۇرۇپ ماختاش، بىر بولسا نۇمۇسسىزلاچە قارىلاشلارنىڭ ھەممىسى پۈتۈنلەي خاتا . ھازىر ئابدىقادىر جالىدىن بىلەن يالقۇن روزىغا تەرىپلەش باھا بېرىش پەيتى ئەمەس ، بىز بۇ مەسىلىگە بەك ئىسىلىۋالمايلى. ئەڭ مۇھىمى ئۇلارنىڭ ئەسەرلېرىنى ئۇقۇپ مۇۋاپىق بولغان ياكى بولمىغان جايلېرىغا كۆز قارىشىمىزنى قۇيۇپ باقايلى بۇ ئارقىلىق مەسىلىلەر ھەققىدىكى چۈشەنچىمىز چوڭقۇرلىشىدۇ. كۆڭۈل بۆلىدىغان مەسىىلېرىمىز ئورتاقلىشىدۇ . دۇچ كەلگەن ئىجتىمائى كىرزىسلېرىمىزنى   ھەل قىلىشنىڭ چارە -تەدبىرلېرى روياپقا چىقىدۇ.

ئۇكام، ئۆيدىكىلەردىن بىرەرى پىت بازىرىدا تىرىكچىلىك قىلمايدىغاندۇ؟ نىمە جىق قۇرۇق گەپ، غەيۋەت بۇ؟ مەن سىزنى بىرسىنىڭ سايىسىدەكلا ھېس قىلىۋاتىمەن. ئىككى ئادەمنى مۇشۇ تىترەت ماقالىڭىز بىلەن باھالىسىڭىز سىزچە مۇۋاپىق بولارمۇ؟ قېنى پاكىت، قېنى ئىلمىي دەلىل؟ قېنى مۇھاكىمە؟ مۇشۇلارنىڭ بىرسىنى تاپشۇرماي تۇرۇپ سىز كىمتىڭىز بۇ يەردە خەقنىڭ ئالىكۈشكۈشى بىلەن قۇيۇن چىقىرىدىغانغا؟
ئاۋۇ سىنىپ مۇدىرىڭىز دېگەنمۇ سىزدەكلا تۇتامسىز، ھەسەتخور بىر نىمىكەن....بۇزۇق خوتۇننىڭ غەيۋەتلىرىدەك بىر نىمىلىرى بىلەن ئۆزىنى تەقرىزچى ھېسابلايدىغان يارىماس باھالىرى بىلەن تەتۇر شامال چىقىرىدىغان مۇشۇنداق چاپانچى، پىت ئۈچەي، چۈپرەندە قوڭتاجىلارنى تامغا ئېتىپ چاپلىۋەتسە دەيمەن...
تامغا ئاتسا چاپلىشىدىغان بالىكەنسىز. 

كىشىنىڭ شەخسىيىتىگە چىتىلدىغان بەس-مۇنازىرىنى تۇختاتساق بۇلاتتى.ئەسەرلېرى خۇشاقمىسا ئۇقۇماڭ،ئوقۇپ سالدىڭىزمۇ شەخىس ئۇستىدە ئەمەس،بەلكى ئەسەرلېرى ئۇستىدە ئانالىز يۇرگۈزۇڭ.ھەر خىل ئىدىيە تاجاۋۇزچىلېرىنىڭ دەخلىسىگە ئۇچۇراۋاتقان مۇشۇ زاماندا نوچى بولسىڭىز يات مەدەنيەتلەرگە ۋە يات قۇۋۇملارنىڭ ئۆزىنىڭ مەدەنيىتىنى بىزگە مەجىبورى تىڭىۋاتقان ۋاستىلىك ۋە بىۋاستە ھالەتلېرىنىڭ ئەپتى-بەشىرىنى ئىچىپ تاشلاشقا جۇرئەت قىلىڭ،بولمىسا كۇتىڭىزنى قىسىپ سىڭگەن نىنىڭىزنى يەپ،ئىناقلىقنىڭ خامىنىغا ئوت قۇيغۇچىلارغا قارشى تۇرۇڭ،ھازىرقى مىللىتىمىزنىڭ رىئال ھالىتىگە بىۋاستە سەۋەپچى بولغۇچىلار ئۆز قەۋىمىمىز ئىچىدىكى بىر نەچچە كىشى ئەمەس،بەلكى ۋاستىلىك رولىنى ئويناۋاتقان باشقىلاردۇر.سىز شۇنداق غەيۋەت-شىكايەتنى باشلىغان ۋاقتىڭىزدا ئاللىكىملەر سىزنىڭ كالۋالىقىڭىزدىن خۇشاللىنىپ بۆكىنى ئاسمانغا ئېتىۋاتقان بۇلىشى مومكىن.بىلىپ قۇيۇڭ،ئۆز مىللىتىڭىزنىڭ ھەر قانداق كىشىسى سۈيۇملۈك بىلىندىغان دەرۋىرگە يىتىپ كەلدۇق.ئۆز ئىچىڭىدىن ئۇيۇشالمىسىڭىز ھېچقانداق قەۋىم سىزنى كۆزگە ئىلمايدىغان زامان ئىكەنلىكى ئازراق كاللىسى ئىشلىگەن كىشىلەرگە سىر ئەمەستۇر.

باشقۇرغۇچىلار....تەستىقلىماڭلار بۇندىن كېيىن يا ۋە پە دىگەن  ماۋۇ ئىككى ئادەم توغرىسىدىكى ئەخلەت تېمىلارنى!

مېنىڭچە،مەيلى كىم بولسۇن،يازغۇچى شائىرلارنىڭ ئەسەرلىرىگە باھا بەرسىلا بولدى خالاس.ئۇ كىشىنىڭ شەخسىيىتىگە زىت سۆزلەر قىلسا مۇۋاپىق بولمايدۇ.ئەسەرلىرىدە ئىجابى تەرەپلەر بولسا قۇبۇل قىلساق،سەلبى تەرەپلىرىگە سوغوققانلىق بىلەن مۇئامىلە قىلساق .ھازىر بىزگە ھەممىدىن مۇھىم بولغىنى ئىناقلىق،ئىتتىپاقلىق.ئىناقلىقىمىزغا،ئىتتىپاقلىقىمىزغا دەز كەتمىسۇن.....    

توتېمغا بارىكاللا!

      Tabassum707يالقۇن روزىنى ئابدىقادىر بىلەن بىر يەرگە قۇيۇپ باھا بېرىش ئابدىقادىرغا قىلىنغان ھاقارەت بولسا ئۇنداقتا يالقۇن روزىنى پەرھات تۇرسۇن بىلەن بىر يەرگە قۇيۇپ باھا بېرىش يالقۇن روزىغا قىلىنغان ھاقارەتمۇ ياكى پەرھات تۇرسۇنغا قىلىنغاب ھاقارەتمۇ ؟ سىز يالقۇن روزىنى ئەسەرگە باھا بەرمەي ئادەمگە باھا بېرىدۇ دەپسىز سىز ئۆزىڭىز شۇ تاپتا ئادەمگە باھا بېرىۋاتامسىز ئەسەرگىمۇ ؟سىز يەنە يالقۇن روزىنى ئوغرى دەپسىز يالقۇن روزى ئوغرى بولسا نىمە ئۈچۈن بۇ مەسىلىنى ئاشكارا مەتبۇئاتتا ئىسپاتلاپ كۆرسۈتۈپ ياكى بولمىسا سوتقا ئەرىز قىلىپ سوت ئارقىلىق ھەل قىلىپ ،يالقۇن ئەسىرىنى ئوغرىلىۋالغان ئاپتورنىڭ مەنپەئىتىنى ئۈزۈل - كىسىل قوغدىمايسىز؟
  ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا يازغۇچىلاردىن ئۆچ ئىلىشتا  ئىككى خىل ئۇسۇل ئوموملىشىپ قالغان ئوخشايدۇ ، ئۇنىڭ بىرى ئوغرى ، كۈچۈرمىكەش دەپ ھاقارەتلەش يەنە بىرى جاسوس ، ئىشپىيون دەپ سىسىتىشقا ئۇرۇنۇش .
  سىز تور دۇنياسىدا يالقۇن روزنىڭ ئىسمى چىقسىلا چىداپ تۇرالمايدىغان بىر تۈركۈم ھەسەتخور تورداشلارنىڭ بىرىدەك قىلىسىز ،سىز يالقۇن روزىغا مۇشۇنداق ئاساسسىز بەتنام چاپلاپ ئۆزىڭىزنىڭ ھەسەتكە ھەم ھەسرەتكە تولغان قەلبىڭىزگە تەسەللىي تاپالايمەن دەپ ئويلامسىز ؟ سىزنىڭ بۇ خىل بىچارىلىقىڭىز ئاخىرقى  ھىساپتا ئۆزىڭىزنى ئۆزىڭىز قىيناش بۇلۇپ ھىسابلىنىدۇ.  ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا كۈچۈرمىكەشلىك قىلدى ، ئوغرىلىق قىلدى دەپ ئەيىپلەنگەن نۇرغۇن يازغۇچىلارنى بىلىمەن مەسىلەن :  شائىر ئارسلان ، «يۇلتۇزلار يۇرتى » دىگەن داستاننى بىر چەتئەللىك شائىرنىڭ داستانىدىن كۈچۈرۋالغان دىيىلگەن ، ئالىم ئابدىشۈكۈر مۇھەممەتئىمىن «ھەمرايى غەزەللېرىنى »ئۆزىنىڭ قىلىۋالغان دىيىلگەن ، تارىخچى ئابدىۋەلى ئېلى <<بەدۆلەت >>دىگەن كىتابىنى باشقىلاردىن كۈچۈرۈپ ئالغان  ، مەمتىلى ھېلىم «قانغا بۇيالغان سايرام » دىگەن رومانىنى كۈچۈرۈپ ئالغان ، باتۇر روزى «پىلسىراتتىن ئۆتكەنلەر »رومانىنى باشقىلاردىن كۈچۈرۈپ ئالغان دىگەندەك ھەر خىل تەنقىدلەر ئوتتۇرغا چىققان .سىز مۇمكىن بولسا سوتقا ئەرىز قىلىپ مەقسىتىڭىزگە يەتسىڭىز بولغۇدەك . ئۇنداق بولمايدىكەن بىراۋلارنى بىر ئىككى ئېغىز تىللىۋىلىپلا قىچىپ كىتىدىغان پۇرسەتپەسلەرگە ئوخشاپ قالىسىز.

بۇ ئادەمنى سىلەر ئاللاغا ئايلاندۇرۋەتتىڭلار

ئۇ ئەمدى خۇتۇن كىشىدەك غەيۋەت قىلماي زوردۇن سابىردەك رومان يازسۇن

ھەجەپمۇ تۇگىمىدى مۇشۇ گەپ

<لىكىن، قىممىتى نەچچە ئون يىلغىچە ساقلىنىدىغان،پايدىلىنىش قىممىتى يۇقرى ئىلمى ماقاللىلەر ۋە ئۇنىڭ ئاپتۇرلىرى بولغان ئالىملىرىمىز تونىلىشنىڭ ۋە شۆھرەت تىپىشنىڭ ئورنىغا ،مودا ناخشىلاردەك نەچچە ئايلا ھۆكۈم سۈرۈپ ،كىشىلەرنىڭ بىرەر ئايلىق پاراڭىغا تىما تېپىپ بىرىشتىن باشقا ،ھىچقانداق ئىلمى قىممتى يوق ئاتالمىش ئىجدىمائىى تىمىدىكى ئەسەرلەر بىلەن ئۇنىڭ ئاپتۇرلىرى تونۇلۇپ شۆھرەت تىپۋاتقان ھازىرقى  ئۇيغۇر جەمىيىتىمىزدە ، يالقۇن روزى ئەپەندى ئىجادىيىتىدىكى ئوبزور دەپ ئاتالغان خىلى كۆپ ماقاللىلەرنى يۇقارقى  ئىجدىمائى كەيپىياتنىڭ مۇئەييەن تەسىرىدە يىزىلغان دىمەي ئىلاجىمىز يوق.>
  خوراز دىكى <خو>

ئۇيغۇردا غەيۋەت-شىكايەت،كۇتىنى كولاش،كۆرەلمەسلىك ئىللەتلېرىنىڭ يامراپ كەتكەنلىكىنى تىخىمۇ چوڭقۇر ھېس قىلىپ قالدىم.بىزدە شائىېر -يازغۇچى،ئالىم-ئەدىپ،زىيالى يوقكەن.ئوغرى-يانچۇقچى،پاھىشە-بۇزۇق ئايال،قويمىچى-ساختىپەز،ئىچەرمەن-چىكەرمەنلەر جىقكەن،يەنە غەيۋەتنىڭ پىلتىسىگە ئوت قۇيۇشنى ئارزو قىلىۋاتقانلار ئۆزىمىزدىكى ھېچقانداق شەخسنى ياراتمىساڭ،ئىسمىڭنى ئۆزگەرتىپ باشقا مىللەت بولىۋالساڭمۇ ،تىلىڭنى ئۆزگەرتىپ باشقا« دۇنياۋى مىللەت»لەرنىڭ كەتمىنىنى چاپساڭمۇ بۇلىدۇ،باشقا ئەقلى سەگەك،ئىمانى ئويغاق مىلەتلەر ئۆز ئىچىدىن ئۇيۇشۇش ئۈچۈن ھەركەت ئىلىپ بېرىۋاتىدۇ،بىز بولساق تىخىچە پالانچى ئالىم ئەمەسكەن،پۇكۇنچى چاكىنا كىشىكەن......دىگەندەك تالاش-تارتىشلار بىلەن قىيامەت قايىم بولغۇچە ئايىقى چىقماس تالاش-تارتىش قىلىدىغان ئوخشايمىز. مۇنبەرلەردىكى چاكىنا «مۇنازىرچى»لەرنىڭ باشقىلارغا ئەخمەقلەرچە تون پىچىپ بېرىۋاتقان ھالەتلېرىنى كۆرسەم،ئۇيغۇر خەلىق چۆچەكلېرىدىكى يەتتە باشلىق يالماۋۇزنىڭ ئۆڭكۈرىگە سۇلانغان بىچارە-نادان مەھبۇسلارنىڭ«مەن ئورۇق،سەن سىمىز»دىگەن ھاماقەتلەرچە ئىدىيىسى كۆز ئالدىمغا زاھىر بۇلىدۇ.بولدى بەس!مۇشۇ  شەخىس ئۇستىگە ھۈجۈم قىلىنغان مۇنازىرنى توختىتايلى.بىزدە ھەر كىم قىلسا ئۆزىگە دىگەن ھېكمەت بار.ئوغرى-يانچۇقچى ياكى مۇرتەد بولسا جازاسىنى بېرىدىغان ياراتقۇچى بار.ھامان بىر كۈنى سورىقى بۇلىدۇ،ناۋادا شۇنداق چاكىنا ئىشلارنى ھېس قىلغان بولساڭ ئۆزەڭ ئۆرنەك ئىلىپ،روھىڭنى كۇچلەندۇر،خەلىقكە ئەمەلى ئىش قىلىش ئۈچۈن كاللا قاتۇر.بىلىپ قوي،سەن مەڭگۈ مۇنكىر-نەكىر بۇلالمايسەن.