مىسرانىم مۇنبىرى

كۆرۈش: 7472|ئىنكاس: 44

شىنجاڭدىكى ۋىلايەتلەرنىڭ قىسقىچە ئەھۋالى [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 2492
يازما سانى: 253
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 10734
تۆھپە نۇمۇرى: 463
توردا: 685 سائەت
تىزىم: 2010-6-11
ئاخىرقى: 2014-7-8
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 02:47:02 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
                     شىنجاڭدىكى ۋىلايەتلەرنىڭ قىسقىچە ئەھۋالى  بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 B0 ~1 N4 z( E3 L7 ]

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 ]; e  P- o2 z$ ]0 @ئاقسۇ ۋىلايىتى:
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( G1 V2 c; g+ T3 `$ `بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" D* H1 _6 \% A3 F
ئاقسۇ ۋىلايىتى تەڭرىتاغنىڭ جەنۇبىي ئېتىكىگە، تارىم ئويمانلىقىنىڭ شىمالىي چېتىگە جايلاشقان. شەرىقى تەرىپى بايىغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن، جەنۇبىي تەرىپى خوتەن ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربىي جەنۇب تەرىپى قەشقەر ۋىلايىتى ۋە قىزىلسۇ قىرغىز ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن، شىمالىي تەرىپى تەڭرىتاغ ئارقىلىق ئىلى ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربىي شىمال تەرىپى قازاقىستان، قىرغىزستان بىلەن چېگرىلىنىدۇ (چېگرا لىنىيىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 235 كىلومېتىر). شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى تەخمىنەن 510 كىلومېتىر. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان كەڭلىكى تەخمىنەن 350 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 132 مىڭ 500 كۋادرات كىلومېتىر، ئۇنىڭغا بىر شەھەر، سەككىز ناھىيە (ئاقسۇ شەھىرى، ئۇنسۇ ناھىيىسى، كۇچا ناھىيىسى، شايار ناھىيىسى، توقسۇ ناھىيىسى، باي ناھىيىسى، ئۇچتۇرپان ناھىيىسى، ئاۋات ناھىيىسى، كەلپىن ناھىيىسى) قارايدۇ. ۋىلايەت تەۋەسىدە شىنجاڭ ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 1 - شىسىنىڭ شتابى ۋە ئۇنىڭغا قاراشلىق 17 تۇەن - مەيدان بار. ۋىلايەت مەمۇرىي مەھكىمە جايلاشقان ئاقسۇ شەھىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 1008 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى بىر مىليون 857 مىڭ 100. بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 76.65% نى، خەنزۇلار 22.07% نى، باشقا مىللەتلەر 1.28% نى تەشكىل قىلىدۇ. ئاقسۇ ۋىلايىتىگە قاراشلىق جايلار خەن سۇلالىسى دەۋرىدە كۇسەن، قۇم، ئۇنسۇ، سەپىرباي، دۆلەتلىرىنىڭ يېرى بولغان، غەربىي رايون قورۇقچىبەگ مەھكىمىسىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە قۇم ئايمىقى قىلىپ تەسىس قىلىنغان. يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە موڭغۇل ئەلاۋدىدىن بولغان خان چاغاتاينىڭ سۇيۇغاللىق يېرى بولغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ چيەنلۇڭ 24 - يىلى (1759 - يىلى) ئاقسۇ خان ئامبىلى قويۇلغان. شىنجاڭ ئۆلكە بولۇپ قۇرۇلغاندىن كېيىن ئاقسۇ دوتەي مەھكىمىسى تەسىس قىلىنغان. مىنگو مەزگىلىدە ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ 4 - مەمۇرىي رايون ۋە ئاقسۇ ۋالىي مەھكىمىسى تەسىس قىلىنغان. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ ئاقسۇ ۋالىي مەھكىمىسى ۋە ئاقسۇ ۋىلايىتى دەپ ئاتالغان. ئاقسۇ ۋىلايىتىنىڭ يەر تۈزۈلۈشى شىمالىي تەرىپى ئېگىز، جەنۇبىي تەرىپى پەس بولۇپ، غەربىي شىمال ۋە شىمالىي قىسمى تاغلىق رايون (بىرقەدەر داڭلىق چوققىلاردىن تەڭرىتاغنىڭ ئاساسلىق چوققىسى تۆمۈر چوققىسى بار، دېڭىز يۈزىدىن ئېگىزلىكى 7435.29 مېتىر كېلىدۇ). ئوتتۇرا قىسمى دەريا ئېقىنلىرىنىڭ تىنىشىدىن ھاسىل بولغان تۈزلەڭلىك ۋە دېلتا، جەنۇبىي قىسمى قۇملۇق. بۇنىڭ ئىچىدە تاغ يېرى 22.63% نى، تۈزلەڭلىك ۋە دېلتا 48.72%. قۇملۇق 28.65% نى ئىگىلەيدۇ. ئاساسلىق دەريالىرىدىن ئاقسۇ دەرياسى، ئۈگەن دەرياسى، تارىم دەرياسى قاتارلىقلار بار. يەر يۈزىدىكى سۇ بايلىقى مىقدارى 6 مىليارد 382 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلارنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى مىقدارى 7 مىليارد 885 مىليون كۇب مېتىر. ياۋا ھايۋانات بايلىقىدىن ئاساسلىى ياۋا تۆگە، موڭغۇل قۇلىنى، يىلپىز، ئاق تۇرنا، شىمال ئۆچكىسى، ئارقار، قارا تايغان بۇغا، قوڭۇر ئېيىق، ئۇلار قاتارلىقلار بار. ياۋا ئۆسۈملۈك بايلىقلىرىدىن ئاساسلىقى شىنجاڭ ئارچىسى، داغال قارىغاي، توغراق، چۈچۈكبۇيا، قانتېپەر، قارلەيلىسى ۋە چاكاندا قاتارلىقلار بار. ھازىرغىچە بايقالغان قېزىلما بايلىقلىرىدىن ئاساسلىقى نېفىت، تەبىئىي گاز، كۆمۈر، تۇز، ھاك تاش، گەج، فوسفور، مانگان، تۆمۈر، گرانت تاش، فلوگوپىت، مولىبدېن، ئاليۇمىن، ۋانادىي، ئۇران، ئالتۇن، كۈمۈش قاتارلىقلار بار. ئاقسۇ ۋىلايىتى تۈزلەڭلىكنىڭ ئىقلىمى ئىللىق مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق، ئىنتايىن قۇرغاق ئىقلىمىغا كىرىدۇ. (باي ئويمانلىقى بىلەن ئۇچتۇرپان ئويمانلىقى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىمىغا كىرىدۇ.) يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 11.4℃ ~ 9.8℃ (باي ئويمانلىقى بىلەن ئۇچتۇرپان ئويمانلىقىنىڭ 9.1℃ ~ 7.1℃). ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 41.9℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 32.0℃. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2600 ~ 3000 سائەت. 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرىسى 4400℃ ~ 3300℃. قىروسىز مەزگىلى 190 ~ 250 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى تاغلىق رايونلارنىڭ 200 ~ 300 مىللىمېتىر. تۈرلەرنىڭ 40 ~ 70 مىللىمېتىر (باي ئويمانلىقى بىلەن ئۇچتۇرپان ئويمانلىقىنىڭ 90 مىللىمېتىر ئەتراپىدا). ئاقسۇ دېھقانچىلىقنى ئاساس قىلىپ، دېھقانچىلىق بىلەن چارۋىچىلىقنى بىرلەشتۈرگەن ۋىلايەت. ھازىرقى تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 326 مىڭ 400 گېكتار (4 مىليون 896 مىڭ مو)، ئوتلاق كۆلىمى 2 مىليون 221 مىڭ گېكتار (33 مىليون 332 مىڭ 500 مو)، ئورمان كۆلىمى 314 مىڭ گېكتار (4 مىليون 710 مىڭ مو). يەنە ئۆزلەشتۈرۈشكە بولىدىغان 1 مىليون 699 مىڭ گېكتار ( 25 مىليون 485 مىڭ مو) قاقاس يېرى بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقوناق، شال پاختا، قىزىلچا، قوغۇن - تاۋۇز، مېۋە - چېۋە قاتارلىقلار بار. بۇنىڭ ئىچىدە شالنىڭ قەدىمدىن <تارتۇق گۈرۈچى> دېگەن نامى بار، ئۇ بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئاشلىق تەشكىلاتى تەرىپىدىن يېشىل يېمەكلىك ىلىپ بېكىتلدى. چارۋىچىلىقى يايلاق چارۋىچىلىقى ۋە دېھقانچىلىق رايونى چارۋىچىلىقى دەپ بېكىتىلدى. چارۋىچىلىقى يايلاق چارۋىچىلىقى ۋە دېھقانچىلىق رايونى چارۋىچىلىقى دەپ ئىككىگە بۆلۈنىدۇ. چارۋىچىلىقىداقوي، كالا ئاساس قىلىنىدۇ. ئۆي قۇشلىرى باقمىچىلىقىمۇ مەلۇم كۆلەمگە ئىگە. سانائىتىدىن ئاساسلىقى توقۇمىچىلىق، خىمىيە سانائەت، ئېلېكتر ئېنېرگىيىسى، كۆمۈر، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، ئاشلىق - ماي پىششىقلاپ ئىشلەش، چارۋىچىلىق مەھسۇلاتلىرىنى پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىقلار بار. ئاقسۇ ۋىلايىتىنىڭ ئۇل مۇئەسسەسەلىرى ئۈزلۈكسىز مۇككەممەللەشمەكتە. دۆلەت تاشيولىنىڭ 314 - لىنىيىسى ۋىلايەتنى كېسىپ ئۆتىدۇ. دۆلەت تاشيولىنىڭ 217 - لىنىيىسى جەنۇبتا كۇچادا ئاخىرلىشىدۇ. ناھىيە، يېزا تاشيوللىرى ئاسفالىتلاشتۇرۇلۇپ، دۆلەت تاشيولى، ئۆلكە تاشيولى ۋە ناھىيە، يېزا تاشيوللىرى تۇتاشقان ھەم كېسىشكەن قاتناش تورى شەكىللەندۈرۈلدى. ئاقسۇ، كۇچا بىلەن ئۈرۈمچى ئوتتۇرىسىدا قەرەللىك نۆۋەتچى ئايروپىلان قاتناپ تۇرىدۇ. 44000 پروگراممىلىق تېلېفون، سىمسىز چاقىرغۇ ۋە كۆچمە تېلېفون ئارقا - ئارقىدىن ئىشلىتىلىشكە باشلىدى. ئاقسۇ قەدىمكى <يىپەك يولى>دىكى مۇھىم ئۆتەيول بولۇپ، ۋىلايەت تەۋەسىدە مەملىكەت ۋە ئاپتونوم رايون دەرىجىلىك نۇقتىلىق قوغدىلىدىغان مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن ئورنىدىن 59 ى بار. بۇنىڭ ئىچىدە بىرقەدەر داڭلىقلىرىدىن قىزىل مىڭئۆي، قۇمتۇرا مىڭئۆيى، كۇسەن قەدىمىي شەھىرى قاتارلىقلار بار. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @0 `# z+ o1 f' f# o4 C
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, w7 w; {- P' H( @: X7 Z( Y
خوتەن ۋىلايىتى:بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 z2 ]) l6 c. b- r. B

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 F$ m7 T3 v0 ~خوتەن ۋىلايىتى تارىم ئويمانلىقىنىڭ غەربىي جەنۇبى قىسمىغا جايلاشقان. شەرق تەرىپى شىزاڭ ئاپتونوم رايونى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەرب تەرىپى قەشقەر ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ. شىمال تەرىپى ئاقسۇ ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربىي جەنۇب تەرىپى كەشمىر (ھىندىستاننىڭ ئەمەللىي كونتروللىقىدىكى رايون) بىلەن چېگرىلىنىدۇ. چېگرا لىنىيىسىنىڭ ئومۇمىي ئۇزۇنلۇقى 200 كىلومېتىر. شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى تەخمىنەن 670 كىلومېتىر، جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان كەڭلىكى تەخمىنەن 600 كىلومېتىر. ئومۇمىي يەر مەيدانى 247 مىڭ 900 كۋادرات كىلومېتىر. قارمىقىدار بىر شەھەر،. يەتتە ناھىيە (خوتەن شەھىرى، گۇما ناھىيىسى، قاراقاش ناھىيىسى، خوتەن ناھىيىسى، لوپ ناھىيىسى، چىرا ناھىيىسى، كېرىيە ناھىيىسى، نىيە ناھىيىسى) بار. تەۋەسىدە ئشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى خوتەن دېھقانچىلىق مەيدانلىرىنى باشقۇرۇش ئىدارىسى بار. مەمۇرىي مەھكىمە جايلاشقان خوتەن شەھىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 1520 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى بىر مىليون 504 مىڭ 800 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 97.4% نى، خەنزۇلار 2.66% نى، باشقا مىللەتلەر 0.2% نى تەشكىل قىلىدۇ. خوتەن ۋىلايىتىگە قاراشلىق جايلار خەن سۇلالىسى دەۋرىدە گويا، ئۇدۇن، كېرىيە، نىيە، روڭلۇ دۆلەتلىرىنىڭ يېرى بولغان. غەربىي يۇرت قورۇقچىبەگ مەھكىمىسىگە قارىغان. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە ۋەيسا تۇتۇق مەھكىمىسى تەسىس قىلىنغان. يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە موڭغۇل ئەۋلادىدىن بولغان خانلارنىڭ سۇيۇرغاللىق يېرى بولغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ چيەنلۇڭ 24 - يىلى (1759 - يىلى) خوتەن ئامبىلى قويۇلغان. چىڭ سۇلالىسى گۇاڭشۈنىڭ 9 - يىلى ( 1983 - يىلى) خوتەن بىۋاسىتە قاراشلىق ئايمىقى تەسىس قىلىنغان. قەشقەر دوتەي مەھكىمىسىگە قارىغان. مىنگو 9 - يىلى ( 1920 - يىلى) خوتەن دوتەي مەھكىمىسىگە تەسىس قىلىنغان. كېيىن 7 - مەمۇرىي رايون دەپ ئۆزگەرتىلگەن. مىنگو 32 - يىلى (1943 - يىلى) ۋالىي مەھكىمىسىگە ئۆزگەرتىلگەن. 1950 - يىلىنىڭ باشلىرىدا خوتەن ۋالىي مەھكىمىسى قۇرۇلغان. 1959 - يىلى خەنزۇچىدىكى 和 (خوتەن) دېگەن خەت 和田 دېگەن خەتكە ئۆزگەرتىلگەن. 1979 - يىلى خوتەن ۋىلايىتى قۇرۇلغان. يەر تۈزۈلۈشى: جەنۇبىي ئېگىز، شىمالى پەس، غەربىي ئېگىز، شەرىقى پەس. بۇ تاغلىق رايون 33.3% نى، چۆل - چەزىرە 63% نى، بوستانلىقلار 3.7% نى ئىگىلەيدۇ. 36 چوڭ - كىچىك دەرياسى، 58 بۇلىقى بار. يەر ئاستى سۇ بايلىقى سەككىز مىليارد 770 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىكتىكى يەر ئاستى سۇ بايلىقى مىقدارى ئۈچ مىليارد 246 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋانات بايلىقىدىن يىلپىز، تىبەت قۇلۇنى، قوتاز، تىبەت بۆكىنى، ئارقار، ياۋا تۆگە، ئاق بوغۇز بۆكەن، ئۇلار قاتارلىقلار بار. ياۋا دورا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن توشقان زەدىكى، قانتېپەر، قارلەيلىسى، رەۋەن قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقىدىن نېفىت، كۆمۈر، ئالتۇن، تۆمۈر، تانتال، لىتىي، پېرىللىي، سىندىي، نىئوبىي، سىڭىر تاش، ھاك تېشى، قاشتېشى قاتارلىقلار بار. خوتەن ۋىلايىتى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 10.4℃ ~ 12.2℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 43.2℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 28.9℃. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2400 - 2900 سائەت، 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرىسى 4300℃ ~ 4100℃. قىروسىز مەزگىلى 210 ~ 024 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدرى 30 ~ 50 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2400 ~ 8002 مىللىمېتىر. يىللىق ئوتتۇرىچە قاقاس قۇم ئۇچۇش - بوران چىقىش ۋاقتى 30 ~ 25 كۈن. خوتەن ۋىلايىتى دېھقانچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر 157 مىڭ گېكتار (ئىككى مىليون 365 مىڭ مو) تېرىلغۇ يەر، 263 مىڭ 300 گېكتار (ئۈچ مىليون 950 مىڭ مو) تەبىئىي ئورمان، 94 مىڭ گېكتار (بىر مىليون 240 مىڭ مو) سۈنئىي ئورما، ئىككى مىليون 492 مىڭ 300 گېكتار ( 37 مىليون 391 مىڭ مو) ئوتلاق، 17 مىڭ 200 گېكتار (258 مىڭ مو) سۈنئىي ئوتلاق بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن ئاساسلىقى بۇغداي، كۆممىقوناق، شال، كېۋەز، ياغلىقدان ۋە ھۆل - قۇرۇق مېۋە - چېۋىلەر بار. چارۋىچىلىقى يايلاق چارۋىچىلىقى ۋە دېھقانچىلىق رايونى چارۋىچىلىقى دەپ ئايرىلىدۇ. دېھقانچىلىق رايونى چارۋىچىلىقى ئاساسلىق ئورۇندا تۇرىدۇ. چارۋىسىدىن قوي، كالا، ئات، ئېشەك، تۆگە قاتارلىقلار بار. بۇنىڭ ئىچىدە خوتەن يېرىم ئىنچىكە يۇڭلۇق قويىنىڭ سانى ئەڭ كۆپ. سانائىتىدىن ئاساسلىقى ئېلېكتر ئېنېرگىيىسى، كۆمۈر سانائىتى، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، دېھقانچىلىق ماشىنىلىرى، پاختا توقۇمىچىلىق، يىپەكچىلىك، گىلەمچىلىك، قاشتېشى ئويمىچىلىقى، ئاشلىق - ماي ۋە يېمەكلىكلەرنى پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىقلار بار. يەرلىك ئالاھىدىلىككە ئىگە يىپەكچىلىك، گىلەمچىلىك ۋە قاشتېشى ئويمىچىلىقى خوتەننىڭ ئۈچ گۆھىرى دەپ ئاتىلىپ كەلمەكتە. خوتەن ۋىلايىتىنىڭ ئاساسىي مۇئەسسەلىرى ئۈزلۈكسىز ياخشىلانماقتا. دۆلەت تاشيولىنىڭ 513 - لىنىيىسى تەۋەسىنى كېسىپ ئۆتىدۇ. تارىم قۇملۇق تاشيولىدا قاتناشنىڭ باشلىنىشى خوتەن بىلەن ئۈرۈمچىنىڭ ئارىلىقىنى زور دەرىجىدە قىسقارتتى؛ ناھىيە، يېزا تاشيوللىرى تەرەپ - تەرەپكە تۇتاشقان بولۇپ، 90% دىن كۆپرەكى ئاسفالىتلاشتۇرۇلۇپ بولدى. خوتەن ئايرودرومىغا چوڭ، ئوتتۇرا تىپتىكى يولوچىلار ئايروپىلانى قونالايدۇ ۋە ئۇنىڭدىن ئۇچالايدۇ. ھەر ھەپتىدە قەرەللىك ئۈرۈمچىگە ئۇچىدىغان ئايروپىلان بار. يەتتە ناھىيە، بىر شەھەردىكى پروگراممىلىق تېلېفونلارنىڭ ھەممىسى مەملىكەتلىك ئۇزۇن يوللۇق ئاپتوماتىك ئۇچۇر تورىغا كىرگۈزۈلدى. كۆچمە تېلېفون، چاقىرغۇ ئاپپاراتلىرى تەڭلا ئىشقا كىرىشتۈرۈلدى. بۇ ۋىلايەتنىڭ ئاساسلىق مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن نىيە خارابىسى، ئاقسېپىل قەدىمىي شەھىرى، مىلىكئاۋات خارابىسى قاتارلىقلار بار. ئاساسلىق مەنزىرىلىك جايلىرىدىن قۇملۇق مەنزىرىسى، بىپايان كوئىنلۇن، چەكسىز كەتكەن ئۈزۈم كارىدورى قاتارلىقلار بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* S' |8 s" L) d$ z  w* c% X) g

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ n- `) Z3 b- u8 K0 Tقەشقەر ۋىلايىتى:بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ l# `8 j" J& N' J! G1 P2 `. N8 q& n
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 m4 H9 h2 q% Z; u1 b3 A+ i
قەشقەر ۋىلايىتى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ غەربىي جەنۇبىغا جايلاشقان. شىمال تەرىپى ئاقسۇ ۋىلايىتى، غەربىي شىمال تەرىپى خوتەن ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربىي، غەربىي جەنۇب تەرىپى ئايرىم - ئايرىم ھالدا تاجىكىستان، ئافغانىستان، كەشىمر (پاكىستان كونتروللىقىدىكى رايون) بىلەن چېگرىلىنىدۇ (چېگرا لىنىيىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 888 كىلومېتىر). ئومۇمىي يەر مەيدانى 141 مىڭ 600 كۋادرات كىلومېتىر. قارمىقىدا بىر شەھەر، 11 ناھىيە (يەنى قەشقەر شەھىرى، قەقەر كونىشەھەر ناھىيىسى، قەشقەر يېڭشەھەر ناھىيىسى، يېڭىسار ناھىيىسى، مەكىت ناھىيىسى، پوسكام ناھىيىسى، يەكەن ناھىيىسى، قاغىلىق ناھىيىسى، يۇپۇرغا ناھىيىسى، مارالبېشى ناھىيىسى، پەيزىۋات ناھىيىسى، تاشقورغان تاجىك ئاپتونوم ناھىيىسى) بار. تەۋەسىدە شىنجاڭ ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇ بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 3 - شىسىنىڭ شتابى ۋە 21 - تۇەن - مەيدانى بار. ۋىلايەتلىك مەمۇرىي مەھكىمە تۇرۇشلۇق جاي - قەشقەر شەھىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 1473 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 3 مىليون 82 مىڭ 400 بولۇپ، ئۇيغۇرلار 89.7% نى، خەنزۇلار 8.82% نى، باشقا مىللەتلەر 1.47% نى تەشكىل قىلىدۇ. قەشقەر ۋىلايىتىگە قاراشلىق جايلار خەن سۇلالىسى دەۋرىدە سۇلى، پۇلى، يەكەن، زىفې، شىيې دۆلەتلىرىنىڭ يېرى بولغان. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە سۇلى تۇتۇق مەھكىمىسى تەسىس قىلىنغان. يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە چاغاتاي ۋە ئۇنىڭ ئەۋلادلىرىنىڭ سۇيۇرغاللىق يېرى بولغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ چيەنلۇڭ 25 - يىلى ( 1760 - يىلى) قەشقەرگە مەسلىھەتچى ئامبال قويۇلغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ گۇاڭشۈ 8 - يىلى (1882 - يىلى) قەشقەر لەشكىرىي ئىشلار دوتىيى قويۇلغان. مىنگو دەۋرىدە ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ 3 - (قەشقەر)، 10 - (يەكەن) مەمۇرىي رايۇن قۇرۇلغان. مىنگو 32 - يىلى ( 1943 ) مەمۇرىي رايون مەمۇرىي مۇپەتتىش ۋالىي مەھكىمىسى قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن قەشقەر ۋە يەكەن ۋالىي مەھكىمىسى قۇرۇلغان. 1955 - يىلى قەشقەر ۋالىي مەھكىمىسى ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، ئاتۇش ناھىيىسى بىلەن ئۇلۇغچات ناھىيىسىدىن باشقا ناھىيە، شەھەر بىۋاسىتە جەنۇبىي شىنجاڭ مەمۇرىي مەھكىمىسىگە قارايدىغان بولغان. 1956 - يىلى جەنۇبىي شىنجاڭ مەمۇرىي مەھكىمىسى بىلەن يەكەن ۋالىي مەھكىمىسى ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، قەشقەر ۋالىي مەھكىمىسى ئەسلىگە كەلتۈرۈلگەن. 1979 - يىلى قەشقەر ۋىلايىتى دەپ ئاتالغان. يەر تۈزۈلۈشى: غەربتىن شەرققە قىيپاش، ئۈچ تەرىپىنى تاغ ئوراپ تۇرىدۇ. تاغ يېرى 57.1% (دېڭىز يۈزىدىن 8611 مېتىر ئېگىز بولغان قاراقۇرۇم تېغىنىڭ ئاساسلىق چوققىسى چوگىر چوققىسى مەشھۇر تاغ چوققىسىدۇر). تۈزلەڭلىك 23% نى، قۇرم - چۆل 19% نى، سۇ كۆلىمى 0.9% نى ئىگىلەيدۇ. ۋىلايەت تەۋەسىدە زەرەپشان دەرياسى، تىزناپ دەرياسى قاتارلىق ئاساسلىق دەرياللار بار. يەر يۈزىدىكى سۇ بايلىقى مىقدارى 7 مىليارد 230 مىليون كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىك رايونلارنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقدارى 8 مىليارد 70 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋانات بايلىقىدىن ئاساسلىقى يىلپىز، ياۋا ئات، قوڭۇر ئېيىق، ئارقار، ئۇلار، سۇغۇر قاتارلىقلار بار. ياۋا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن ئاساسلىقى چۈچۈكبۇيا، كىرەش، تورسۇلداق، قارلەيلىسى، ئالقات، پاقا يوپۇرماق، سېرىق يۆگەي قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقىرىدىن ئاساسلىق تۆمۈر، ۋانادىي، فوسفور، بېرىلىي، سىنىك، تىتان، مىس، قوغۇشۇن، كۆمۈر، نېفىت، ئالماس، تاش پاختا، ئاق مەرمەر تاش، گەژ، چىرىمتال، تەبىئىي گۈڭگۈرت قاتارلىقلار بار. قەشقەر ۋىلايىتىنىڭ ئىقلىمى مۆتىدىل بەلۋاغ ئىنتايىن قۇرغاق ئىقلىمغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 11.4℃ - 11.7℃. ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 42.7℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 39.1℃. كۈننىڭ يىللىق چۈشۈش ۋاقتى 2750 - 3000 سائەت. 10℃ جۇغلانما تېمپېراتۇرىسى تۈزلەڭلىك رايونلاردا 4000℃ دىن يۇقىرى بولىدۇ. قىروسىز مەزگىلى 210 - 240 كۈن بولىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 40 - 100 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2100 - 2700 مىللىمېتىر بولىدۇ. قەشقەر ۋىلايىتىدە يېزا ئىگىلىك بىر قەدەر تەرەققىي قىلغان. ھازىر 393 مىڭ 500 گېكتار ( 5 مىليون 902 مىڭ 500 مو) تېرىلغۇ يەر، 332 مىڭ 500 گېكتار ( 4 مىليون 988 مىڭ مو) ئورمان، 2 مىليون 362 مىڭ 700 گېكتار ( 35 مىليون 440 مىڭ مو) ئوتلاق بار. يەنە 1 مىليون 94 مىڭ 700 گېكتار (16 مىليون 420 مىڭ مو) دېھقانچىلىققا باب كېلىدىغان قاقاس يەر بار. 282 مىڭ 700 گېكتار (4 مىليون 240 مىڭ مو) ئورمان بىنا قىلىشقا بولىدىغان قاقاس يەر بار. يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىدىن ئاساسلىق بۇغداي، كۆممىقوناق، كېۋەز، شال، قىچا، كۈنجۈت، خۇاسېڭ، ماش - پۇرچاق، قوغۇن - تاۋۇز، مېۋە - چېۋە، كۆكتات قاتارلىقلار بار. چارۋىچىلىقى ئوتلاق چارۋىچىلىقى ۋە دېھقانچىلىق رايونلىرىنى چارۋىچىلىقى دەپ ئايرىلىدۇ. چارۋىسىدىن ئاساسلىقى قوي، كالا، ئات، ئېشەك، قېچىر، چوشقا قاتارلىقلار بار، ئاساسلىقى پاختا توقۇمىچىلىق، ئېلېكتر قۇۋۋىتى، قۇرۇلۇش ماتېرىيالى، كۆن - خۇرۇم، گىلەم، ئاشلىق - ماي ۋە يېمەكلىك پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىق سانائىتى بار. نېفىت قېزىشتا ئىستىقبالى پارلاق، ھازىر قاغىلىق ناھىيىسى تەۋەسىدە كۆكيار نېفىتلىكى بار. بۇ ۋىلايەتنىڭ ئۇل مۇئەسسەسەلىرى ئۈزلۈكسىز ياخشىلانماقتا. دۆلەت تاشيولىنىڭ 314 -، 315 - لىنىيىسى ۋىلايەت تەۋەسىدىن ئۆتىدۇ. ەشقەر شەھىرىدىن ئۈرۈمچىگە قاتنايدىغان قەرەللىك نۆۋەتچى ئايروپىلان بار. پروگراممىلىق تېلېفون قويدۇرغان ئابونت 28 مىڭ 100 ئائىلىگە يەتتى. كۆچمە تېلېفون، گۇرۇپپا بويىچە سانلىق مەلۇمات ئالماشتۇرۇش ۋاسىتىلىرى ئىشلىتىلىشكە باشلىدى. قونجىراپ ئېغىزى دۆلىتىمىز پاكىستان ۋە 3 - دۆلەتكە ئېچىۋەتكەن مۇھىم خەلقئارا ئېغىز. قەشقەر ۋىلايىتى ئۇزاق تارىخقا ئىگە شىنجاڭ ساياھەتچىلىكىدىكى قىزىق نۇقتىلىق رايونلارنىڭ بىرى. تەۋەسىدە ئاساسلىق مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن ئاپئاق غۇجازىرى، (ئىپارخان مازىرىمۇ دېيىلىدۇ)، ھېيتكار جامەسى، ئەسكى ھېسار قەدىمكى شەھىرى خارابىسى، <قۇتاتقۇبلىك> نىڭ ئاپتورى يۈسۈپ خاس ھاجىپ مازىرى، بەنچاۋ شەھىرى خاراببىسى، خانىئۆي قەدىمكى قەلئەسى، <تۈركىي تىللار دىۋانى> نىڭ ئاپتورى مەھمۇد قەشقەرى مازىرى. شېھىتىيار قەدىمكى شەھىرى خارابىسى، توققۇز ساراي قەدىمكى قەلئەسى خارابىسى قاتارلىقلار بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; e4 O# \+ f, g) l! ^, {/ Z1 s( p

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! h; X2 H3 Y6 b6 Dقۇمۇل ۋىلايىتى:
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 Q8 \9 e/ f/ d/ P6 kبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& x4 I, \9 o6 k
قۇمۇل ۋىلايىتى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايوننىڭ شەرقىگە جايلاشقان. شەرقتىن گەنسۇ ئۆلكىسى، غەربتىن تۇرپان ۋىلايىتى ۋە سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستى، جەنۇبتىن بايىنغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن تۇتىشىدۇ. شىمالدىن تاشقى موڭغۇلىيە بىلەن چېگرىلىنىدۇ (چېگرا لىنىيىسى ئۇزۇنلۇقى 595 كىلومېتىر كېلىدۇ). جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 440 كىلومېتىر. شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 404 كىلومېتىر. ئومۇمىي يەر مەيدانى 137 مىڭ 600 كۋادرات كىلومېتىر كېلىدۇ. ئۇنىڭغا 1 شەھەر، 2 ناھىيە (قۇمۇل شەھىرى، بارىكۆل قازاق ئاپتونوم ناھىيىسى، ئاتۈرۈك ناھىيىسى) قارايدۇ. تەۋەسىدە شىنجاڭ ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى قۇمۇل دېھقانچىلىق مەيدانلىرىنى باشقۇرۇش ئىدارىسى ۋە شىنجاڭ ھەربىي رايونى ئاراتۈرۈك ھەربىي ئات مەيدانى بار. ۋىلايەتلىك مەمۇرىي مەھكىمە جايلاشقان قۇمۇل شەھىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 588 كىلومېتىر كېلىدۇ. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 446 مىڭ 300 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 19.96% نى، خەنزۇلار 66.69% نى، باشقا مىللەتلەر 13.35% نى تەشكىل قىلىدۇ. قۇمۇل ۋىلايىتىگە قاراشلىق جايلار قەدىمدە <كۇنمۇ> دەپ ئاتالغان. ئۇسۇن خان مەھكىمىسى تۇرۇشلۇق جاي بولغان. شەرىقى خەن سۇلالىسىنىڭ يۇڭپىڭ 16 - يىلى (73 - يىلى يېخې لەشكەر بېشى قويۇلغان. تاڭ سۇلالىسىنىڭ جېنگوەن 4 - يىلى (630 - يىلى) غەربىي ئىۋىرغۇل ئايمىقى تەسىس قىلىنغان. جېنگوەننىڭ 6 - يىلى (632 - يىلى) ئىۋىرغول ئايمىقى دەپ ئۆزگەرتىلگەن. تاڭ سۇلالىسىنىڭ ئاخىرىقى دەۋرىدە قۇجۇ ئۇيغۇرلىرىغا قارىغان. سۇڭ سۇلالىسى دەۋرىدە ئىۋىرغول ئايمىقى دېگەن نامى ئەسلىگە كەلتۈرۈلگەن. يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە قۇمۇل دەپ ئاتىلىپ، گەنسۇ ۋاقىتلىق ۋازارىتىگە قارىغان. مىڭ سۇلالىسىنىڭ يۇڭلې 4 - يىلى (1406 - يىلى) قۇمۇل ياساۋۇلخانىسى تەسىس قىلىنغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ چيەنلۇڭ 24 - يىلى (1759 - يىلى) قۇمۇل نازارىتى تەسىس قىلىنغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ گۇاڭشۈ 10 - يىلى (4188 - يىلى) دەرىجىسىنى ئۆستۈرۈپ بىۋاسىتە قاراشلىق نازارەت قىلىنغان. مىنگونىڭ 2 - يىلى (1913 - يىلى) قۇمۇل ناھىيىسى قىلىپ ئۆزگەرتىلىپ، جېندى دوتەي مەھكىمىسىگە قارىغان. مىنگونىڭ 23 - يىلى (1934 - يىلى) قۇمۇل مەمۇرىي رايونى تەسىس قىلىنغان. 1943 - يىلى قۇمۇل ۋالىي مەھكمىسى دەپ ئۆزگەرتىلگەن. 1970 - يىلى قۇمۇل ۋىلايىتى دەپ ئاتالغان. يەر تۈزۈلۈشى: شىمال تەرىپى ئېگىز، جەنۇب تەرىپى پەس بولۇپ، شىمالىي ۋە ئوتتۇرا قىسىمى تاغلىق رايون، جەنۇبىي قىسمى تۈزلەڭلىك ۋە چۆل - باياۋان. تاغ يېرى 70.5% نى، تۈزلەڭلىك ۋە چۆللۈك 29.5% نى ئىگىلەيدۇ. ۋىلايەتتە شۇنازۇر كۆلى، بارىكۆل، تۇزكۆل قاتارلىق تەبىئىي كۆل ۋ 140 تىن ئارتۇق دەريا، تاغ بۇلىقى بار. يەر يۈزى سۇ بايلىقى 1 مىليارد 83 مىليون كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىك رايونلىرىنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقداردىن 1 مىليارد 350 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋانات بايلىقىدىن ئاساسلىقى قۇلان، ياۋا تۆگە، يىلپىز، قارا تايغان بۇغا، سۈلەيسۈن، ئارقار، ئاق بوغۇز بۆكەن قاتارلىقلار بار. ياۋايى ئۆسۈملۈك بايلىقلىرىدىن ئاساسلىقى چاچ سەي، زاراڭزا، سوغىگۈل، قانتېپەر، چاكاندا، قارلەيلىسى، ماندارىن قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقلىرىدىن ئاساسلىقى كۆمۈر، نېفىت، تەبىئىي گاز، مىس، نېكىل، ئالتۇن، تۇز، گىلائۇبېر تۇزى قاتارلىقلار بار. قۇمۇل ۋىلايىتىنىڭ تېمپېراتۇرا پەرقى ئىنتايىن زور. بارىكۆل ئويمانلىقى مۆتىدىل بەلۋاغ 2 - دەرىجىلىك قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. ئاراتۈرۈك ئويمانلىقى سوغۇق مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. قۇمۇل ئويمانلىقى بىلەن نوم كۆلى قاتارلىق چۆللەر مۆتىدىل بەلۋاغ ئىنتايىن قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 9.9℃ ~ 0.1℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 43.9℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 43.6℃ ، كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 3200 ~ 3400 سائەت. 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرىسى 1700℃ ~ 4100℃. قىروسىز مەزگىلى 102 ~ 229 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 250 ~ 10 مىللىمېتىر. شامال ئېنېرگىيىسى بايلىقى بىر قەدەر مول. سەنتاڭخۇ كۆلى بىلەن نوم كۆلىدە يىلدا بوران چىقىدىغان كۈن سانى ئوتتۇرىچە 100 كۈندىن ئاشىدۇ. بۇ ۋىلايەت دېھقانچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىرقى تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 46 مىڭ 400 گېكتار (696 مىڭ مو). ئورمان كۆلىمى 90 مىڭ 100 گېكتار (1 مىليون 351 مىڭ 500 مو)، ئوتلاق كۆلىمى 4 مىليون 193 مىڭ 600 گېكتار (62 مىليون 904 مىڭ مو)، يەنە دېھقانچىلىق قىلىش باب كېلىدىغان 266 مىڭ 700 گېكتار (4 مىليون مو) قاقاس يەر بار. ئاساسلىق دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، قوناق، پاختا، ئۈزۈم، قوغۇن، چىلان، كۆكتات قاتارلىقلار بار. چارۋىچىلىقتا كالا، قوي، تۆگە، ئىشەكنى ئاساس قىلىدۇ. سانائىتىدىن كۆمۈر، ئېلېكتر ئېنېرگىيىسى، ئالتۇن قېزىش، نىئورگانىك تۇز خىمىيە سانائىتى ۋە يېمەكلىك پىششىقلاپ ئىشلەش سانائىتى قاتارلىقلار بار. قۇمۇل ۋىلايىتى شىنجاڭنىڭ شەرىقى چوڭ دەرۋازىسى بولۇپ، قاتناش، خەۋەرلىشىش ئىشلىرى بىرقەدەر تەرەققىي قىلغان. لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈر يولى، دۆلەت تاشيولىنىڭ 312 - لىنىيىسى تەۋەسىدىن كېسىپ ئۆتىدۇ. شەھەر - يېزا يوللىرى ھەر تەرەپكە تۇتاشقان. ئاسىيا - ياۋروپا نۇر كابىلى تەۋەسىدىن كېسىپ ئۆتىدۇ. پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەتنىڭ خەۋەرلىشىش تورىغا تۇتاشتۇرۇلغان. بۇ ۋىلايەتكە جايلاشقان پەسىللىك ئېغىز لاۋيېمياۋ ئېغىزى شىنجاڭنىڭ موڭغۇلىيە بىلەن سودا ئېغىزىنىڭ بىرى ھېسابلىنىدۇ. بۇ ۋىلايەتنىڭ ئاساسلىق مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن بەلسۇنغۇل جىلغىسىدىكى ئىپتىدائىي قىيا تاش ئويمىلىرى، قارا دۆۋە قەدىمكى قەبرىلىرى، خۇەنسەيگۇ جىلغىسىدىكى خەن سۇلالىسى، خۇيۋاڭ قەبرىسى قاتارلىقلار بار. ئاساسلىق داڭلىق مەنزىرىلىك جايلىرىدىن ئاقتاش، سارچوقا قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 A, X3 A" Q' x1 [" ^( Eبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 I$ b( X+ D9 ?3 O+ y; W& l
تۇرپان ۋىلايىتى:
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  @0 p) M6 ]1 x
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% Z) R& X: T+ O* |, i
تۇرپان ۋىلايىتى تەڭرى تېغىنىڭ شەرقىدىكى تۇرپان ئويمانلىقىغا جايلاشقان. شەرقى تەرىپى قۇمۇل ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ، غەربىي ۋە جۇنۇبىي تەرىپى بايىنغۇلىن مووڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربىي شىمال تەرىپى ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن، شىمالىي تەرىپى سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن تۇتىشىدۇ. شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 300 كىلومېتىر. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان كەڭلىكى 240 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 69 مىڭ 700 كۋادرات كىلومېتىر. ئۇنىڭىغا 1 شەھەر، 2 ناھىيە (يەنى تۇرپان شەھىرى، پىچان ناھىيىسى، توخسۇن ناھىيىسى) قارايدۇ. ئۇنىڭ تەۋەسىدە ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنىگە بىۋاسىتە قاراشلىق 221 - تۇەن - مەيدانى بار. تۇرپان ۋىلايەتلىك مەمۇرىي مەھكىمە تۇرۇشلۇق تۇرپان شەھىرى شەھەر رايونىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 180 كىلومېتىر كېلىدۇ. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 524 مىڭ 800، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 71.00% نى، خەنزۇلار 22.32% نى، باشقا مىللەتلەر 6.68% نى تەشكىل قىلىدۇ. تۇرپان ۋىلايىتىگە قاراشلىق جايلار خەن سۇلالىسى دەۋرىدىن ئالدى قانقىل قەبىلىسىنىڭ يېرى ئىدى. شەرىقى جىن سۇلالىسىنىڭ دەۋرىدىن جەنۇبىي شىمالىي سۇلالىلەر دەۋرىگىچە بۇ يەردە ئىدىقۇت ۋىلايىتى ۋە ئىدىقۇت دۆلىتى قۇرۇلغان. تاڭ دەۋرىدە قۇجۇ ئايمىقى تەسىس قىلىنغان. سوڭ، لياۋ سۇلالىلىرى مەزگىلىدە بۇ يەر ئىدىقۇت ئۇيغۇرلىرىغا تەۋە بولغان، يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە بۇ يەرگە قۇجۇ دالالەت بېگى قويۇلغان، چىڭ سۇلالىسىنىڭ گۇاڭشۈ 12 - يىلى (1886 - يىلى) تۇرپان بىۋاسىتە قاراشلىق نازارىتى تەسىس قىلىنغان ۋە دىخۇا مەھكىمىسىگە قارىغان. مىنگونىڭ 2 - يىلى ( 1913 - يىلى) بىۋاسىتە قاراشلىق نازارەت ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، تۇرپان ناھىيىسى تەسىس قىلىنغان ۋە ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ قاراشەھەر دىخۇر مەمۇرىي رايونىغا قارىغان. 1958 - يىلى تۇرپان ۋىلايىتى قۇرۇلغان. يەر تۈزۈلۈشى شىمالىي ئېگىز، جەنۇبىي پەس بۇ يەردە ھەم قاپساللىق كەتكەن ئويمانلىق، شىمالدا دېڭىز يۈزىدىن 800 مېتىر ئېگىز يالقۇن تاغ بار، جەنۇبىدا دېڭىز يۈزىدىن 154 مېتىر تۆۋەن ئايدىڭ كۆل بار. تاغ يېرى 14% نى، تۈزلەڭلىك 9% نى، چۆللۈك 77% نى ئىگىلەيدۇ. ئاساسلىق 9 دەرياسى بار. يەر ئۈستى بايلىقى 584 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلارنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقدارى 1 مىليارد 111 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋانات بايلىقىدىن ئاساسلىقى ياۋا تۆگە، يىلپىز، ئارقار، قوڭۇر ئېيىق قاتارلىقلار بار. ياۋا ئۆسۈملۈك 300 نەچچە خىلى بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدىكى دورا ئۆسۈملۈكى ئاساسلىقى چاكاندا، چۈچۈكبۇيا، سۇغىگۈل،قار لەيلىسى قاتارلىقلار. بايقالغان قېزىلما بايلىقىدىن ئاساسلىقى نېفىت، ئالتۇن، مىس، قەلەي، قوغۇشۇن، كۆمۈر، تۇز، گىلائۇبېر تۇزى، لكالاىي سېلىتىرا، ناتردىيلىق سېلىتىرا، كۋارتس قۇم قاتارلىقلار بار. تۇرپان ۋىلايىتى ئىللىق مۆتىدىل بەلۋاغ ئىنتايىن قۇرغاق رايون ئىقلىمىغا كىرىدۇ، قەدىمدىن <ئوت يۇرت> دەپ ئاتىلىپ كەلگەن. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 1.9℃ ~ 31.9℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 47.6℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 28.7℃، يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 120 كۈن ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرا 30℃ دىن يۇقىرى بولىدۇ. كۈننىڭ يىللىق چۈشۈش ۋاقتى 3000 ~ 3200 سائەت، 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرىسى 4000 ~ 5000، قىروسىز مەزگىلى 260 ~ 290 كۈن. ئوتتۇرىچە يىللىق ھۆل - يېغىن مىقدارى 9.6 ~ 50 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2700 ~ 3700 مىللىمېتىر. شامال ئېنېرگىيىسى بايلىقى بىر قەدەر مول، 30 چاقىرىملىق شامال رايونىدا يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 180.2 كۈن بوران چىقىدۇ. بۇ ۋىلايەت دېھقانچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر 42 مىڭ 600 گېكتار (639 مىڭ مو) تېرىلغۇ يەر، 70 مىڭ گېكتار (1 مىليون 50 مىڭ مو) ئورمان، 782 مىڭ 500 گېكتار (11 مىليون 737 مىڭ 500 مو) يايلاق بار. يەنە 100 مىڭ گېكتار (1 مىليون 500 مىڭ مو) دېھقانچىلىقتا باب كېلىدىغان قاقاس يەر بار، دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن ئاساسلىقى كېۋەز، ئۈزۈم، بۇغداي، قوناق، كۆكتات قاتارلىقلار بار. بۇلار ئىچىدە ئۈزۈم، قوغۇن، كېۋەز مەھسۇلاتى يۇقىرى، سۈپىتى ياخشى بولغاچقا، دۆلەت ۋە ئاپتونوم رايون بۇ جاينى ئىشلەپچىقىرىش بازىسى ۋەئكېسپورت بازىسى قاتارىغا كىرگۈزدى. چارۋىچىلىقتا دېھقانچىلىق رايونى چارۋىچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ، چارۋىسىدىن ئاساسلىقى كالا، قوي، ئات قاتارلىقلار بار. سانائىتىدىن ئاساسلىقى تۇز - خىمىيە سانائىتى، يېمەكلىك پىششىقلاپ ئىشلەش، پاختا توقۇمچىلىقى، قېزىلما بايلىقلىرىنى قېزىش قاتارلىقلار بار. تۇرپان ۋىلايىتىنىىڭ ئاساسىي مۇئەسسەسەلىرى بىر قەدەر ياخشى. لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈريولى بىلەن جەنۇبىي شىنجاڭ تۆمۈر يولى مۇشۇ يەردە تۇتىشىدۇ. دۆلەت تاشيولىنىڭ 312 -، 314 - لىنىيىسى تەۋەسىدىن ئۆتىدۇ، تۇرپان - ئۈرۈمچى - داخۇاڭشەن ئالىي دەرىجىلىك تاشيولى بار. ئاسىيا - ياۋروپا ئوپتىكىلىق كابىلى بۇ ۋىلايەتنى كېسىپ ئۆتىدۇ. 17 مىڭ پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەت بىلەن تورلاشتۇرۇلغان. تۇرپان قەدىمكى زاماندا <يىپەك يولى>دىكى مۇھىم شەھەر بولۇپ، ئۇنىڭ ساياھەت بايلىقى مول. ئاساسلىقى مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن يارغۇل قەدىمكى شەھىرى، ئىدىقۇت قەدىمكى شەھىرى، ئاستانە قەدىمكى قەبرىستانلىقى، بېزەكلىك مىڭ ئۆيى، سۇلايمان ۋاڭ مۇنارى (يەنى ئىمىن مۇنارى) قاتارلىقلار؛ ئاساسلىق داڭلىق مەنزىرىلىك جايلاردىن كارىز سەيلىگاھى، يالقۇن تاغ، ئايدىڭكۆل، بۇيلۇق قاتارلىقلار بار.

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @9 f/ |7 _* q$ i- [* q# \
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ H# {/ _* ~! A6 y! y9 rئالتاي ۋىلايىتى:بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  I- U0 ~- ~) w3 f; X
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @0 `: x! u# G* S
ئالتاي ۋىلايىتى شىنجاڭ رايونىنىڭ شىمالىي قىسىمىغا، ئالتاي تېغىنىڭ غەربىي جەنۇب ئېتىكىگە جايلاشقان. شەرق، غەرب، شىمال تەرىپى ئايرىم - ئايرىم ھالدا قازاقىستان، روسىيە، موڭغۇلىيە بىەن چېگرىلىنىدۇ (چېگرا لىنىيىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 1109 كىلومېتىر). جەنۇب تەرىپى سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربىي تەرىپى تارباغاتاي ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ. شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 420 كىلومېتىر، جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 467 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 116 مىڭ 200 كۋادرات كىلومېتىر. ئالتاي ۋىلايىتىگە 1 شەھەر، 6 ناھىيە (يەنى ئالتاي شەھىرى، بۇرجىن ناھىيىسى، بۇرۇلتوقاي ناھىيىسى، كۆكتوقاي ناھىيىسى، قابا ناھىيىسى، چېڭگىل ناھىيىسى، جىمىنەي ناھىيىسى) قارايدۇ. ئۇنىڭ تەۋەسىدە ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 10 - شىسىنىڭ 9 تۇەن - مەيدانى بار. مەمۇرىي مەھكىمە تۇرۇشلۇق جاي، ئالتاي شەھىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 675 كىلومېتىر كېلىدۇ. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 542 مىڭ 900، بۇنىڭ ئىچىدە قازاقلار 51.0% نى، ئۇيغۇرلار 1.87% نى، خەنزۇلار 41.74% نى، باشقا مىللەتلەر 5.39% نى تەشكىل قىلىدۇ. ئالتاي ۋىلايىتىنىڭ قاراشلىق جايلار شەرقى خەن سۇلالىسى دەۋرىدە شىمالىي ھونلار قويان خانلىقىنىڭ سۇيۇرغانلىق يېرى بولغان. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە ئالتۇنتاغ قورۇقچىبەگ مەھكىمىسى تەسىس قىلىنغان. غەربىي لىياۋ سۇلالىسى دەۋرىدە غەربىي قىسىم بازا مەھكىمىسى تەسىس قىلىنىپ ئۈستۈن ئاستانە دوتەي مەھكىمىسىگە قارىغان. يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە ئوگداي خابا ۋەئۇنىڭ ئەۋلادلىرىنىڭ سۇيۇرغاللىق يېرى بولغان ۋە بېشبالىق ۋاقىتلىق دىۋان ۋازارىتىگە قارىغان. كېيىن لىڭبېي ۋاقىتلىق ۋازارىتىگە قارىغان. چىڭ سۇلالىسى دەۋرىدە ئالتاي ئورانغاي مۇئاۋىن باش بۇغې، باش بۇغى قاتارلىق ئەمەلدارلار قويۇلغان. قۇمدۇ مەسلىھەتچى ئامبالغا قاراپ، ئۇلاستاي چېگرىنى تىنچلاندۇرغۇچى سول قانات مۇئاۋىن سانغۇنىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. چىڭ سۇلالىسى گۇاڭشۈ 32 - يىلى (1906 - يىلى) ئالتاي خان ئامبىلى قويۇلۇپ، بىۋاسىتە چىڭ ئوردىسى ۋالىيلار مەھكىمىسىگە قارىغان. مىنگونىڭ دەسلەپكى يىللىرىدا ئالاھىدە رايون قىلىپ، بېيجىڭ مەركىزىي ھۆكۈمىتىگە قارىغان. مىنگونىڭ 8 - يىلى (1919 - يىلى) شىنجاڭ ئۆلكىسىگە قاراشلىق ئاشەن دوتەي مەھكمىسى تەسىس قىلىنغان. مىنگونىڭ 22 - يىلى (1933 - يىلى) ئاشەن مەمۇرىي رايونى قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن. مىنگونىڭ 34 - يىلى (1945 - يىلى) ئالتاي مەمۇرىي مەھكىمسى قۇرۇلغان. مىنگونىڭ 35 - يىلى (1946 - يىلى) ئاشەن مەمۇرىي رايونى قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن. جۇڭخۇدا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرلغاندىن كېيىن، ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ ئاشەن ۋالىي مەھكىمىسى، ئالتاي ۋالىي مەھكىمىسى ۋە ئالتاي ۋىلايىتى دەپ ئاتالغان. يەر تۈزۈلۈشى بىر قەدەر مۇرەككەپ بولۇپ، شەرىقى شىمال تەرىپى ئېگىز، غەربىي جەنۇب تەرىپى پەس. بۇنىڭ ئىچىدە تاغلىق 93% نى، قۇملۇق 7% نى، تۈزلەڭلىك 45% نى تەشكىل قىلىدۇ. ئىككى چوڭ كۆل (داڭلىق ئۇلۇڭگۈر كۆلى، كۆلىمى ئايرىم - ئايرىم ھالدا 745 كۋادرات كىلومېتىر ۋە 45 كۋادرات كىلومېتىر) بار. چوڭ سۇ سىستېمىسى (ئېرتىش دەرياسى، ئۇلۇڭگۈر دەرياسى) بار. يەر ئۈستى سۇ بايلىقى مىقدارى 10 مىليارد 760 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلارنى تەمىنلەيدىغان يەر يىلپىز،قۇندۇز، سۆسۈن بۇلغۇن، ياۋا ئېشەك، بۇغا، قانداغاي، ئاققۇ قاتارلىقلار بار. ياۋا دورا ئۆسۈملۈكتىن چۈچۈكبۇيا، پەربۇت، چاكاندا، توشقان زەردىكى، قۇرۇتئوت قاتارلىقلار بار. ئاساسلىق قېزىلما بايلىقلىرىدىن 42 خىلى بايقالدى، ئۇ ئېلىمىزدىكى گرانىت بېگماتىن تىپىدىكى ئاز ئۇچرايدىغان مېتال، رەڭلىك مېتال، قىممەت باھالىق مېتال ۋە ياقۇت، قاش تېشى چىقىدىغا مۇھىم رايون. ئالتاي ۋىلايىتىدە تېمپېراتۇرا پەرقى بىر قەدەر چوڭ، تاغلىق رايونلار تۆۋەندىن يۇقىرىغا قاراپ سوغۇق مۆتىدىل بەلۋاغ، ئىككىنچى دەرىجىلىك سوغۇق بەلۋاغ ئىقلىمى، سوغۇق بەلۋاغ ئىككىنچى دەرىجىلىك قۇرغاق، ئىككىنچى دەرىجىلىك مۆتىدىل، نەملىك ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ شىمالىدىكى تۈزلەڭلىك رايونلار مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى - 4.3℃ ~ 0.2℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 40.6℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 51.5℃. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 3150 ~ 2800 سائەت، قىروسىز مەزگىل 150 ~ 70 كۈن. ۋادىسى ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى تاغلىق رايوندا 600 ~ 200 مىللىمېتىر، دەريا ۋادىسى ۋە ئويمانلىقتا 170 ~ 120 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2300 ~ 1500 مىللىمېتىر. ئالتاي چارۋىچىلىق ئاساس قىلىنىپ، دېھقانچىلىق بىلەن چارۋىچىلىق بىرلەشتۈرۈلگەن ۋىلايەت. ھازىر 118 مىڭ گېكتار (1 مىليون 770 مىڭ 500 مو) تېرىلغۇ يەر، 1 مىليون 66 مىڭ 700 گېكتار (16 مىليون مو) دېھقانچىلىق قىلىشقا بولىدىغا قاقاس يەر، 577 مىڭ 300 گېكتار (8 مىليون 660 مىڭ مو) ئورمانلىق، 064 مىڭ گېكتار (9 مىليون 600 مىڭ مو) ئورمان بىنا قىلىشقا بولىدىغان قاقاس يەر، 10 مىليون 666 مىڭ گېكتار 700 گېكتار (160 مىليون مو) ئوتلاق بار.ل چارۋىچىلىقتا يايلاقتا بېقىش ئاساس قىلىنىدۇ. ئۇ ئاپتونوم رايونىنىڭ مۇھىم گۆش ئىشلەپچىقىرىش بازىسى، ئالتاينىڭ چوڭ قۇيرۇقلۇق قوي ئاساسلىق چارۋا ھېسابلىنىدۇ. بېلىقچىلىق ئىشلەپچىقىرىشىدىمۇ ئۆزگىچە ئۈستۈنلۈككە ئىگە. شۇڭا ۋىلايەت يەنە ئاپتونوم رايونىنىڭ مۇھىم سۇ مەھسۇلالتىرى ئىشلەپچىقىرىش بازىسى. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن ئاساسلىقى بۇغداي، كۆممىقوناق، ھەرخىل پۇرچاق، قىزىلچا بار. سانائىتىدىن كانچىلىق، خرومچىلىق، يۇڭ توقۇمىچىلىق، گۆش پىششىقلاپ ئىشلەش، ئاشلىق پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىقلار بار. ئالتاي ۋىلايىتىنىڭ ئاساسى مۇئەسسەسى ئۈزلۈكسىز ياخشىلانماقتا. دۆلەت تاشيولى 216 - لىيىسى ئالتايدىن باشلىنىدۇ، ناھىيە، يېزا تاشيوللىرى تەرەپ - تەرەپكە تۇتۇشۇپ كەتكەن. ئالتاي ئايرودورمىدىن قەرەللىك نۆۋەتچى ئايروپىلان ئۈرۈمچىگە قاتناپ تۇرىدۇ. ۋىلايەت، ناھىيىلەردە پروگراممىلىق تېلېفون يولغا قويۇلدى، ئوپتىكىلىق، سانلىق مىكرولۇق،كۆچمە خەۋەرلىشىش ئۈسكۈنىسى قاتارلىق زامانىۋى خەۋەرلىشىش ۋاسىتىلىرى كەينى - كەينىدىن ئىشلىتىلدى. بۇ ۋىلايەتنىڭ تايكەشكېن، قىزىلتاغ ئېغىزى دېگەن ئىككى چېگرا ئېغىزى موڭغۇلىيىگە، جىمىنەي، ئاختۆبېك دېگەن ئىككى چېگرا ئېغىزى قازاقسىتانغا ئېچىۋېتىلدى. ئالتاي ۋىلايىتىنىڭ ئاساسلىق مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن قىياتاش رەسىملىرى كارىدورى، شەمىرشەك قەبرىستانلىقى، يايلاق تاش ھەيكىلى قاتارلىقلار بار. داڭلىق مەنزىرىلىك جايلاردىن قاناس كۆلى مەزىرىسى مۇھاپىزەت رايونى، تاڭبالى كۆلى، بۇرۇلتوقاي ئارشاڭ تېغى ئارشىڭى قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" k4 I9 l& ~- O3 H
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: e. A5 \, N$ ]% Fتارباغاتاي ۋىلايىتى:بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, _+ ]. W' Z6 F$ G1 D
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# ?1 W- N: a( l, @
تارغاتاي ۋىلايىتى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ غەربىي شىمالىغا جايلاشقان. ئۇنىڭ شەرىقى، شەرىقى شىمالى ئايرىم - ئايرىم ھالدا سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستى، ئالتاي ۋىلايىتى بىلەن تۇتىشىدۇ، جەنۇبى، غەربىي جەنۇبى ئايرىم - ئايرىم ھالدا بايىغۇلىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى، ئىلى ۋىلايىتى، بورتالا موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربى، غەربىي شىمالى قازاقىستان بىلەن چېگرىلىنىدۇ (چېگرا لىنىيسى 784 كىلومېتىر). شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 300 نەچچە كىلومېتىر، جەنۇبتىن شىمالىغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 437 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 93 مىڭ 900 كۋادرات كىلومېتىر. ئۇنىڭغا 2 شەھەر، 5 ناھىيە (يەنى چۆچەك شەھىرى، دۇربىلجىن ناھىيىسى، شىخۇ شەھىرى، ساۋەن ناھىيىسى، تولى ناھىيىسى، چاغانتوقاي ناھىيىسى، قۇبۇقسار موڭغۇل ئاپتونوم ناھىيىسى) قارايدۇ. تەۋەسىدە شىنجاڭ ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 7 - شىسى، 9 - شىسى مەمۇرىيىتى ۋە 7 - شىسى، 8 - شىسى، 9 - شىسى، 10 - شىسىنىڭ 30 - تۇەن مەيدانى بار. ۋىلايەتلىك مەمۇرىي مەھكىمە تۇرۇشلۇق جاي - چۆچەك شەھىرىنىڭ ئۈرۈمچى بىلەن بولغان ئارىلىقى 637 كىلومېتىر كېلىدۇ. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 1 مىليون 203 مىڭ 300 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە قازاقلار 17.75% نى، ئۇيغۇرلار 3.34% نى، خەنزۇلار 69.91% نى، باشقا مىللەتلەر 9.0% نى تەشكىل قىلىدۇ. تارباغاتاي ۋىلايىتىگە قاراشلىق جايلار خەن سۇلالىسى غەربىي يۇرت قورۇقچىبەگ مەھكىمىسىگە قارىغان. مىڭ تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە بېشبالىق قۇرۇقچىبەگ مەھكىمىسىگە قارىغان، سۇلالىسى دەۋرىدە چىڭ سۇلالىسى دەۋرىنىڭ باشلىرىغا قەدەر ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ تۇرغۇتلار، جۇڭغارلارنىڭ چارۋا باقىدىغان يېرى بولغان. چىڭ سۇلالىسنىڭ چيەنلوڭ 29 - يىلى (1764 - يىلى) بۇ يەردە تارباغاتاي مەسلىھەتچى ئامبىلى قويۇلغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ گۇاڭشۇ 14 - يىلى (1888 - يىلى) تارباغاتاي تەمىنات يانداش ئايماق بېگى قىسقارتىلىپ، تاربااتاي ياردەمچى ئەمىنىيە بىۋاسىتە قاراشلىق نازارىتى قۇرۇلغان. مىنگونىڭ 5 - يىلى (6191 - يىلى) تارباغاتاي دوتەي مەھكىمىسى تەسىس قىلىنغان، ئۇنىڭغا چۆچەك، شىخۇ، ساۋەن 3 ناھىيە قارىغان. مىنگونىڭ 18 - يىلى (1929 - يىلى) تارباغاتاي دوتەيلىكى تارباغاتاي مەمۇرىي رايون دەپ ئۆزگەرتىلگەن، مىنگونىڭ 34 - يىلى (1945 - يىلى) تارباغاتاي ۋالى مەھكىمىسى دەپ ئاتالغان. 1971 - يىلى تارباغاتاي ۋىلايىتى دەپ ئاتالغان. تارباغاتاينىڭ يەر تۈزۈلۈش جەنۇب، شىمالى ئېگىز، شەرقى، ئوتتۇرىسى پەس، شىمالىي قىسمى، جەنۇبىي قىسمى تاغلىق رايون (مۇزلۇق ككلىمى 106.9 كۋادرات كىلومېتىر كېلىدۇ)، شەرىقى، ئوتتۇرا قىسمى جۇڭغار ئويمانلىقىغا تەۋە. بۇنىڭ ئىچىدە تاغ يېرى تەخمىنەن 40% نى، تۈزلەڭلىك ۋە فۇملۇق تەخمىنەن 40% نى، ئويمانلىق، ئېدىرلىق 20% نى ئىگىلەيدۇ. چوڭ - كىچىك دەرياسىدىن 107 سى بار، يەر ئۈستى سۇ بايلىقى مىقدارى 6 مىليارد 100 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلارنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقدارى 2 مىليارد 10 مىليون كۇب مېتىر كېلىدۇ. ياۋايى ھايۋان بايلىقىدىن ئاساسلىقى يىلپىز، سايگاڭ بۆكىنى، غۇلجا، ئارقار، ئاق بوغۇز بۆكەن، سۈر بۇغا، قوڭۇر ئېيىق، ئالتاي ئاق توشقىنى، سېرىق بۈركۈن، دۇغداق، ئاققۇ، ئۇلار قاتارلىقلار بار. ياۋا دورا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن ئاساسلىقى ياۋا بادام، چۈچۈكبۇيا، توشقان زەدىكى، سوغىگۈل، چاكاندا، قانتېپەر قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقلاردىن ئاساسلىقى تۆمۈر، كۆمۈر، خروم، نېفىت، ئالتۇن، تۇز، بېنتونىت، ھاكتاش قاتارلىقلار بار. تارباغاتاي ۋىلايىتى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ۋە ئىككىنچى دەرىجىلىك قۇرغ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 U$ w& W, Z) e: ~
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# s8 t9 y" _8 h+ k' n9 E8 f' y2 Y
ئاتۇش شەھىرىبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" ^1 H% U) w7 h/ q0 {

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @9 E9 v+ l8 A# cئاتۇش شەھىرى تەڭرىتاغنىڭ جەنۇبىي ئېتىكىگە، تارىم ئويمانلىقىنىڭ غەربىي شىمال قىسمىغا جايلاشقان. شەرق تەرىپى مارالبېشى ناھىيىسى بىلەن، جەنۇب تەرىپى قەشقەر كونا شەھەر ناھىيىسى، پەيزىۋات ناھىيىسى بىلەن، غەرب تەرىپى ئۇلۇغچات ناھىيىسى بىلەن، شەرىقى شىمال قىسمى ئاقچى ناھىيسى بىلەن تۇتىشىدۇ. غەربىي شىمال قىسمى قىرغىزىستان بىلەن چېگرىلىنىدۇ (چېگرا لىنىيىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 124 كىلومېتىر). شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 241 كىلومېتىر. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان كەڭلىكى 136 كىلومېتىر. ئومۇمىي يەر مەيدانى 14 مىڭ 100 كۋادرات كىلومېتىر. ئۇنىڭغا يەتتە يېزا، ئىككى مەھەللە ئىش باشقارمىسى، 12 ئاھالە كومىتېت، 76 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. ئاتۇش شەھىرىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 1428 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 181 مىڭ 700، بۇنىڭ ئىچىدە قىرغىزلار 13.04% نى، ئۇيغۇرلار 80.19% نى، خەنزۇلار 6.66% نى، باشقا مىللەتلەر 0.11% نى تەشكىل قىلىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# V, N6 J! K5 kئاتۇش خەن سۇلالىسى دەۋرىدە سۇلى دۆلىتىنىڭ يېرى بولۇپ، غەربىي يۇرت قورۇقچىبەگ مەھكىمىسىگە قارىغان. سۇلى خانى باشقۇرغان. سۈي سۇلالىسى دەۋرىدە غەربىي تۈرك خان ئوردىسىغا قارىغان. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە ئەنشى قورۇقچىبەگ مەھكىمىسىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. سۇلى تۇتۇق مەھكىمىسىنىڭ يېرى بولغان. مىلادى Ⅹ ئەسىردىن Ⅲ Ⅹ ئەسىرگىچە شەرىقى قاراخانىيلار خانلىقىنىڭ ئوردىسى تۇرۇشلۇق جاي بولغان. يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە بېشبالىق ۋاقىتلىق دىۋان ۋازارىتىگە قارىغان. چىڭ سۇلالىسى دەۋرىدە قەشقەر كونىشەھەر ناھىيىسىگە قارىغان. مىنگونىڭ 27 - يىلى (1938 - يىلى) ئاتۇش باشقۇرۇش ئىدارىسى تەسىس قىلىنغان. مىنگونىڭ 32 - يىلى (1943 - يىلى) ناھىيە قىلىپ تەسىس قىلىنىپ، قەشقەر مەمۇرىي رايونىغا قارىغان. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغان دەسلەپكى مەزگىلدە قەشقەر ۋالىي مەھكىمىسىگە قارىغان. 1954 - يىلى قىزىلسۇ قىرغىز ئاپتونوم ئوبلاستى قۇرۇلغاندىن كېيىن، ئاتۇش ناھىيىسى بۇ ئوبلاستنىڭ باشقۇرۇشىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىلگەن. 1986 - يىلى ناھىيە ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، شەھەر قىلىپ قۇرۇلغان. ھازىر ئۇ ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ مەركىزى. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 |5 q# s$ P2 O
تەۋەسىدە ئېگىز تاغلار كۆپ، جۇغراپىيىلىك يەر تۈزۈلۈشى شىمالىي قىسىمى ئېگىز، جەنۇبىي قىسمى تۆۋەن. تاغ يېرى 65.7% نى، تۈزلەڭلىك 15.6% نى، چۆل - جەزىرە، شورلۇق 18.7% نى ئىگىلەيدۇ. چاقماق دەرياىس ۋە بوغاز دەرياسى قاتارلىق دەرياسى بار. يەر ئۈستى سۇ بايلىقى 410 مىليون كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىك رايونلىرىنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقدارى 280 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋانات بايلىقىدىن يىلپىز، قوڭۇر ئېيىق، ئاق بوغۇز بۆكەن، ئۇلار، ياۋا توڭگۇز قاتارلىقلار بار. ياۋا دورا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن چۈچۈكبۇيا، قانتېپەر، مەرزەنچۇش قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقلىرىدىن ۋانادىي، تىتان، تۆمۈر، قوغۇشۇن، سىنك، تۇز، مىس، ئالتۇن قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 W: `" {+ m' Z5 Q& q! L6 H1 P( Dئاتۇش شەھىرى ئىللىق مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 12.9℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 41.2℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 24.4℃، يىلدا ئوتتۇرىچە ھېساب بىلەن 90.4، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى 30℃ تىن يۇقىرى بولىدۇ. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 7256.6 سائەت، 10℃ جۇغلانما تېمپېراتۇرىسى 4697.7℃. قىروسىز مەزگىلى 243 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 760 مىللىمېتىر. سۇنىڭ پارغا ئايلىنىش مىقدارى 3229.3 مىللىمېتىر. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 p2 ]+ S8 d% I5 N, s0 V
بۇ شەھەر دېھقانچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر بار بولغان تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 13 مىڭ 100 گېكتار (196 مىڭ 500 مو). تۈزلەڭلىكتىكى سۈنئىي ئورمانلىق كۆلىمى 14 مىڭ 100 گېكتار (212 مىڭ مو)، تاغلىق رايوندىكى كېيىن شەكىللەنگەن تەبىئىي ئورمان كۆلىمى 10 مىڭ گېكتار (150 مىڭ مو)، ئوتلاق كۆلىمى 401 مىڭ 400 گېكتار (6 مىليون 21 مىڭ مو). سۇ كۆلىمى بىر مىڭ 200 گېكتار ( 18 مىڭ مو). دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقوناق، كېۋەز، ياغلىق دان، قوغۇن - تاۋۇز، مېۋە - چېۋە قاتارلىقلار بار. باغۋەنچىلىك بۇ شەھەرنىڭ تۈۋرۈك كەسپى بولۇپ، ئەنجۈر، مۇناقى ئۈزۈم، خۇۋەينە ئۆرۈك، قارا كۆسەي قوغۇن ۋە شاپتۇل، نەشپۈت، ئانار قاتارلىقلار كۆپ چىقىدۇ. مۇناقى ئۈزۈم 95 - يىللىق جۇڭگو يېزا ئىگىلىك كۆرگەزمىسىدە ئالتۇن مۇكاپاتقا ئېرىشكەن. ئەنجۈر قېقى، قوغۇن قېقى شياڭگاڭ، پاكىستانلارغا سېتىلىدۇ. چارۋچىلىقىدا كالا، قوي ئاساس قىلىنىدۇ. بازار سودىسى ناھايىتى تەرەققىي قىلغان. شەھەر رايونىدىكى سودا - سانائەت توپ سېتىش بازىرى يايما ئورنىنىڭ كۆپلىكى، تۇۋارلىرنىڭ تولۇقلىقى بىلەن <شياڭگاڭ بازىرى> دەپ ئاتالغان. مىللىي بۇيۇملىرىدىن كىگىز، دوپپا، ئات جابدۇقى، ئاپتۇۋا، چىلاپچا ۋە قىرغىزلارنىڭ تام سەرەمجانلىرى قاتارلىقلار بار. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 @4 L; S1 h1 S& g! F9 S0 |" \9 _6 V
ئاتۇش شەھىرىنىڭ ئۇل مۇئەسسەسەلىرى كۆرۈنەرلىك ياخشىلاندى. شەھەر رايونىنىڭ قەشقەر ئايرودورمى بىلەن بولغان ئارىلىقى ئاران 30 كىلومېتىر كېلىدۇ. دۆلەت تاشيولىنىڭ 314 - لىنىيىسى، ئۆلكە تاشيولىنىڭ 309 - لىنىيىسى شەھەر ئىچىدىن ئۆتىدۇ. ھازىر 10 مىڭ پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەت بىلەن تورلاشتۇرۇلدى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 P4 r0 `& s$ }+ L' u  z; C* c. _  wبۇ شەھەرنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن ئىسلام دىنىي پىشۋاسى سۇلتان سۇتۇق بۇغراخان مازىرى، سۇلى دۆلىتى ۋە قاراخانىيلار خاندانلىقى ئوردىسى خارابىسى، مور بۇددا مۇنارى، خەن سۇلالىسى دەۋرىدىكى ئۈچ مېرۋان غارى قاتارلىقلار بار. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& M) E3 b# ?& r6 }

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ p/ Y* P/ d6 hئۈرۈمچى شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 [% l1 s8 |% L8 Tبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; U0 y7 C3 p/ d, B

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 x+ V8 ^! t' u. ~! ~9 U2 dئۈرۈمچى شەھىرى شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنڭ ئوتتۇرا قىسىمىغا، تىيانشان تېغىنىڭ شىمالى ئېتىكىگە، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىغا جايلاشقان. شەرىقى جەنۇبتا تۇرپان ۋىلايىتى بىلەن، جەنۇبتا بايىنغۇلىن موڭغول ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن، غەرب، شىمال تەرەپتە سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستى بىلەن تۇتۇشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان كەڭلىكى 153 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 190 كىلومېتىر، ئومۇمىي كۆلىمى 12 مىڭ كىلومېتىر. بۇنىڭ ئىچىدە شەھەر رايونىنىڭ كۆلىمى 835 كۋادىرات كىلومېتىر، ئۈرۈمچى شھىرىدە يەتتە رايون، بىر ناھىيە (يەنى، تىيانشان رايونى، سايباغ رايونى، تۇدۇڭخابا رايونى، شىمگو رايونى، يېڭى شەھەر رايونى، نەنسەن كان رايونى، دۇڭسەن رايونى، ئۈرۈمچى ناھىيىسى) بار. شەھەر تەۋەسىدە ئاپتونوم رايونلۇق پارتىيە، ھۆكۈمەت ئورگانلىرى، پەن تەتقىقات ئاكادېمىيىلىرى، ئورۇنلىرى، ئالىي مەكتەپلەر، شىنجاڭ ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇۋەننىڭ رەھبەرلىك ئورگىنى ۋە قۇرۇلۇش 1 - شىسىنىڭ شى شىتابى، ئۈرۈمچى يېزا ئىگىلىك مەيدانلىرىنى باشقۇرۇش ئىدارسى بار. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 1 مىليون 441 مىڭ 500 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 12.58%ىنى، خەنزۇلار 72.91%نى، باشقا مىللەتلەر 14.51%نى ئىگىلەيدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @9 f# t( B6 \$ q( ?. ^# d1 _ئۈرۈمچى شەھىرى خەن سۇلالىسى دەۋرىدە جېگو دۆلىتى ۋە بېيلۇگو دۆلىتى تۇرۇشلۇق جاي بولغان، تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە بېشبالىققا قارىغان. مىڭ سۇلالىسىدىن كېيىن ئاۋۋال ئۇپرات موڭغۇللىرىنىڭ خۇشۇت قەبىلىسىگە قارىغان. كېيىن جۇڭغارلارنىڭ يايلىقى بولغان. چيەنلۇڭنىڭ 20 - يىلى (1755) چىڭ قوشۇنى جۇڭغارلارنىڭ توپىلىڭىنى تىنچىتقاندىن كېيىن، بۇ يەردە تۇپراق قالا قۇرۇق ئۈرۈمچى دەپ ئاتىغا. چيەنلوڭنىڭ 25 - يىلى (1760 - يىلى) ئۈرۈمچى ئايمىقى تەسىس قىلىنغان. چيەنلوڭنىڭ 28 - يىلى (1763 - يىل) بۇنىڭ شىمالىغا يېڭى شەھەر قۇرغان. چيەنلوڭنىڭ 38 - يىلى (1773 - يىلى) ئۈرۈمچى بىۋاسىتە قاراشلىق ئايمىقى تەسىس قىلىنىپ، جېندى دوتەي مەھكىمىسىگە قارىغان. گۇاڭشۇنىڭ 10 - يىلى (1884 - يىلى) شىنجاڭ ئۆلكىسى تەسىس قىلىنپى، ئۈرۈمچى ئۆلەك مەركىزى قىلىپ بېكىتىلگەن. گۇڭشۇنىڭ 12 - يىلى (1886 - يىلى) ئايماقنىڭ دەرىجىسى مەھكىمىگە ئۆستۈرۈلۈپ، ئۇنىڭغا قاراشلىق ئۈرۈمچى ناھىيىسى تەسىس قىلىنغان. مىنگونىڭ 2 - يىلى (1913 - يىلى) مەھكىمە ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، ناھىيە ساقلاپ قېلىنغان ھەمدە ئۈرۈمچى دوتەي مەھكىمىسىگە قارىغان، مىنگونىڭ 24 - يىلى (1953 - يىلى) شەھەر تەسىس قىلىنغان. ئۈچ يىلدىن كېيىن ئەمەلدى قالدۇرۇلۇپ، مىنگونىڭ 34 - يىلى (5194 - يىلى) قايتا ئەسلىگە كەلتۈرۈلگەن. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن ئۈرۈمچى ۋىلايىتىگە تەۋە بولغان. 1954 - يىلى ئۈرۈمچى شەھىرى دەپ ئۆزگەرتىلگەن. 9551 - يىلىدىن تا ھازىرغىچە شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ مەركىزى بولۇپ كەلمەكتە. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) \7 Q/ L3 I" G* z
بۇ شەھەرنىڭ ئۈچ تەرىپىنى تاغ ئوراپ تۇرىدۇ. شەرىقى جەنۇب تەرىپى ئېگىز، غەربىي شىمال تەرىپى پەس. شەھەرنىڭ يەر شەكلى ئۇزۇن، تار بەلۋاغ شەكلىدە. تاغلىق كۆلىمى ئومۇمىي يەر كۆلىمىنىڭ 50%دىدىن كۆپرەكىنى ئىگىلەيدۇ. شىمال تەرىپىدىكى تۈزلەڭلىكنىڭ كۆلىمى ئومۇمىي يەر كۆلىمىنىڭ ئوندىن بىرىگىمۇ يەتمەيدۇ. شەھەر دائىرىسىدە بوغدا چوققىسى ئەڭ ئېگىز بولۇپ، دېڭىز يۈزىدىن 5445 مېتىر ئېگىز، شەھەر رايونىنىڭ دېڭىز يۈزىدىن ئوتتۇرىچە ئېگىزلىكى 800 مېتىر. شەھەردىكى دەرياللارنىڭ ھەممىسى ئىچكى قۇرۇقلۇق دەرياسى بولۇپ، ئايرىم - ئايرىم ھالدا ئۈرۈمچى دەرياسى، تۇدۇڭخابا دەرياسى، بەيياڭخې دەرياسى، ئالغۇي ۋە سەيۋوپۇ كۆلى قاتارلىق بەش سۇ سىستېمىغا تەۋە. يەر ئۈستى سۇ بايلىقى مىقدارى 998 مىليون كۇب مېتىر. شەھەرنىڭ جەنۇبىدىكى ئۇلانبايدىن داۋانچىڭغىچە بولغان ئارىلىق مەشھۇر شامال رايونى بولۇپ، يىللىق ئوتتۇرىچە شامال سۈرئىتى 2.6 مېتىر/ سېكۇنت، ئۈنۈملۈك شامال قۇۋۋىتى 2000 - 3000 كىلوۋات سائەت / كۋادرات مېتىر. يىل، تۈرلۈك ھايۋانات، ئۆسۈملۈك بايلىقى بار. يەر ئاستى كان بايلىقى مول، بولۇپمۇ كۆمۈر، تۇز، شور ناھايىتى مول، پەقەت كۆمۈرنىڭلا زاپاس مىقدارى 10 مىليارد توننا ئەتراپىدا كېلىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; y! T( i$ d3 jبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& J$ z' Y7 c( O# L
ئۈرۈمچى شەھىرى ئاسىيادىكى مۆتىدىل، قۇرغاق كىلىمات رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرسسى 5.7℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرسسى 40.5℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرسسى -41.5℃، يىلىغ ائوتتۇرا ھېساب بىلەن 36.7 كۈن ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىلىق كۈن بولۇپ، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرسى 30℃تىن يۇقىرى بولىدۇ. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە يورۇتۇش ۋاقتى 2733.6 سائەت،10℃ جۇغلانما تېمپېراتۇرا 3063.3℃، قىروسىز مەزگىلى 156 كۈن، يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 277.6 مىللىمېتىر، پارغا ئايلىنىش مىقدارى 1914.1 مىللىمېتىر.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, F3 [4 D- d6 ?بۇ شەھەرنىڭ شەھەر ئەتراپى رايونى دېھقانچىلىق ۋە چارۋىچىلىق قىلىشقا مۇۋاپىق كېلىدۇ. ھازىر بار بولغان تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 35 مىڭ 900 گېكتار (808 مىڭ 500 مو)، ئوتلاق 600 نەچچە مىڭ گېكتار (9 مىليون مودىن كۆپرەك)، باقمىچىلىق بىلەن شۇغۇللىنىشقا بولىدىغان سۇ دائىرىسى 3 مىڭ 700 گېكتار (55 مىڭ 500 مو)، ئۆزلەشتۈرۈشكە بولىدىغان يەنە نۇرغۇن يەر بار. يېزا ئىگىلىكىدە شەھەر ئۈچۈن مۇلازىمەت قىلىدىغان <كۆكتات، قوشۇمچە يېمەكلىك> ئاساس قىلىنىدۇ. ئاساسلىق يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىدىن كۆكتات، يەل - يېمىش، قوغۇن - تاۋۇز، قۇلماق، سامساق، بۇغداي، شال، كۆممىقوناق، پۇرچاق تۈرىدىكىلەر، قىزىلچا، مايلىقدان قاتارلىقلار بار. چارۋىچىلىق شەھەر ئەتراپى چارۋىچىلىق ۋە يايلاق چارۋىچىلىقدىن ئىبارەت ئىككى قىسىمغا بۆلۈنىدۇ. ئاساسلىق چارۋىلاردىن كالا، قوي، ئات، ئېشەك، خېچىر، تۆگە قاتارلىقلار بار. ئۈرۈمچى شەھىرىدە سانائەت بىر قەدەر تەرەققىي قىلغان. مېتاللورگىيە، كۆمۈر سانائىتى، ئېلېكتر ئېنېرگىيىسى، نېفىت پىششىقلاپ ئىشلەش، ماشىنسازلىق، خىمىيە سانائىتى، بىناكالىق قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، توقۇمىچىلىق، كىيىم - كېچەك، كۆن - خۇرۇم، باسما، يېمەك - ئىچمەك، سۇلياۋ بۇيۇملىرى، قاتارلىق كەسىپلەر بويىچە زامانىۋى سانائەت بەرپوا قىلىنغان، ئۇ پۈتۈن شىنجاڭ بويىچە ئەڭ مۇھىم سانائەت بازىسى ھېسابلىنىدۇ. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% B; l/ j' B( `( q+ j
شەھەر رايونىنىڭ ئۇل مۇئەسسەسە قۇرۇلۇشى بىر قەدەر مۇككەممەل. سۇ تۇرۇبىسىنىڭ ئومۇملىشىش نىسبىتى 100%، شەھەر ئائىلىرىگە سۇيۇقلاندۇرۇلغان نېفىت گازىنى ئومۇملاشتۇرۇش نىسبىتى 99%. ئۈرۈمچى پويىز ئىستانسىسى پۈتۈن شىنجاڭنىڭ تۆمۈر يول ترانسپورتىنىڭ ئاساسىي تۈگۈنى. غەربىي پويىز ئىستانسىسى مەملىكەت بويىچە نۇقتىلىق تۆمۈريول گۇرۇپپىلاشتۇرۇش ئىستانسىسى بولۇپ قالدى. ئۈرۈمچى خەلقئارا ئايرودرومى ئېلىمىزدىكى بەش چوڭ ئايرودرومنىڭ بىرى بولۇپ، ھازىرغىچە خەلقئارا ۋە دۆلەت ئىچى ھاۋا يولىدىن 04 ئېچىلدى. ھەر ھەپتىدە 50 ئايروپىلان قېتىمدىن كۆپرەك ئۇچىدۇ. تاشيول پۈتۈن شىنجاڭنىڭ ھەر قايسى ۋىلايەت، ئوبلاست، شەھەر ناھىيىلىرىگە تۇتىشىدۇ. 1995 - يىلى شەھەر بويىچە خەلقنىڭ قولىدىكى تۈرلۈك ئاپتوموبىل 68 مىڭغا يەتتى، بۇنىڭ ئىچىدە ترانسپورت تىجارىتىگە ئىشلىتىلگەن ئاپتوبۇس (مىنىبۇسنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ) 2347، كىرا ماشىنىسى (تاكسى) 5544، يول يۈرۈش لىنىيىسى 1580 كىلومېتىر. پروگراممىلىق تېلېفون ئاپپاراتىنىڭ ئومۇمىي تېلېفون سىغىمچانلىقى 376 مىڭغا يەتتى. ھازىر تېلېفون 207 مىڭ. ئۈرۈمچى سۈنئىي ھەمراھ ئارقىلىق ئالاقىلىشىش يەر شارى ئىستانسىسىنىڭ قۇرۇلۇشى ۋە ئۈزۇن يوللۇق ئاپتوماتىك تېلېفون ئاپپاراتى، خەت ئالاقىلارنى ئاپتوماتىك ئايرىش ماشىنىسىنىڭ ئىشقا كىرىشتۈرۈلۈشى شۇنداقلا خەلقئارا، دۆلەت ئىچى ئالاھىدە تېز پوچتا يوللانمىسى، پوچتا پۇل ئامانىتى، سىمسىز چاقىرغۇ، كۆچمە تېلېفون، سان - سېفىر ئارقىلىق ئالاقىلىشىش قاتارلىق كەسىپلەرنىڭ قانات يايدۇرۇلۇشىغا ئەگىشىپ، پۈتۈن شەھەرنىڭ پوچتا - تېلېگراف ئالاقىسىنى پروگراممىلاشتۇرۇش، سان - سىفىرلاشتۇرۇش، ئاپتوماتلاشتۇرۇش ئىشقا ئاشۇرۇلۇپ، تۈرلۈك ئىلغار ئالاقىلىشىش ۋاسىتىسى ئارقىلىق دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرى بىلەن ئۇچۇر ئالاقىسى ئېلىپ بارغىلى بولىدىغان بولدى. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; L+ T& u+ z7 _" E" w/ V* v
ئۈرۈمچى سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن شەھەر. 1992 - يىلى 11 - ئايدا، گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشى بىلەن <ئۈرۈمچى يۇقىرى يېڭى تېخنىكا كەسىي تەرەققىيات رايونى> تەسىس قىلىندى. ئۇنىڭ پىلاندىكى كۆلىمى 8.9 كۋادرات كىلومېتىر بولۇپ، ھازىرغىچە 1.1 كۋادرات كىلومېتىر ئېچىلىپ بولدى. 1994 - يىلى 8 - ئايدا گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشى بىلەن <ئۈرۈمچى ئىقتىسادىي تېخنىكا تەرەققىيات رايونى> تەسىس قىلىندى. ئۇنىڭ پىلاندىكى كۆلىمى 3.4 كۋادرات كىلومېتىر بولۇپ، ھازىرغىچە 5.2 كۋادىرات كىلومېتىر ئېچىلىپ بولدى. ئاساسلىق مەنزىرلىك ساياھەت رايونلىرىدىن نەنسەن تەبىئىي چارۋىچىلىق مەيدانى. گەنگۇ جۇخۇاتەي، بەيياڭگۇ شارقىراتمىسى، جاۋبىشەن، شۈيشىگۈ، قىزىل تاغ قاتارلىقلار بار، بولۇپمۇ شەھەر رايونىدا ھەيۋەت بىلەن قەد كۆتۈرۈپ تۇرغان قىزىل تاغ ھەم ئۈرۈمچى شەھىرىنىڭ سىمۋولى ھەم ئېگىزگە چىقىپ ساياھەت قىلىش، شەھەر مەنزىرىسىنى ئېگىزدە تۇرۇپ تاماشا قىلىشتىكى كۆڭۈلدىكىدەك جاي؛ ئاساسلىق مەدەنىيەت ياردىكارلىقلىرىدىن 8 - ئارمىيىنىڭ شىنجاڭدا تۇرۇشلۇق ئىش بېجىرىش ئورنى، ئىنقىلابىي قۇربان ماۋزېمىننىڭ ئەسلى تۇرالغۇسى، جۇڭگو ئىشچى - دېھقانلار قىزىل ئارمىيىسى غەربىي يول ئارمىيىسىنىڭ كونا ئورنى، ئۈرۈمچى ئىنقىلابىي قۇربانلار قەبرىستانلىقى، شىنجاڭدىكى ھەر مىللەت ئىنقىلابى قۇربانلىرى خاتىرە مۇنارى، جۇڭگو خەلق ئازادلىق ئارمىيىسىنىڭ شىنجاڭغا كىرگەنلىكى خاتىرە مۇنارى ۋە ئۇلانباي قەدىمىي شەھىرى، شەنشى چوڭ مەسچىتى، ئالغۇي <تاش قەلئە>سى، ۋېنمىياۋ ئىبادەتخانىسى، گۇڭنىڭچىڭ شەھەر خارابىسى قاتارلىقلار بار.

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 q& J7 n6 D8 S  W8 j) o. e, Tبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( V& n: v+ w5 s' {" Y# m" Q6 U
كورلا شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* O1 F. v. F% ?. F' K+ t
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ o8 ~; a( w! h; w/ S1 Q; kكورلا شەھىرى تەڭرى تېغىنىڭ تارمىقى بولغان خورا تېغىنىڭ ئېتىكىگە، تارىم ئويمالىقىنىڭ شەرىقى شىمالىي چېتىگە جايلاشقان. ئۇنىڭ شەرىقى قىسمى باغراش ناھىيىسى بىلەن، جەنۇبىي قىسمى لوپنۇر ناھىيىسى بىلەن، غەربىي قىسمى بۈگۈر ناھىيىسى، شىمالىي قىسمى يەنجى خۇيزۇ ئاپتونوم ناھىيىسى، خېجىڭ ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 110 كىلومېتىر. شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 92 كىلومېتىر. ئومۇمىي كۆلىمى 7449.7 كۋادرات كىلومېتىر. كورلا شەھىرىگە 10 يېزا، 6 مەھەىللە باشقارمىسى، 56 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. شەھەر تەۋەسىدە تارىم نېفىتلىكىنى قېدىرىپ تەكشۈرۈش، ئېچىش قوماندانلىق شىتابى، جەنۇبىي شىنجاڭ تۆمۈريولى ۋاقىتلىق باشقۇرۇش باشقارمىسى، ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنىنىڭ يېزا ئىگىلىك 2 - شىسى قاتارلىق ئورۇنلار بار. شەھەر رايونى بىلەن ئۈرۈمچىنىڭ ئارىلىقى 464 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 295 مىڭ 700، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 30.74% نى، خەنزۇلار 65.51% نى، باشقا مىللەتلەر 3.75% نى تەشكىل قىلىدۇ .بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: B* [; h- ?/ q; E8 w  U
كورلا غەربىي خەن دەۋرىدە چىدىر دۆلىتى دەپ ئاتىلىپ غەربىي يۇرت قورۇقچىبەگ مەھكىمىسىگە تەۋە بولغان. شەرقى خەن دەۋرىنىڭ ئاخىرىدا كىنگىت دۆلىتى قوشۇۋالغان. سۈي، تاڭ سۇلالىسى دەۋرلىرىدە غەربىي تۈركلەرگە، يۈەتن سۇلالىسى دەۋرىدە بېشبالىق دىۋان ۋازارىتىگە تەۋە بولغان. چىن سۇلالىسى دەۋرىدە قاراشەھەر خان ئامبىلىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. مىنگونىڭ 6 - يىلى (1917 - يىلى) كورلا ئامبال ياردەمچىسى قويۇلغان. تەۋەلىك جەھەتتە قاراشەھەر ۋىلايىتىگە قارىغان. مىنگونىڭ 19 - يىلى ( 1930 - يىلى) باشقۇرۇش ئىدارىسىگە ئۆزگەرتىلىپ قاراشەھەر مەمۇرىي رايونىغا قارىغان. مىنگونىڭ 28 - يىلى (1939 - يىلى) ناھىيە بولغان، تەۋەلىك جەھەتتە قاراشەھەر مەمۇرىي نازارەت ۋالىي مەھكىمىسىگە قارىغان. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن، ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ قاراشەھەر ۋالىي مەھكىمىسىگە، كورلا مەمۇرىي مەھكىمىسىگە، بايىغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستىغا قارىغان. 1979 - يىلى كورلا شەھىرى تەسىس قىلىندى. 1984 - يىلى كورلا ناھىيىسى ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، كورلا شەھىرىگە قوشۇۋېتىلدى. ھازىر كورلا شەھىرى - بايىغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستى ئورگىنى تۇرۇشلۇق جاي.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) L+ }- v' u: [) N
يېرىنىڭ شىمالىي ئېگىز، جەنۇبىي پەس بولۇپ، يەلپۈگۈچسىمان قىيپاش بوستانلىق شەكىللەنگەن. بۇنىڭ ئىچىدە، تاغلىق 17.8% نى، تاغ ئالدىكى چۆللۈكلەر 11.4% نى، قۇملۇق 17.6% نى، بوستانلىق 53.2% نى تەشكىل قىلىدۇ. كۈنچى دەرياسى بىردىنبىر چوڭ دەريا بولۇپ، يىللىق ئېقىم مىقدارى 1 مىليارد 210 مىڭ كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىك رايونلىرىدىكى يەر ئاستى سۈيىدىن پايدىلىنىش مىقدارى 439 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋاناتلاردىن سۇر بۇغا، ئاق بوغۇز بۆكەن، ياۋا توڭگۇز، قىرغاۋۇل، ياۋا توشقان قاتارلىقلار بار. ياۋايى ئۆسۈملۈكلەردىن قومۇش، لوپنۇر كەندىرى، چۈچۈكبۇيا، يولغۇن، توغراق، چاكاندا قاتارلىقلار بار. قېزىلما بايلىقلاردىن كۆمۈر، ساپال توپىسى، ھاك تاش، دولومىت تاش، مەرمەر تاش، گەج قاتارلىقلار بار. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 `5 `5 s# z9 d$ w7 B. U
كورلا شەھىرىنىڭ ئىقلىمى ئىسسىق مۆتىدىل بەلۋاغنىڭ چوڭ قۇرۇقلۇق خاراكتېرىدىكى قۇرغاۇق كىلىماتىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 11.4℃، ئەڭ يۇقىرى بولغاندا 40℃ قا چىقىدۇ. ئەڭ تۆۋەن بولغاندا - 28.1℃ قا چۈشىدۇ. يىلدا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 80.7 كۈن 30℃ دىن يۇقىرى ئىسسىق بولىدۇ. قۇياشنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2990.0 سائەت. 10℃ نىڭ يىغىلىما تېمپېراتۇرىسى 4273℃. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 51.1 مىللىمېتىر. سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2788.2 مىللىمېتىر.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 V/ C" d6 {; e% R" C8 s+ r& K, Nبۇ شەھەر يېڭىدىن گۈللەنگەن سانائەت شەھىرى. ھازىر توقۇمىچىلىق، يېمەك - ئىچمەك، قەغەزچىلىك، ماشىنسازلىق، ئېلېكترون، كۆمۈر، ئېلېكتر قۇۋۋىتى. قۇرۇلۇقش ماتېرىياللىرى، خىمىيە سانائىتى، تېرە - خۇرۇمچىلىق قاتارلىق كەسىپىلەر ئاساس قىلىنغان سانائەت سىستېمىسى ئاساسىي جەھەتتىن شەكىللەندى. يېزا ئىگىلىك ئىشلەپچىقىرىشىدىمۇ بىرقەدەر كۆرۈنەرلىك ئۈستۈنلۈكى بار. ھازىر 19 مىڭ گېكتار (285 مىڭ مو) تېرىلغۇ يەر، 93 مىڭ 300 گېكتار (1 مىليون 400 مىڭ مو) دېھقانچىلىق قىلىشقا بولىدىغان قاقاس يەر، 44 مىڭ 500 گېكتار (668 مىڭ مو) ئورمانلىق، 348 مىڭ 700 گېكتار (5 مىليون 230 مىڭ مو) ئوتلاق بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقوناق، شال، كېۋەز، نەشپۈت، كۆكتات قاتارلىقلار بار. بۇنىڭ ئىچىدە كورلا نەشپۈتىنىڭ پوستى نېپىز، ئىچى يۇمشاق، چۈرۈك، سۇلۇق، تاتلىق بولۇپ، ئىچكى - تاشقى بازارلاردا داڭقى بار. چارۋىلاردىن كالا، قوي، چوشقا، ئېشەكنى ئاساس قىلىدۇ. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ @: |# O% n5 r" {9 Q) G
كورلا شەھىرىنىڭ ئاساس مۇئەسسسەسەلىرى بىرقەدەر ياخشى. 314 -، 218 - دۆلەت تاشيولى شەھەر تەۋەسىدىن ئۆتىدۇ. شەھەر - يېزا تاشيوللىرى ھەممە يەرگە تۇتىشىپ كەتكەن؛ بىۋاسىتە ئۈرۈمچى، شىئەنگە بارىدىغان تۆمۈريول، بىۋاسىتە بېيجىڭ، جىنەنگە ئۇچىدىغان ھاۋا لىنىيىسى بار بولۇپ، تاشيول، تۆمۈريول، ئاىئاتسىيە، توروبىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان. ستېرېئولۇق قاتناش ترانسپورتى تورى شەكىللەندى. 32 مىڭ پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەتنىڭ تېلېفون تورىغا تۇتاشتۇرۇلدى، سىمسىز چاقىرغۇ، كۆچمە خەۋەرلىشىش ئاپپاراتلىرى كەڭ قوللىنىلماقتا.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @0 e& Y. a; H5 H& t5 P( p
مەدەنىي يادىكارلىقلاردىن باشئەگىم، ئۈزگەن قەدىمكى شەھىرى، نوۋرېچى قەدىمكى شەھىرى، ئەللىك كەتمەن شەھىرى، چەرچى تۆپىلىكى ۋە قەدىمكى ساپال بۇيۇملار قاتارلىقلار بار. داڭلىق مەنزىرىلىك جايلاردىن باغراش كۆلى سۇ چىقىرىش پونكىتى مەنزىرىلىك رايونى، نېلۇپەر كۆلى، قۇياش ئارىلى قاتارلىقلار بار. بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 e& f+ y* L/ [; t/ R
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; v* M5 p- B  J* I) d
بورتالا شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' f% x+ H! ?3 r; i, L& C8 W7 cبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ d3 s! V- Y( ]1 m$ n
بورتالا شەھىرى تەڭرى تېغىنىڭ غەربىي بۆلىكىنىڭ شىمالىي ئېتكىگە، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىغا جايلاشقان. شەرقى تەرىپى جىڭ، تولى ناھىيىلىرى، غەربىي تەرىپى ئارشاڭ ناھىيىسى، جەنۇب تەرىپى قورغاس، غۇلجا ناھىيىلىرى بىلەن تۇتىشىدۇ. شىمالىي تەرىپى قازاقىستان بىلەن چېگرىلىنىدۇ (چېگرا لىنىيىسىنىڭ ئۇزۇنلۇقى 105 كىلومېتىر). شەرقتىن غەربكىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 164.7 كىلومېتىر. شىمالدىن جەنۇبقىچە بولغان كەڭلىكى 117.5 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 7517 كۋادرات كىلومېتىر. ئۇنىڭغا 2 بازار، 3 يېزا، 8 مەھەللە ئىش باشقارمىسى، 14 ئاھالە كومىتېتى، 117 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. ئۇنىڭ تەۋەسىدە ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 5 - شىسىنىڭ 6 تۇەن - مەيدانى بار. شەھەرنىڭ ئۈرۈمچى بىلەن بولغان ئارىلىقى 528 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 188 مىڭ 700 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە موڭغۇللار 5.88% نى، ئۇيغۇرلار 17.22% نى، خەنزۇلار 64.33% نى، باشقا مىللەتلەر 12.57% نى تەشكىل قىلىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& b& s$ ~9 l8 @3 f; q, Y& D8 M, V5 C# ]بورتالا قەدىمكى زاماندا بولو دېيىلەتتى. خەن سۇلالىسى دەۋرىدە ئۇيسۇن ۋە ياۋچىلارنىڭ چارۋىچىلىق بىلەن شۇغۇللىنىدىغان يېرى بولغان. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە ئىككى ئوگۈز تۇتۇق مەھكىمىسى تەسىس قىلىنغان. چىڭ سۇلالىسنىڭ گۇاڭشۈ 14 - يىلى (1888 - يىلى) بورتالا تەپتىشى تەسىس قىلىنىپ، جىڭ بىۋاسىتە قاراشىق نازارىتىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. مىنگونىڭ 9 - يىلى (1920 - يىلى) جىڭ بىۋاسىتە قاراشلىق نازارىتىدىن ئايرىلىپ چىقىپ ناھىيە قىلىنىپ بورتالا ناھىيىسى دەپ ئاتالغان. ئىلى ۋالىي مەھكىمىسىگە قارىغان. 1954 - يىلى ئىلى ۋالىي مەھكىمىسىدىن بورتالا موڭغۇل ئاپتونوم رايونىغا ئايرىپ بېرىلگەن. (بۆرتالا موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ تەكتى). 1959 - يىلى بورتالا ناھىيىسى ئەمەلدىن قالدۇرۇلغان. 1962- يىلى يەنە ئەسلىگە كەلتۈرۈلگەن. 1985 - يىلى ناھىيە ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، شەھەر قىلىپ تەسىس قىلىنغان. ھازىر بورتالا موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ مەركىزى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: |% y1 k, l  a+ A2 n4 aبۇ شەھەرنىڭ يەر تۈزۈلۈشى: غەربتىن شەرققە قاراپ تاغلىق، ئېدىرلىق، جىلغا ۋە تۈزلەڭلىكتىن تەركىب تاپقان. بۇنىڭ ئىچىدە تاغ يېرى 48.7% نى، تۈزلەڭلىك 51.3% نى ئىگىلەيدۇ. بۆرتالا دەرياسى، خارتۇراگ دەرياسى ۋە سايرام كۆلى بار. يەر يۈزىدىكى سۇ بايلىقى 573 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلىرىنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقدارى 289 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋانات بايلىقىدىن قاڭشارلىق بۆكەن، ئاق بوغۇز بۆكەن قاتارلىقلار بار. ياۋا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن سوغىگۈل ۋە توشقان زەدىكى قاتارلىقلار بار. ھازىرغىچە بايقالغان قېزىلما بايلىقلاردىن ھاك تېشى، گېپىس، سۈرمەن، پېرلىيىت، مەرمەر تاش، گرانت قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" N) m3 J5 z7 ^بورتال شەھىرى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 5.6℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 39.5℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى -36.2℃. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 815.8 سائەت. 10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرىسى 3137.9℃. قىروسىز مەزگىلى 169 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 180.7 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 1562.4 مىللىمېتىر.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 U' a' Q$ _* T. Jبورتالا شەھىرى دېھقانچىلىق، چارۋىچىلىقنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر 23 مىڭ 700 گېكتار (535 مىڭ 500 مو) تېرىلغۇ يەر، 34 مىڭ 100 گېكتار (511 مىڭ مو) ئورمانلىق، 364 مىڭ 007 گېكتار (5 مىليون 470 مىڭ مو) ئوتلاق بار. يەنە دېھقانچىلىق قىلىشقا باب كېلىدىغان 14 مىڭ 700 گېكتار (220 مىڭ مو) قاقاس يەر، ئورما بىنا قىلىشقا باب كېلىدىغان 2700 گېكتار (41 مىڭ مو) قاقاس يەر بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن كېۋەز، بۇغداي، كۆممىقوناق، ياغلىقدان، قىزىلچا قاتارلىقلار بار. چارۋىدىن كالا، قوي، ئاتنى ئاساس قىلىدۇ. سانائىتىدىن توقۇمىچىلىق، قەغەز ياساش، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، كان ئېچىش، سۇلياۋ بۇيۇملار، ئاشلىق، ماي، يېمەكلىك پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) L' v4 O" h6 m" q/ P& hبۆرتالا شەھىرىنىڭ ئۇل مۇئەسسەسەلىرى ئۈزلۈكسىز مۇكەممەللەشمەكتە. دۆلەت تاشيولىنىڭ 312 - لىنىيىسى شەھەرنى توغرىسىغا كېسىپ ئۆتىدۇ. شەھەر يېزىلاردا ئاسفالىت يوللار ھەممە يەرگە تۇتاشقان. ئاپتونوم رايونىنىڭ 2 - دەرىجىلىك خەۋەرلىشىش نۇركابىلى بۇ شەھەردىن ئۆتۈپ بىۋاسىتە ئالاتاۋ ئېغىزغا تۇتىشىدۇ. ھازىر 9000 پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەت بىلەن تورلاشتۇرۇلدى. ئالاتاۋ ئېغىزى شەھەرنىڭ شىمالىدا بولۇپ، لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈر يولىنىڭ غەربىي بۆلىكى مۇشۇ يەردە قازاقىستاننىڭ سىبىرىيە تۆمۈر يولى بىلەن تۇتىشىدۇ، ئۇ ياۋروپا - ئاسىيا 2 - چوڭ قۇرۇقلۇق كۆۋرىكىدىكى مۇھىم سودا يولى بولۇپ قالدى.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 I0 k, T. h7 q4 Y3 n& x. V0 J
بورتالا شەھىرى سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن شەھەر. 1992 - يىلى 6 - ئايدا، گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشى بىلەن بۇ يەردە چېگرا ئىقتىسادىي ھەمكارلىق رايونى قۇرۇلدى. پىلاندىكى قۇرۇلۇش كۆلىمى 8.7 كۋادرات كىلومېتىر بولۇپ، دەسلەپكى قەدەمدە پۈتكەن قۇرۇلۇش كۆلىمى 79.0 كۋادرات كىلومېتىر. شەھەرنىڭ داڭلىق، مەنزىرىلىك جايلىرىدىن سايرام كۆلى ۋە قويتاش بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ H1 ~( ?7 g6 H* I  Y
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  |$ K! _/ y* v
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 d! x( m0 }# B: j; w/ B
غۇلجا شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* i2 Y* A4 Q; g' ]* \بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 Y; {. W6 ?! l8 C: w4 v. @
غۇلجا شەھىرى ئىلى دەرياسى ۋادىسىنىڭ ئوتتۇرا قىسمىغا جايلاشقان. شەرىقى شىمالى غۇلجا ناھىيىسى بىلەن، جەنۇبىي تەرىپى چاپچال شىبە ئاپتونوم ناھىيىسى بىلەن، غەرب،شىمال تەرەپلىرى قورغاس ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ، ئومۇمىي يەر كۆلىمى 575 كۋادرات كىلومېتىر، شەھەرگە بىر بازار، ئالتە يېزا، ئالتە مەھەللە ئىش باشقارمىسى، 59 ئاھالە كومىتېتى، 38 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. شەھەردە تۇرۇشلۇق ئورۇنلارنى ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 4 - شىسى، غەربىي تىيانشان ئورمانچىلىق ئىدارىسى، شىنجاڭ كان - مېتاللورگىيە ئىدارىسى قاتارلىقلار بار. شەھەر بىلەن ئۈرۈچمى شەھىرىنىڭ ئارىلىقى 700 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 299 مىڭ 030 بولۇپ، ئۇيغۇرلار 48.1% نى، خەنزۇلار 35.5% نى، قازاقلار 4.68% نى، باشقا مىللەتلەر 11.71% نى تەشكىل قىلىدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 W' p5 \4 ?  f% d3 S9 \
غۇلجا شەھىرى ئىلگىرى غۇلجا ناھىيىسىگە قارايتتى. 1952 - يىلى غۇلجا ناھىيىسىگە قاراشلىق بەش رايوننى ئايرىۋېلىش بىلەن غۇلجا شەھىرى تەسىس قىلىنغان بولۇپ، ئىلى ۋىلايىتىگە قارايدىغان بولغان. 1953 - يىلى ئۆلكىگە بىۋاسىتە قارايدىغان شەھەر دەرىجىسىگە كۆتۈرۈلگەن. 1955 - يىلى ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستىغا بىۋاسىتە قارايدىغان شەھەر قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن. 1985 - يىلى يەنە ئىلى ۋىلايىتىگە قارايدىغان بولغان. ھازىر ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ مەركىزى. شۇنداقلا ئىلى ۋىلايەتلىك مەمۇرىي مەھكىمە تۇرۇشلۇق ئورۇن.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: X' R/ `' V3 v. E3 T
شەھەرنىڭ يەر شەكلىدىن قارىغاندا شىمالىي ئېگىز، جەنۇبىي پەس، شىمالىي قىسمى كۆكېرچىن تاغلىق رايونى، جەنۇبىي قىسمى لاتقا - تىنما يەر ۋە پەلەمپەيسىمان ۋادىدىن ئىبارەت بولۇپ، تاغلىق جايلار 61% نى، لاتقا - تىنما يەر ۋە پەلەمپەيسىمان ۋادا 39% نى ئىگىلەيدۇ. ئىلى دەرياسى شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. يىللىق ئېقىن مىقدارى 11 مىليارد 350 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلىرىدىكى يەر ئاستى سۈيىدىن پايدىلىنىش مىقدارى 285 مىليون كۇب مېتىر. ھازىرغىچە بايقالغان كان مەھسۇلاتلىرى بايلىقلىرىدىن كۆمۈر، شېغىل جىنىسلىرى، ئوتقا چىداملىق سېغىز توپا قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @9 c/ N5 l! q4 r/ f$ r* wغۇلجا شەھىرىنىڭ ئىقلىمى بەلۋاغنىڭ مۆتىدىل قۇرغاق كىلىمات ئىقلىمىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 8.4℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرا 37.9℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرا - 40.4. قۇياشنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2802.4 سائەت،  10℃ يىغىندا تېمپېراتۇرا 3310.6℃، قىروسىز مەزگىلى 154 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 257.5 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 1613.6 مىللىمېتىر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! e0 F  ]5 D/ V" `4 k0 s
شەھەرنىڭ سانائەت، يېزا ئىگىلىكى بىر قەدەر تەرەققىي قىلغان. ھازىر 10 مىڭ 300 گېكتار (154 مىڭ 080و) تېرىلغۇ يەر بار. يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقوناق، مايلىقدان، قىزىلچا، مېۋە - چېۋە، كۆكتات قاتارلىقلار ئاساس قىلىنىدۇ. كالا، قوي چوشقا قاتارلىق چارۋىلار بېقىلىدۇ. ئۇچار قۇشلارنى بېقىشمۇ بەلگىلىك كۆلەمگە ئىگە. توقۇمچىلىق، ئېنېرگىيە مەنبەسى، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، كۆن - خۇرۇم، يېمەكلىك پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىق ئاساسلىق سانائەت تۈرلىرى بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 ^& X3 h, y! @+ e( i0 s
غۇلجا شەھىرىنىڭ ئاساسىي مۇئەسسەسەلىرى كۈنسېرى مۇكەممەللەشمەكتە. دۆلەت تاشيولىنىڭ 312 - ۋە 218 - لىنىيىلىرى شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. شەھەر، يېزىلاردىكى ئاسفالىت يوللار تەرەپ - تەرەپكە سوزۇلغان. غۇلجا ئايرودىرومىدا چوڭ - ئوتتۇرا تىپتىكى يولۇچىلار ئايروپىلانى ئۇچالايدۇ ھەم قونالايدۇ، ئۈرۈمچىگە ئۇچىدىغان ئايروپىلان بار. 25 مىڭ توچكا پروگراممىلىق تېلېفون مەملىكەتلىك تورغا كىرگۈزۈلدى. غۇلجا شەھىرى گوۋۇيۈەن تەستىقلىغان سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن شەھەر بولۇپ، 2199 - يىلى 6 - ئايدا گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقى بىلەن چېگرا ئىقتىسادىي ھەمكارلىق رايونى قۇرۇلغان. پىلاندىكى كۆلىمى 65 مىڭ كۋادرات كىلومېتىر، ھازىرقى كۆلىمى 9200 كۋادرات كىلومېتىر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  P4 u$ M# k8 `& G7 r8 W
شەھەردە ئاساسلىق مەدەنىي يادىكارلىقلاردىن ئالتۇن چوققا ئىبادەتخانىسى خارابىسى، جياڭشى ئىبادەتخانىسى، بەيتۇللا مەسچىتى، ئۈچ ۋىلايەت ئىنقىلابىي قۇربانلار قەبرىستانلىقى ۋە كۆرگەزمىخانىسى، لىن زېشۈي خاتىرە سارىيى قاتارلىقلار بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. u3 p9 O( @% r5 m4 h, W
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: \6 `& `" b6 T0 i
كۈيتۈن شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; z$ M8 T; ~: f$ G9 W7 \+ ^$ C" Eبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ [8 i) c# w* ]+ t8 d* h
كۈيتۈن شەھىرى تەڭرىتېغىنىڭ شىمالىي ئېتىكىگە، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىي چېتىگە جايلاشقان. شەرىقى ساۋەن ناھىيىسى بىلەن، جەنۇبىي مايتاغ سانائەت رايونى بىلەن، غەربىي تەرىپى شىخو شەھىرى بىلەن، شىمالىي قاراماي شەھىرى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇبىدىن شىمالىغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 46 كىلومېتىر، شەرقىدىن غەربىگىچە بولغان كەڭلىكى 33 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر كۆلىمى 540 كۋادرات كىلومېتىر بولۇپ، بەش مەھەللە ئىش باشقارمىسى بار. تۇرۇلشۇق ئورۇنلاردىن ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك يەتتىنچى دىۋىزىيىسىنىڭ دىۋىزىيە شتابى ۋە ئۇنىڭغا قاراشلىق ئورۇنلار بار. ئۇنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 253 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 93 مىڭ 800 بولۇپ، ئاز سانلىق مىللەتلەر% 5 ىنى، خەنزۇلار% 95 ىنى تەشكىل قىلىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 m1 E6 s# }5 p- _0 }4 kكۈيتۈن خەن دەۋرىدە ئۇيسۇنلارنىڭ كۆچمەن چارۋىچىلىق يېرى بولۇپ، غەربىي رايون تۇتۇق مەھكىمىسىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. چىڭ سۇلالىسى چيەنلۇڭنىڭ 20 - يىلى (1755 - يىلى) چىڭ سۇلالىسى قوشۇنلىرى جۇڭغار قەبىلىسىنىڭ توپىلىڭىنى تىنجىتقاندىن كېيىن، كۈيتۈندە ھەربىي پونكىت، گازارما تەسىس قىلىنغان. كېيىن ئۆتەڭگە ئۆزگەرتىلگەن. چىڭ سۇلالىسى گۇاڭشۇنىڭ 12 - يىلى (1886 - يىلى) كول قاراسۇ بىۋاسىتە قاراشلىق نازارىتى تەسىس قىلىنىپ، كۈيتۈن شىخو خان ئامبىلىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. مىنگونىڭ 1 - يىلى (1912 - يىلى) كۈيتۈن ئۆتىڭى ئەمەلدىن قالدۇرلغان. مىنگونىڭ 2 - يىلى (1913 - يىلى) كول قاراسۇ بىۋاسىتە قاراشلىق نازارىتى شىخو ناھىيىسىگە ئۆزگەرتىلگەندىن كېيىن، كۈيتۈن شىخو ناھىيىسىگە قارىغان ۋە كۈيتۈن شىخۇ ناھىيىسىگە قاراشلىق بىر يېزا بولغان. 1957 - يىلى ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنىنىڭ يېزا ئىگىلىك 7 - شىسى كۈيتۈنغا كېلىپ ئورۇنلاشقاندىن ئېتىبارەن، كۈيتۈن يېزا ئىگىلىك 7 - شىسى كۈيتۈنغا كېلىپ ئورۇنلاشقاندىن ئېتىبارەن، كۈيتۈن يېزا ئىگىلىك 7 - شىسى تۇرۇشلۇق ئورۇن بولغان. 1958 - يىلى قاراماي شەھىرىگە قارىغان. 1975 - يىلى كۈيتۈن شەھىرى قۇرۇلۇپ، ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستىغا بىۋاسىتە قاراشلىق شەھەر بولغان.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @7 w: v: u0 N: v" Y" p6 {
كۈيتۈن شەھىرىنىڭ جەنۇبىي قىسمى تىيانشان تاغ تىزمىسىغا، شىمالىي قىسمى جۇڭغار ئويمانلىقىغا تۇتىشىدۇ. يېرى جەنۇبتىن شىمالغا قاراپ پەسىيىپ بارىدۇ. جەنۇبىي قىسمى تىيانشان تاغ باغرى بولۇپ، كۆپ قىسىم جايلىرى شېغىللىق؛ شىمالى قىسمى كەڭرى كەتكەن سازلىق، قۇمۇشلۇق كۆل ۋە بۇلاق جىلغىسى. ئۇنى كېسىپ ئۆتىدىغان پەقەت بىرلا كۈيتۈن دەرياسى بار، يىللىق ئېقىن مىقدارى 639 مىليون كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىك رايونلاردىكى يەر ئاستى سۈيىدىن پايدىلىنىش مىقدارى 309 مىليون كۇب مېتىر، ھازىرغىچە بايقالغان كان مەھسۇلاتلىرى بايلىقلىرىدىن ئالماس، ئالتۇن، سىڭىر تاش قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 Q4 s8 G3 r! P$ c+ ^كۈيتۈن شەھىرىنىڭ ئىقلىمى شىمالى مۆتىدىل بەلۋاغنىڭ قۇرغاق كىلىمات ئىقلىمىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى℃ 7.4، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرا -℃ 36.4، قۇياشنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2800 سائەت ئەتراپىدا، قىروسىز مەزگىلى تەخمىنەن 180 كۈن ئەتراپىدا، يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 182 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 8.1747 مىللىمېتىر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ K$ K! {; y7 p' d9 s* l7 v
كۈيتۈن شەھىرى يېڭىدىن گۈللەنگەن سانائەت شەھىرى بولۇپ، ئېلېكتر ئېنېرگىيە، توقۇمىچىلىق، ماشىنسازلىق، تاماكا، يېمەكلىك، مەتبەئە، ئېچىتىش قاتارلىق تۈرلەنى ئۆز ئىچىگە ئالغان زامانىۋىي سانائەت دەسلەپكى قەدەمدە شەكىللەنگەن. كۆك تاماكا ياساش ئىگىلىك ئىشلەپچىقىرىش شارائىتى بىر قەدەر ياخشى. ھازىر 5500 گېكتار (83 مىڭ مو) تېرىلغۇ يەر، 1100 گېكتار (17 مىڭ مو) تەبىئىي ئورمالىق، 2700 گېكتار (40 مىڭ مو) سۈنئىي ئورمانلىق، 6700 گېكتار (100 مىڭ مو) يايلاقم 1400 گېكتار (21 مىڭ مو) كۆل بار. يەنە 20 مىڭ گېكتار (300 مىڭ مو) دېھقانچىلىق قىلىشقا كېلىدىغان يەر بار. يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقۇناق، شال، پۇرچاق تىپىدىكى زىرائەتلەر، پاختا، قىچا، كۆكتات، مېۋە - چېۋە قاتارلىقلار بار. شەھەر ئەتراپى چارۋىچىلىقىدا قوي، كالا، چوشقا، ئات قاتارلىق چارۋىلار ئاساس قىلىنىدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  ?2 R' h$ \1 _, s% O+ Z9 S0 y8 Cكۈيتۈن شەھىرى شىمالىي شىنجاڭنىڭ قاتناش ھەم پوچتا ئالاقە تۈگۈنى بولۇپ، ئاساسىي مۇ؛ئەسسەسەلىرى بىر قەدەر مۇكەممەل. لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈر يولىنىڭ غەربىي بۆلىكى شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. كۈيتۈن پويىز ئىستانسى ئاسىيادىكى 2 - چوڭ قۇرۇقلۇق كۆۋرۈكى بولغان ئېلىمىزنىڭ غەربىي قىسمىدىكى 1 - رايونىدا بولۇپ، 19 يول ۋە 9 مەخسۇس لىنىيە تەسىس قىلىنغان. 312 - ۋە 217 - دۆلەت تاشيولى شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. كۈيتۈن شەھەرلىك پوچتا - تېلېگراف ئىدارىسى ئاپتونوم رايون بويىچە نۇقتىلىق ئىدارە بولۇپ، مەملىكىتىمىزدىكى ئىلغار خەۋەرلىشىش ئۈسكۈنلىرىگە ئىگە.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ F: X- Y9 }  V$ ?6 T, ?كۈيتۈن سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن شەھەر. 1992 - يىلى 2 - ئايدا شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ تەستىقى بىلەن ئىقتىسادىي تېخنىكا تەرەققىيات رايونى قۇرۇلدى. پىلاندىكى كۆلىمى 108 مىڭ كۋادرات كىلومېتىر بولۇپ، ھازىر بەرپا قىلىنغان كۆلەم 45 مىڭ كۋادرات كىلومېتىر. ℃ 36.4، قۇياشنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2800 سائەت ئەتراپىدا، قىروسىز مەزگىلى تەخمىنەن 180 كۈن ئەتراپىدا، يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 182 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 8.1747 مىللىمېتىر.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- Q9 y) s% t$ X9 J# D' l1 N$ ~كۈيتۈن شەھىرى يېڭىدىن گۈللەنگەن سانائەت شەھىرى بولۇپ، ئېلېكتر ئېنېرگىيە، توقۇمىچىلىق، ماشىنسازلىق، تاماكا، يېمەكلىك، مەتبەئە، ئېچىتىش قاتارلىق تۈرلەنى ئۆز ئىچىگە ئالغان زامانىۋىي سانائەت دەسلەپكى قەدەمدە شەكىللەنگەن. كۆك تاماكا ياساش ئىگىلىك ئىشلەپچىقىرىش شارائىتى بىر قەدەر ياخشى. ھازىر 5500 گېكتار (83 مىڭ مو) تېرىلغۇ يەر، 1100 گېكتار (17 مىڭ مو) تەبىئىي ئورمالىق، 2700 گېكتار (40 مىڭ مو) سۈنئىي ئورمانلىق، 6700 گېكتار (100 مىڭ مو) يايلاقم 1400 گېكتار (21 مىڭ مو) كۆل بار. يەنە 20 مىڭ گېكتار (300 مىڭ مو) دېھقانچىلىق قىلىشقا كېلىدىغان يەر بار. يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقۇناق، شال، پۇرچاق تىپىدىكى زىرائەتلەر، پاختا، قىچا، كۆكتات، مېۋە - چېۋە قاتارلىقلار بار. شەھەر ئەتراپى چارۋىچىلىقىدا قوي، كالا، چوشقا، ئات قاتارلىق چارۋىلار ئاساس قىلىنىدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 M6 O& ~0 J, \8 r
كۈيتۈن شەھىرى شىمالىي شىنجاڭنىڭ قاتناش ھەم پوچتا ئالاقە تۈگۈنى بولۇپ، ئاساسىي مۇ؛ئەسسەسەلىرى بىر قەدەر مۇكەممەل. لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈر يولىنىڭ غەربىي بۆلىكى شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. كۈيتۈن پويىز ئىستانسى ئاسىيادىكى 2 - چوڭ قۇرۇقلۇق كۆۋرۈكى بولغان ئېلىمىزنىڭ غەربىي قىسمىدىكى 1 - رايونىدا بولۇپ، 19 يول ۋە 9 مەخسۇس لىنىيە تەسىس قىلىنغان. 312 - ۋە 217 - دۆلەت تاشيولى شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. كۈيتۈن شەھەرلىك پوچتا - تېلېگراف ئىدارىسى ئاپتونوم رايون بويىچە نۇقتىلىق ئىدارە بولۇپ، مەملىكىتىمىزدىكى ئىلغار خەۋەرلىشىش ئۈسكۈنلىرىگە ئىگە.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @, y- @/ {- b. {2 tكۈيتۈن سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن شەھەر. 1992 - يىلى 2 - ئايدا شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ تەستىقى بىلەن ئىقتىسادىي تېخنىكا تەرەققىيات رايونى قۇرۇلدى. پىلاندىكى كۆلىمى 108 مىڭ كۋادرات كىلومېتىر بولۇپ، ھازىر بەرپا قىلىنغان كۆلەم 45 مىڭ كۋادرات كىلومېتىر

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 R* u  p+ R  o+ ^بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 R  S  |9 X- R+ e# y9 ]
قاراماي شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" I$ _: d) ?7 U9 q
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @0 M1 c5 E6 g! R6 w4 V! N; \قاراماي شەھىرى جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ غەربىي شىمال قىسىمىغا جايلاشقان. شەرقتە ساۋەن ناھىيىسى بىلەن، شەرىقى شىمالدا قوبۇقسار موڭغۇل ئاپتونوم ناھىيىسى بىلەن، غەربتە تولى ناھىيىسى بىلە، غەربىي جەنۇبتا شىخو شەھىرى بىلەن تۇتۇشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇق 240 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 23 - 46 كىومېتىر. ئومۇمىي كۆلىمى 10 مىڭ 100 كۋادرات كىلومېتىر. قاراماي شەھىرىگە مايتاغ، قاراماي، جەرەنبۇلاق، ئۇرقۇ قاتارلىق تۆت رايون قارايدۇ، شەھەر تەۋەسىدە شىنجاڭ نېفىت باشقۇرۇش ئىدارىسى ئورگىنى، ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 7 - شىسى، 8 - شىنىڭ بە ش تۇەن - مەيدانى (زاۋۇتى) بار. شەھەر رايونىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 313 كىلومېتىر، 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 249 مىڭ 900 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 14.11% نى، خەنزۇرلار 79.25% نى، باشقا مىللەتلەر 6.64% ئىگىلەيدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! n% e; y" s2 V4 P: q
قاراماي ئۇيغۇر تىلىدا قارا - ماي دېگەن مەنىدە بولۇپ، بۇ ئىسىم بىر تەبىئىي قاراماي تۆپىلىكى - قاراماي تېغىدىن كەلگەن. چىڭ سۇلالىسى گۇاڭشۇنىڭ 23 - يىلى (1897 - يىلى) چىڭ سۇلالىسى ھۆكۈمىتى بۇ يەردە نىفىت قازغان. شۈەنتوڭنىڭ 1 - يىلى (1909 - يىلى) مايتاغدا چوڭقۇرلۇقى 20 مېتىر، مەھسۇلاتنى ناھايىتى تۆۋەن تېيىز بر نېفىت قۇدۇقى قېزىلغان. 1949 - يىلىغا كەلگەندە، بۇ يەردە نېفىت چىقىدىغان قۇدۇقتىن ئاران ئىككىسى بولۇپ، كۈنىگە 2 - 3 توننا نېفىت چىقاتتى. 1954 - يىلى، يېڭى جۇڭگونىڭ نېفىت گېئولوگىيە - قىدىرىپ تەكشۈرۈش قوشۇنى قاراماي تېغى ئېتىكىگە كەلدى، كېيىنكى يىلى تۇنجى سانائەت نېفىت قۇدۇقىدىن نېفىت چىقتى. ئۇنىڭ نامى قاراماي نېفىتلىكى دەپ ئاتالدى. 9581 - يىلى گوۋۇيۈەننىڭ تەستىقلىشى بىلەن قاراماي شەھىرى رەسمىي تەسىس قىلىنىپ، شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىغا بىۋاسىتە قارايدىغان بولدى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( F' o) Y* I& [7 X/ q% C8 _يەر تۈزۈلۈشىدە جەنۇب - شىمال ئارىلىقى ئۇزۇن. شەرق - غەرب كەڭلىكى تار بولۇپ، سوزۇنچاق شەكىلنى ھاسىل قىلغان. يېرىنىڭ كۆپ قىسمى قاقاسلىق بولۇپ، تاغلىق 5.7% نى، تۈزلەڭلىك 56.8% نى، قۇملۇق 37.5% نى ئىگىلەيدۇ. يەر ئۈستى سۈيى دەم دەرياسى سۈيىنى ئاساس قىلىدۇ، ئۇ ئېقىن سۇ قاتارىغا كىرىدۇ. يىللىق ئېقىن مىقدارى 109 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلىرىنىڭ يەر ئاستى سۈيىنىڭ تولۇقلىنىش مىقدارى 155 مىليون كۇب مېتىر، پۈتۈن شەھەرنىڭ ئىشلەپچىقىرىش، تۇرمۇشقا ئىشلىتىدىغان سۈيىنى ھەل قىلىش ئۈچۈن، ئىلگىرى - كېيىن بولۇپ ئومۇمىي سېغىمچانلىقى 113 مىليون كۇب مېتىر بولغان ئۈچ سۇ ئامبىرى ۋە 140 كىلومېتىر ئۇزۇنلۇقتىكى سۇ يوللاش تۇرۇبىسى (ئۆستەڭ) ياسالدى. شەھەرنىڭ جەنۇبىدىكى مايتاغ سانائەت رايونى ئاساسلىقى كۈيتۈن دەرياسىنىڭ سۈيىنى ئىشلىتىلىدۇ. نېفىت قاراماينىڭ ئاساسلىق بايلىقى، باشقا قېزىلما بايلىقلىرىدىن يەنە تەبىئىي ئاسفالت، كۆمۈر، گەج، گلائۇبىر تۇزى، تۇز، تاش پاختا، خرۇستال قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ U9 H8 g+ n' ~' v# e/ Oقاراماي شەھىرى مۆتىدىل بەلۋاغدىكى قۇرغاق كىلىمات رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 8.0℃، ئەڭ تۆۋەن تېمېپراتۇراىسى -35.9℃، يىلىغا ئوتتۇا ھېساب بىلەن 79.8 كۈن 30℃ تىن يۇقىرى تېمپېراتۇرىدا بولىدۇ. قۇياشنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە يورۇتۇش ۋاقتى 2734.6 سائەت، 10℃ لۇق جۇغلانما تېمپېراتۇرا 3968.1℃، قىروسىز مەزگىلى 224 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 105.3 مىللىمېتىر، يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنشى مىقدارى 3545.2 مىللىمېتىر.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% S4 r& P* ]1 bبۇ شەھەر نېفىت قېزىش، پىششىقلاپ ئىشلەشنى ئاساسىيى كەسىپ قىلغان سانائەت شەھىرى. سانائەت تۈرلىرىدىن يەنە خىمىيە سانائىتى، سۇلياۋ بۇيۇملىرى، يېمەكلىك، بىناكارلىق، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى ۋە باشقا مېتاللوئىد قېزىلما بۇيۇملىرى، مېتال بۇيۇملىرى، قاتناش - ترانسپورت ئۈسكۈنىلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش قاتارلىقلار بار. سانائەت مەھسۇلاتىدىن ئاساسلىقى خام نېفىت، نېفىت مەھسۇلاتلىرى ۋە نېفىت - خىمىيە سانائىتى مەھسۇلاتلىرى بار. مايتاغ 140 مىڭ توننىلىق ئېتلېن قۇرۇلۇشى 1995 - يىل 8 - ئايدا ئىشلەپچىقىرىشقا كىرىشتۈرۈلدى. مەھسۇلات سۈپىتى مەملىكەت ئىچىدىكى ئوخشاش تۈردىكى قۇرۇلمىلار ئىچىدە ئالدىنقى سەۋىيىگە يەتتى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ K5 n; U* Y( l5 K+ e5 j7 k8 Mقاراماينىڭ ئۇل ئۇئەسسەسەلىرى بىر قەدەر مۇكەممەل تاشيولى تورى دۆلەت تاشيولى، ئۆلكە تاشيولى ۋە نېفىتلىك ئۈچۈن مەخسۇس ئىشلىتىلىدىغان تاش يولدىن تەركىب تاپقان، <217> دۆلەت تاشيولى، <312> دۆلەت تاشيولى بۇ شەھەردىن كېسىپ ئۆتىدۇ. 1988 - يىلى ياسالغان قۇتۇبى - قاراماي تاشيولى ئۈرۈمچى بىلەن بولغا ئارىلىقىنى زور دەرىجىدە قىسقارتتى. پروگراممىلىق تېلېفون ئاپپاراتىنىڭ سىغىمچانلىقى 100 مىڭ توچكىغا يەتتى. ھەر 001 ئادەمگە تەخمىنەن 6.31 تېلېفون توغرا كېلىدۇ. يان تېلېفون، سىمسىز چاقىرغۇ. سان - سېفىرلارنى گۇرۇپپىلارغا ئايرىپ - ئالماشتۇرۇش ئالاقىسى قاتارلىقلار ئىشلىتىلىشكە باشلىدى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* G# X# C2 h( `4 Wئاساسلىق مەنزىرىلىك ساياھەت رايونلىرىدىن تەبىئىي ئاسفالىت كۆرۈنۈپ تۇرىدىغان <قاراماي تېغى> ۋە شامالنىڭ يىمىرىشى تۈپەيلىدىن شەكىللەنگەن <ئالۋاستى شەھىرى> (<شامال شەھىرى>) قاتارلىقلار بار.

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* \. K7 C6 ]$ f; m; R8 i
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% p! H# r6 S4 K# v( cسانجى شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 E! n' X" K# a: h* ]  }بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. ~0 `4 t9 r5 E& e- X
سانجى شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 V( G8 L' R7 ^3 J# Dسانجى شەھىرى تەڭرىتاغنىڭ شىمالىغا، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىغا جايلاشقان. شەرىقى ئۈرۈمچى ناھىيىسى، مىچۇەن شەھىرىگە، غەربىي قۇتۇبى ناھىيىسىگە، جەنۇبىي خېجىڭ ناھىيىسىگە، شىمالى قوبۇقسار مۇڭغۇل ئاپتونوم ناھىيىسى ۋە بۇرۇلتوقاي ناھىيىسىگە تۇتىشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 260 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 30 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 7726 كۋادرات كىلومېتىر. تەۋەسىدە ئىككى بازار، يەتتە يېزا، تۆت مەھەللە ئىش باشقارمىسى، 28 ئاھالە كومىتېتى، 52 كەنت ئاھالە كومىتېتى بار، يەنە ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 6 - شىسىنىڭ شىتابى ۋە ئۇنىڭغا قاراشلىق ئۈچ تۈەن - مەيدان بار، شەھەر رايونى ئۈرۈمچى شەھىرىگە 35 كىلومېتىر كېلىدۇ. 1995 - يىلىنڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 310 مىڭ 100، بۇنىڭ ئىچىدە خۇيزۇلار %14.0 ، ئۇيغۇرلار %2.84، خەنزۇلار %76.71، باشقا مىللەتلەر %6.45 نى ئىگىلەيدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' u8 k/ s0 I/ C: _0 O3 x# \
سانجى شەھىرى خەن سۇلالىسى دەۋرىدە جېگو ۋە دەنغىڭ دۆلىتىنىڭ يېرى بولۇپ، غەربىي دىيار قورۇقچى بەگ مەھكىمىسىگە قارايتتى. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە بېشبالىققا قارايتتى. چەنلوڭنىڭ 38 - يىلى (1762 - يىلى) چېگرا شەھەرنى تىنجىتىش ئۈچۈن سەييارە ئامبال مەھكىمىسى قۇرۇلۇپ، ئۈرۈمچىگە قارىغان. چەنلوڭنىڭ 38 - يىلى (1773 - يىلى) سانجى ناھىيىسى قۇرۇلغان، گۇاڭشۈنىڭ 10 - يىلى (1884 - يىلى) ئۈرۈمچى مەھكىمىسىگە قارىغان. مىنگو دەۋرىدە ئۈرۈمچى ئايمىقىغا قارىغان. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن ئۈرۈمچى ۋالى مەھكىمىسىنىڭ قارمىقىدا بولغان، 1954 - يىلى سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ باشقۇرۇشىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىلگەن. 8319 - يىلى ناھىيە ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ شەھەر قۇرۇلغان، ھازىر سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ مەركىزى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ r+ ^: L! L+ c  R. g5 ?5 b, wيەر شەكلى غەربىي جەنۇبتىن شەرىقى شىمالغا سوزۇلغان بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە تاغلىق %40.7 نى، تۈزلەڭلىك 32.5% نى، قۇملۇق %26.8 نى ئىگىلەيدۇ. سەنتۇن دەرياسى ۋە تۇتۇن دەرياسى بار، يەر ئۈستى سۇ بايلىقى مىقدارى 468 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىكلەردىكى يەر ئاستى بايلىقىدىن پايدىلىنىش مىقدارى 214 مىليون كۇب مېتىر، ياۋا ھايۋانات بايلىقىدىن يىلپىز، تاغ ئۆچكىسى، قوڭۇر ئېيىق، ئاق بوغۇز بۆكەن، قارا تايغان بۇغا، ئېلىك، ياۋا توڭگۇز، ئۇلار قاتارلىقلار بار. ياۋا دورا ئۆسۈملۈكلىرى بايلىقىدىن سوغىگۈل، قار لەيلىسى، ھىڭ قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقلاردىن كۆمۈر، تۆمۈر، ئالتۇن، گۈڭگۈرت، زەمچە، شور، ھاك تېشى، فارفۇر توپىسى قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  c5 s1 u* F( I6 }7 C$ d- |بۇ شەھەر مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق كىلىمات رايونىغا تەۋە. يىللىق ئوتتۇرىچە تېپېراتۇرىسى ℃ 6.1 ، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرا ℃42.0، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - ℃38.2 ، يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 9.65 كۈن ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرا ℃30 تىن يۇقىرى بولىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە كۈن چۈشۈش ۋاقتى 8.2382 سائەت، ℃10 يىغىلما تېمپېراتۇرا ℃3374.1، قىروسىز مەزگىلى 157 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 7.181 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 1.1739 مىللىمېتىر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @2 l/ [, ?2 M9 T0 S
مەزكۇر شەھەرنىڭ يېزا ئىگىلىكى بىر قەدەر تەرەققىي قىلغان. ھازىر بار تېرىلغۇ يەر 34 مىڭ 500 گېكتار (652 مىڭ 500 مو)، ئورمان 31 مىڭ 500 گېكتار (472 مىڭ 500 مو)، ئوتلاق 546 مىڭ 100 گېكتار 8 مىليون 191 مىڭ 500 مو، يەنە دېھقانچىلىق قىلغىلى بولىدىغان 69 مىڭ 900 گېكتار (474 مىڭ مو) بوز يەر بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقۇناق، قىزىلچا، مايلىقدان، مېۋە - چېۋە، كۆكتات قاتارلىقلار بار. چارۋىلاردىن قوي، كالا، چوشقا، توخۇ قاتارلىقلار بار. سانائەتتىن كۆمۈر، بىناكارلىق - قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، خىمىيە سانائىتى، ماشىنسازلىق - ئېلېكترون، توقۇمچىلىق، قەغەزچىلىك، ئاشلىق - ماي پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" q0 z& M+ _- o/ W1 Mسانجى شەھىرىنىڭ ئۇل ئۇئەسسەسەلىرى بىر قەدەر ياخشى. يوللىرى تەرەپ - تەرەپكە تۇتىشىپ كەتكەن، 312 - دۆلەت تاشيولى (بۇنىڭ ئىچىدە ئۈرۈمچىدىن سانجىغىچە بولغان ئارىلىق 1 - دەرىجىلىك تاشيول) ۋە ياسىلىۋاتقان ئۈرۈمچى - كۈيتۈن ئالىي دەرىجىلىك تاشيولى. لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈر يولىنىڭ غەربىي بۆلىكى بۇ شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. ئۈرۈمچى خەلقئارا ئايرودرومىغا 18 كىلومېتىر كېلىدۇ. 35 مىڭ پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەت بىلەن تورلاشتۇرۇلدى. كۆچمە خەۋەرلىشىش ۋە سىمسىز چاقىرىش قاتارلىقلار ئىشقا كىرىشتۈرۈلدى.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! |/ ]' ~& s: |8 i
مەزكۇر شەھەرنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن سانجى قەدىمىي شەھىرى، لۇساۋگو قەدىمىي شەھىرى، نىڭبىيەن شەھىرى، تىم قاتارلىقلار بار. مەنزىرىلىك جايلىرىدىن جىڭلاۋبا، نۇرجا يايلىقى، چىڭگىدا كۆلى قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @: x) F; I+ g0 _4 g  u5 n! p
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- D' c  w! [, J: v# _
شىخەنزە شەھىرى بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 ^0 f, }8 B, l

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 Z9 J! P! f* G8 e+ a5 bشىخەنزە شەھىرى تىيانشان تېغىنىڭ شىمالىي ئېتىكىنىڭ ئوتتۇرا بۆلۈكىگە، جۇڭغار ئويمانلىقىنڭ جەنۇبىغا جايلاشقان. شەرقتە ماناس ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ، غەرب، جەنۇب، شىمال تەرىپى ساۋەن ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 7.36 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 19 كىلومېتىر، ئومۇمىي كۆلىمى 460 كۋادرات كىلومېتىر. شىخەنزە شەھىرىگە كونا بازار، خۇڭسەن، شىياڭياڭ، يېڭى شەھەر قاتارلق تۆت مەھەللە ئىش باشقارمىسى ۋە شىخەنزە يېزىسى قارايدۇ. ئۇنىڭ ئۈرۈمچى بىلەن بولغان ئارىلىقى 150 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدكى ئومۇمىي نوپۇسى 552 مىڭ 500 (شەھەر رايونىنىڭ نوپۇسى 258 مىڭ 006)، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 1.05% نى، خەنزۇرلار 95.25% نى، باشقا مىللەتلەر 3.70% ئىگىلەيدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 w9 k' ^$ ^$ l: m0 b8 l
شىخەنزە قەدىمكى زاماندا چارۋىچىلىق رايونى بولۇپ، چىڭ سۇلالىسىنىڭ چىيەنلۇڭ يىللىرىدا تېرىقچىلىق قىلىش يولغا قويۇلۇپ، يېزا، كەنتلەر پەيدا بولۇشقا باشلىغان. چيەنلۇڭنىڭ 43 - يىلى (1778 - يىلى) ماناس ناھىيىسى تەسىس قىلىنغاندىن كېيىن، ناھىيىنىڭ غەربىي يېزىسىغا قارىغان. مىنگونىڭ 4 - يىلى (1915 - يىلى) ساۋەن ماناستىن ئايرىلىپ چىقىپ ناھىيە بولغاندىن كېيىن، ساۋەن ناھىيىسىنىڭ باشقۇرۇلۇشىغا ئۆتكەن. 1950 - يىلى، جۇڭگو خەلق ئازادلىق ئارمىيىسىنىڭ بوز يەر ئۆزلەشتۈرۈش قىسمى بۇ يەرگە كىرگەندن كېيىن شىخەنزە يېڭى شەھىرنى بەرپا قىلغان. 1976 - يىلى گوۋۇيەننىڭ تەستىقلىشى بىلەن شىخەنزە ۋىلايىتى قۇرۇلغان. شۇنىڭ بىلەن بىرگە شىخەنزە شەھىرى تەسىس قىلىنىپ شىخەنزە ۋىلايىتىگە قارىغان. 1979 - يىلى، شىخەنزە ۋىلايىتى ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، شىخەنزە شەھىرى بىۋاسىتە ئاپتونوم رايونغا قارىغان. شىخەنزە شەھىرى ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 8 - شىسىنىڭ شى شتابى تۇرۇشلۇق جاي.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 z. w& `6 f1 r% D; lبۇ شەھەر جەنۇبتىن شىمالغا ئۇزۇنىسىغا سوزۇلغان بولۇپ، يەر تۈزۈلۈشى تەكشى، دېڭىز يۈزىدىن ئېگىزلىكى 430 - 520 مېتىر، ماناس دەرياسى شەھەرنىڭ شەرقىدىن ئېقىپ ئۆتىدۇ. يىللىق ئېقىن مىقدارى 1 مىليارد 494 مىليون كۇب مېتىر، يەر ئۈستى سۇ بايلىقى 87 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلىرىنىڭ يەر ئاستى سۈيىنىڭ تولۇقلىنىش مىقدارى 414 مىليون كۇب مېتىر. ھازىرغىچە بايقالغان قېزىلما بايلىقلاردىن كۆمۈر، ھاك تېشى، تۆمۈر، ئالتۇن، مىس، كۈمۈش، سېرپېتىن، كۋارتىس قۇم، كۋارتىس تۆمۈرى، ئوتقا چىداملىق سېغىز توپا، قاش تېشى قاتارلىقلار بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @! F, v; S) s$ d
شىخەنزە شەھىرى مۆتىدىل بەلباغدىكى قۇرغاق كىلىمات رايونىغا كىرىدۇ، يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرسى 6.6℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 42.2℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى -39.8℃، يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 70.1 كۈن 30℃ تىن 10℃ لۇق جۇغلانما تېمپېراتۇرا 3428.5℃، قىروسىز مەزگىلى 151 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 1.199 مىللىمېتىر، يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 5.3715 مىللىمېتىر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; v3 o6 s. Y( j
بۇ شەھەر يېزا ئىگىلىكى بىلەن سانائەت بىرلەشتۈرۈلگەن شەھەر. ھازىرقى تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 24 مىڭ 800 گېكتار (372 مىڭ مو)، ئاساسلىق دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن پاختا، بۇغداي، كۆممىقۇناق، قىزىلچا ۋە قوغۇن - تاۋۇز، مېۋە - چېۋە، سەي كۆكتاتلار بار. ئاساسلىق چارۋىلىرىدىن كالا، قوي، چوشقا قاتارلىقلار بار. سانائىتى ئىنتايىن تېز تەرەققىي قىلغان بولۇپ، ھازىر پاختا توقۇمچىلىق، يۇڭ توقۇمچىلىق، ئىلمە توقۇلما، بېسىش - بوياش، قەغەز ياساش، شېكەر ياساش، يېمەكلىك، ئېنېرگىيە، ماشىنىسازلىق، خىمىيە سانائىتى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان زامانىۋى سانائەت تۈرلىرى بەرپا قىلىندى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- s/ m4 T( G* L3 V0 mشىخەنزە شەھىرىنىڭ ئۇل ئۇئەسسەسەلىرى كۈنسېرى مۇكەممەللەشمەكتە. لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈر يولىنڭ غەربىي بۆلىكى، <312> دۆلكەت تاشيولى يولى ئايرىم - ئايرىم ھالدا شەھەرنىڭ جەنۇبىي ۋە شىمالىدىن ئۆتىدۇ. شىخەنزە شەھەر رايونىنى مەركەز قىلغاندا 41 تاشيول ھەرقايسى تۇەن - مەيدانلار ۋە يېزا، بازارلارغا تۇتىشىدۇ. ئاسىيا، ياۋروپا ئوپتېك كابىلى شەھەر رايونىدىن ئۆتىدۇ. كۆپ خىل زامانىۋى خەۋەرلىشىش ۋاسىتىلىرى ئارقا - ئارقىدىن ئىشقا كىرىشتۈرۈلدى. پروگراممىلىق تېلېفون ئاپپاراتىنىڭ ئومۇمىي توچكىسى 24 مىڭغا يەتتى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 p+ r% x, x% J( \/ u  W/ Eشىخەنزە شەھىرى سىرتقا ئېچىۋېتىلگەن شەھەر بولۇپ، ئۇنىڭ <چۆلدىكى گۆھەر> دېگەن نامى بار. 1992 - يىلى 4 - ئايدا، شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونىنىڭ تەستىقلىشى بىلەن شىخەنزە ئىقتىساد - تېخنىكا تەرەققىيات رايونى تەسىس قىلىندى. ئۇنىڭ پىلاندىكى كۆلىمى 2.11 كۋادرات كىلومېتىر، 1 - باسقۇچتا ئېچىلىدىغان كۆلىمى 9.4 كۋادرات كىلومېتىر، ئالدىن تۇتۇش قىلىنغان كۆلەم 7.1 كۋادرات كىلومېتىر. شەھەردە زوڭلى جۇئېنلەينىڭ خاتىرە مۇنارى، گېنېرال ۋاڭ جېننىڭ مىس ھەيكىلى، شائىر ئەي چىڭنىڭ خاتىرە سارىيى، خەلق ئازادلىق ئارمىيىسىنىڭ بوز يەر ئۆزلەشتۈرۈش مۇزېيى، خەلق ئازادلىق ئارمىيىسىنىڭ بوز يەر ئۆزلەشتۈرۈش روھى ئويۇلغان ھەيكەللەر توپى؛ قولۋاققا چۈشۈپ ئارام ئالىدىغان بېيخۇ باغچىسى، غۇۋا تۇمان بىلەن قاپلانغان، سۈيى سىم - سىم يامغۇردەك چۈشىدىغان دوڭگو شارقىراتمىسى، كۆزنى قاماشتۇرىدىغان نىڭجياخې مەنزىرىلىك ساياھەت رايونى؛ كىشىنى ناھايىتى قىزىقتۇرىدىغان <تۆگە قوڭغىرىقى> تەبىئىي قۇملۇق باغچىسى قاتارلىقلار بار. ساياھەت كەسپىنىڭ تەرەققىيات ئىستىقبالى ناھايىتى زور.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# {/ ~* [  m$ f" [* [4 T: J6 ^% w
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @' S# R6 R/ m" }" u
شىخۇ شەھىرى بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; h- y6 U+ T/ d" P
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; M" R! t6 m7 [1 j. x+ O9 D( ?
شىخۇ شەھىرى تەڭرى تېغىنىڭ شىمالى ئېتىكى، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىي چېتىگە جايلاشقان. ئۇنىڭ شەرقى قاراماي شەھىرى، كۈيتۈن شەھىرى، ساۋەن ناھىيىسى بىلەن تۇتۇشىدۇ، جەنۇبى خېجىڭ ناھىيىسى، نىلقا ناھىيىسى بىلەن تۇتۇشىدۇ، غەربى چىڭگىل ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. شىمالى تولى ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 220 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربىكىچە بولغان كەڭلىكى 180 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 13 مىڭ 700 كۋادرات كىلومېتىر. ئۇنىڭغا 7 بازار، 11 يېزا، 178 كەنت ئاھالە كومىتېتى قارايدۇ. ئۇنىڭ تەۋەسىدە شىنجاڭ ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى يېزا ئىگىلىك 7 - شىسىنىڭ 9 تۇەن - مەيدانى بار، شەھەر رايونىنىڭ ئۈرۈمچى شەھىرى بىلەن بولغان ئارىلىقى 267 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 336 مىڭ 600 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە قازاقلار 6.30% نى، ئۇيغۇرلار 5.17% نى، خەنزۇلار 79.29% نى، باشقا مىللەتلەر 9.24% نى تەشكىل قىلىدۇ.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" _/ N+ _6 ~' ~  s, _& k
شىخۇ ئىلگىرى كول قارا سۇ دەپ ئاتالغان، خەن سۇلالىسى دەۋرىدە ئۇنسۇرلارنىڭ يېرى ۋە ھونلارنىڭ غەربىي چېگرىسى بولغان. سۈي سۇلالىسى دەۋرىدە غەربىي تۈركلەرگە قارىغان، تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە غەربى يۇرت قورۇقچىبەگ مەھكىمىسىگە قارىغان. يۈەن سۇلالىسى دەۋرىدە ئۇيغۇرلارنىڭ يېرى بولغان، مىڭ سۇلالىسى دەۋرىدىن چىڭ سۇلالىسى دەۋرىنىڭ باشلىرىغىچە ئۇيرات موڭغۇللىرىنى خوشۇت قەبىلىسىنىڭ چارۋا باقىدىن يېرى بولغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ چيەنلۇڭ 26 - يىلى (1761 - يىلى) ئۇ يەردە خان ئامبال قويۇلغان، چيەنلوڭنىڭ 37 - يىلى (1772 - يىلى) بۇ يەرگە ياردەمچى ئامبال قويۇلغان. چيەنلۇڭنىڭ 46 - يىلى (1781 - يىلى) بىۋاسىتە قاراشلىق نازارەت قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن. چيەنلۇڭنىڭ 48 - يىلى (1783 - يىلى) ئاشلىق ئىشلىرى نازارىتى قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن. ئۈرۈمچى باش بۇغىغا قارايدىغان بولغان. چىڭ سۇلالىسىنىڭ گۇاڭشۈ 12 - يىلى (1886 - يىلى) قايتىدىن ئاشلىق ئىشلىرى نازارىتىنىڭ كول قارا سۇ بىۋاسىتە قاراشلىق نازارىتى قىلىپ ئۆزگەرتىلگەن، ئۈرۈمچى دوتەي مەھكىمىسىگە قارايدىغان بولغان. مىنگونىڭ 2 - يىلى (1913 - يىلى) شىخۇ ناھىيىسى تەسىس قىلىنغان. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن، تارباغاتاي ۋالىي مەھكىمىسىگە ۋە تارباغاتاي ۋىلايىتىگە قارىغان. 1996 - يىلى 7 - ئايدا ناھىيىنى ئەمەلدىن قالدۇرۇپ، شەھەر قىلىپ قۇرۇلغان.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @9 q( M. M  |8 o, X0 ]
ئۇنىڭ يەر تۈزۈلۈشى: جەنۇبىي ئېگىز، شىمالى پەس، شەرىقى جەنۇبىدىن غەربىي شىمالغا قىيسىق، تاغلىق رايون 43.6% نى، تۈزلەڭلىك 44.6% نى، قۇملۇق 11.8% نى ئىگىلەيدۇ. 17 چوڭ - كىچىك دەرياسى بار. يەر ئۈستى سۇ بايلىقى مىقدارى 1 مىليارد 920 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىك رايونلارنى تەمىنلەيدىغان يەر ئاستى سۈيى مىقدارى 486 مىليون كۇب مېتىر. ياۋا ھايۋان بايلىقىدىن يىلپىز، سايگاڭ بۆكىنى، قوڭۇر ئېيىق، بۇغا، ئاق بوغۇز بۆكەن، ياۋا چوشقا، ئۇلار قاتارلىقلار بار. ياۋا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن شەمشاد، توغراق، قىيىن، قارلەيلىسى، سۇغىگۈل، قانتېپەر، چۆچۈكبۇيا، توشقان زەدىكى قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقىدىن كۆمۈر، تۆمۈر، مىس، ئالتۇن، نېفىت، سىڭىر تاش، گىلائۇبېر تۇزى، ھاك تاش، گرانىت، بېنتونىت قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @9 k. C! }! N# u) \شىخۇ شەھىرى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىم رايونىغا كىرىدۇ. ئۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى 7.3℃، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى 42.2℃، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرىسى - 37.5℃. كۈننىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە چۈشۈش ۋاقتى 2821.4 سائەت، 10℃ يىغىندا تېمپېرتۇرىسى 3685.6℃، قىروسىز مەزگىلى 184 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 158.4 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2109.9 مىللىمېتىر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. b- @% i2 r" {& C
بۇ شەھەر يېزا ئىگىلىكىنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر 43 مىڭ گېكتار (645 مىڭ مو) تېرىلغۇ يېرى، 179 مىڭ 300 گېكتار (2 مىليون 690 مىڭ مو) ئورمانلىقى، 709 مىڭ 300 گېكتار (01 مىليون 640 مىڭ مو) ئوتلىقى، 22 مىڭ گېكتار (330 مىڭ مو) سۇ كۆلى بار. يەنە 60 مىڭ گېكتار (900 مىڭ مو) دېھقانچىلىققا باب كېلىدىغان قاقاس يېرى، 333 مىڭ 300 گېكتار (5 مىليون مو) ئورمان ئەھياقىلىشقا باب كېلىدىغان قاقاس يېرى بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن كۆممىقوناق، كېۋەز، شال، ياغلىقدان زىرائەتلىرى، قوغۇن - تاۋۇز، مېۋە - چېۋە، كۆكتات قاتارلىقلار بار، بۇلار ئىچىدە شىخۇ گۈرۈچى بىر قەدەر داڭلىق. چارۋىچىلىقتا كالا، قوي ئاساسىي ئورۇندا تۇرىدۇ. سانائىتىدىن كۆمۈرچىلىك، ئېلېكتر قۇۋۋىتى، قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، كۆن - خۇرۇم ئىشلەش، كىيىم - كېچەك تىكىش، ئېچىتىپ ئىشلەش كەسپى، يېمەكلىك كەسپى قاتارلىقلار بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* B# y' D& G0 A1 E; P. Q
شىخۇ شەھىرىنىڭ ئاساسىي مۇئەسسەسەلىرى ئۈزلۈكسىز مۇكەممەللەشمەكتە. لەنجۇ - شىنجاڭ تۆمۈر يولىنى غەربىي بۆلىكى ۋە دۆلەت تاشيولى 312 - لىنىيىسى شەھەرى توغرىسىغا كېسىپ ئۆتىدۇ، ناھىيە، يېزا تاشيوللىرى تۆت ئەتراپقا تۇتۇشۇپ كەتكەن. 12 مىڭ پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەت بىلەن تورلاشتۇرۇلغان.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @# T5 [8 I" b6 Jبۇ شەھەرنىڭ مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرىدىن شارسۇ لام بۇتخانىسى، مانې خاندانلىقىنىڭ قەدىمكى تۇرالغۇسى، ئۇسۇنلار قەدىمكى قەبرىستانلىقى قاتارلىقلار بار. جەنۇبىي تاغ ئارشىڭى داڭلىق مەنزىرىلىك ساياھەت ئورنى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @8 `4 P9 ]4 y) U) w) @# i, L
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ j; W+ D  }) E* |% O! b3 I" g% f# z
فۇكاڭ شەھىرى
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 j% @4 p% y/ \; O7 f* n
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ H0 r4 l! ]8 m- Yفۇكاڭ شەھىرى تەڭرىتاغنىڭ شەرىقى شىمالىي، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىغا جايلاشقان. شەرقتە جىمىسار ناھىيىسى، غەربتە مىچۇەن شەھىرى، جەنۇبتا ئۈرۈمچى ناھىيىسى، شىمالدا بورۇلتوقاي ناھىيىسى بىلەن تۇتىشىدۇ. جەنۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 819 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 76 كىلومېتىر. ئومۇمىي يەر مەيدانى 8247.6 كۋادرات كىلومېتىر. تەۋەسىدە ئۈچ بازار، ئۈچ يېزا، ئۈچ مەھەللە باشقارمىسى، 6 ئاھالە كومىتېتى، 22 كەنت ئاھالە كومىتېتى بار. يەنە ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنىگە بىۋاسىتە قاراشلىق 222 - تۇەن - مەيدانى ۋە يېزا ئىگىلىك 6 - شىسىنىڭ ئىككى تۇەن - مەيدانى بار. ئۈرۈمچى شەھىرىگە 62 كىلومېتىر كېلىدۇ. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدكى ئومۇمىي نوپۇسى 141 مىڭ 200، بۇنىڭ ئىچىدە خۇيزۇلار% 11.4، ئۇيغۇرلار% 5.61 نى، خەنزۇلار 74.02% نى، باشقا مىللەتلەر% 8.90 نى ئىگىلەيدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 C# [) v" \1 W3 D- ]) b3 u/ Tفۇكاڭ خەن سۇلالىسى دەۋرىدە ئارقا قاڭقىلغا تەۋە بولغان. تاڭ سۇلالىسى دەېرىدە بېشبالىق ئايمىقىغا قاراشلىق تېنگىر ناھىيىسىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. چەنلوڭنىڭ 41 - يىلى (1776) ناھىيە قۇرۇلۇپ، ئۈرۈمچى ئايمىقىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. گۇاڭشۈينىڭ 10 - يىلى (1884) ئۈرۈمچى مەھكىمىسىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. مىنگو دەۋرىدە ئۈرۈمچى ۋىلايىتىگە قارىغان. جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن ئۈرۈمچى ۋىلايىتىگە قارىغان، 1958 - يىلى سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىلگەن. 1992 - يىلى ناھىيە ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ شەھەر قۇرۇلغان.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& u8 F5 Q. p' \% p
يەر تۈزۈلۈشى: جەنۇبى ئېگىز، شىمالى پەس، جەنۇبىي قىسمىدا ئېگىز تاغلار قەد كۆتۈرۈپ تۇرىدۇ، شىمالىي قىسمى بولسا كەڭ كەتكەن چۆللۈك. بۇنىڭ ئىچىدە تاغلىق% 15.5، تۈزلەڭلىك% 19.3، قۇملۇق، چۆللۈك% 65.2 نى ئىگىلەيدۇ. جەنۇبىي قىسمىدىكى تاغلىق رايونلاردا 54 مۇزلۇق بار، دەريالاردىن شۈيمۇ دەرياسى، سەنگۇڭ دەرياسى، سىگۇڭ دەرياسى، گەنجېزى دەرياسى، بەيياڭ دەرياسى، شىگو دەرياسى، خۇاڭشەن دەرياسى قاتارلىقلار بار. يەر ئۈستى سۇ بايلىقى 334 مىليون كۇب مېتىر، تۈزلەڭلىكتىكى يەر ئاستى سۈيىدىن پايدىلىنىش مىقدارى 718 مىليون كۇب مېتىر. ياۋايى ھايۋان بايلىقىدىن يىلپىز، بۇلغۇن، سۈلەيسۈن، قارا تايغان بۇغا، ئاق بوغۇز بۆكەن، ئۇلار قاتارلىقلار بار. ياۋ دورا ئۆسۈملۈك بايلىقىدىن قار لەيلىسى، سوغىگۈل، كىرەش، قان تېپەر، پەربۇن، چۈچۈك بۇيا، چىڭ قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقلاردىن كۆمۈر، نېفىت، تەبىئىي گاز، ھاك، تۆمۈر فوسفور، شور قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; {: B3 Y+ M% Q: R5 @فۇكاڭ شەھىرى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق كىلىمات رايونىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى℃ 6.6، يىللىق ئوتتۇرىچە كۈن چۈشۈش ۋاقتى 2933 سائەت، قىروسىز مەزگىلى 174 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 187.5 مىللىمېتىر. يىللىق پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2064.1 مىللىمېتىر.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @6 l) H! j, ?5 T0 _! Z9 `+ R
مەزكۇر شەھەرنىڭ دېھقانچىلىق، چارۋىچىلىقى بىر قەدەر تەرەققىي قىلغان. ھازىر بار تېرىلغۇ يېرى 19 مىڭ 400 گېكتار (291 مىڭ مو)، ئورمان 49 مىڭ 500 گېكتار (742 مىڭ 500 مو)، ئوتلارق 183 مىڭ گېكتار (1 مىليون 624 مىڭ 500 مو). يەنە دېھقانچىلىق قىلغىلى بولىدىغان 133 مىڭ گېكتار بوز يەر (1 مىليون 55O مىڭ مو)، ئورمان قىلغىلى بولىدىغان 151 مىڭ 300 گېكتار بوز يەر (2 مىليون 270 مىڭ مو) بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن بۇغداي، كۆممىقۇناق، شال، كېۋەز، قىزىلچا، مايلىقدان، مېۋە - چېۋە، كۆكتات قاتارلىقلار بار. چارۋىلاردىن قوي، ئات، كالا ئاساس قىلىنىدۇ. چارۋىچىلارنىڭ ھەممىسى ئولتۇراقلاشقان. سانائىتىدىن كۆمۈرچىلىك، خىمىيە سانائىتى، ئېلېكتر قۇۋۋىتى، بىناكارلىق ماتېرىياللىرى، قۇيمىچىلىق، ئاشلىق - ماي پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىقلار بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% Z$ f5 p9 B0 V- ^' F
فۇكاڭ شەھىرىنىڭ ئۇل مۇئەسسەسەلىرى ئۈزلۈكسىز ياخشىلانماقتا. 216 دۆلەت يولى شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ. ياسىلىۋاتقان تۇرپان - ئۈرۈمچى - داخۇاڭشەن يۇقىرى دەرىجىلىك تاشيولى مەزكۇر شەھەردىن ئۆتىدۇ. ئۈرۈمچى - گەنخېزى تۆمۈر يولى مەزكۇر شەھەرنىڭ گەنخېرزى بازىرىدىن باشلىنىدۇ. شەھەر - يېزا تاشيولى تەرەپ - تەرەپكە تۇتىشىدۇ. تېلگراف - خەۋەرلىشىش ۋە سانلىق مىكرو دولقۇن ۋە نۇر كابېل ئارقىلىق يەتكۈزۈش ئىشقا ئاشۇرۇلدى. 10 مىڭ پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەت بىلەن تورلاشتۇرۇلدى.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @. y6 o& z, P/ q- g" `مەدەنىي يادىكارلىقلىرىدىن تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدىكى جۇلو قۇرۇل شەھەر خارابىسى ۋە يېلى قۇرۇل شەھەر خارابىسى بار. مەنزىرىلىك جايلىرىدىن مەشھۇر بۇغدا كۆلى ۋە بۇغدا چوققىسى بار.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @1 p+ L* {9 t( x( V0 _
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ a' o8 z# {& |" k
مىچۇەن شەھىرى بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  i3 i/ ]$ t! J7 v

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  y- d, `& J9 v& A5 I* Fمىچۇەن شەھىرى تەڭرى تاغنىڭ شىمالى ئېتىكىگە، جۇڭغار ئويمانلىقىنىڭ جەنۇبىي چېتىگە جايلاشقان. شەرقتە فۇكاڭ شەھىرىگە، غەربتە سانجى شەھىرىگە، جەنۇبتا ئۈرۈمچى ناھىيىسىگە، شىمالدا بۇرۇلتوقاي ناھىيىسىگە تۇتىشىدۇ. جەبۇبتىن شىمالغىچە بولغان ئۇزۇنلۇقى 140 كىلومېتىر، شەرقتىن غەربكىچە بولغان كەڭلىكى 32 كىلومېتىر، ئومۇمىي يەر مەيدانى 326.5 كۋادرات كىلومېتىر كېلىدۇ. تەۋەسىدە 5 بازار، 1 يېزا، 73 كەتن ئاھالە كومىتېتى بار. يەنە ئاپتونوم رايون، ئىشلەپچىقىرىش - قۇرۇلۇش بىڭتۇەنى ۋە سانجى ئوبلاستىغا بىۋاسىتە قاراشلىق ئورۇنلار بار. ناھىيە بازىرى بىلەن ئۈرۈمچى شەھىرىنىڭ ئارىلىقى 18 كىلومېتىر. 1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 165 مىڭ 100، بۇنىڭ ئىچىدە خۇيزۇلار %32.90نى، ئۇيغۇرلار% 2.72 نى، خەنزۇلار %61.76 نى، باشقا مىللەتلەر 2.62% نى ئىگىلەيدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; W! t, q; \& U: s6 W1 }% x/ Hمىچۇەن تارىختا گۇمۇدى دەپ ئاتالغان. غەربىي خەن سۇلالىسىدىن ئىلگىرى بۇ يەردە ساكلار، توخرىلار، ھونلار كۆچمەن چارۋىچىلىق بىلەن شۇغۇللانغان. تاڭ سۇلالىسى دەۋرىدە بېشبالىق ئۇرۇمتاي ناھىيىسىنىڭ باشقۇرۇشىدا بولغان. گۇاڭشۈنىڭ 10 - يىلى (1884) ئۈرۈمچى ناھىيىسىگە قارىغان. مىنگونىڭ 17 - يىلى (1928) جيەندې ناھىيىسى قۇرۇلغان. 1953 - يىلى مىچۇەن ناھىيىسى دەپ ئۆزگەرتىلىپ، ئۈرۈمچى ۋىلايىتىگە قارىغان. 1955 - يىلى سانجى خۇيزۇ ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ باشقۇرۇشىغا ئۆتكۈزۈپ بېرىلگەن. 1966 - يىلى ناھىيە ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، شەھەر قۇرۇلغان.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 S- C+ V! K$ [0 W- y
يەر شەكلى، شەرىقى جەنۇبىي ئېگىز، غەربىي شىمال پەس، شەرىقى جەنۇبىي قىسىمى ئېدىرلىق، ئوتتۇرا قىسمى تىنما تۈزلەڭلىك، شىمالىي قىسمى گۇربانتوڭگۈن چۆلى. تاغلىق 16.4% نى، تۈزلەڭلىك% 24.6 نى، قۇملۇق% 59 نى ئىگىلەيدۇ. شۈيموگو دەرياسى، تېچاڭگو دەرياسى، لاۋلوڭخې دەرياسى قاتارلىق دەرياللىرى بار. يەر ئۈستى سۇ بايلىقى 47 كۇب مېتىر. تۈزلەڭلىكىتىكى يەر ئاستى سۈيىدىن پايدىلىنىش مىقدارى 127 مىليون كۇب مېتىر. ياۋا ھايۋانات بايلىقلىرىدىن يىلپىز، قوڭۇر ئېيىق، قارا تايغان بۇغا، ئاق بوغۇز بۆكەن، ياۋا توڭگۇز، ئۇلار، تاغ كەكلىكى قاتارلىقلار بار. ياۋا دورا ئۆسۈملۈك بايلىقلىرىدىن سوغىگۈل، قان تېپەر، ھىڭ، مەرزەنجۇش، قار لەيلىسى قاتارلىقلار بار. بايقالغان قېزىلما بايلىقلىرىدىن كۆمۈر، تۆمۈر، يانىدىغان سىلانېتىس، فار - فۇر توپىسى، ھاك، كۋارتس تاش، شور قاتارلىقلار بار.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ Y) N9 |5 u% H' Eمىچۇەن شەھىرى مۆتىدىل بەلۋاغ قۇرغاق ئىقلىمىغا كىرىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە تېمپېراتۇرىسى ℃7.0، ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرىسى ℃42.0، ئەڭ تۆۋەن تېمپېراتۇرسى - 32.9℃، يىلىغا ئوتتۇرا ھېساب بىلەن 71.5 كۈن ئەڭ يۇقىرى تېمپېراتۇرا 30℃ يۇقىرى بولىدۇ. يىللىق ئوتتۇرىچە كۈن چۈشۈش ۋاقتى 2806.6سائەت. ℃10 لۇق يىغىندى تېمپېراتۇرا ℃3547.5، فىروسىز مەزگىلى 182 كۈن. يىللىق ئوتتۇرىچە ھۆل - يېغىن مىقدارى 215.0 مىللىمېتىر، سۇنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە پارغا ئايلىنىش مىقدارى 2207.1 مىللىمېتىر.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @" V  A7 d0 l) v5 l- eبۇ شەھەر يېزا ئىگىلىكىنى ئاساس قىلىدۇ. ھازىر بار تېرىلغۇ يەر كۆلىمى 13 مىڭ 400 گېكتار (210 مىڭ مو)، ئورمان 10 مىڭ گېكتار (150 مىڭ مو)، يايلاق 57 مىڭ 300 گېكتار (859 مىڭ 500 مو). يەنە دېھقانچىلىق قىلغىلى بولىدىغان 660 مىڭ گېكتار (99 مىڭ مو) بوز يەر، ئورمان قىلغىلى بولىدىغان 80 مىڭ گېكتار (12 مىڭ مو) بوز يەر بار. دېھقانچىلىق مەھسۇلاتلىرىدىن شال، بۇغداي، كۆممىقۇناق، مېۋە - چېۋە، كۆكتات قاتارلىقلار بار. چارۋىلاردىن كالا، قوي ئاساس قىلىنىدۇ. شەھەر ئىچىدىكى تىرىك چارۋا سودا بازىرى ئاپتونوم رايون بويىچە كۆلىمى بىر قەدەر چوڭ بولغان چارۋا مەھسۇلاتلىر توپلىنىدىغان - تارقىلىدىغان جاي. كۆمۈر، بىناكارلىق - قۇرۇلۇش ماتېرىياللىرى، نېفىت - خىمىيە سانائىتى بۇ شەھەرنىڭ تۈۋرۈك كەسپىگە ئايلاندى، بىر تۈركۈم جۇڭگو - چەت ئەل شېرىكچىلىكىدىكى كارخانا مىچۇەنگە ماكانلاشتى.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ \5 e1 Y* n  `  _9 }7 ?9 f% ^
مىچۇەن شەھىرىنىڭ ئۇل مۇئەسسەسەلىرى بىر قەدەر ياخشى ياسىلىۋاتقان تۇرپان - ئۈرۈمچى - داخۇاڭشەن يۇقىرى دەرىجىلىك تاغيولى بىلەن 216 - دۆلەت يولى بۇ شەھەرنى كېسىپ ئۆتىدۇ.% 63 كەنتكە ئاسفالت يول ياسالدى. شەھەر رايونى بىلەن ئۈرۈمچى ئايرودرومىنىڭ ئارىلىقى 18 كىلومېتىر كېلىدۇ. 22 مىڭ پروگراممىلىق تېلېفون پۈتۈن مەملىكەت بىلەن تورلاشتۇرۇلدى. سىمسىز چاقىرىش ۋە خەلقئارا فوتوتېلېگراف ئىشقا كىرىشتۈرۈلدى.بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 o+ y# l6 ~7 U( @# B
مەدەنىي يادىكارلىقلىرىدىن مايتاغ قىيا تاغ رەسىمىرى، دابوچىڭ قەدىمىي شەھەر خارابىسى، گۇمۇدى غەربىي مەسچىتى، شەرىقى مەسچىتى، جىغۇي شەھىرى قاتارلىقلار بار.

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* G: R/ n9 K$ ^; r% |. \! q
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% ?, Z$ I! U. X8 Sبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( i$ G5 A0 r+ R
مەنبە : «شىنجاڭنىڭ ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي تەرەققىياتى توغرىسىدا ئومۇمىي بايان» دىن
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 w7 L# H& Z4 H+ b1 Dبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @3 l9 j/ h& S2 I0 i5 a6 b) h

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @  r$ I; {* d( p+ c. w
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   tulpar12 تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2013-4-12 03:03 PM  
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 b' _8 {$ F1 [% p, g2 _/ l
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @( r+ S5 v- f  V/ Q

ھازىرغىچە 1 ئادەم باھالىدىمۇنبەر پۇلى يىغىش سەۋەبى
matros1 + 10 ماختاشقا تېگىشلىك

ھەممە باھا نومۇرى : مۇنبەر پۇلى + 10   باھا خاتىرىسى

ئەرنىڭ مىڭلارچە دۈشمىنى بولمىسا كۈنىگە مىڭ قېتىم غەيۋىتى بولمىسا،ئۇ قانداق ئەر بولسۇن؟ قارا ، مىڭ ئىتنىڭ ئۈنىنى ئاڭلاپ قېچىپ كەتكەن بۆرە بۆرە بولامدۇ؟

ھەممىڭلارغا تىن

ئاكتىپ ئەزا

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 1761
يازما سانى: 657
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 11380
تۆھپە نۇمۇرى: 460
توردا: 7564 سائەت
تىزىم: 2010-5-31
ئاخىرقى: 2015-3-14
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 03:45:38 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
خۇتەن ۋىلايىتى دۆلەت تاشيولىنىڭ 513 - لىنىيىسى تەۋەسىنى كېسىپ ئۆتىدۇ. خاتا
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- y9 B$ R+ g& u) ~بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @0 Y3 V/ R1 g1 @! w( c8 `
خۇتەن ۋىلايىتى دۆلەت تاشيولىنىڭ 315 - لىنىيىسى تەۋەسىنى كېسىپ ئۆتىدۇ. بۇ توغرا

ئەڭ يىڭى خەۋەرلەر ئۇيغۇر خەۋەر تورىدا مەرھەممەتwww.uyhawar.com

شۈكرى ئاللاھ

تىرىشچان ئەزا

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 2737
يازما سانى: 465
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 10278
تۆھپە نۇمۇرى: 349
توردا: 51 سائەت
تىزىم: 2010-6-15
ئاخىرقى: 2014-3-31
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 03:57:55 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
بەك ياخشى يوللاپسىز   مەن نۇرغۇن بىلىملەرنى بىلىۋالدىم  جاپا چىكىپسىز

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 79487
يازما سانى: 835
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 34239
تۆھپە نۇمۇرى: 90
توردا: 494 سائەت
تىزىم: 2012-4-29
ئاخىرقى: 2015-3-15
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 04:14:33 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
uqkun500 يوللىغان ۋاقتى  2013-4-12 03:45 PM بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @4 w- u  n3 ]4 Y" `4 ?: s
خۇتەن ۋىلايىتى دۆلەت تاشيولىنىڭ 513 - لىنىيىسى تەۋەسىنى  ...

بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) N, V1 ~: y$ zشۇ ئەمەسمۇ؟!  ئالدېراشچىلىقتا خاتا يېزىپ سالغان ئوخشايدۇ.
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @$ P. @8 H- u2 M% z  خوتەندە ئۇيغۇرلىرىمىز ھەقىقەتەنمۇ كۆپ كەن 1995-يىللىرى.ئەمما ھازىر باشقا مىللەتلەرنىڭ سانى سەل-پەل ئاۋۇشقا باشلىدى

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 36675
يازما سانى: 1187
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 9131
تۆھپە نۇمۇرى: 90
توردا: 3142 سائەت
تىزىم: 2011-4-6
ئاخىرقى: 2015-2-24
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 04:31:26 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
uqkun500 يوللىغان ۋاقتى  2013-4-12 03:45 PM بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @/ y6 f! w/ g/ A7 q" Z& g0 S$ p5 p7 Z
خۇتەن ۋىلايىتى دۆلەت تاشيولىنىڭ 513 - لىنىيىسى تەۋەسىنى  ...
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @) J& v+ k: ~+ i$ P# `
بۇمۇ خاتا خوتەن تاشيولنى كىسىپ ئۆتمەيدۇ، تاشيول خوتەننى كىسىپ ئۆتىدۇ.

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 93204
يازما سانى: 70
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 158
تۆھپە نۇمۇرى: 0
توردا: 52 سائەت
تىزىم: 2013-3-13
ئاخىرقى: 2014-6-30
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 04:39:34 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
ھا ھا ھا ئىككىلىسى بىر بىرىنى تىشىپ ئۆتمەيدۇ، كىسىپمۇ ئۆتمەيدۇ،بېسىپ ئۆتىدۇ

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 93933
يازما سانى: 391
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 1615
تۆھپە نۇمۇرى: 0
توردا: 54 سائەت
تىزىم: 2013-3-26
ئاخىرقى: 2013-6-19
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 04:40:58 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
بۇ تىمىدا ئىملا خاتالىقى بىر قەدەر ئېغىر ئىكەن . ئۇنىڭ ئۈستىگە يەنە خىلى كۆپ شەھەر ۋە ئوبلاسىتلار چالا قاپتۇ .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @; D: I1 {7 r+ S0 L
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @& {$ ~3 h/ z3 b4 _2 I) u& |% U& Wئۈرۈمچىنىڭ  1995 - يىلىنىڭ ئاخىرىدىكى ئومۇمىي نوپۇسى 1 مىليون 441 مىڭ 500 بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە ئۇيغۇرلار 12.58%ىنى، خەنزۇلار 72.91%نى، باشقا مىللەتلەر 14.51%نى ئىگىلەيدۇ .
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @5 A  c' [& Y" x2 x% Iبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @% M; [+ ~* o$ A( B0 A7 F
بۇ گەپ راسمىدۇ يا ؟

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 29519
يازما سانى: 1501
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 9307
تۆھپە نۇمۇرى: 392
توردا: 982 سائەت
تىزىم: 2011-2-7
ئاخىرقى: 2015-3-6
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 04:50:56 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
بۇماتىريالدىكى سان ساناقلار خېلى ئىلگىرىكى يىللاردىكى سان ساناقلارمۇ ؟پايدىلانغان ماتىريالنىڭ نەشىردىن چىققان ۋاقتى قاچان .

@ئۆزەمنىڭ ئۇيغۇر بولغانلىقىم ئۈچۈن پەخىرلىنىمەن@

مۇھەببەتسىمان

تىرىشچان ئەزا

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 23196
يازما سانى: 438
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 7444
تۆھپە نۇمۇرى: 306
توردا: 739 سائەت
تىزىم: 2010-12-21
ئاخىرقى: 2015-3-8
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 05:16:25 PM |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
1995-يىلىدىكى نوپۇس ئىكەن،بۇ ۋاققىچە ئىتنىڭ قۇرتىدەك كۆپىيىپ كەتتى............

مەن شۇنداق بىر جىسىم مۇھەببەتسىمان...

ئۆزياش←شېئىرغا ئامراق يۈرەك

دائىملىق ئــەزا

ئەزا ئۇچۇرى
تىزىم نۇمۇرى: No. 41800
يازما سانى: 1091
نادىر تېمىسى: 0
مۇنبەر پۇلى : 7564
تۆھپە نۇمۇرى: 340
توردا: 742 سائەت
تىزىم: 2011-5-23
ئاخىرقى: 2014-12-23
يوللىغان ۋاقتى 2013-4-12 05:24:42 PM يانفوندا يوللانغان |ھەممە قەۋەتنى كۆرۈش |
خوتەندە جېقكەن ھە

مەن مېنى ياخشى كۆرىدىغان كىشىنىڭ مەن ياخشى كۆرمەيدىغان كىشىنى ياخشى كۆرىشىنى ياخشى كۆرمەيمەن.
كىرگەندىن كىيىن ئىنكاس يازالايسىز كىرىش | تىزىملىتىش

مۇنبەر باش بېتىگە قايتىش|يانفۇن|مىسرانىم مۇنبىرى
Powered by Discuz! X2(NurQut Team)© 2001-2011 Comsenz Inc. For misranim.com ( 苏ICP备:11007730号 )
چوققىغا قايتىش