(جىددىي)قەشقەردىكى يوللارغا ئىسىم قويۇشۇپ

oyghakman

	ئۇيغۇرچە « ئەمىن يولى» دىسە ، خەنزۇلار ئاھاڭى بۇيىچە 爱民路 دىسە بولىدىغاندەك قىلىدۇ .

xax2282

	ئەسسىلامۇ ئەلەيكۇم قېرىنداشلار  ياخشىمۇ سىلەر ؟  مېنىڭچە مەھمۇد دېگەن ئىسىم مۇۋاپىقمىكىن دەپ قارايمەن .  چۈنكى تارىختا بۇ ئادەمنىڭ ئۇيغۇر تارىخى ۋە تۈرك مىللەتلىرى تارىخىغا ھەم شۇنداقلا جوڭگو تارىخىغا قوشقان تۆھپىسى ئاز ئەمەس . مەھمۇد قەشقەرىنىڭ 1000يىللىق تۇغۇلغان خاتىرە پائالىيەتلىرى كۆپ دۆلەتتە ئۆتكۈزۈلدى  . مېنىڭچە بۇنىڭغا قەشقەۋىلايەتلىك پارتىكوم ۋە قەشقەرنىڭ ھەرقايسى قاتناش تارماقلىرى قارىشى تۇرماس دەپ قارايمەن . بۇ توغرىسىدا پۈتۈن تورداشلار ھەم شۇنداقلا قەشقەر تەۋەسىدىكى بارلىق قېرىنداشلارنىڭ ئاۋاز بېرىشىنى ئۈمۈد قىلىمەن .

arman312

	بۇنى ئاۋال چوقۇم ۋىلايەتلىك مىللەتلەر-دىن ئىشلىرى كومتېتتىغا ئىنكاس قىلىپ ،چوقۇم ئۆلچەملىك ئۇيغۇرچە -خەنزۇچە ئىسىم ئاتىلىشىنى قولغا كەلتۈرۈش كىرەك.چۈنكى ئاپتونۇمىيە قانۇنىنڭ ئىجرا قىلىش ئەھۋالىنى نازارەت قىلىش ھوقۇقى شۇلارنىڭ قولىدا

muslim1111

	ئاللاھ ئاسان قىلسۇن!يەنىلا يولىنىڭ تارىخى ئارقا كۆرىنىشىگە قارىتا قويغان تۈزۈكمىكىن دەيمەن!

mirxah

	مەن ئىككى ئىسىمنى تەۋسىيە قىلاي.1-مەھمۇد قەشقىرى كوچىسى.2-يۇسۇپ خاس ھاجىپ كوچىسى.

Bidar-Qutlan

	بىر نام دەسلەپ قانداق قويۇلۇپ قالسا، ئۇ ھەرقانداق بىمەنە نام بولغان تەقدىردىمۇ ئۇنى ئۆزگەرتىدىغانغا ئىمكانىيەت بولمايدىكەن. نەچچە يىللار بۇرۇن مىشار يېزىسىدىكى بىر مەھەللىگە بىر بازار قۇرۇلغان، ئۇنىڭغا "دادى بازىرى" دەمدۇ، ياكى "دالى بازىرى" دەمدۇ بىر ئىسىم قويۇلۇپتىكەن، 4، 5 يىلدىن بىرى ھەرقېتىملىق قۇرۇلتايدا بۇ يۇرتنىڭ قەدىمى ئىسمى مىشا بولغاندىكىن "مىشا بازىرى" دەيلى، دەپ پىكىر كىرگۈزۈپ تۇرىۋاتىمەن، ئەمما بۇ "مىشا بازىرى" دېگەن نام پەقەت مېنىڭ ئاغزىمدىلا ئىزچىل ئەمەلىلىشىگلىك. مىشا بازىرى دېسەم، بۇ ئىسىمنى تۇنجى ئاڭلىغان  ئۇيغۇرمۇ دەرھال چۈشۈنۈگلۈك، ئەمما كاتتا مەسچىتنىڭ داموللىسىمۇ دالى بازىرى دەگلىك. بۇ يول بىرەر نامدار كەنتكە بارىدىغان، ياكى بىرەر نامدار كەنتتىن ئۆتىدىغان يول بولسا، يولنىڭ نامى شۇ كەنتنىڭ نامى بىلەن ئاتالسا، مەسىلەن شامالباغ يولى، توغاچلا يولى، جاڭگالساي يولى دېگەندەك،  ئۇنداق نام بولمىغاندا خەنزۇچە ۋە ئۇيغۇرچە نامى ھېلىقى قاملاشمىغان نامغا بىرقەدەر يېقىنلىشىدىغان "ئەمىن يولى(爱民路)" دەپ ئالسا مۇۋاپىق بولغىدەك. مەن بىرەر ئورۇن-جايغا ئىسىم قويغاندا يەرلىكتىكى كىشىلەرنىڭ ئادىتىگە ئۇيغۇن بولغان ئىسىملارنى قويۇش ھەققىدە نىزامنامە بار دەپ ئاڭلىدىم، لىكىن، قايسى نىزامنامىنىڭ قايسى يېرىدە بار بىلمىدىم، بەلكىم خەنزۇچە بىلىمى يۇقۇرى بالىلار گوگلىدىن يەرناملىرى ھەققىدە نىزامنامە ئىزدەپ باقسا، كېرەكلىك ئۇچۇرغىمۇ ئىرىشىپ قالارمىز. ماۋۇ يۇرتىمىزنىڭ نامىدا "ئۇيغۇر ئاپتۇنۇم رايۇن" بولغاندىكىن، ئەسلىدە مۇشۇنداق نام قويۇشلار ئۈچۈن ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق خەلق ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن بىكىتىلگەن بىرەر "ھۆججەت" بولىشى كېرەك ئىدى، بەلكىم بار بولىشى مۇمكىن، ناۋادا بولمىسا، مەركەزنىڭ دۆۋلەت دەرىجىلىك مۇشۇ ھەقتە بىرەر "ھۆججىتى" بولىشى مۇمكىن، ئۇمۇ بولمىغاندا دۆۋلەت ئىمزا قويغان بىرەر خەلقئارا قانۇن بولىشى مۇمكىن، ئالدى بىلەن شۇ ھەقتىكى مەلۇم دەرىجىلىك "ھۆججەت"نى ئاساس قىلىپ،  شۇ ھۆججەتكە ئاساسەن، يەرلىك ئىسىم قويۇشنى قانۇنىي ئاساسقا ئىگە قىلىپ ۋە بۇ يەرلىك ئىسىمنىڭ قويۇلىشىدىكى تارىخى ياكى ئىجتىمائىي ئاساسنى تەمىنلىسەك، ئاندىن بۇ ئىش روياپقا چىقىشى مۇمكىن.

turgun2005

	مىنىڭچە «بۇغراستان كوچىسى»،«باغستان كوچىسى» ،«گۈلىستان كوچىسى» ،«مەھمۇد كوچىسى»،«ئىپارخان كوچىسى» قاتارلىق ئىسىملار ،مەنىسىنى ماتىريال يوللىغۇچى ئويلانسا بىلەلەيدۇ.

batur0997

	مەنمۇ ئەمىن يولى دىگەننى قوللايمەن

www.gulqi.biz

	تورداشلارنىڭ بۇ ئىشقا جىددىي قاراپ ، پىكىر بەرگىنىگە رەھمەت . پىقىر مۇشۇ ئىسمىلار قېتىدىن مەلۇم ئىسىمنى تاللاپ ، ئالاقىلىشىپ ، پىكىر ئېلىش گۇرۇپپىسىغا يەتكۇزىمەن. بەلكىم بۇ ئۇرۇنىشلىرىمىز ئۈنۈمىنى كۆرسىتەلمەسلىكى مۇمكىن . ئەمما بىزدە «يىتىپ قالغۇچە ، ئېتىپ قال» دېگەن گەپ بار ئەمەسمۇ ؟ قاراپ تۇرغاندىن تىرىشىپ باققان ياخشى . پىقىرنىڭ بىر ئادىتى شۇ : ئىمكانىيەتنىڭ بارىچە تىرىشىش ، يەنىلا نەتىجە چىقمىسا مەيۇسلەنمەسلىك . بەلكىم تىرىشچانلىقىمىزنىڭ نەتىجىسى بۇلۇپ قالار ! تەكلىپلەرنىڭ داۋاملىق ئۈزۈلمەسلىكنى ئۈمد قىلىمەن

chaqmaq137

	ھەي،،،بەرىبىر ئەسقاتماسمىكىن ،بىزنىڭ ئاقسۇدىمۇ قىزىلكۆۋرۈكنىڭ سول تەرىپىدىكى يولنى 94-يىللاردا ياسىغاندادوسىتلۇق يۇلى دەپ بىر چىرايلىق ئىسىم قويغان، بىر يىل بۇرۇن بۇ يولنى قايتا ياسىغاندا خاڭجۇ يۇلى دەپ ئات قۇيۇۋالدى بۇنىڭغا بىر نىمە دەيدىغان ئادەم چىقمىدى ،ھەي بۇنىڭغا نىمە دىگۈلۈك .

koktash

	شۇنداق ياخشى پىكىر قىلىپسىز، ئەقلىڭىزگە بارىكاللاھ! ئەگەر ھەممە ئۇيغۇرلار سىزدە مەسئۇلىيەتچان بولىدىغان بولسا، ئۇيغۇرنىڭ كەلگۈسىدە چوقۇم ئۈمىد زور. گەپكە كەلسەك، ئۇيغۇر ئىسىم قويۇشتىكى سەۋەب: 1. قەشقەر قەدىمدىن تارتىپ ھازىرغىچە، قەدىمكى يېپەك يولىدىكى مەدەنىيەت يۇرتى بولۇش بىلەن بىرگە، ھازىرقى ئۇيغۇرلارنىڭ مەدەنىيەت مەركىزى بولۇپ قالدى. ئۇيغۇرلارنىڭ مەدەنىيەت مەركىزى بولغان شەھەردىكى يوللارغا ئۇيغۇرچە ئىسىم قويۇش ئەقىلگە ئەڭ مۇۋاپىق. مەسىلەن: خەنزۇلارنىڭ مەدەنىيەت مەركىزى بولغان بېيجىڭ ياكى شىئەن قاتارلىق شەھەرلەردىكى يولغا ياپونچە ياكى ئېنگلىزچە ئىسىملارنى قويۇش مۇۋاپىق ئەمەس. چوقۇم شۇ مەدەنىيەتنى تۇتۇپ تۇرغۇچى مىللەتنىڭ تىلىدىكى ئىسىمنى قويۇش كېرەك. قەشقەرمۇ دەل مۇشۇلارنىڭ جۇملىسىدىندۇر. 2. قەشقەر شەھىرىدىكى ئۇيغۇر نوپۇسى ئومومىي نوپۇسنىڭ %80 تىن كۆپرەكىنى ئىگىلەيدۇ. ئۇيغۇر شەھىرىدىكى يوللارغا چەت تىللاردىن ئىسىم قويۇش قانداقتۇر ئەقىلگە نامۇۋاپىق ئىش بولۇپلا قالماستىن، نۇرغۇن ئۇيغۇرلارنى گاڭگىرىتىش بىلەن بىرگە، ئۇيغۇر ئاممىسىنىڭ نارازىلىقىنى قوزغاپ قويۇش مۇمكىن. مۇنداق بولغاندا،مىللەتلەر ئىتتىپاقلىقىغا تەسىر يېتىپ، ئىناق جەمئىيەت قۇرۇشتىن ئىبارەت بۈيۈك نىشانغا دەخلىسى بولۇشى ئېنىق. 3. قەشقەرنىڭ ئۇيغۇر مەدەنىيەت مەركىزى ئىكەنلىكىنى پۈتۈن دۇنيا بىلىدۇ. ناۋادا، بۇ يولغا خەنزۇچە ئىسىم قويۇلسا، خەلقئارادىكى ئىلىم ئەھلىلىرىنىڭ مازاق قىلىشىغا ئۇچراپلا قالماستىن، بەلكى يەنە ۋەتەن سىرتىدىكى بۆلگۈنچى كۈچلەرنىڭ مۇشۇنداق كىچىككىنە ئەھۋاللارنىمۇ دەستەك قىلىپ، رەزىل مەقسەتلىرىگە يېتىشىگە، ھەمدە خەلقئارادا پىتنە -پاسات تېرىشىغا شارائىت يارىتىپ بەرگەنلىك بولىدۇ. قانداق ئىسىم قويۇش مەقسىتىگە كەلسەك، ئالدى بىلەن، شۇ يول بويىغا جايلاشقان مەھەللە ياكى كوچىنىڭ ئەڭ ئاۋۋالقى ئۇيغۇرچە ئىسىملىرىنى ئىزدەپ تېپىش، ھەمدە شۇ ئىسىمنى قايتا قوللانسا ئەڭ مۇۋاپىق بولىدۇ. ئەگەر ئۇ يەرگە ئىسىم قويۇلمىغان ياكى قويۇلغان ئىسىم ئۇنتۇلغان بولسا، چوقۇم ئۇيغۇر تىلىدىكى مۇۋاپىق بىر سۆزنى قويۇش كېرەك. خەنزۇچە 建安 يولى دەپ قويۇلغان بولسا، ئۇيغۇرچە ماس ھالدا «جانان» يولى دەپ ئاتىسىمۇ بولىدۇ. ياكى تېنچ ئامانلىقىنى نىيەت قىلغان بولسا، سىز ئېيتقاندەك «ئەمىن يولى» (爱民路) دەپ قېلىپلاشتۇرسىمۇ بولىدۇ. لېكىن، بۇنى ئېنگلىزچە بايان قىلىش زۆرۈر بولسا janan road ياكى Amin (Emin) road دەپ يازسا بولىدۇ.

qoqas

	مەنمۇ ئەمىن يۇلى دىگەننى قۇللايمەن

qaraboran

	‹‹تارىخىي مەدەنىيەتكەئىگە داڭلىق شەھەر ،كوچا ، ئىمارەتلەرنى قوغداش نىزامى››دىن پايدىلىنىپ بېقىشقا بۇلىدۇ.چۈنكى بۇ يول يېڭى ياسالغان يول بولغان تەقدىردىمۇ يول ياسسىلىشتىن بۇرۇن ئۇ جايلارنىڭ  بۇرۇنقى ئىسمى بولغۇيتى. ناۋادا ئۇيغۇرچىسىغىمۇ ‹‹جيەنئەن يولى ››دەپ يېزىلغان بولسا ،بۇنى ئۆزگەرتسە بەلەن بولغۇدەك.يەنى سىز دىگەندەك ‹‹ئەمىن يولى›› دىسە. شەخسەن مەنمۇ ‹‹جەن ئەن يولى›› دەپ خاتا نام قۇيىۋالىدىغاندەك قىلىمەن.