خەلقئارا خانىم-قىزلار بايرىمى
«8-مارت» خەلقئارادا كەڭ تارقىلىپ، دۆلىتىمىزدە ئورتاق قوللىنىلىدىغان ئاياللار بايرىمى بۇلۇپ قالغان. يەنى ھەر يىلى 3-ئاينىڭ 8-كۈنى خەلقئارالىق خانىم-قىزلار بايرىمى بۇلۇپ بېكىتىلگەن. ئەپسۇس، يەنە بۇ بايرامنىڭ سەلبى مەنىسىمۇ بار بۇلۇپ : تۇتامى يوق، ئاياللىق نازاكىتى كەمچىل دېگەندەك سەلبى مەنىلەرنىمۇ ئىپادىلگەن.
|
|
چوڭ ئىشلار
سۆرەت ۋە ۋىدىيولار
سۆرەتلەر
ۋىدىيولار
1903-يىلى 8-ئاينىڭ 3-كۈنى
ئامېرىكىنىڭ چىكاگو شەھىرىدىكى ئايال ئىشچىلار، بۇرژۇئا زۇلۇمىغا قارشى تۇرۇش ئۈچۈن، ئېكسپىلاتاتسىيە قىلىش ۋە كەمسىتىشكە ئۇچىرىغان، ئەركىنلىك ۋە باراۋەرلىككە تەلپۈنگەن، كەڭ كۆلەملىك ئىش تاشلاپ كۈچ كۆرسىتىش ئۈچۈن نامايىشى ئۆتكۈزگەن. ئۇلارنىڭ بۇ كۈرىشى ئامېرىكىدىكى كەڭ ئەمگەكچى ئاياللارنىڭ قوللىشى ۋە قىزغىن ئاۋاز قوشۇشىغا ئېرىشكەن. 1910-يىلى بەزى دۆلەتلەردىكى ئىلغار ئاياللار دانىيە پايتەختى كوپېنھاگېندا ئۆتكۈزۈلگەن 2-قېتىملىق خەلقئارا سوتسىيالىزىمچى ئاياللار قۇرۇلتىيىغا قاتناشقان. قۇرۇلتاي يىغىنغا رىياسەتچىلىك قىلغان گېرمانىيە ئاساسەن سوتسىيالىزم ئىنقىلابچىسى سېتكىن ئاۋسترىيىلىكلەرنى تەكلىپ، دۇنيادىكى ئەمگەكچى ئاياللارنىڭ ئىتتىپاقلىقىنى كۈچەيتىش ۋە قوللاش ئۈچۈن، ئاياللارنىڭ باراۋەرلىك ۋە ئەركىنلىكنى قولغا كەلتۈرۈش كۈرىشى قوللىغان، ھەر يىلى 3-ئاينىڭ 8-كۈنىنى خەلقئارا ئاياللار بايرىمى قىلىپ بېكتىكەن. بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى 1975-يىلى خەلقئارا ئاياللارنىڭ خەلقئارا ئاياللار بايرىمىنى تەبرىكلەشكە باشلىغان، شۇنىڭدىن كېيىن «8-مارت» بايرىمى پۈتۈن دۇنيا ئەمگەكچى ئاياللىرىنىڭ تىنچلىقنى قولغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن تىرشىدىغان، ئاياللار ۋە بالىلارنىڭ ھوقۇق-مەنپەتىنى قوغدايدىغان، ئاياللارنىڭ ئازادلىقىنى قولغا كەلتۈرۈش ئۈچۈن كۈرەش قىلىدىغان ئۇلۇغ بايرام بۇلۇپ قالغان.
1908-يىلى 3-ئاينىڭ 8-كۈنى
1500 ئايالنىڭ نيۇ يورك شەھىرىدە نامايىش قىلىش، ئىش ۋاقتىنى قىسقارتىش، ئەمگەك ھەققىنى ئۆستۈرۈش ۋە سايلاش ھوقۇقى بار، بالا ئىشچىلارنى ئىشلىتىش مەنئى قىلىنغان، ئۇلارنىڭ ئوتتۇرىغا قويغان شۇئارى «بولكا ۋە ئەتىرگۈل»؛ بولكا ئىقتىسادىي كاپالەتكە سىمۋول قىلىنغان، ئەتىرگۈل بىر قەدەر ياخشى بولغان تۇرمۇش سۈپىتىگە سىمۋول قىلىنغان.
1910-يىلى
گېرمانىيەلىك سوتسىيولوگ سېتكىن ئاۋسترىيىلىكلەرنىڭ تەكلىپىنى خاتىرىلەش ئۈچۈن ئامېرىكا كىيىم-كېچەك ئىشچىلىرىنىڭ ئىش تاشلايدىغان بىر كۈنىنى «خەلقئارا ئاياللار بايرىمى» قىلىپ بېكىتىش كېرەك دېگەن. بۇ تەكلىپ كوپىنھاگىندا چاقىرىلغان خەلقئارا ئاياللارنىڭ جەمئىيەتشۇناس يىغىندا قارار قىلىنغان، لېكىن كونكرېت ۋاقتى تېخى تۈزۈپ چىقىلمىغان.
1924-يىلى
جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيىسى گۇاڭجۇدا 1-قېتىملىق «3.8» بايرىمىنى خاتىرلەش يىغىنى ئاچقان. جۇڭگودا ئاياللارنىڭ تۇنجى قېتىملىق «8-مارت» بايرىمىنى خاتىرىلەش پائالىيىتى 1924-ئېچىلغان، جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيىسىنىڭ رەھبەرلىكىدە، گۇاڭجۇدىكى ئەمگەكچى ئاياللار خاتىرىلەش يىغىنى ۋە نامايىش ئۆتكۈزگەن. يىغىنغا ئىلىمىز ئاياللار ھەرىكىتىنىڭ پېشۋاسى خې شياڭنىڭ رىياسەتچىلىك قىلغان، يىغىندا «جاھانگىرلارنى يوقىتايلى»، «ئاياللار ۋە بالىلارنى قوغداش» قاتارلىق شوئارلار ئوتتۇرىغا قويۇلغان. بۇ قېتىمقى پائالىيەتتە جۇڭگو ئەمگەكچى ئاياللىرىنىڭ ئويغىنىشى ۋە كۈچ كۆرسىتىشى تەشەببۇس قىلىنغان.
1949-يىلى
ئېلىمىزنىڭ مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى قارار چىقىرىپ، ھەر يىلى ئۈچىنجى ئاينىڭ سەككىزىنجى كۈنى ئاياللار بايرىمى قىلىپ بېكىتىلگەن، شۇ كۈنى مەملىكەتتىكى بارلىق ئاياللار يېرىم كۈن دەم ئېلىشقا قويۇپ بېرىلگەن، ھەر خىل مۇراسىم ۋە خاتىرىلەش پائالىيەتلىرى ئۆتكۈزۈلگەن.
1977-يىلى 12-ئاي
بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى بىر تۈرلۈك قارار ماقۇللاپ، بايانات ئېلان قىلىشنى قوبۇل قىلغان، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئاياللارنىڭ ھوقۇق-مەنپەئەتنى قوغداشنى بىر تىنىچلىق كۈنى قىلىپ بېكىتىش ۋە ھەر قايسى ئەزا دۆلەتلەرنىڭ تارىخى ۋە ئەنئەنىسىگە بويسۇنۇشنى تەشەببۇس قىلىنغان، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى خەلقئارا ئاياللار بايرىمىنى 8-ئاينىڭ 3-كۈنى قىلىپ بېكىتىشنى قارار قىلغان ھەمدە جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن، مەركىزىي خەلق ھۆكۈمىتى مەمۇرىي كېڭىشى 1949-يىلى پۈتۈن مەملىكەتكە 3-ئاينىڭ 8-كۈنى خانىم-قىزلار بايرىمى قىلىپ بېكىتىلدى دەپ ئومۇمىي بۇيرۇق بەرگەن. 1975-يىلىدىن باشلاپ يولغا قويغان.
مەملىكەت سىرتىدا
خەلقئارا ئاياللار بايرىمىنى تەسىس قىلىش ئويى ئەڭ ئاۋۋال 20-ئەسىرنىڭ باشلىرىدا بارلىققا كەلگەن، شۇ چاغدا غەرب ئەللىرى سانائەتلىشىش ۋە ئىقتىسادى جەھەتتە تېز سۈرئەتتە كېڭىيىش باسقۇچىغا قەدەم قويغان. ناچار خىزمەت شارائىتى ۋە تۆۋەن مائاش سەۋەبىدىن ھەر خىل نارازىلىق ۋە ئىش پائالىيەتلەر يۈز بەرگەن. 1857-يىلى 3-ئاينىڭ 8-كۈنى، ئامېرىكا نيۇروكتىكى كىيىم تىكىدىغان جۇڭگو چوڭ قۇرۇقلۇقى رايونىدا ۋە توقۇمىچىلىق قىلدىغان ئايال ئىشچىلار كوچىلارغا چىقىپ، ناھايىتى ئېچىنىشلىق بولغان خىزمەت شارائىتى ۋە تۆۋەن مائاش سەۋەبىدىن يەرلىك ساقچىخانا ساقچىلىرىغا ھۇجۇم قىلغان ھەمدە كىشىلەرتوپىنى تارقىتىۋەتكەن، بۇ قېتىمقى ئېتىراز بىلدۈرۈش پائالىيەتلىرى ئىلگىرى سۈرلۈپ، ئىككى يىلدىن كېيىنكى 3-ئايدا تۇنجى ئىشچىلار ئۇيۇشمىسى تەشكىلاتىنى بەرپا قىلغان.
جۇڭگو كومپارتىيەسى ئەر-ئاياللارنىڭ باراۋەر بولۇشىنى تەكىتلەش ئۈچۈن 1924-يىلى گۇاڭجۇدا تۇنجى قېتىم ئاياللار بايرىمىنى خاتىرىلەش پائالىيىتى ئۆتكۈزگەن. 1942-يىلى دىڭ لىڭ، يەنئەن «ئازادلىق گېزىتى» دە ئېلان قىلىنغان « 8-مارت ئاياللار بايرىمى ھېس قىلدى» دېگەن ماقالىسىدە مۇنۇلارنى بىلدۈرگەن: «‹ئاياللار› دىگەن بۇ ئىككى سۆزگە نېمىشقا ئەھمىيەت بېرىلمەيدۇ؟». 1949-يىلى جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى مەركىزىي ھۆكۈمىتى قۇرۇلغاندىن كېيىن 3-ئاينىڭ 8-كۈنى رەسمىي خانىم-قىزلار بايرىمى قىلىپ بېكىتىلگەن ھەمدە تۈرلۈك شەكىلدىكى تەبرىكلەش پائالىيىتى ئېلىپ بېرىلغان.
جۇڭگو شياڭگاڭ، ئاۋمېن رايونلىرى
شياڭگاڭ ۋە ئاۋمېن قاتارلىق جايلاردا ئاياللار بايرىمىنى بىر بايرام سۈپىتىدە تەبرىكلەش ئېلىپ بارغان.[0]
ئىزدە قامۇسىنى قوللاپ قويۇڭ
پايدىلانغان ماتېرىياللار:
خەتكۈچلەر:
مەنىداش سۆزلۈك:
ئىزدە قامۇسىدىكى مەزمۇنلارنى ئەزالار يوللىغان، بېكەتتىكى مەزمۇنلار ئىزدە تورىنىڭ مەيدانىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ. تېببىي، ئىقتىسادىي، پۇل-مۇئامىلە قاتارلىق ساھالەردە كەسپ ئەھلىلىرىدىن مەسلىھەت سوراڭ.
يۇقارقى سۆزلۈك مەزمۇنىدا خاتا ئۇچۇرلارنى، ئىملا خاتالىقىنى بايقىغان ياكى تولۇقلاشقا تېگىشلىك دەپ قارىغان بولسىڭىز، ئىزدە قامۇسىغا ئەزا بولۇپ كىرىپ، تەھرىرلەپ قويسىڭىز بولىدۇ. ئىزدە قامۇسى ھەممە ئادەم يازالايدىغان، ھەممە ئادەم تەھرىرلىيەلەيدىغان ئۇچۇق ئىنىسكىلوپېدىيە.
سۆزلۈك ئۇچۇرى
- قۇرغۇچى : گۈزەلنۇر ياسىن
- ماقالە سۈپىتى : نادىر
-
كەسپى نادىر
- ھازىرغىچە : 2136 قېتىم كۆرۈلدى
- جەمئىي :3 قېتىم تەھرىرلەندى
- يوللانغان ۋاقتى: 2016-11-01 كۈنى
- بۇ نۇسخا: 2017-03-12 كۈنى تەھرىرلەنگەن
