چاۋشيەن ھەققىدە نېمىلەرنى بىلسىز.

دىيارىم

	تازا قىزىقىپ ئوقىۋاتقاندا تۈگەپ كەتتى دىسە ، ھەممىنى يوللىسىڭىز بوپتىكەن .

dawranim

	چاۋشيەننىڭ دەرىسلىك كىتاپىدا مۇنداق يېزىلغان : ئامېرىكا نېمە ئۈچۈن،يۇگۇسلاۋىيە،ئاففانىستان،ۋە ئىراققا ھۇجۇم قىلالىغان بىلەن جۇڭگوغا شىلتىڭئاتالمايدۇ،ياكى ھۇجۇم قىلالمايدۇ ؟ بۇنىڭ سەۋەبى شۇكى چاۋشيەن دۇنيادا ئەڭ ئالدىنقى قاتاردا ئامېرىكىغا تاقابىل تۇرالىغاچقا ئامېرىكا جۇڭگوغا چېقىلىشقا پېتىنالمايدۇ.ياشا چاۋشەنلىكلەر

riallik

	چاۋشيەن ئېلىدىكى غەلىتە بىلگۈلگەر كېلىپ چىقىشى ياخشى بۇلمىغان ئادەم پيوڭياڭدا تۇرغۇزۇلمايدۇ،چاۋشيەننىڭ سىياسي ۋەزىيتىگە تۇغرا كۆز قاراشتا بۇلمىغان ئادەم پيوڭياڭدا تۇرغۇزۇلمايدۇ،مېيىپ ئادەم پىيوڭياڭدا تۇرغۇزۇلمايدۇ.چۈنكى ئۇ پيوڭياڭنىڭ ئوبرازىغا تەسىر يەتكۇزىدۇ،چاۋشيەندە ياماق كىيىم بىلەن كوچىغا چىقىش قاتتىق چەكلىندۇ. پيوڭياڭ شەھرىنىڭ لايىھەلىنىشى ئىنتايىن تەرتىپلىك،چۈنكى چاۋشيەن ئۇرۇشى مەزگىلىدە پيوڭياڭ ئامېرىكا تەرپىدىن تۈزلىۋىتىلگەن،ئامېرىكا 400 مىڭ نۇپۇسى بار پيوڭياڭغا 428 مىڭ 748 دانە زەمبىرەك تاشلىغان،ئادەم بىشىغا بىردىن زەمبىرەك تۇغرا كەلگەن،پيوڭياڭ خارابىلىك ئۇستىگە قايتىدىن سېلىنغان.چاۋشيەندە توك كەمچىل بۇلۇپ،پيوڭياڭدا يىلىدا 200 قېتىمچە توك تۇختايدۇ،پيوڭياڭدا ئاياللارنىڭ ۋېلسىپىت مىنىشى چەكلىندۇ.چاۋشيەندە سېمىز ئادەملەرنى كۆرگىلى بۇلمايدۇ ( ھازىرقى داھىي كىم بۇدەك بۇنىڭ سىرتىدا ). چاۋشيەننىڭ داھىيلىرى سەپەرگە چىقسا پەقەت مەخسۇس پۇيىزدىلا ئولتۇردۇ،چاۋشيەنگە كۆچمە ئالاقىلىشىش يېقىندا كىرگەن بۇلۇپ،تېخى ئۇمۇملاشمىغان،چاۋشيەندە پۈتۈن مەملىكەتنى قاپلىغان كومپىيۇتېر تورى شەكىللەنگەن بۇلسىمۇ خەلقئارالىق ئىنتېرنېت تورىغا ئۇلانمىغان بۇلۇپ ئىنتېرنېت دۇنياسىدىكى قاراڭغۇ رايۇندۇر. چاۋشيەنلىكلەرنىڭ ئۇتتۇرىچە ئايلىق ئىش ھەققى 100 چاۋشيەن ۋونى بۇلۇپ جۇڭگو پۇلىغا سۇندۇرغاندا تۆت يۈەن،بۇ پۇلغا ياپۇنيەدە بىر دانە ئالما ياكى نەشپۈت سىتۋالغىلى بۇلىدۇ.جۇڭگولۇقلار چاۋشيەندە ئاچقان زاۋۇتتا ئىشلەيدىغان چاۋشيەنلىكلەرنىڭ ئايلىق ئىش ھەققى 10 يۈەن،چاۋشيەن پۇتپۇلچىلىرىنىڭ ئايلىق ئىش ھەققى 12 يۈەنگە باراۋەر،چاۋشيەندە ھەممە نەرسە دېگۇدەك نورمىلىق بۇلۇپ ئاز بۇلسىمۇ ھۆكۈمەت تەمىنلەيدۇ،ماگزىنلاردا تاۋار كەمچىل بۇلغاچقا چاۋشيەنلىكلەرگە پۇل خەجلەش پۇرسىتىمۇ بۇلمايدۇ. چاۋشيەندە خۇسۇسىي تىجارەتچى يــــــــــــــــــۇق.ئاياللارنىڭ تاماكا چەككىننى كۆرگىلى بۇلمايدۇ.باھا تالىشىشقا بۇلمايدۇ،ساختا تاۋار يۇق،زەھەر چەككۈچى يۇق،پاھىشە يۇق،چاۋشيەندە تاماكا چەككۈچىلەرنىڭ ئالىي مەكتەپتە ئۇقۇش سالاھىيتى بىردەك ئېلىپ تاشلىندۇ. چاۋشىيەدە تېلېۋىزىيەدە كۆڭۈل ئېچىش پىروگىراممىلار بېرىلمەيدۇ،دۆلەتتە تۆتلا تېلېۋىزىيە قانىلى بار بۇلۇپ پەقەت بىر يۈرۇشلا پىروگىرامما قايىتلاپ بېرىلىدۇ،رادىئو قۇبۇللىغۇچتا ئىستانسا تاللاش كۇنۇپكىسى يۇق بۇلۇپ پەقەت بىرلا چاستۇتىدا ئەتتىگەندىن-كەچكىچە داھيىلارنى مەدىھلەيدىغان ناخشا ۋە دېكلاماتسىيە بېرىلىدۇ.ھەر قانداق دۆلەت ۋە چەتئەلنىڭ رادىيو ئاڭلىشى قاتتىق چەكلىندۇ.چەتئەلدىن كېلىپ قالغان رادىئو قۇبۇللىغۇچنى ساقچى ئىدارىسىگە بېرىپ ئۆزگەرتكەندىن كېيىن ئاندىن ئىشلەتكىلى بۇلىدۇ. چاۋشيەندە ئەڭ ئۇمۇملاشقان مەدىنىي كۇڭۇل ئېچىش پائالىيتى كىنو كۆرۇش بۇلۇپ كىنونىڭ ئۇمۇلىشىشى ناھايتى يۇقۇرى،شەھەر-ناھيەلەردىكى ھەر بىر رايۇندا بىردىن كىنوخانا بار.چاۋشيەنلىكلەر بىر يىلدا ئۇتتۇرا ھېساپ بىلەن 10 دىن ئارتۇق كىنو كۆردۇ. چاۋشيەندە 500 چە يازغۇچى بار بۇلۇپ ئۇلارنىڭ ھەممىسى يازغۇچى جەمئىيتىگە قارايدۇ،ئۇلارنىڭ بىر يىللىق ۋەزىپىسى 50 پارچە رومان،600 پارچە ھېكايە،1000 پارچىدىن ئارتۇق شېئىر يېزىشتىن ئىبارەت. جۇڭگو چاۋشيەنگە ئايىماي ياردەم بەرسىمۇ چاۋشيەنلىكلەر جۇڭگونى ‹ ئۆكتەم › ‹ جاھانگىر دۆلەت › دەپ تىللايدۇ.50-يىللاردا جۇڭگونىڭ شەرقىي شىمالدىكى بىر قىسىم زېمىنلارنى كورىيو ئىمپېريىسىنىڭ زېمىنى دەپ جۇڭگوغا ئۆكتەملىك قىلىپ زېمىن تەلىپىنى ئۇتتۇرغا قۇيىدۇ.‹ ئىچكى ماتىرياللادا يۇلداش ماۋزېدوڭ بۇنى قەتئى رەت قىلغان ›.1958-يىلى كىم ئرسېن چوڭ تازلاش ئېلىپ بېرىپ،جۇڭگو پەرەسلەرنى تازلايدۇ ۋە ئۆلتۇردۇ.جۇڭگو خەلق پىدائىلار ئارمىيەسىنى چاۋشيەندىن قۇغلايدۇ.1966-يىلى جۇڭگودا مەدىنيەت زور ئىنقىلاۋى يۈز بېرىپ،ئىسيانكارلار ‹‹ كاپتالىزىم يۇلىغا ماڭغان كىم ئىرسىېننى يوقىتايلى ! ›› دەپ شۇئار توۋلايدۇ.بۇنى ئاڭلىغان كىم ئىرسېن غەزەپلىنىپ 1967-يىلى بۇيرۇق چۈشۈرۈپ چاۋشيەندىكى ‹‹ جۇڭگو خەلق پىدائىلار ئارمىيەسى قەۋرىستانلىقىنى ›› بۇزۇپ تاشلايدۇ.ماۋزېدۇڭنىڭ ئۇغلى ماۋ ئەنيىڭنىڭ قەبرە تېشىنىمۇ چېقىۋېتىدۇ.كىم ئىرسېن كېيىن جۇڭگونىڭ ياردىمىدىن ئايرىلىپ قالسا بۇلمايدېغانلىقىنى ھېس قىلىپ،بېيجىڭغا كېلىپ ماۋزېدۇڭدىن كەچۈرۈم سۇرايدۇ.قەھرىمانلار قەۋرىستانلىقىنى ئەسلىگە كەلتۈردۇ. چاۋشيەندە  سىنىپىي دىكتاتۇرا ئىنتايىن كۈچلۈك بۇلۇپ چاۋشيەنلىكلەرنىڭ ئائىلە كېلىپ چېقىشى ئۈچ ئەۋلاتقىچە سۈرۇشتە قىلىندۇ.ئائىلە كېلىپ چېقىشىنىڭ قانداقلىقى بىر ئادەمنىڭ تەقدىرىنى بەلگىلەيدۇ،ئائىلە كېلىپ چېقىشى ئىنچىكىلىك بىلەن 51 تۈرگە ئايرىلغان بۇلۇپ چوڭ جەھەتتىن 1-يادرو سىنىپ،تۇراقسىز سىنىپ ۋە دۈشمەن سىنىپ دەپ 3 تۈرگە ئايرىلىدۇ. يادرو سىنىپ ــ چاۋشيەن ھاكىيمىتىنىڭ ئاساسىي بۇلۇپ ئىنقىلاپچىلارنىڭ ئائىلە تاۋابىئاتلىرى،ھەربىي قەھرىمانلارنىڭ ئائىلە تاۋابىئاتلىرى،ئىشچى-كەمبىغەل،دېھقان ۋە تۆۋەن-ئۇتتۇرا دېھقانلاردىن تەشكىللەنگەن بۇلۇپ،ئۇمۇمى نۇپۇسنىڭ ئۈچتىن بىرنى ئىگەللەيدۇ. تۇراقسىز سىنىپ ــ چاۋشيەن ھاكىيمىتىنى جان پىدالىق بىلەن قۇغداش ئىرادىسى يوقلارغا قارتىلغان بۇلۇپ ئۇمۇمى نۇپۇسنىڭ يېرىمىنى ئىگەللەيدۇ. دۈشمەن سىنىپ ــ پومېشچىك،بۇرژۇئازىيە،ئەكسىلئىنقىلاپچى،كورېيەدە تۇغققىنى بارلارغا قارتىلغان بۇلۇپ ئۇمۇمىي نۇپۇسنىڭ بەشتىن بىرىنى ئىگەللەيدۇ. چاۋشيەندە 90-يىللاردىن باشلاپ قاتتىق ئاچارچىلىق يۈز بىرىپ 2 مىليونچە ئادەم ئۆلۇپ كىتىدۇ.جۇڭگوغا قېچىپ كەلگەن موساپىرلار 200 مىڭدىن ئاشىدۇ.بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى 2012-يىلى 3-ئاينىڭ 25-كۈنى چاۋشيەندە 6 مىليون ئادەمنىڭ ئاچارچىلىققا دۈچ كەلگەنلىكىنى ئېلان قېلىپ،خەلقئارالىق جەمئىيەتنىڭ چاۋشيەنگە 430 توننا ئاشلىق ياردەم بېرىشنى تەۋسىيە قىلىدۇ، چاۋشيەن 1957-يىلىدىن باشلاپلا ئاشلىقنى نورمىلىق قىلغان بۇلۇپ ئەمگەكچىنىڭ كۈنلۇك ئاشلىقى 700 گىرام،ئەسكەرنىڭ 800 گىرام،ياشانغانلارنىڭ 500 گىرام ئىدى.بۇ سان 1973-يىلى زاپاس ئاشلىق ساقلاش باھانىسىدا 10% ئاشلىق ئازايتىلدۇ. 1987-يىلى دۇنيا ياشلار تەنھەركەت يىغىنى ئېچىش باھانىسىدا 10% ئازايتىلدى. 1994-يىلى ئەمگەكچىنىڭ كۈنلۇك ئاشلىقى 450 گىرام قىلىپ بېكىتىلدۇ. 1995-يىلى سۇ ئاپىتى سەۋەبلىك كۈنلۈك ئاشلىقنىڭ يېرىمى قىسقارتىلدۇ. 1996-يىلى يەنە 3 تىن بىر قىسمى ئازايتىلدۇ،كېيىن ھەربىر ئادەمنىڭ بىر كۈنلۈك ئىستېمال قىلىدىغان ئاشلىقى 100 گىرامغا چۈشۈپ قالىدۇ.ئامېرىكا چاۋشيەن خەلقئارانىڭ ياردەم قىلغان ئاشلىقىنىڭ كۆپ قىسمىنى چاۋشيەن ئارمىيسىگە سەرىپ قىلىدۇ دەپ قارايدۇ،چاۋشيەن مەتبۇئاتلىرىدابۇلسا ھەر كۈنى تاماقنى ئاز يېگەننىڭ ئادەمگە بۇلغان پايدىسىنى سۇزلەيدۇ. شىۋېيتـسارىيەدە ئۇقۇغان،كىشلەر تەرپىدىن غەربپەرەس دەپ مۆلچەرلەنگەن ھازىرقى داھيىسى كىم جوڭئۇن تەخىتكە چىققاندىن كېيىن چاۋشيەندە ئىسلاھات-ئېچىۋېتىش سىياسىتىنىڭ ئىزنالىرى كۆرلۈشكە باشلىدى.چاۋشيەنلىكلەر تۇنجى قېتىم چەتئەل تېلۋېزىيە پىروگراممىلىرىنى يەنى 2012 يىللىق لوندون ئولىمپىك تەنھەركەت يىغىننىڭ نەق مەيدان كۆرنۇشنى كۆرۈشكە سازاۋەر بۇلدى.كىم جوڭئىل ھاكىيمىتى ئاياللارنىڭ قىسقا يوپكا كىيىشىگە،ھالقا-مۇنجاق تاقىشىغا يۇل قۇيدى،كىشلەرنىڭ يانفۇن ئىشلىتىشىگە ۋە پىسا قاتلىمىسى،مايدا پىشۇرلغان بەرەڭگە قەلەمچىسى،ھامبرۇگ بولكىسى قاتارلىق چەكلەنگەن يېمەكلىكلەرنى يېيىشكە رۇخسەت قىلدى.

riallik

	تېمىنى كېرىشتۇرۇپ قۇيغان باشقۇرغۇچى كەپتەر ئەپەندىگە تەشەككۈرلەر بۇلسۇن.

شەرەپ

	چاۋشىەن بىر نامرات لىكىن قېنىدىن تويغان كۆكەمە لۈكچەككە ئوخشايدۇ. ئۈزى قاتتىق بېكىنمە، خەلقى نامرات، ئۇ بىچارىلەر بۇگۈنكى سىرتقى دۇنيانى قەتئى چۈشەنمەيدۇ. دۆلەت نامىدا «دىمكۇراتىك جۇمھۇرىيەت» دىگەن گەپ بولغىنى بىلەن چاۋشىيەنلىكلەر دىمكۇراتىيەنىڭ نىمىقلىكىنى زادى چۈشەنمەيدۇ. چۈنكى، بۇ دۆلەت كىم ئېرسىن جەمەتىنىڭ شەخسى خانىدانلىقى بۇلۇپ نەق زامانىمىزدىكى فىۇدال دۆلەت.

riallik

	uzumtal يوللىغان ۋاقتى  2012-11-23 09:33 PM بۇ ئىنكاسىڭىزنى شۈنچىلىك كۆڭۈل قويۇپ ئوقۇدۇمكى ، ئ ... راس دەيسىز ئۇزۇمتال مەنمۇ تېمىنى يازغىچە شۇنداق ئۇيلاپ قالغان ئىدىم،بۇلاردا ئىمان بۇلغان بۇلسا ئاجايىپ بىر دۆلەت بۇلۇدىكەن.ئەپسۇس

nazar0903

jasuryigit

	چاۋشەن جۇڭگۇنى توغرا مۆلچەرلەپتۇ ،بىر ئغىز گەپنىمۇ بىكا غا دەپپەمەيدىغان جۇڭگۇلۇقلا نىمە ئۇچۇن چاۋشەنگە ئايماي ياردەم قىلىدۇ  چۇنكى جىننىڭ قەستى شاپتۇلدا ،بەگەنلىرىنى جىنى بىلەن قوشۇپ سۇغۇرۋاممىسا رازى بوممايدىغان بۇ خەخكە ئۆكتەمراق بوممىسا چاۋشەننىڭمۇ دۆلىتىمىزنىڭ ئايرىلماس بىر قىسمى بوپكىتىشىدىن  ساقلانغىلى بوممايدۇ.

osal147

	بۇنۇڭ ئىچىدە بىر گەپ بار جۇمۇ،

باھادىر

	سىياسىغا قىزىقىدىغان  قىزدىن ئاخىرى بىرنى كۆرۈپتىمەن.