ئاياللارمۇ قارار چىقىرىپ باقسۇن

ئۆل

	بۇ ئادەمنىڭ قىلغىنى بولماپتۇ ....ئايالىنىڭ كۆڭلدە بۇ ئەرگە نىسبەتەن بىر قارا سىزىق سىزلدى دىگەن گەپ .باشقلار تونمايدىغان ئادەملەرگىمۇ بېرۋاتسا ھەي

bilgejan

	saghlam يوللىغان ۋاقتى  2013-1-13 09:56 PM بۆرىكىنى باشقىلارغا بىرىشتە ،ئاۋال ئۆزىنىڭ يەنە بىر ب ... قېرىندىشىم، سىزنىڭ بۇ سۆزىڭىزنىڭ قانداق ئىلمىي ئاساسى بار؟ « ئەنئەنىۋى جۇڭيى تىبابىتى نەزىرىيىسىگە ئاساسلانغاندا سول تەرەپتىكى بۆرەك ئۆرلىتىشكە، ئوڭ تەرەپتىكى بۆرەك تۆۋەنلىتىشكە مەسئۇل دەپ قارىلىدۇ» دەپسىز، لىكىن بۇ يەردىكى ئۆرلىتىش ۋە تۆۋەنلىتىش دىگىنىڭىز نىمىنى كۆرسىتىدۇ؟ مەن ئوقۇغان بارلىق ئاناتومىيە ۋە فىزىئولوگىيە كىتابلىرىدا ئوڭ ۋە سول بۆرەكنىڭ تۈزۈلۈش ۋە رولى جەھەتتىن ھىچقانداق پەرقى يوق، دەپ كۆرسىتىلگەن. سىز دىگەندەك بەلكىم ئەنئەنىۋى جۇڭيى تىبابىتى نەزىرىيىسىدە شۇنداق يىزىلغان بولۇشى مۇمكىن، لىكىن بىز بۇ گەپنىڭ قانچىلىك ئىلمىيلىكىگە سۇئال قويۇپ بىقىشىمىز كېرەكمۇ قانداق؟ «شۇڭلاشقا بىر بۆرەك بىلەن قالغاندا كۈتۈنىشكە ،جۈملىدىن بۆرەكنى ئاسراشقا بەكرەك ئەھمىيەت بىرىش كېرەك.» دەپسىز، ئالدىدا ئېيتىلغان سۆزنىڭ توغرا-خاتالىقىنى بىلمەي تۇرۇپ، مۇنداق خۇلاسە چىقارسىڭىز بىلمەيدىغانلار شۇنداقكەن دەپلا ئويلىشى مۇمكىن. بىز ئامال بار ئەڭ توغرا بولغان ئۇچۇرلارنى باشقىلارغا يەتكۈزەيلى. ئەڭ مۇھىمى بۇ يازمامنىڭ مەقسىتى يازمىدا ئېيتىلغاندەك، ئاياللارنىڭ ھوقۇقىنىڭ كاپالەتكە ئىگە ياكى ئەمەسلىكى توغرىسىدا مۇلاھېزە يۈرگۈزۈش ئىدى. مەيلى ئەر ياكى ئايال بولسۇن، سالامەتلكى يار بەرگەن ئاساستا باشقا بىر كىشىنىڭ ھاياتىنى قۇتقۇزۇشقا ئۇرۇنۇش بىر ئىنسانى قىلمىشتۇر. كىمنىڭ بەرسە بولىدىغان-بولمايدىغانلىقىنى دوختۇرخانىلار ئۆلچەم بويىچە تەكشۈرۈپ مۇۋاپىق بىكىتىدۇ، ئەلۋەتتە.

saghlam

	ئۆرلىتىش مۇسبىلىككە،تۆۋەنلىتىش مەنپىلىككە تەۋە دەپ چۈشەنسەك بولىدۇ،جۇڭيى تىبابىتىدە مۇسبىلىك ۋە مەنپىلىك نەزىرىيىسى ناھايىتى مۇھىم ئورۇندا تۇرىدۇ،مەن كۆرگەن ئاشۇ كىتاپتا،ئوڭ-سول تەرەپتىكى بورەكنىڭ رولى مۇشۇنداق بولىدىغانلىغى يىزىلىپ ،بورەكنى تەقدىم قىلىشتا ئىھتىياتچان بولىشى تەكىتلەنگەنىكەن.تۈنۈگۈن دىگىنىمدەك قاچان قايسى ماتىرىيالدا كۆرگىنىم ئىسىمدە قالماپتۇ،ۋاختىنچە بۇ ھەقتە باشقا دەلىل ئىسپات كۆرسىتىپ بىرەلمەيمەن،لىكىن بۇ كۆز قاراشنى ئىلمىلىكى بار دەپ ئىشىنىمەن،شۇڭا دوسلار بىلەن ئورتاقلاشتىم.غەرىپچە تىبابەتتە ئوقۇغانلار  بۇ كۆز قاراشنى بىمەنىنىك دەپ قارىشى مۇمكىن،ئەمما جۇڭيى تىبابىتىدە بۇنداق قارالمايدۇ،بەلكىم بۇ تىخى غەرىپچە تىبابەت تەرىپىدىن ئىسپاتلانمىغان ھەقىقەتتۇ... سىزنىڭ بۇ ماقالىنى يىزىشتىكى مەخسىتىڭىزنى تولۇق چۈشىنىپ تۇرۇپ يازدىم،يەنە بىر بۆرەكنىڭ ساغلام بولىشىنى ئالدىنقى شەرىت قىلىش كېرەك دىگەندە 'جۇڭيى تىبابىتىدىكى بۆرەك' كۆزدە تۇتۇلغان. ئىنسانى نۇختىدىن ھىسسىلىككە ئاساسلانغاندا ،باشقىلارغا ياردەم قىلىش تولىمۇ ئالىجاناپلىق،لىكىن بەدەن ئەزاسىنى ،جۈملىدىن بۆرىكىنى تەقدىم قىلىش بولسا ئالاھىدە ئىش بولغاچقا،ئەقىل-ئىدراك بىلەن مەن ياردەم قىلماقچى بولغان ئادەم ياردەم بىرىشىمگە ئەرزىمدۇ دىگەننى ئويلاش دىگەندە  زىناخورلىق،چىكملىك  ۋە ھاراق-شاراپقا بىرىلىش تۈپەيلى بۆرىكى زەئىپلىشىپ كەتكەنلەر ۋە ئويغانمىغانلارغا ياردەم بىرىپ قالمايلى،ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ خاتالىقلىرىنىڭ جازاسىنى ئۆزى تارتسۇن دىگەن كۆز قارىشىمنى ئىپادىلىدىم،چۇنكى بۇ خىل ئەھۋالمۇ بەلگىلىك ساننى ئىگەللەيدۇ.

adiba

	بەزى ئەرلەر شۇنچىلىك شەخسىيەتچى كىلىدۇكى،بەزىدە ئۆز ئېرىڭىزگىمۇ ئىشەنچ قىلالمايسىز....

fatima

	تېيمىنىڭ تەربىيۋى ئەھمىيتى باركەن.بىزنىڭ بىر خوشنىمىزغىمۇ بۆرەك ئالماشتۇرغاندا بەش ئاكىسنىڭ ئىچىدە ئىككىسنىڭ چۈشدىكەنتۇق،ئۇلار بەرگىلى ئۇنىماي ئاچىسى بەرگەن.

akkapa

	ئەر ئايالدا پىكىر بىرلىكى بولمىسا ئۇ ئائىلىدە نە خۇشاللىق بولسۇن.

2ئاچچىق

	بۇ ھېكايىدىكى ئەرنى ۋەششى ياقتۇرمۇدۇم دېسە. ھەجەپ بىر شەخسىيەتچىكەنغۇ. ئەگەر شۇنىڭ ئورنىدا ئۆزىنىڭ ئاكىسى بولسا قانداق قىلاتتىكىن؟ ئاللا ئۆزى كۆرسىتىدۇ بۇ لاۋزىغا...

月亮的花

	ھەممىمىز يىراقتىن شۇنداق دىگىمىز كىلىدۇ ئەممە ھەممىمىز مىنىڭ بىشىمغا كەلسە مەن قانداق قىلىمەن دىگەن ئويلاپ باقايلى . بۆرىكىنى باشقىلارغا بىرىشتە ،ئاۋال ئۆزىنىڭ يەنە بىر بۆرىكى ساغلام بولىشىنى ئالدىنقى شەرىت قىلىش كېرەك ،ئاندىن بورەكنى قوبۇل قىلىش ئوبىكتى ياردەم بىرىشكە ئەرزىمدۇ دىگەندىمۇ نۇختىلىق ئويلىشىش كېرەك،بىر تۇققان قىرىندىشىم دەپلا بۆرىكىمنى بىرىمەن دىسە بولمايدۇ،ناۋادا ئۇ كىشى  كۈتۈنۈشنى بىلمەيدىغان ،ئۆزىنىڭكىنىلا راس قىلىدىغان جاھىل ئادەم بولسا ،ئۆزىنىڭ كۆپ يىللىق ساغلام بولمىغان تۇرمۇس ئادىتى ھەققىدە قىلچىلىك ئويلانمىغان ۋە ئويغانمىغان بولسا، مىنىڭ شەخسى پىكرىمچە بولغاندا ياردەم بىرىشكە  ئەسلا ئەرزىمەيدۇ،بولمىسا بەدىنىدە يەكلەش ئالامەتلىرى كۆرۈلمىدى دىگەن تەقدىردىمۇ،ناچار تۇرمۇش ئادىتى تۈپەيلىدىن يەنە بىر نەچچە يىلدىن كىيىن قايتا بۆرەك زەئىپلىشىش كىسىلىگە گىرىپتار بولىشى مۇمكىن. ئادەم خاتالىق ئۆتكۈزسە،جازاسىنى كۆپىنچە باشقىلار تاتىدۇ،بولمىسا ئىنسان خاتالىقنى ئازراق ئۆتكۈزگەن بولاتتى! نىڭمۇ ئاساسى بار ،  ئەرئايال باراۋەر بولمىساق زادى بولمايدۇ بولمىسا مۇشۇنداق ئايالنىڭئائىلىسى  ئەرنىڭ ئائىلىسى دەيدىغان گەپ قۇرمايدىكەن .  ساۋاقداشلاردا نىمىشكە بۇنداق جىدەل بولمايدۇ چۇنىكى ئۇلار باراۋەرلىك ،ھۆرمەتلەش ،سەمىمىي بولۇش .....قاتارلىق تەرەپلەردە ئىنىق ئايرىلىپ گەپ قىلغانلىقى ئۇچۇن .

bilgejan

	saghlam يوللىغان ۋاقتى  2013-1-14 09:31 AM ئۆرلىتىش مۇسبىلىككە،تۆۋەنلىتىش مەنپىلىككە تەۋە دەپ چ ... سىزنىڭ كىشىلەرنى بۆرەك تەقدىم قىلىشتىكى ئاددى ساۋاتلاردىن خەۋەردار قىلماقچى بولغىنىڭىز چۈشىنىشلىك. لىكىن بۇ تىمىدىكى مىسال بىر كونكىرىتنى يۈز بەرگەن ۋەقە بولۇپ، مەن تىلغا ئالغاندەك، بۆرەك قوبۇل قىلغۇچى سىز دىگەندەك ناچار ئىللەتلەردىن يىراق، ئاتا-ئانا ۋە قېرىنداشلىرى ئۈچۈن جان بىرەلەيدىغان بىر ئېسىل كىشى ئىدى، دەل شۇنداق بولغاچقا، سىڭلىسى ھىچ ئىككىلەنمەي شۇ قارارغا كەلگەن. سىز دىگەندەك نامەلۇم بىر جۇڭيى تىبابىتى كىتابىدىكى  ئوڭ ۋە سول بۆرەكنى ئوخشىمايدۇ دەيدىغان قاراش مەيلى جۇڭگودا بولسۇن مەيلى دۇنيادا بولسۇن فىزىئولوگلار ۋە دوختۇرلارنىڭ ئېتراپ قىلىشىغا ئېرىشكەن كۆز قاراش ئەمەس. شۇ سىز ئوقۇغان كىتاپتا شۇنداق دىيلىگەنلىكى ئۈچۈنلا سىزنىڭ سۇئال قويۇپ باقمايلا بۇ خىل قاراشنى قوبۇل قىلىشىڭىز تازا ئىلمىيلىك ئەمەس، دەپ قارايمەن. سىز بىر ئىلمىي نۇقتىنەزەرگە ئىشىنىمەن دىسڭىز نىمە ئۈچۈنلىكىنى باشقىلارغا چۈشەندۈرۈپ بىرەلىشىڭىز كىرەك، بولمىسا ئۇ سىزنىڭلا گىپىڭىز بوپقالىدۇ، خالاس. مەن مەيلى ئۇيغۇر تىبابىتىمىز بولسۇن مەيلى جۇڭيى تىبابىتى بولسۇن، بىر ئىلمىي ئاساسى بار بولسا ئاندىن ئشىنىمەن. بەلكىم سىز ئېيتقاندەك بەزى نەزەرىيەلەر تېخى ئسپاتلانمىغان بولۇشى مۇمكىن، شۇنداق ئەھۋالدا مەن ئۇ نەزەرىيەگە ھىچ بولمىغاندا بىر ئاز گۇمان بىلەن قارايمەن. بۇ خىلدىكى نەزەرىيەلەر ھەقىقەتەنمۇ بىز بىئو-مىدىتسىنا كەسىپ ئەھلىلىرىنىڭ تەتقىق قىلىپ توغرا يەكۈنلەرنى چىقىرىشىمىزغا مۇھتاج. بۆرەكتەك مۇھىم ئەزانىڭ ئالاھىدىلىكلىرى ئاناتومىيە ۋە فىزىئولوگيە ئالىملىرى تەرىپىدىن ئنچىكە جايلىرىغىچە تەتقىق قىلىنىپ بولۇنغان، ئەگەر شۇنداق ئىش بولغان بولسا ئوڭ ۋە سول بۆرەكنىڭ ئوخشىمايدىغان يەرلىرى بۇ كەمگىچە تەتقىق قىلىنغان بولاتتى. ئۇنىڭ ئۈستىگە، بۆرەك ئالماشتۇرۇش ئوپراتسىيەلىرى دەل غەرىب تىبابىتى نەزەرىيەلىرى بويىچە ئىلىپ بىرىلىدۇ، ئەگەر ئۇلار  ئوڭ ۋە سول بۆرەكنىڭ ئوخشىمايدىغانلىغىنى بىلمەي تۇرۇپلا كىسەل داۋالىغىلى تۇرسا بۇ ۋاققىچە بۇرغۇن چاتاقلار چىققان بولاتتى. گەپنىڭ قىسقىسى، ىسز ئەگەر بۆرەككە ئائىت بىلىمىڭىز بىلەن مىنى ئوڭ ۋە سول بۆرەك ئوخشاش دىگەن كۆز قارىشمىدا خاتالىق بارلىقىغا ئىشەندۈرەلىسىڭىز، مەن سىزنىڭكىنى توغرا دەيمەن، بولمىسا ھازىر سىز دىگەن گەپكە ئىشەنمەيمەن. مەن ئالىي مەكتەپتىن باشلاپ ھازىرغىچە بىئولوگىيە كەسپىدە ئوقۇۋاتقىلى 12 يىل بوپتۇ، ئەگەر ھازىرغىچە بۆرەكنىڭ قانداق خىزمەت قىلىدىغىنىنى بىلمەي ئۆتۈپ كەتكەن بولسام، ئۆزەمنى بىر نانقىپى ھىساپلايمەن. قېىنى، بىلىملىرىڭىز بىلەن مىنى بىر ھەيران قالدۇرۇڭ. مەن سىزنى بىر ئىلىم ئىگىسى دەپ بىلىپ بىر ئىلمىي مۇنازىرىگە تەكلىپ ئەتتىم، باشقا نىيىتىم يوق، مۇشۇنداق قىلىساق بىر-بىرىمىزدىن ئۆگىنىپ تەڭ ئىلگىرلىيەلەيمىز دەپ ئويلايمەن.