(bilgejan) ئامېرىكا «مېڭە پىلانى»نى يولغا قويماقچى

izqel

	بۇ ماقالىنى كاللىسى ئاددىي ئادەم چۈشەنمىگۈدەك.يامان پىلانكەن بۇ.بىلگەجانغا تەشەككۈر.ئىزدىنىشقىلا تۆكىۋەرمەي بۇ يەرگىمۇ تەڭ تۆكۈپ زاكىتىنى بىرىپ تۇرۇڭ.ئەدەمگە قارىتىپ تۇرۇپ باشقىلارغا جىق بىزگە ئاز بەرسىڭىز كۆڭۈل يىرىمداپ قالدىكەن.

Uyghurbufet

	ئامېرىكا ھۆكۈمىتى ئىلىم-پەن تەتقىقاتىغا چىقىرىدىغان مەبلەغ سېلىشتا ئىزچىل دۇنيا بويىچە 1-ئورۇندا تۇرۇپ كەلگىلى ئۇزۇن يىللار بولغان بولۇپ، ئامېرىكا ئىلىم-پەننىڭ مۇتلەق كۆپ قىسىم ساھەلىرىدە دۇنيا بويىچە ئەڭ ئالدىنقى قاتاردا تۇرماقتا. دەسلەپكى قاراردا بۇ تۈر ئۈچۈن يىلىغا 400 مىليون دوللار مەبلەغ سېلىش پىلانلىنىپتۇ، كىيىنكى 5 يىلىدا مىقدارى كۆپەيتىلىپ ھەر يىلىغا 500 مىليون دوللاردىن مەبلەغ سېلىنىدىكەن ۋە جەمئىي 4.5 مىلياردلىق غايەت زور سوممىلىق تەتقىقات تۈرىگە ئايلىنىدىكەن   ئىختىساسلىقلارنىڭ ئامىركىدا ئەڭ كۆپ بولۇشى دەل مۇشۇ يەردىكەندە..... تۇرمۇشىمىزنى ئۆزگەرتىۋەتكەن  كومپىيوتېر، تور ئالاقىسى، ئەقلىيفۇن ...قاتارلىقلارنىڭ ئامىركىدا پەيدا بولۇشى، ئۇلارنىڭ پەن-تېخنىكىغا يۈكسەك دەرىجىدە ئەھمىيەت بەرگەنلىگىنىڭ نەتىجىسىكەن مانا....

فىزىك

	تېمىڭىزغا تەشەككۈر بىلگە جان قېرىندىشىم ،،،، چوڭ تىپتىكى ئېلىكتىرونلۇق كومپىيوتىرنىڭ تېز سۈرئەتتە تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ كىشىلەرنى ئىنسانلارنىڭ تەپەككۇر قىلىش ئىقتىدار مەسلىسىگە بۇرۇنقى چاغلاردىنمۇ بەكرەك دىققەت قىلماقتا . ئالىملار روھ بىلەن چوڭ مىڭىنىڭ مۇناسىۋىتىنى ئىنچىكە تەھلىل قىلىپ بەزى تەتقىقاتلارنى ئېلىپ باردى . تەتقىقاتنىڭ مەركىزى ئىدىيىسى ھەم ئاددىي ، ھەم ئېغىر : ماشىنا پىكىر قىلالامدۇ-يوق ؟ . بۇنداق كۆپ قاتلاملىق بويىچە تەسۋىرلەش بۈگۈنكى كۈندە پەلسەپەنىڭ بىر تارمىقى بولۇپ قالدى . بىلىش ئىلمى ، مەسلەن : سۈنئىي ئەقلىي ئىقتىدا ، كومپىيوتېر ئىلمى ، تىل شۇناسلىق ، تىزگىنلەش نەزەرىيىسى ، پىسخىلوگىيە قاتارلىقلارنىڭ راۋاجلىنىشىغا ئەگىشىپ ، كۆپ قاتلام بويىچە تەسۋىرلەشمۇ تېز ئەۋج ئالدى . بارىلىق مۇتەخەسىسلەر ھېچ بولمىغاندا مۇنداق بىر قاراشقا قوشىلىدۇ : ھازىرقى زاماندىكى ئەڭ ئىلغا كومپىيوتېر بولغان تەقدىردىمۇ ، ئۇ يەنىلا ئادەمنىڭ ئەقلىگە يىتىشەلمەيدۇ . كىشىلەرگە مەلۇمكى ، ئارفمېتىكىلىق ھېسابلاش ، ماتىريال ئاختۇرۇش ، شاھمات ئويناش قاتارلىق جەھەتلەردە كومپىيوتېر ئادەمنى بېسىپ چۈشىدۇ . لىكىن ئۇ شېئىر يېزىش ، مۇزىكا ئشلەش ،،، قاتارلىق جەھەتلەردە كارغا كەلمەيدۇ . بۇ ئاساسلىقى يۇمشاق دىتال مەسلىسى بولۇپ ، كومپىيوتېرنىڭ تۈزۈلىشى ، قاتتىق دىتال مەسلىسى ئەمەس . كومپىيوتېر ئاساسلىقى مەخسۇسلاشقان تۆۋەن دەرىجىلىك ۋەزىپىلەرنى ئورۇنداش ئۈچۈن لاھىلىنىدۇ . بۇنداق ۋەزىپىلەرنى ئورۇنداشتا ئاساسلىقى توغرىلىق ۋە سۈرئەت ئەڭ مۇھىم ئۆلچەم قىلىنىدۇ . ئەگەر بىر كومپىيوتېردا تولا خاتالىق كۆرۈلسە ، ئىشلەشنى خالىماي دەم ئېلىپ تۇرىۋالسا ھەم ھەركىتى تۇراقسىز بولسا ، ئۇنداقتا ، بۇنداق كومپىيوتېر كۆپ ساندىكى كىشىلەر ئۈچۈن ئەسقاتمايدىغان نەرسە بولۇپ قالىدۇ . گەرچە ئۇ كومپىيوتېرنىڭ بىمەنە قىلىقلىرى ئۇنى تېخىمۇ ئادەمگە ئوخشاش قىلىپ كۆرسەتسىمۇ . يۇقىرىدىكى پەنلەر ھەممىسى ئۇچۇر بىر تەرەپ قىلىشقا چېتىلىدۇ . ئۇچۇر بىر تەرەپ قىلىش سېستىمىسى ئادەم بولىشىمۇ مۇمكىن ، ماشىنا بولىشىمۇ مۇمكىن . ئۇچۇرنى بۇ خىل ئۇسۇلدا بىر تەرەپ قىلىشىقىمۇ ، ئۇ خىل ئۇسۇلدا بىر تەرەپ قىلىشىقىمۇ بولىدۇ . كومپىيوتېرغا ئالاقىدار تىل ۋە ئۇقۇملارنىڭ ئوتتۇرىغا قويىلىشى ( مەسلەن : يۇمشاق دىتال بىلەن قاتتىق دىتالنىڭ پەرقى دىگەندەك ) ئىدىيە بىلەن ئاڭنىڭ ماھىيىتىنى چۈشىنىش يېڭى يولىنى ئېچىپ بەردى . ئەلۋەتتە ، كومپىيوتېر ئادەمگە ئوخشاش بەزى ئالاھىدىلىككە ئىگە بولسا ، ئۇنداقتا ھېچكىممۇ قانداق قىلىپ ئۇنىڭ ئۈچۈن پىروگرامما تۈزۈشنى  بىلمەيدۇ . ئوخشاشلا ، كىشىلەر ئادەمنىڭ چوڭ مىڭىسىنىڭ قانداق خىزمەت قىلىدىغىغانلىقىنىمۇ بىلمەيدۇ . بىراق شۇنىسى ئايانكى ئالىملار روھ ۋە تەپەككۇرغا ئائىت مەسلىلەر ئۈستىدە پىكىر قىلغاندا بۇرۇنقىغا قارىغاندا تېخىمۇ بوش كەلمەيدىغان بولدى ،،،،،، دىن سۈنئىي ئەقلىي ئىقتىدار دىگەن بۇ ئۇقۇمغا قارىتا ئوتتۇرىغا قويغان باشقىچە پىكىر : ماشىنىنىڭ جېنى يوق دىگەندىن ئىبارەت .

iltebir

	بۇ يازمىنىڭ مۇشۇ ساھەگە قىزىقۋاتقانلار ئۈچۈن پايدىسى كۆپ دەپ قارايمەن.

faeza.akef

	مېڭە  ھەركىتى بىلەن قىلمىشىنى باغلاش... ... بۇرۇن  يۈرەك ھەركىتى بىلەن باغلايتى ، قارىغاندا  ئۇ ئۇسۇلى  كارغا كەلمىگەن چېغى با

uzum-tal

	mihir يوللىغان ۋاقتى  2014-6-10 03:12 PM بۇ تىمىنى خىلى ئەستايىدىل ئوقۇغان بولساممۇ چۈشىنەلمىد ...    .... سىز كەچلىك بازاردا كاللا-پاچاق غاجاپ باقانما   مىھرى خان ؟   ھە شۇ پاچاقنى بولدى تاشلىۋىتىپ كاللىنى پاكىز غاجاپ بولغاندىن كىيىن ئەڭ ئاخىردا باش ئىسكىلىتى قالىدۇ . شۇ ئىشكىلىتنىڭ چوقىسىنى بەكە بىلەن ئاجىراتسىڭىز ئىچىدىن كورلا نەشپۈتىنىڭ چوڭلىقىدا بىر بوتقا چىققدۇ شۇنى مىڭە دەيمىز . شۇ مىڭىنى قولىڭىز بىلەن مىجىسىڭىز ياغلىشاڭغۇ ھالدا خۇددى سىغىزنىڭ لىيدەك  يىيىلىدۇ . ئىنچىكە قارىسىڭىز ئارىسدا قوناقنىڭ ساقلىدەك ئىنچىكە قىلغان تومۇرلار بار . تېمىدا داۋاتىدۇ . دەل شۇ مىڭە دىگەن نەرسىنىڭ ئىچىدىكى جانلىقنىڭ ھەركەتلىرنى باشقۇردىغان مەركىزى رايۇنغا قارىتا كەڭ كۆلەملىك تەتقىقات ئىلىپ بىرىشنى پىلان قىلىۋىتىپتۇ .

faeza.akef

	uzum-tal يوللىغان ۋاقتى  2014-6-12 05:41 PM .... سىز كەچلىك بازاردا كاللا-پاچاق يەپ باقانما ؟ ھە ... ،،،،، ئامىمباب  تىلدا  ئەجەپ ياخشى چۈشەندۈرۋېتىپسىزغۇ،،،،

uzum-tal

	فىزىك يوللىغان ۋاقتى  2014-6-11 09:33 PM تېمىڭىزغا تەشەككۈر بىلگە جان قېرىندىشىم ،،،، چوڭ تىپت ...     ئالىملار كەلگۈسىدە ئۆزى سېستىملىق ھالدا جىننى ئالغان كىشىلەرنى تىرىلدۇرەلىشى مۈمكىن بۇنىڭ ئىشەنچىلىك بولۇشى %90 يىتىدۇ .   سۈئىي ئەقلى ئىقتىدارلىق مىڭە مەسىلىگە كەلسەك . كەلگۈسىدىكى سۈنئىي ئەقلىي ئىقتىدارلىق مىڭىنىڭ تەرەقياتى زور غەلبىلەرنى قولغا كەلتۈردۇ بىراق . بۇنداق مىڭىنى تەپەككۇر قىلالايدىغان قىلىش مۈمكىن ئەمەس . نەتىجىسى %0000 ئاشمايدۇ . بۇ سۆزنى ئىيتىشىم قانداقتۇر ئالىملارنىڭ بۇ ئىشى ئەھمىيەتسىز دىمەكچى ئەمەس پەقەت بەزى كىشىلەرنىڭ كەلگۈسىدە مۇشۇنداق مىڭىنى ياسىغىلى بولىدۇ ئۇ چاغدا تۇرمۇشىمىز ئانداق ...مۇنداق بولۇپ كىتىدۇ دىگەن پاراڭلرىغا قارىتا بىردىغان جاۋابىم خالاس .     يوقاپ كەتمەڭ ئاداش . قانداقتۇر سىزنىڭ يازغان ئىنكاسىڭىزغا شۇنداق كۆڭلۈم تارتىدۇ. سىز تەپەككۇردا  دەۋىر ھالقىش بار . ھەم بىر خىل گەلگۈسىنى ئىلمىي تەپەككۇر قىلالايسىز .     بىر چاغدا يوللىغان ئىنكاسىڭىز بۇ نۇقتىنى روشەن ئىسپاتلاپ بەردى .  مەن ھازىرقى زامان پەن-تېخنىكىسىڭ ئەڭ ئاخىرقى چىكى بار  ، بۇ مەھۋۇم چىگىرغا يىتىشتىكى مەسىلە پەقەت ۋاقىت مەسىلى دەپ قارايمەن . ئاندىن كىيىن ئالىملار سىز ئىيتقان ئىككىنجى  يەنى غەيرى فېزىكا ئىلمىگە قەدىم تاشلىشى مۈمكىن . ئۇ ۋاقىتتا بۇ ئالەم ھازىرى بىر كۆرۈۋاتقان بۇ ئالەمگە ئوخشىمايدۇ . ھىلىقى ۋاقىت-تونىلىنىڭ مەسىلىسمۇ شۇ ۋاقىتتا ئىنىق يىشىلىدۇ . بۇ ۋاقىتتا ئالىملار كائىناتنىڭ مەلۇم بىر سىغىم ئامبىرىدىن  قايسى بىر يىلدا يۈز بەرگەن ئىشلارنىڭ ھەقىقىسىن بىلمەكچى بولسا شۇ ۋاقىتنى ئاجىرتىپ ئىلىپ ئىچىدىكى غەيرى فېزىكا سانلىق مەلۇمات جەدىۋلدىن 100 نەچچە مىڭ بۇرۇنقى تارىختا يۈز بەرگەن ئىشلارنىڭ ئەسلى نىگاتىپقا ئىرىشىدۇ . ئۇ ۋاقىتتا ھازىرقدەك ئارتىسلار رول ئالدىغان ساختا فىلىملەرنى كۆرمەيمىز . كۆرگىنىمىز مەخسۇس ئالەم تونىلىدىن غەيرى فېزىكا تەتقىقاتىدا ياسالغان  ئارقىلىق ئۈسكىنلەر ئارقىلىق كۆرىمىز .  جىن-ئالۋاستىلار ئىنسانىيەت ئۈچۈن ئۇچۇر سانلىق مەلۇمات بىلەن تەمىن ئىتىپ باشقا ئاسمان بوشلۇقىدىكى مەلۇم ئىشلار توغۇرسىدا يىىڭچە بايقاشلارنى بايقىشىغا ھەسسە قوشىدۇ .    ئاللاھ ئىنساننى زىمىنغا خەلىپە قىلىپ زىمىن ۋە زىمىن ئەتىراپىدىكى شەيئىلەرنى ئىنسانغا بوي سۇندۇرۇپ بەردى . ئەينى ۋاقىتتا سۇلايمان پەيغەمبەر جىن-ئالۋاستىلارنى ئىملىي سھىرى ھېكىمەت بىلەن بىلەن ئۆزىگە خىزمەت قىلدۇرغان كەلگۈسىدىكى ئالىملار بولسا غەيرى فېزىكا ئارقىلىق ئىنسانىيەتكە خىزمەت قىلدۇردۇ .    ئۇ ۋاقىتتىكى تارىخ . ئۇ ۋاقىتىتكى ئىشلار بىزلەرنى ئۆتمۈشكە قايتا باشتىن نەزەر سىلىشىمىزنى  ئۆزىمىزنى تىخمۇ تونۇشىمىزنى  ئىلگىرى سۈرىدۇ .      ئۇ ۋاقىتا ئىنسانىيەتنىڭ مىڭىە ھەققىدىكى تەتقىقاتى زور نەتىجىلەرگە ئىرىشىدۇ . ئادەم مىڭىسىنىڭ پىروگىمملىنىشىدىن ئىبارەت بۇ تۈردە قولغا كەلگەن نەتىجىلەر ئىنسانىيەتكە يەككە-يىگانە بىر ئىلاھىيەتنىڭ سۈپىتىنى پەرىشتىلەرگە ۋە دىلى قاساۋەتلىشىپ كەتكەن ئىنسان توپىغا تىخىمۇ ئىجابىي يول بىلەن تونىتىدۇ دەپ قارايمەن .   مەيلى  ئىتقادى يوق دىنسىز  مەيلى خرىستىيان  ۋە مەيلى ئىسلام  بولسۇن مۇشۇ تاتقىقاتچى ئالىملارنىڭ ئۆمۈرىنى ئۇزۇن ، تىنى سالامەت . تەتقىقاتلىرىغا غەلبە ئائىلسىگە شاد-خۇراملىق تىلەيمەن .

mihir

	uzum-tal يوللىغان ۋاقتى  2014-6-12 05:41 PM .... سىز كەچلىك بازاردا كاللا-پاچاق غاجاپ باقانما   م ... قانداق چۈشەندۈرۈش بۇ ؟  ئەجەپ ئاچچىغىمنى كەلتۈردى دىسە

uzum-tal

	faeza.akef يوللىغان ۋاقتى  2014-6-12 05:58 PM ،،،،، ئامىمباب  تىلدا  ئەجەپ ياخشى چۈشەندۈرۋې ... تۆگە مىنىڭ تۆگە ئىزدىگەن مۇنبەردداشلىرىمغا ماشتاق چۈشەندۇرۇپ قويدۇم . مىڭە دىگەندىن كىيىن چاچ تارىغاندا تاغاقنىڭ ئاستىدا تۇرغان قاپچۇقنىڭ ئىچىدە مىڭە دىگەن نەرسىنىڭ بارلىقى ئېسىگە كەلمىگەندىن كىيىن ماشتاق چۈشەندۈرۈپ كەتتىم .