ئۇيغۇرلار ھەققىدە بىر قىسىم ماتېرىياللار
تۆۋەندە ئۆزۈم توپلىغان بىرقىسىم ماتىرىياللارنى تورداشلارنىڭ ھوزۇرىغا سۇندۇم. كەم تەرەپلەر بولسا
كۆپچىلىكنىڭ تولۇقلىما بىرىشىنى ئۈمۈد قىلىمەن.


ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻛﯩﻼﺳﺴﻚ ﺋﻪﺩﻩﺑﯩﻴﺎﺗﯩﺪﯨﻜﻰ ﻣﻪﺷﻬﯘﺭ ﺷﻪﺧﺴﻠﻪﺭ
ﺳﯩﯖﻘﯘ ﺳﻪﻟﻰ ﺗﯘﺗﯘﯓ ، ﺑﯜﻳﯜﻙ ﭘﻪﻳﻼﺳﻮﭖ،ﺷﺎﺋﯩﺮ ﺋﻪﺑﯘﻧﻪﺳﯩﺮ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ،ﺋﺎﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ﺗﯩﻠﺸﯘﻧﺎﺱ ﻣﻪﻫﻤﯘﺩ ﻗﻪﺷﻘﯩﺮﻯ ، ﺑﯜﻳﯜﻙ ﻣﯘﺗﻪﭘﻪﻛﻜﯘﺭ،ﺷﺎﺋﯩﺮﯞﻩ ﺟﺎﻣﺎﺋﻪﺕ ﺋﻪﺭﺑﺎﺑﻰ ﻳﯜﺳﯜﭖ ﺧﺎﺱ ﻫﺎﺟﯩﭗ،ﺋﻪﺩﯨﺐ ﺋﻪﻫﻤﻪﺩ ﻳﯜﻛﻨﻪﻛﻰ ،ﻧﻪﺳﯩﺮﺩﯨﻨﺒﯘﺭﻫﺎﻧﯩﺪﯨﻦ ﺭﺍﺑﻐﯘﺯﻯ،ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﭘﻮﺋﯧﺰﯨﻴﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﻣﻪﺷﻬﯘﺭ ﻧﺎﻣﺎﻳﻪﻧﺪﯨﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺋﺎﺗﺎﻳﻰ،ﺳﻪﻛﻜﺎﻛﻰ،ﻣﻪﯞﻻﻧﻰ ﺋﻪﺑﻪﻳﺪﯗﻟﻼ ﻟﯘﺗﻔﻰ ،ﺋﻪﻟﺸﯩﺮ ﻧﺎﯞﺍﺋﯩﻲ،ﻫﯧﺮﻗﯩﺘﻰ،
ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺕ ﺳﯩﺪﯨﻖ ﺯﻩﻟﯩﻠﻰ، ﻧﯚﺑﯩﺘﻰ، ﮔﯘﻣﻨﺎﻡ، ﺋﺎﺑﺪﯗﺭﯦﻬﯩﻢ ﻧﯩﺰﺍﺭﻯ، ﺗﯘﺭﺩﯨﺸﺎﺧﯘﻥ ﻏﯧﺮﯨﺒﻰ، ﻣﻮﻟﻼﺑﯩﻼﻝ ﻧﺎﺯﯨﻤﻰ...ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻘﻼﺭ.

ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻛﯩﻼﺳﺴﯩﻚ ﺋﻪﺩﻩﺑﯩﻴﺎﺗﯩﺪﯨﻜﻰ ﻧﺎﺩﯨﺮ ﺋﻪﺳﻪﺭﻟﻪﺭ
«ﺋﻮﻏﯘﺯﻧﺎﻣﻪ»،«ﺋﯧﺮﯨﻖ ﺑﯩﺘﯩﻚ»(ﺗﻪﺑﯩﺮﻧﺎﻣﻪ)،«ﺋﺎﻟﺘﯘﻥ ﻳﺎﺭﯗﻕ»،«ﺗﯜﺭﻛﯩﻲ ﺗﯩﻠﻼﺭ ﺩﯨﯟﺍﻧﻰ»،
«ﻗﯘﺗﺎﺩﻏﯘﺑﯩﻠﯩﻚ»،«ﻗﯩﺴﺴﻪﺳﯘﻝ ﺋﻪﻧﺒﯩﻴﺎ»،«ﺋﻪﺗﻪﺑﻪﺗﯘﻝ ﻫﻪﻗﺎﻳﯩﻖ»،«ﺧﻪﻣﺴﻪ ﻧﻪﯞﺍﺋﯧﻲ»...
ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻘﻼﺭ.

ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻻﺭ ﺗﺎﺭﯨﺨﺘﺎ ﺋﯩﺸﻠﻪﺗﻜﻪﻥ ﻳﯧﺰﯨﻘﻼﺭ
ﺳﻮﻏﺪﻯ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﻗﺎﺭﯗﺷﺘﻰ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﻣﺎﻧﯩﻲ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﺑﯩﺮﺍﻫﻤﻰ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﺋﻮﺭﻗﯘﻥ- ﻳﯩﻨﺴﻪﻱ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ،
ﺗﻮﺧﺮﻯ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﺳﺎﻙ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﺗﯜﺑﯜﺕ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﻗﻪﺩﯨﻤﻜﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﺋﻪﺭﻩﺏ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﭼﺎﻏﺎﺗﺎﻱ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ، ﻻﺗﯩﻦ ﻫﻪﺭﯨﭙﻠﯩﺮﻯ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻳﯩﺰﯨﻘﻰ،
ﻫﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﺯﺍﻣﺎﻥ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻳﯩﺰﯨﻘﻰ ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻘﻼﺭ.

ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﻻﺭ ﺗﺎﺭﯨﺨﯩﺪﯨﻜﻰ ﻣﻪﺷﻬﯘﺭ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﺎﺷﻼﺭ
ﭼﻮﺭﯨﻦ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﺗﯘﻧﻴﯘﻗﯘﻕ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﻛﯚﻟﺘﯧﮕﯩﻦ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﺑﯩﻠﮕﻪ ﻗﺎﻏﺎﻥ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﻛﯘﻟﭽﯘﺭ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﻣﻮﻳﯘﻧﭽﯘﺭ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﺗﻮﻗﻘﯘﺯ ﺋﻮﻏﯘﺯ ﻗﺎﻏﺎﻥ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﺳﯘﺟﻰ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ، ﺗﯧﺮﺧﯩﻦ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ،
ﺗﻪﺱ ﻣﻪﯕﮕﯜ ﺗﯧﺸﻰ ... ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻘﻼﺭ.

ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺩﻭﭘﭙﯩﻠﯩﺮﻯ
ﺑﺎﺩﺍﻡ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﭼﯩﻤﻪﻥ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻣﺎﻣﭙﯘ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﮔﯩﻠﻪﻡ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺭﺍﯞﺍﺏ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻛﯧﭙﯩﻨﻪﻙ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﭘﺎﺧﺘﺎ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺋﯜﻧﭽﻪ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺋﺎﻟﻤﺎﮔﯜﻝ ﺩﻭﭘﭙﺎ،ﻳﺎﭘﺮﺍﻕ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺋﯜﺯﯛﻡ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻛﺎﻟﯟﯨﺘﯘﻥ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻣﻪﺯﻩﯕﮕﻪ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺋﯩﻠﻤﻪ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﭼﺎﭼﻤﺎ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺯﻩﺭ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺑﻪﺵ ﺗﺎﻻ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﭼﻪﻛﻤﻪﻥ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻳﯜﺭﻩﻙ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺷﻪﻳﺪﺍﺋﯩﻲ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺋﻪﮔﯩﻢ ﻗﺎﺵ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻛﯚﺯ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺷﺎﭘﺎﻕ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺑﯚﻙ، ﭘﻮﭼﻰ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻛﯜﻟﮕﯜﻧﭽﻪﻙ
ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﮔﯜﻟﺨﺎﻥ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻳﺎ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﻗﯩﻠﯩﭻ ﺩﻭﭘﭙﺎ، ﺑﺎﻳﺘﺎﻣﻐﺎ،ﻳﯘﻟﺘﯘﺯﺗﺎﻣﻐﺎ، ﻏﯘﻟﺠﺎ، ﺗﯘﺭﭘﺎﻥ، ﺗﺎﺷﻜﻪﻧﺖ ﺩﻭﭘﭙﺎ.

ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻣﯘﻗﺎﻣﻠﯩﺮﻯ
ﺭﺍﻙ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﭼﻪﺑﯩﻴﺎﺕ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﻣﯘﺷﺎﯞﯨﺮﻩﻙ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﭼﺎﺭﯨﮕﺎﻫ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﭘﻪﻧﺠﯩﮕﺎﻫ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ،
ﺋﯚﺯﻫﺎﻝ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﺋﻪﺟﻪﻡ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﺋﻮﺷﺎﻕ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﺑﺎﻳﺎﺕ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﻧﺎﯞﺍ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ، ﺳﯩﮕﺎﻫ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ،
ﺋﯩﺮﺍﻕ ﻣﯘﻗﺎﻣﻰ.

ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﭼﺎﻟﻐﯘ-ﺋﻪﺳﯟﺍﺑﻠﯩﺮﻯ
ﺳﺎﺗﺎﺭ، ﺩﯗﺗﺘﺎﺭ، ﺗﻪﻣﺒﯘﺭ، ﻏﯧﺠﻪﻙ، ﺭﺍﯞﺍﺏ، ﺑﯘﺭﻏﺎ، ﻗﻮﺷﯘﻕ، ﺟﯜﭖ ﺗﺎﺵ، ﻗﺎﻟﯘﻥ، ﭼﺎﯓ، ﻧﻪﻱ، ﺩﺍﭖ، ﻧﺎﻏﺮﺍ، ﺳﯘﻧﺎﻱ، ﺳﺎﭘﺎﻳﻪ، ﺋﯘﺩ، ﺋﻪﺭﺧﯘ، ﻏﻮﯕﻘﺎﺱ، ﺧﯘﺷﺘﺎﺭ.

ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺗﺎﺋﺎﻣﻠﯩﺮﻯ
ﻟﻪﻏﻤﻪﻥ، ﭘﻮﻟﻮ، ﻣﺎﻧﺘﺎ، ﮔﯚﺷﻨﺎﻥ، ﭼﯚﭼﯜﺭﻩ، ﺷﻮﺭﭘﺎ، ﮔﯚﺷﮕﯩﺮﺩﻩ، ﺳﺎﻣﺴﺎ، ﭘﻪﺭﻣﯘﺩﻩ، ﺳﺎﻣﺒﯘﺳﺎ، ﻳﯘﺗﺎﺯﺍ، ﺋﯜﮔﺮﻩ، ﻣﻪﻧﭙﻪﺭ، ﺗﻮﻧﯘﺭﻛﺎﯞﺍﺏ، ﺯﯨﺦ ﻛﺎﯞﺍﺏ، ﻧﺎﻥ، ﺳﺎﯕﺰﺍ، ﺋﯚﭘﻜﻪ-ﻫﯧﺴﯩﭗ، ﭘﻮﺷﻜﺎﻝ، ﺷﻮﻳﻼ، ﻗﯘﻳﻤﺎﻕ، ﭘﯚﺭﻩ، ﻧﺎﺭﯨﻦ ﭼﯚﭖ، ﺋﻪﺗﻜﻪﻥ ﭼﺎﻱ،


ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻫﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﯞﻩ ﺑﯜﮔﯜﻧﻜﻰ ﺯﺍﻣﺎﻥ ﺋﻪﺩﻩﺑﯩﻴﺎﺗﯩﺪﯨﻜﻰ ﻳﺎﺯﻏﯘﭼﻰ-ﺷﺎﺋﯩﺮﻻﺭ
ﻫﯜﺳﻪﻳﯩﻨﺨﺎﻥ ﺗﻪﺟﻪﻟﻠﻰ، ﺳﺎﯞﯨﺮﺍﺧﯘﻥ ﺑﯩﻨﻨﻰ ﺋﺎﺑﺪﯗﻗﺎﺩﯨﺮ ﻳﯧﯖﯩﺴﺎﺭﻯ(ﻧﺎﻗﯩﺲ)، ﺋﺎﺑﺪﯗﻗﺎﺩﯨﺮ ﺩﺍﻣﻮﻟﻼ ﯞﺍﺭﯨﺴﻰ، ﻗﯘﺗﻠﯘﻕ ﺷﻪﯞﻗﻰ، ﻟﯘﺗﭙﯘﻟﻼ ﻣﯘﺗﻪﻟﻠﯩﭗ، ﺋﺎﺑﺪﯗﺧﺎﻟﯩﻖ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ، ﻣﻪﻣﺘﯩﻠﻰ ﺗﻮﺧﺘﺎﺟﻰ(ﺗﻪﯞﭘﯩﻖ)،
ﻗﺎﺳﯩﻤﺠﺎﻥ ﻗﻪﻣﺒﯩﺮﻯ، ﻧﯩﻤﺸﯩﻬﯩﺖ، ﺯﯗﻧﯘﻥ ﻗﺎﺩﯨﺮﻯ، ﺋﻪﻧﯟﻩﺭ ﻧﺎﺳﯩﺮﻯ، ﻧﯘﺭﺑﯘﺳﺎﻗﯘﻑ، ﺗﯧﻴﯩﭙﺠﺎﻥ ﺋﯧﻠﯩﻴﻮﻑ، ﺋﺎﺑﺪﯗﻛﯧﺮﯨﻢ ﺧﻮﺟﺎ، ﺳﻪﻳﭙﯩﺪﯨﻦ ﺋﻪﺯﯨﺰﻯ، ﺋﺎﺑﺪﯗﺭﯦﻬﯩﻢ ﺋﯚﺗﻜﯜﺭ، ﺯﻭﺭﺩﯗﻥ ﺳﺎﺑﯩﺮ، ﺋﻪﻟﻘﻪﻡ ﺋﻪﺧﺘﻪﻡ، ﺋﻪﺭﺷﯩﺪﯨﻦ ﺗﺎﺗﻠﯩﻖ، ﺋﺎﺑﻠﯩﻤﯩﺖ ﻣﻪﺳﺌﯘﺩﻯ، ﺋﺎﺑﺪﯗﺷﯜﻛﯜﺭ ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺗﺌﯧﻤﯩﻦ، ﺭﻭﺯﻯ ﺳﺎﻳﯩﺖ، ﺋﻪﻫﻤﻪﺕ ﺯﯨﻴﺎﺋﯩﻲ، ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺗﺠﺎﻥ ﺳﺎﺩﯨﻖ، ﺭﻩﻫﯩﻢ ﻗﺎﺳﯩﻢ، ﻣﯩﺮﻛﺎﻣﯩﻞ ﻳﺎﻗﯘﭖ، ﻣﯩﺮﺯﺍﻫﯩﺲ ﻛﯧﺮﯨﻢ، ﻗﻪﻳﻴﯘﻡ ﺗﯘﺭﺩﻯ، ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺗﺌﯧﻠﻰ ﺯﯗﻧﯘﻥ، ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺕ ﺭﯦﻬﯩﻢ، ﻗﯘﺭﺑﺎﻥ ﺑﺎﺭﺍﺕ، ﺋﻪﺧﻪﺕ ﺗﯘﺭﺩﻯ، ﺋﺎﺑﻠﯩﻤﯩﺖ ﻧﺎﺳﯩﺮ، ﻣﻮﻟﻼ ﻣﯘﺳﺎ ﺳﺎﻳﺮﺍﻣﻰ، ﻳﺎﻟﻘﯘﻥ ﺭﻭﺯﻯ، ﺑﯘﻏﺪﺍ ﺋﺎﺑﺪﯗﻟﻼ، ﺷﯩﺮﯨﭗ ﺧﯘﺷﺘﺎﺭ، ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺗﺠﺎﻥ ﺭﺍﺷﯩﺪﯨﻦ، ﺗﻮﺧﺘﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﺋﺎﺭﺗﯩﺸﻰ، ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺕ ﺋﻮﺳﻤﺎﻥ ﻫﺎﺟﯩﻢ، ﺧﯧﯟﯨﺮ ﺗﯚﻣﯜﺭ، ﺋﺎﺯﺍﺩ ﺳﯘﻟﺘﺎﻥ، ﺳﻪﻣﻪﺕ ﺩﯗﮔﺎﻳﻠﻰ، ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺕ ﺑﺎﻏﺮﺍﺵ، ﻣﻪﻣﺘﺌﯩﻤﯩﻦ ﻫﻮﺷﯘﺭ، ﺋﺎﻳﺸﻪﻡ ﺋﻪﻫﻤﻪﺩ، ﺗﯘﺭﺩﻯ ﺳﺎﻣﺴﺎﻕ، ﺋﻪﺧﺘﻪﻡ ﺋﯚﻣﻪﺭ، ﺋﺎﺑﻠﻪﺕ ﺋﺎﺑﺪﯗﻟﻼ، ﻳﺎﺳﯩﻨﺠﺎﻥ ﺳﺎﺩﯨﻖ ﭼﻮﻏﻼﻥ، ﻳﺎﺳﯩﻦ ﺯﯨﻼﻝ، ﺧﺎﻟﯩﺪﻩ ﺋﯩﺴﺮﺍﺋﯩﻞ، ﺋﻪﺧﻤﻪﺕ ﺋﯩﻤﯩﻦ، ﺟﺎﻻﻟﯩﺪﯨﻦ ﺑﻪﻫﺮﺍﻡ، ﺋﺎﺑﺪﯗﺭﺍﺧﻤﺎﻥ ﻗﺎﻫﺎﺭ، ﻗﺎﺩﯨﺮ ﺋﺎﺭﺳﯩﻼﻥ، ﺋﻪﺑﻪﻳﺪﯗﻟﻼ ﺋﯩﺒﺮﺍﻫﯩﻢ، ﺋﯚﻣﻪﺭ ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺗﺌﯩﻤﯩﻦ، ﻳﺎﺭﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺕ ﺗﺎﻫﯩﺮ ﺗﯘﻏﻠﯘﻕ، ﺋﺎﺑﺪﯗﺭﯦﻬﯩﻢ ﺯﯗﻧﯘﻥ، ﺋﺎﺩﯨﻞ ﺗﯘﻧﯩﻴﺎﺯ، ﺋﺎﺑﺪﯗﻗﺎﺩﯨﺮﺟﺎﻻﻟﯩﺪﯨﻦ،ﺋﺎﺑﺪﯗﺭﯦﻬﯩﻢ ﺩﯙﻟﻪﺕ،ﺋﺎﺩﯨﻞ ﺋﺎﺑﺪﯗﻗﺎﺩﯨﺮ، ﺋﻪﺳﺌﻪﺕ ﺳﯘﻻﻳﻤﺎﻥ، ﻣﯘﺧﺘﺎﺭ ﺳﯜﭘﯜﺭﮔﻰ، ﺋﯚﻣﻪﺭ ﻣﯘﻫﻪﻣﻤﻪﺕ ﻛﯩﺮﻭﺭﺍﻥ، ﺟﯩﻠﯩﻞ ﺧﯩﻠﯩﻞ ... ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻘﻼﺭ

ئەگەر ئۆزىڭىز يازمىغان بولسىڭىز، مەنبەسى ۋەئەسلى يوللىغۇچىسىنى ئەسكەرتىڭ.

ئەرخۇ دەپ ئۇيغۇر چالغۇسى يوقتۇ؟مەن باشقىلارنىڭ دەپ ئاڭلىغان .....................

پاھ ! نىمە دىگەن ياخشى تىما بۇ ؟ ساخلىۋالاي .

[quote]2 - قەۋەتتىكى ghalip1 2008-03-03 16:47 دە يوللىغان  نى نەقىل كەلتۈرۈش :
ئەرخۇئەمەس  ---  قۇمۇل غجكى بولسا كىرەك .

يەنە....پەخىردىن موسا،ئەسقەر ياسىن،ئومەرجان ھەسەن بوزقىر،ئادىل ئابدۇللا بەگيار،