ئەنفۇ شەھىرى خارابىسى

ئەنفۇ شەھىرى خارابىسى شەھەر خارابىسى يېڭى، كونا ئىككى شەھەر خارابىسىغا بۆلۈنىدۇ. كونا شەھەر تىك تۆت بۇلۇڭغا ئوخشاپراق كۆرۈنىدۇ، جەنۇبتىن شىمالغا ئۇزۇنلۇقى 166 مېتىر، شەرقتىن غەربكە كەڭلىكى تەخمىنەن 122 مېتىر كېلىدۇ. تۆت ئەتراپىدىكى تاملار يېرىمىدىن كۆپرەكى ساقلانغان، تاملىرى سېرىق توپا بىلەن خاڭداپ ياسالغان بولۇپ، ئېگىزلىكى ئادەتتە تەخمىنەن 5 مېتىر. جەنۇبىي سېپىلنىڭ ئوتتۇرا بۆلىكىدىن قوۋۇق ئېچىلغان، كەڭلىكى 4.5 مېتىر، ئېگىزلىكى تۆت مېتىر كېلىدۇ. شىمالىي تامنىڭ بىر بۆلەك قىسمى ساقلىنىپ قالغان. شەرقىي تام تۇرالغۇ رايونىغا قوشنا بۇلۇپ، بىرقەدەر ئېغىر بۇزغۇنچىلىققا ئۇچرىغان. شەھەر ئىچىدىكى مەدەنىيەت توپلانغان قاتلىمىنىڭ قېلىنلىقى تەخمىنەن 0.60 مېتىر. ھەمدە ھازىرقى زامان ئىسلام قەبرىستانلىقى بار.

يېڭى شەھەر خارابىسى قەدىمىي شەھىرى خارابىسى شەرقىي تەخمىنەن 1 كىلومېتىر،  ھازىر شەھەر ئىچىدىكى ئاھالىلەر تۇرالغۇلىرى، قاتار-قاتار كوچا ۋە قەدىمىي شەھەر پۈتۈنلەي ۋەيران بولغان. 

كونا ئەنفۇ شەھىرى توغرىسىدا يېزىلغان خاتىرىلەردە : «چيەنلۇڭنىڭ 22-يىلى (1757 -يىلى)، جۇڭغارلار تىنجىتىلغاندىن كېيىن، جىڭ ناھىيەسىگە ئەنفۇ شەھىرى قۇرۇلغان. چيەنلۇڭنىڭ 48-يىلى (1783-يىلى)، يەنە ئەنفۇ شەھىرىنىڭ شەرقىدە ئىككىنچى يېڭى شەھەر قۇرۇلۇپ، يەنىلا كونا نامىنى قوللىنىلغان.

ئەنفۇ كونا يېڭى شەھەرنى ئىككى ئەسىردىن كۆپرەك داۋاملىشىپ، ئۇرۇش قالايمىقانچىلىقىدا ئاھالىلەر بارا-بارا باشقا جايغا كۆچۈپ، شەھەر تەدرىجىي خارابىلاشقان.^[0]