ASCII

ASCII كودى  (American Standard Codefor Information Interchang) ، (ئامرىكا ئۇچۇرئالماشتۇرۇش ئۆلچەم كودى) ، لاتىن يېزىقى ئاساسىدىكى بىر يۈرۈش كودلاشتۇرۇش سېستىمىسى ، ئاساسلىقى ھازىرقى زامان ئىنگلىز تىلى ۋە غەربىي ياۋروپادىكى باشقا تىللارنى كۆرسىتىش ئۈچۈن ئىشلىتىلىدۇ.

ئۇ ھازىر ئەڭ كەڭ قوللىنىلىدىغان يەككە بايتلىق كود سىستېمىسى ، خەلىقارادىكى ISO/IEC 646 ئۆلچىمى بىلەن ئوخشاش.

ئەسكەرتىش AscII كودى بولسا American Standard Code for Information Interchang نىڭ قىسقار تىلىپ يېزىلىشى ، Asc نىڭ كەينىدىكى II ھەرگىزمۇ (رىم يېزىقىدىكى 2 نى بىلدۈرمەيدۇ بەزىدە چوڭ ھەرىپتە يېزىلسا مۇشۇنۇڭغا ئوخشاش خاتا تونىۋېلىش ئەھۋالى كۆرۈلۈپ قالىدۇ.

كومپيوتېر ئىچىدىكى بارلىق سانلىق مەلۇماتلار ساقلانغان ياكى ھېساپلانغان ۋاقىتتا ئىككىلىك سېستىمىدىكى رەقەملەر بىلەن ئىپادىلىنىدۇ ، (چۈنكى كومپيوتېردىكى يۇقىرى توك ئېقىمى ۋە تۆۋەن توك ئېقىمى 1 بىلەن 0 ئارقىلىق ئىپادىلىنىدۇ)  مەسىلەن : a,b,c,d  غائوخشاش 52 ھەرىپلەر  (چوڭ يېزىلىشىنمۇ ئۆزئىچىگە ئالىدۇ) ، شۇنىڭدەك 0 ، 1 دەك سانلار ۋە بىرقىسىم دائىم ئىشلىتىلىدىغانبەلگىلەر (مەسىلەن: *、#、@ قارتارلىقلار) ، كومپيوتېردا ساقلانغاندا ئىككلىك سېستىمىسىدىكى سانلار بىلەن ئىپادىلىنىدۇ ، كونكىرىت ئېيتقاندا قايسى بەلگە ياكى ساننىڭ  ئىككىلىق كودنى بىلىۋېلىپ شۇنى ئايلاندۇرسىڭىز، شۇ بەلگە ياكى ساننى كۆرسىتىپ بېرىدۇ،.

ئامېرىكا ئۆلچەملىك ئۇچۇر ئالماشتۇرۇش كودىنى بولسا ئامېرىكىدىكى دۆلەتلىك ئۆلچەم ئىلمىي جەمئىيىتى (American National Standard Institute , ANSI) (قىسقارتىپ ANSI) تۈزگەن،  ئاساسلىقى تېكىست سانلىق مەلۇماتىدا ئىشلىتىلىدۇ.

50 - يىللارنىڭ كېيىنكى مەزگىلىدىن باشلانغان ، 1967-يىلى بىكىتىلگەن. ئۇ ئەڭ دەسلەپكى ئامرىكا دۆلەت ئۆلچىمى ، كومپيۇتېر ئۆزئارا ئالاقە قىلغاندا ئورتاق رىئايە قىلىنىدىغان  غەربچە ھەرپ _ بەلگىنى كودلاشتۇرۇش ئۆلچىمى.

ئۇ خەلىقئارا ئۆلچەملەشتۈرۈش تەشكىلاتى （International Organization forStandardization, ISO） تەرىپىدىن ئۆلچەملەشتۈرۈلۈپ، ISO 646  ئۆلچىمى دەپ ئاتالغان . بارلىق لاتىن يېزىقى ۋەلاتىن ھەرىپ- بەلگىللىرىگە ئىشلىتىلىدۇ . 

ئاسكار كودى جەدىۋىلى