قاسىم سىدىق:مۇھاكىمە سوئالى

توقماق

	ھازىر 29-تىئورمىچە ئېغىش ۋەجىدىن كىلاسسىك تەڭ ئۈنۈم پىرىنسىپى قۇرۇلمايۋاتىدۇ.يەنى تارتىش كۈچى ماسسىسى بىلەن ئىنىرىتسىيىلىك ماسسا تەڭ بولمايۋاتىدۇ.تارتىش كۈچى ئوقۇمى خىرىسقا يولۇقىۋاتىدۇ.بۇ مەسىلىلەرنى ھەل قىلماي تۇرۇپ،يەنىلا  ئوتتۇرا مەكتەپ فىزىكىسىدىدىكى تەييار بىلىملەرنى تەكرارلىساق،ئەھمىيەتسىز بولىدۇ.ئاۋال 29-تىئورمىچە ئېغىشنى تارتىش كۈچى ئىدىيىسىنىڭ پايدىسى ھېساۋىغا چۈشەندۆرەلىسەك،ئاندىن تالاش-تارتىشقا ئورۇن قالمايدۇ. ___ تەڭ ئۈنۈم پىرىنسىپى مەسىلىلىرى 等效原理问题提 等效原理 - 维基百科,自由的百科全书

توقماق

	29-تىئورما تەجىربىلىرى كۆرسەتتىكى،كىلاسسىك تەڭ ئۈنۈم پىرىنسىپى خۇددى رەسىمدىكىدەك ئوقىدا ئايلاندۇرۇپ تاشلانغان شارلاردا قۇرۇلمايدۇ.ئوقىدا ئايلاندۇرۇلۇپ ئەركىن تاشلانغان جىسملار ئايلاندۇرالماي تاشلانغان جىسىملارغا قارىغاندا يەرگە كېچىكىپ چۈشىدۇ ۋە ئايلىنىش يۆنىلىشى تەرەپكە ئېغىپ چۈشىدۇ.بۇ پاكىت نىيوتۇن تارتىش كۈچى ئىدىيىسى ۋە ئېينىشتېيىن تارتىش كۈچى دولقۇنى،ماكان ئەگرىلىكى ئىدىيىلىرى قاتارلىق ئالاقىدار كىلاسسىك قاراشلارنىڭ كەمچىلىكلىرى ۋە بىر تەرەپلىمىكىنى ئاشكارىلايدۇ.

توقماق

	29-تىئورمىچە ئېغىش-نىيوتۇن،ئېينىشتېيىن تارتىش كۈچى يۆنىلىشى،ئېغىرلىق كۈچى يۆنىلىشى،تارتىش كۈچى،تارتىش كۈچى دولقۇنى، ماكان ئەگرىلىگى قاتارلىق ئۇقۇملارغا قويولغان چوڭ سوئال بەلگىسى.29-تىئورمىچە ئېغىش بۇ ئۇقۇملارنىڭ پۇت تىرەپ تۇرالمايدىغانلىغىنى ئىسپاتلاۋاتىدۇ.پەقەت،29-تىئورمىچە ئېغىشنىمۇ يۇقۇرقى ئۇقۇم-ئىدىيىلەر نۇقتىسىدا تۇرۇپ چۈشەندۆرگىلى بولسا ئاندىن ئۇلارنى ساقلاپ قالغىلى بولىدۇ.ئۇنداق بولمىغاندا ياكى بۇ ئۇقۇملاردىن ۋاز كېچىش ياكى ئۇلارغا تۆزۆتۈش كىرگۆزۆشكە توغرا كېلىدۇ.باشقا تاللاش يوق!

توقماق

	مەندە، بۇ تارتىش كۈچى دىگەن نەرسە بەك ئېشىپ كەتسە ئىنىرىتىسيىلىك كۈچنىڭ بىر تارمىغى،ئاتالمىش تارتىش كۈچى ماسسىسى ئىنىرىتسىيىلىك ماسسىنىڭ بىر خىل ئىپادىلىنىش شەكلى دىگەن خىيال پەيدا بولۇپ تۇرۇر...چۈنكى شەرىتلەر ئۆزگەرتىلسە ئۇلارنىڭ ئىپادىلىنىش شەكلىمۇ ئۆزگىرىپ كېتىۋاتىدۇ...ماسسا كۈچى،ماسسا كۈچىنىڭ يۆنىلىشى ۋە يۆنىلىشى ئۆزگىرىشلىرى قاتارلىق ئۇقۇم -ئاتالغۇلار ئۈستىدىمۇ ئويلۇشۇپ بېقىش كىرەكتەك قىلىدۇ.چۈنكى ،ھەر ئىككى كۈچ ماسسا بىلەن مۇناسىۋەتلىك.ماسسىسىز قۇرۇلمايدۇ.ھەر ئىككىسىنىڭ ماھىيىتى ماسسا....ئېغىرلىقمۇ ماسسىنىڭ بىرخىل ئىپادىلىنىش شەكلى...ئادەتتە ماسسا سىكاليار دەپ قارىلىدۇ، ماھىيەتتە ماسسا ئۆزىدە كۈچ ۋە يۆنىلىش بار....سەۋەپ مۇئەييەن ئىچكى ياكى تاشقى ھەركەت شەكلىگە ئىگە بولمايدىغان ماسسىنى تەساۋۋۇر قىلغىلى بولمايدۇ.بەزى فىزىكا ئوقۇملىرىنىڭ ئۇقۇم دائىرىسىنى كېڭەيتىش،تەڭشەش ئارقىلىق بەزى قىيىنچىلىقلارنى ھەل قىلغىلى بولىدىغاندەك قىلىدۇ.ماسسا ماددىنىڭ بىرلىكى،ھالبۇكى ھەركەت قىلمايدىغان ماددا يوق.بۇ نۇقتىدىن قارىغاندا ماسسىنى مۇتلەق مەنىدە سىكاليار دەپ قاراشقا بولمايدۇ.....

توقماق

	تىزلىنىشچان سېستىما: "غەيرى ئىنىرىتسىيىلىك پايدىلىنىش سېستىمىسى"دەپمۇ ئاتىلىدۇ.نىيوتۇننىڭ بىرىنجى ھەركەت قانۇنى كۈچكە ئىگە بولمايدىغان پايدىلىنىش سېستىمىسى.مەسىلەن،يەرشارى ئۇز ئوقىدا ۋە قوياش ئەتراپىدا ئايلىنىدۇ.قاتتىق تەلەپ بويىچە ئېيتقاندا ئۇ تىزلىنىشچان سېستىما بولۇپ،نىيوتۇننىڭ بىرىنجى،ئىككىنجى قانۇنلىرى يەرشارىغا نىسبەتەن تولۇق كۈچكە ئىگە بولمايدۇ....(ف ل 305-بەت). تىزلىنىش: جىسىم ھەركىتىنىڭ تىزلىكى ۋە يۆنىلىشىنىڭ ۋاقىتقا نىسبەتەن ئۇزگىرىشچانلىغى....(ف ل 305-بەت). ئىنېرىتسىيىلىك پايدىلىنىش سېستىمىسى: قىسقارتىلىپ"ئىنېرىتسىيىلىك سېستىما"دەپمۇ ئاتىلىدۇ.نىيوتۇننىڭ بىرىنجى ھەركەت قانونى كۈچكە ئىگە بولىدىغان پايدىلىنىش سېستىمىسى.نىيوتۇننىڭ ئىككىنجى ھەركەت قانونىغا مۇناسىۋەتلىك تەجىربىلەرئىنېرىتسىيىلىك سېستىمىدا ئىشلىنىدىغانلىقتىن،ئۇمۇ پەقەتلە ئىنىرىتسىيىلىك پايدىلىنىش سېستىمىسىدىلا قوللۇنۇلىدۇ....(ف ل 1190-بەت) ___________ نىيوتۇننىڭ 1-قانۇنى تېزلىنىشچان سېستىمىدىمۇ كۈچكە ئىگە بولىدۇ.بۇنى چۈشۈنۈش ئۈچۈن 1-قانۇننىڭ مۇپەسسەل بايانىنى كۇرۆش كىرەك،مانا: ھەر بىر جىسىم ئۆزىنىڭ تىنىچ ھالىتىنى ياكى تۆز سىزىقلىق تەكشى ھەركەت ھالىتىنى ساقلايدۇ،پەقەت تاشقى كۈچ تەسىرى بولغان ئەھۋال ئاستىدىلا ئۇزىنىڭ ئەسلىدىكى ھالىتىنى ئۆزگەرتىشكە مەجبۇر بولىدۇ. تاشلانغان جىسىم ئەگەرھاۋانىڭ قارشىلىغى ۋە ئېغىرلىق كۈچىنىڭ يۇقۇرى - تۆۋەنگە يېتەكلىشى بولمىسا ئۇزى تاشلانغان پەيىتتىكى ھەركەت ھالىتىنى ساقلايدۇ.پىقىرىغۇچ(نۇر)نىڭ ھەرقايسى قىسىملىرىدىكى يىغىندى كۈچ ئۈزلۆكسىز ھالدا تۇز سىزىقلىق ھەركەتتىن يىراقلىشىپ ئېغىشىدۇ.ئەگەر ھاۋانىڭ قارشىلىغى بولمىسا،توختىماي پىقىراۋىرىدۇ.سەييارىلەر ۋە كۇمىتىلارغا ئوخشاش چوڭ جىسىملار ئەركىن بوشلۇقتا ھىچقانداق قارشىلىققا ئۇچرىمىسا،ئۇزۇن ۋاقىت ئىلگىرلىمە ھەركەت ۋە ئايلانما ھەركىتىنى ساقلايدۇ. ــــــــــ ئىسائاك نىيوتۇن«تەبىئەت پەلسەپەسىنىڭ ماتىماتىكىلىق پىرىنسىپلىرى»-بىجىڭ ئونۋىرىستىتى نەشىرياتى 2006-يىلى خەنزۇچە نەشىرى 2011-يىلى 9-قىتىملىق باسمىسى 8-بەتتىن.

توقماق

	ھازىر ئېنىق بولىۋاتقىنى، پەقەت ئۆزى ئايلانمايدىغان زەررىچە ۋە جىسىملارلا تارتىش كۈچى مەيدانى دېيىلىپ كېلىۋاتقان مۇھىتتا تۆز ۋە ئوخشاش چۈشۈۋاتىدۇ.ئايلانغانلىرى ئۇنداق ئەمەس.بۇ ھال ئېينىشتېيىننىڭ ھەممە جىسىملار ئوخشاش چۈشىدۇ،دىگەن گەپلىرىنى رەت قىلىۋاتىدۇ.

nurlan52088

	ھەرقانداق جىسم ئارىسىدا ئالاملىك تارتىتىشىش كۈچى مەۋجۇت.

nurlan52088

nurlan52088

nurlan52088

	ئالاملىك تاتتىشىش كۈچى ھەرقانداق جىسىم ئارىسىدا مەۋجۇت